بررسی مزیت نسبی و ثبات عملکرد صادرات کالاهای صنعتی در استان های ایران
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
خلیل قاسملو
1
(رئیس گروه امور تولیدی-سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان زنجان)
حمید ذوالقدر
2
(دانشجوی دکتری پولی دانشگاه تبریز)
علیرضا کازرونی
3
(استاد دانشکده اقتصاد دانشگا تبریز)
کلید واژه: صادرات صنعتی, کشور ایران, مزیت نسبی, مزیت نسبی آشکار شده و متقارن, همگرایی گروهی,
چکیده مقاله :
شناسایی مزیت نسبی مناطق صنعتی دارای قابلیت و هدایت سرمایهها جهت سرمایهگذاری در صنایع آن مناطق میتوانند در توسعه صادرات غیر نفتی مؤثر باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی مزیت نسبی و میزان ثبات عملکرد صادرات کالاهای صنعتی در استانهای کشور ایران است. برای بررسی وضعیت مزیت نسبی از روشهای مزیت نسبی آشکار شده (RCA) و مزیت نسبی آشکار شده متقارن (RSCA) و همچنین از روش همگرایی گروهی (نسبت R2/β) جهت بررسی روند پایداری مزیت نسبی استانها در تولید و صادرات کالاهای صنعتی استفاده شده است. دادههای مورد نیاز از گزارشهای سرشماری سالانه کارگاههای صنعتی طی دوره 1392-1379جمعآوری شده است. نتایج حاصل از بررسی مزیت نسبی آشکارشده و متقارن بالاسا نشان داد که استانهای اصفهان، مرکزی، قزوین، بوشهر، هرمزگان، سمنان، آذربایجان شرقی، یزد، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، زنجان، قم و کرمان به ترتیب از مزیت نسبی آشکار شده و متقارن برخوردار هستند. این استانها علاوه بر خودکفا بودن، کالاهای صنعتی خود را به سایر استانها و خارج کشور صادر میکنند. همچنین یافتههای حاصل از برآورد روش همگرایی گروهی نشان داد که برای کل استانها ضریب تخصصگرایی برابر با 33/1 بوده و بزرگتر از یک میباشد، اما از 28 استان مورد مطالعه، 14 استان با ضریب تخصص گرایی بالای یک (75/1) صنعتی و 14 استان دیگر با ضریب تخصصگرایی کمتر یک (99/0) غیر صنعتی بوداند. براساس این نتایج، سطح تخصص و میزان مزیت نسبی استانهای صنعتی نه تنها از ثبات لازم برخوردار بوده بلکه در طی دوره نیز تقویت شده است. در مقابل سطح تخصص و میزان مزیت نسبی استانهای غیر صنعتی پایدار نبوده و به طور نسبی میزان تخصص این استانها در مقایسه با استانهای صنعتی تضعیف شده است.
Identify comparative advantage of regions has the capability and direct capitals to invest in those areas industry, can be effective in development non-oil exports. Hence, the purposes of this study comparative advantage and stability of performance industrial exports provinces in Iran country. For the investigate the status of comparative advantage was used analysis revealed comparative advantage (RCA), so and symmetric revealed comparative advantage (RSCA) and also the convergence of group (the ratio R2/β) to study the stability of comparative advantage in the production and export of industrial goods was applied. Required data has been gathered from the annual census reports industrial workshops for during 1379-1392. The results of investigate index of revealed comparative advantage and symmetrical Balassa show that Isfahan, Qazvin, Bushehr, Hormozgan, Semnan, East Azerbaijani, Yazd, Khuzestan, kohgiloyeh, Khuzestan, Tehran, Qom and Kerman Respectively have a revealed comparative and symmetrical advantage. This province In addition to being self-sufficient has benefited from the export goods for other provinces and countries theirs. Findings of estimation method group convergence revealed at whole of province of specialization coefficient equal to 1/33 is larger than one; But surveyed of 28 provinces, 14 provinces industries with one high coefficient of specialization (1/75) and 14 provinces non-industrial with one lower coefficient of specialization (0/99) The results shows that not only level of specialize and comparative advantages in industrial provinces are stable but strengthened over the period. While level of province non-industrial specialize and comparative advantage was not stable and the relative amount of industrial expertise in these provinces has been weakened.
_||_