ارزیابی نقش و عملکرد رسانه ها بر توسعه گردشگریِ ورزشی در استان آذربایجان شرقی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مصطفی میرآبادی ¹ (دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
ملیحه گل زاده ² (دانش آموخته کارشناسی ارشد تربیت بدنی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، اهر، ایران)
احمد کریمی ³ (عضو هیات علمی گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور مرکز مهاباد، مهاباد، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/11/15 تاریخ پذیرش : 1398/04/12 تاریخ انتشار : 1398/04/01

کلید واژه: توسعه, رسانه, استان آذربایجان شرقی, گردشگری ورزشی,

چکیده مقاله :

در زمینه ارزیابی نقش و عملکرد رسانه­ها در توسعه گردشگری ورزشی، بررسی میزان تحقق وظایف کلی رسانه­ها در رابطه با توسعه گردشگری ورزشی و همچنین نقش هر کدام از رسانه ها بصورت جداگانه در انجام وظایف مذکور، دو مبحثی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. استان آذربایجان شرقی با مرکزیت شهر تبریز از طرفی به دلیل دارا بودن جاذبه های و ظرفیت های مختلف گردشگری از جمله گردشگری ورزشی، به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال 2018 شناخته شده است و از سوی دیگر از رسانه­های مختلف و فعال محلی نیز برخوردار است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی (همبستگی) است. به‌منظور جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز جهت تجزیه ‌و تحلیل‌های مدنظر تحقیق، از روش های اسنادی و میدانی در قالب توزیع پرسشنامه (بین 106 نفر از کارشناسان و متخصصان مربوطه) استفاده شده است. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از سنجش­های آماری در نرم‌افزار SPSSبهره گرفته شده است. نتایج نشان داد به جز دو مؤلفه اطلاع رسانی و پخش سریع و دقیق اخبار در زمینه رویدادهای ورزشی و پوشش رسانه ای رویدادهای مهم ورزشی، که رسانه های مورد بررسی در آنها عملکرد نسبتاً موفقی داشته اند، در سایر مؤلفه ها، عملکرد رسانه ها ضعیف بوده است. همچنین مشخص شد که مؤلفه آگاه­سازی و شفاف­سازی در تبیین و تحلیل مسائل و مشکلات توسعه گردشگری ورزشی و به چالش کشیدن مسئولان، ارگان ها و نهادهای مربوطه در این زمینه، اثرگذارترین عاملی است که می‌توانند موجب توسعه گردشگری ورزشی در استان آذربایجان شرقی شود. در نهایت معلوم گشت که در بین رسانه­های مورد بررسی، تلویزیون با اختلاف معنی داری، بهترین عملکرد و رادیو نیز ضعیف ترین عملکرد را در زمینه ترویج و توسعه گردشگری ورزشی در استان داشته اند.
 

چکیده انگلیسی:

Regarding the evaluation of the role and performance of the mass media in developing sports tourism and to study the degree to which the mass media has been successful in fulfilling its functions in relation to sports tourism development and also the role of each one of the mass media in fulfilling the abovementioned functions are issues need to be considered. East Azarbayjan Province and Tabriz as the center of the province enjoying a wide range of tourism attractions opportunities such as sports tourism has been seen as the center of the Islamic Tourism in 2018. On the other hand, this sports tourism is supported by various local mass media. However, no comprehensive study has been carried out regarding the potentials of tourism especially sports tourism and challenges facing in developing and expanding sports tourism in East Azarbayjan province, which in turn necessitates an attempt to conduct a comprehensive study and research in this regard. The aim of the current research is applied research and we applied descriptive methodology. We applied field study to collect and analyze data including distributing questionnaires among 106 individuals who are experts in this field of study. To analyze data we applied statistic methods using SPSS software. The results have indicated that the mass media has been successful in two areas: one is comprehensive notification coverage of sports events and the second quick and honest broadcasting of sports news and media coverage of important sports events in which the mass media we studied in our research has showed an acceptable performance, in other areas the mass media function has been very weak. Our study also indicated that informing people about sport events and clarifying them about analyzing and explaining problems in issues facing sports tourism development and challenging the officials, institutions and organizations in charge, is in turn proved to be the most effective factor in developing sports tourism in East Azarbayjan Province. Finally, it has been proven that among the mass media, television has significantly performed the best while radio has performed the worst regarding development of sports tourism in East Azarbayjan Province.

منابع و مأخذ:

1. اصفهانی، نوشین (1388): جهانگردی ورزشی، انتشارات عصر انتظار، چاپ اول، تهران.


2. اکبری، مجید؛ جعفری مهرآبادی، مریم؛ طالشی انبوهی، مرضیه و نوبخت سبحانی (1395): سنجش کارایی نسبی شهرستان های استان آذربایجان شرقی در بخش زیرساخت های گردشگری با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده ها (DEA)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، سال چهاردهم، شماره 45، صص 220-197


3. حمیدی، الهه (1393): بررسی نقش رسانه ها در توسعه گردشگری ورزشی، اولین کنگره تخصصی مدیریت شهری و شوراهای شهر، ساری، مرکز همایش های توسعه ایران، 1 و2 خرداد.


4. خالدیان، محمد؛ مصطفایی، فردین؛ صمدی، مهران و فرخ کیا (1392): نقش رسانه های جمعی در توسعه ورزش، فصلنامه مدیریت ارتباطات در رسانه های ورزشی، سال اول، شماره 2، صص 56-48.


5. خطیب زاده، مهدی؛ کوزه چیان، هاشم و افشار هنرور (1392): نقش کیفیت خدمات گردشگری ورزشی در تمایل به بازگشت گردشگران ورزشی، فصلنامه مطالعات مدیریت ورزشی، سال پنجم، شماره 17، صص 206-191.


6. دادگران، سید محمد (1394): مبانی ارتباطات جمعی، انتشارات فیروزه، چاپ بیستم،  تهران.


7. داودی، نادر (1379): بهره مندی جوانان ایرانی از مطبوعات ورزشی، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی.


8. رضا قلی زاده، بهنام (1389): مروری بر اثرات رسانه ها بر گردشگری، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، سال هفدهم، شماره 64، تهران، صص 185-159.


9. زیتونلی، عبدالحمید؛ فراهانی، ابوالفضل و حسن اسدی (1392): گردشگری ورزشی و اثرات بلندمدت اقتصادی بررسی دیدگاه کارشناسان گردشگری و تربیت بدنی و گردشگران در مورد اثرات توسعه توریسم ورزشی بر اشتغال و درآمد در استان گلستان، فصلنامه رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دوره 1، شماره 1، صص 18-9.


10. شاه محمدی، عبدالرضا (1385): اقناع و تبلیغ: جامعه شناسی و فنون، چاپ اول، انتشارات زرباف اصل، تهران


11. شاه محمدی، عبدالرضا (1390). بررسی نقش رسانه ها در امنیت ملی، فصلنامه مطالعات رسانه ای، سال ششم، شماره 14، تهران، صص 56-43.


12. عباسی، اعظم (1389): بررسی آمیخته های بازاریابی در صنعت گردشگری ورزشی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری.


13. قیامی راد، امیر؛ محرم زاده، مهرداد و باقر حسین پور (۱۳۸۷): رابطه دیدگاه مدیران ورزشی و مدیران گردشگری کشور و عوامل گردشگری ورزشی در ایران، فصلنامه المپیک، دوره شانزدهم، شماره 42، صص ۶۱-۵۱.


14. کاوسی، اسماعیل و سید محمود هاشمی (1390): ارزیابی نقش رسانه ملی درتحقق مهندسی فرهنگ سازمانی، فصلنامه مطالعات رسانه ای، سال ششم، شماره 13، صص 105-85.


15. مرکز آمار ایران (1395): نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان آذربایجان شرقی.


16. مهدی زاده ملاباشی، تورج (1395): طراحی الگوی برنامه‌ریزی رسانه‌ای مبتنی بر گردشگری مذهبی در ایران، مطالعه موردی: کشور آذربایجان، رساله دکتری مدیریت رسانه ای، دانشگاه امام رضا (ع).


17. یاوری، یوسف؛ عسگریان، فریبا و محمد خیری شجاعی (1395). چالش های توسعه گردشگری ورزشی منطقه آزاد ارس با تاکید بر نظرات مدیران و کارشناسان، دوفصلنامه مدیریت و توسعه ورزش، سال پنجم، شماره 1، صص 244-233.
    
    
    1. Azubuike, Ch. Endwell Onyinye, N. Grace Nnennaya, N. (2017): THE ROLE OF THE MEDIA IN TOURISM DEVELOPMENT IN NIGERIA: THE RIVERS STATE EXPERIENCE, Journal of  New Media and Mass Communication, Vol.57, pp: 23–28.
    
    
    2. Cho, K. (2001): DEVELOPING TAEKWONDO AS A TOURIST COMMODITY, Journal of Applied Sports Sciences, Vol. 13 Issue 2, Pp: 53-62.
    
    
    3. Cristea, A. Apostol, M-S. Dosescu, T. (2015): THE ROLE OF MEDIA IN PROMOTING RELIGIOUS TOURISM IN ROMANIA,  Journal of Procedia - Social and Behavioral Sciences, Volume 188, pp: 302–306.
    
    
    4. Gratton, C., Dobson, N., & Shibli, S. (2012): Chapter 3-The role of major sports events in the economic regeneration of cities: Lessons from six World or European Championships. Routledge Online Studies on the Olympic and Paralympic Games, 1(45), pp: 35-45.
    
    
    5. Hinch, T., & Higham, J. (Eds.), (2004): Sport tourism development. Tonawada, NY: Channel View Publications, pp: 15-21.
    
    
    6. Mercille, J. (2005): MEDIA EFFECT ON IMAGE: THE CASE OF TIBET, Journal of Annals of Tourism Research, 32 (4), pp: 1039-1055.
    
    
    7. Preuss, H., & Solberg, H. A., (2006): ATTRACTING MAJOR SPORTING EVENTS-THE ROLE OF LOCAL RESIDENTS, Journal of European Sport Management Quarterly, 6 (4), pp: 391-411.