تحلیلی بر چالشهای شکل گرفته برای شیعیان در کشور بحرین
محورهای موضوعی :
فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
حجت مهکویی
1
,
علیرضا عباسی
2
1 - گروه جغرافیای سیاسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
2 - گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
تاریخ دریافت : 1397/08/04
تاریخ پذیرش : 1398/05/17
تاریخ انتشار : 1398/07/01
کلید واژه:
کشور بحرین,
هویت خواهی,
اقلیت گرایی مذهبی,
مذهب شیعه,
چالش,
چکیده مقاله :
اختلافات مذهبی به عنوان یک عامل چالشزا در منطقهی ژئوپولیتیکی خلیج فارس نمایان است. اختلافات سیاسی میان برخی کشورها در این منطقه باعث شده است تا، اختلافات مذهبی نیز مزید بر علت شود و روابط میان کشورهای این منطقه را تحتالشعاع قرار دهد. 8 کشور در منطقهی خلیج فارس همگی مسلمان هستند و دین اسلام به عنوان دین رسمی آنها میباشد، در همهی 8 کشور، پیروان مذهب شیعه حضور دارند. در سالهای اخیر، به دلایلی همچون خودآگاهی بیشتر، محرومیت از ساختار اجتماعی و سازمانی که به دلیل گرایش مذهبی به تشیع بوده و سالها این مسأله وجود داشته است، در کشورهای بحرین، قطر، عربستانسعودی، امارات متحده عربی و عراق (تا قبل از سرنگونی رژیم بعث)، پیروان مذهب شیعه به دنبال حقوق خود بر آمدهاند؛ لذا این امر سبب گردیده است تا از سوی دولتهای عربستانسعودی و بحرین، خشونتهای فیزیکی علیه شیعیان، شکل بگیرد و با آنها مقابله شود. به طورکلی تعصبات مذهبی بیمورد و چالشهای مذهبی در کشورهای حاشیه خلیج فارس به عنوان یک مشخصه بارز نمایان است که این در دنیای جهانی شدن و با روند تحولات به سمت رفاه و توسعه انسانی بسیار متفاوت است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تحلیل چالشهای شکل گرفته برای پیروان مذهب شیعه در کشور بحرین، با استفاده از منابع کتابخانهای و سایتهای اینترنتی به این مسأله پرداخته است؛ سؤال اصلی در این مقاله این است که وضعیت شیعیان در کشور بحرین از نظر سطوح سیاسی، اجتماعی و اقتصادی چگونه است؟ نتایج نشان میدهد که چالشهایی برای شیعیان در کشور بحرین وجود دارد و باعث برهم خوردن روابط میان شیعیان و حاکمان این کشور شده است.
چکیده انگلیسی:
Religious Disputes have become a Challenging Factor in the Persian Gulf Region. Political Disagreements among Some Countries in the Region have led to Religious Disagreements over the Cause and undermine Relations between the Countries of the Region. Of the 8 Nations in the Persian Gulf Region, all Muslims and the Islamic Religion as their official Religion and in all 8 Countries, there are followers of the Shiite Religion. In Recent years, due to self-awareness, the denial of the Social and Organizational Structure in Bahrain, Qatar, Saudi Arabia and the United Arab Emirates and Iraq (before the downfall of the Ba'ath regime), followers of the Shiite Religion, have Sought their Rights Is; This has led to the Establishment and Treatment of physical Violence Against the followers of the Shiite by Saudi and Bahraini Governments. In General, Unnecessary Religious Fanaticism and Religious Challenges in the Persian Gulf States are a hallmark of the fact that this is very Different in the world of Globalization and in the Process of Developments towards Human welfare and Development. This paper uses a Content Analysis Method and using library Resources and Internet sites to investigate the Challenges Faced by Followers of Shiite Religion in Bahrain; the main question in this Article is that what is the Situation of the Shiites in Bahrain in terms of Political, Social and Economic Indicators? The Results show that there are Challenges for the Shiites in Bahrain and that the Relations between the followers of Shiite Religion and its Rulers have been wreaked.
منابع و مأخذ:
آدمی، علی (1391): «بحران بحرین و امنیت منطقهای جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد، شماره 62، بهار، صص 161-145.
امینیزاده، سینا و بوستانی، داریوش (1395): «همگرایی و واگرایی ملی، مذهبی و جهانی (مطالعه موردی : دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان)»، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره 10، شماره 3، صص 138- 111.
بدیعی ازنداهی، مرجان و قالیباف، محمدباقر و پورموسوی، سیدموسی و پوینده، محمدهادی (1393): «تبیین جغرافیایی بنیادهای هویت در مقیاس ملی»، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 46، شماره 3، پاییز، صص 522-505.
برادن، کتلین و شلی، فرد (1383): ژئوپلیتیک فراگیر، ترجمه علیرضا فرشچی و حمیدرضا رهنما، تهران : انتشارات دافوس، چاپ اول
جهانی، محمد (1392): «تأثیر اقلیتگرایی مذهبی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر نقش سلفیت)»، فصلنامه آفاق امنیت، سال ششم، شماره بیستم، پاییز، صص 39-5.
حمیدی، محمدمحسن (1390): «ناآرامیها در بحرین، درخواست اصلاحات یا انقلاب»، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال بیستوپنجم، تابستان، صص 63-48.
حزباوی، خالد و کریمیفرد، حسین (1395): «نظریه پخش و تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر شیعیان بحرین»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره 18، تابستان، صص 205-189.
خداوردی، علی (1394): «بیداری اسلامی در بحرین»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال دوازدهم، بهار، شماره 40، صص 184-165.
دوئرتی، جیمز و فالتزگراف، رابرت (1992): نظریههای متعارض در روابط بینالملل، ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی، تهران: انتشارات قومس، جلد اول و دوم، چاپ اول.
دیلمیمعزی، امین و شجاع، مرتضی (1387): «آمریکا و راهبرد بازنگری در مرزهای سرزمینی در خاورمیانه»، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال بیستودوم، شماره هفتم و هشتم، فروردین و اردیبهشت، صص 109-96.
عزیزی، ستار (1394): حمایت از اقلیتها در حقوق بینالملل، تهران : انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، چاپ دوم.
قاسمی، فرهاد (1389): «مدل ژئوپلیتیکی امنیت منطقهای : مطالعه موردی خاورمیانه»، فصلنامه ژئوپلیتیک، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی، سال ششم، شماره دوم، تابستان، صص 86-71.
قاسمی، صفتالله (1385): «وضعیت شیعیان در بحرین»، فصلنامه مطالعات منطقهای جهان اسلام، سال هفتم، شماره 28، زمستان، صص 142-128.
قوام، عبدالعلی (1384): روابط بینالملل نظریهها و رویکردها، تهران : انتشارات قومس، چاپ اول.
قوام، عبدالعلی (1395): اصول سیاست خارجی و سیاست بینالملل، تهران : انتشارات سمت، چاپ بیستویکم.
کلاوال، پل (1394): جغرافیای قرن بیستویکم، ترجمه حسن صدوقونینی، تهران : انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، چاپ اول.
کوزهگرکالجی، ولی (1396): ایران و جمهوریهای قفقاز جنوبی، تهران : انتشارات مؤسسه ایراس، چاپ اول.
ضابطی، معین و علیحسینی، علی و امامجمعهزاده، سیدجواد (1396): «فرصتهای اسلام سیاسی شیعه در فضای جهانی شدن»، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، شماره 4، زمستان، صص 167-149.
ویسی، هادی (1397): «واکاوی چالشهای ژئوپلیتیکی رابطه شورای همکاری خلیج فارس با جمهوری اسلامی ایران و تأثیر آن بر جهان اسلام»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، شماره 25، بهار،صص 167-145.
هدایتیشهیدانی، مهدی و صفری، عسگر (1396): «نقش عربستانسعودی در تصاعد زمینههای خشونتآمیز هویت اسلامی : مطالعه موردی آسیای مرکزی»، فصلنامه جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 5، شماره 2، پاییز و زمستان.
Dalacoura, K, (2012): "The 2011 uprisings in the arab Middle East", International Affairs, No 88.
http://fa.alkawthartv.com/news/80808
http://fa.shafaqna.com/news/239452
http://intjz.net/maqalat/sh-bahrein.htm
http://rotbe3.com/economic/social/world-population/
http://www.hajij.com
http://www.hawzah.net/fa/MagArt.html?MagazineArticleID=40296&MagazineNumberID=4848
http://www.irna.ir
http://www.tabnak.ir
Muzaffarli, (2008): Centeral Asia and the Caucasus, Journal of social and political studies; Guam : from a Taetieal Allianee To Strategic Partnership, NazimMuzaffarli, 3-4 (51-52).
www.Cia factboook.com
_||_