تحلیل فضایی برخورداری استان های ایران در شاخص های سلامت

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

سجاد احمدی ¹ , حمید صبوری خواه ² , هدایت الله درویشی ³ , حبیب جباری ⁴

1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
4 - دکتری جامعه شناسی توسعه، دانشگاه تهران، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1392/08/29 تاریخ پذیرش : 1393/07/12 تاریخ انتشار : 1393/05/01

کلید واژه: ایران, تحلیل فضایی, شاخص های سلامت, برخورداری,

چکیده مقاله :

     عدالت در بخش بهداشت و درمان  به عنوان یک ارزش سعی در کاهش تفاوت­های میان گروه­های مختلف افراد درون جامعه دارد، و دسترسی عادلانه همه افراد جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی پیش زمینه ایجاد عدالت در جامعه و موجب ارتقای سطح سلامت و ایجاد فرصت­های برابر در جامعه خواهد شد. هدف این پژوهش تحلیل فضایی سطوح برخورداری استان­های کشور از لحاظ برخورداری از شاخص­های سلامت می­باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و متغیرها شامل 24 شاخص در زمینه­ شاخص­های سیمای سلامت استان­های کشور مربوط به سال­ 1387و 1385، که در نهایت به 6 عامل از طریق چرخش واریماکس در تحلیل عاملی تبدیل، که در مجموع 67/82 درصد از واریانس را می­پوشاند. به منظور آگاهی از رتبه استان­های کشور در عامل­های بارگذاری از روش مؤلفه‌های اصلی و همچنین از تکنیک تحلیل خوشه­ای جهت سطح­بندی نهایی استان­های کشور در عامل­های تلفیقی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که توزیع جغرافیایی شاخص­های سیمای سلامت در بین استان­های ایران به صورت نابرابر صورت گرفته است، به طوری­که استان­های سمنان، خراسان رضوی و یزد برخوردار و استان­های سیستان ­و بلوچستان، کرمان، آذربایجان شرقی و لرستان محروم هستند. در پایان با استفاده از رگرسیون چند متغیر، نسبت به پیش­بینی اولویت توسعه استان­های کشور اقدام، که بر این اساس ضروری است که عامل­های خدمات واحدهای بهداشت و درمان، خدمات حمایتی، خدمات مشاوره­ای و اجتماعی، خدمات نهادی و نیروی انسانی، خدمات مراکز و پایگاه های بهداشت و خدمات نیروی انسانی متخصص در اولویت توسعه­ی استان­های کشور به ترتیب برای استان­های خیلی محروم، محروم، کمتر برخوردار، تا حدودی برخوردار، برخوردار و خیلی برخوردار قرار گیرند.