توسعه مالی و نابرابری: مقایسه استانهای توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

مهدیه رضاقلی زاده ¹ (عضو هیات علمی دانشگاه مازندران)
مجید آقایی ² (دانشگاه مازندران)

تاریخ دریافت : 1396/06/19 تاریخ پذیرش : 1397/12/29 تاریخ انتشار : 1398/02/01

کلید واژه: توزیع درآمد, توسعه مالی, گشتاورهای تعمیم یافته‌(GMM),

چکیده مقاله :

     با توجه به نقش و اهمیت توسعه بخش مالی در کاهش نابرابری­ها بر اساس تئوری­های اقتصادی موجود و نظر به اهمیت توزیع درآمد و تقسیم عادلانه امکانات بین اقشار مختلف جامعه و رفع نابرابری در بین استان­های مختلف کشور، پژوهش حاضر با تکیه بر مدل­های پانل پویا و تخمین­زن گشتاورهای تعمیم­یافته ­(GMM)، رابطه میان توسعه مالی و توزیع درآمد در استان­های ایران  طی دوره زمانی 94-1385 را مورد بررسی قرار می­دهد. جامعه آماری این تحقیق، تمامی استان­های کشور ایران می­باشند که طبق شاخص وزارت صنعت، معدن و تجارت، به سه دسته استان­های توسعه یافته، کمتر توسعه یافته و توسعه نیافته تقسیم شده­اند. نتایج به­دست­آمده بیانگر پذیرش رابطه خطی و منفی بین توسعه مالی و نابرابری درآمدی در هر سه گروه از استان­های مورد بررسی می­باشد، می­توان گفت توسعه نهادها و مؤسسات مالی در استان­های کشور بر کاهش نابرابری درآمدی تأثیرگذار خواهد بود. همچنین با توجه به نتایج به­دست­آمده، میزان تأثیرگذاری توسعه مالی بر کاهش نابرابری در استان ها، رابطه عکس با سطح توسعه یافتگی آن­ها دارد، به گونه­ای که این تأثیرگذاری در استان­های توسعه نیافته بیشتر از دو گروه دیگر است. از سوی دیگر نتایج نشان می­دهد که شواهد کافی جهت تأبید وجود رابطه U معکوس بین توسعه مالی و نابرابری درآمدی در استان­های ایران طی دوره زمانی مورد مطالعه وجود ندارد

چکیده انگلیسی:

Considering the importance of financial development in reducing inequality based on the economic literature , importance of income distribution and fair division of resource and facilities between various social groups and elimination of inequality in Iran’s provinces, this study investigates the relationship between financial development and income distribution in Iran’s provinces, based on the dynamic panel models and using Generalized Method of Moment(GMM) estimator in the time period of 2006 - 2015. The underlying provinces are divided into three groups as developed, less developed and undeveloped based on the index of Ministry of Industry, Mining and Trade.
The results indicate that there is a negative and linear relationship between financial development and inequality in all groups of provinces, so it can be said that the higher level of financial development reduces inequality. It should be noted that the impact of financial development on reducing inequality in provinces has an inverse relationship with their development level so that this effect in undeveloped provinces is more than two other groups. On the other hand, results show that there are not enough evidences supporting the non-linear inverted U-shaped hypothesis between financial development and inequality in Iran’s provinces in the period of study.

منابع و مأخذ:

1. جابری خسروشاهی، نسیم. محمدوند ناهیدی، محمدرضا و نوروزی، داوود (1391): «تأثیر توسعه مالی بر نابرابری درآمد در ایران»، فصلنامه پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره ششم، صص 208-173.


2. رفعت، بتول و جزی زاده، الهه (1395): «بررسی اثر توسعه مالی استانی بر توزیع درآمد استانی در ایران»، فصلنامه پژوهش های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال شانزدهم، شماره سوم، صص 46-29.


3. قنبری، علی. آقایی، مجید و رضاقلی زاده، مهدیه (1390): «بررسی تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران»، پژوهش نامه اقتصادی، سال 11، شماره 1، صص 29-1.


4. علی اکبری، اسماعیل. خداداد کاشی، فرهاد و کماسی، حسین (1397): «ارزیابی رقابت پذیری اقتصادی کلان شهرهای ایران»، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال هشتم، شماره 29، صص 26-13


5. وزارت صنعت، معدن و تجارت (1389): «مروری بر وضعیت صنعت و معدن در ایران در سطح ملی. طرح پژوهشی»، ویرایش هشتم، دفتر آمار و فرآوری داده­ها


6. 6.       همایونی فر، مسعود. چشمی، علی و یاقوتی جعفرآباد، فاطمه (1395): «بررسی تاثیر توسعه مالی بر نابرابری درآمد در کشورهای منتخب اسلامی»، دوفصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، سال نهم، شماره اول، پیاپی 17، صص 58-37.
   
   
   1. Acemoglu, D., (2002): Technical change, inequality, and the labor market. Journal of Economic Literature, 40 (1), pp: 7-72.
   
   
   2. Arellano, M. and O. Bover, (1995): another look at the instrumental-variable estimation of error-components models, Journal of Econometrics, 68, pp: 29–52.
   
   
   3. Arellano, M. and S. Bond, (1991): some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations, Review of Economic Studies, 58, pp: 277–297.
   
   
   4. -Baiardi, D., and C. Morana, (2017): Financial development and income distribution inequality in the euro area. Economic Modelling, in press
   
   
   5. Banergee, A. W. and A.F. Newman, (1993): occupational choice and the process of development, journal of political economy, 101, pp: 279-298.
   
   
   6. Batuo, E.M., F. Guidi and M. Kupukile, (2010): Financial Development and Income Inequality: Evidence from African Countries, MPRA PAPER , 25658, pp:1-28.
   
   
   7. Beck T,Levin ,R,& N.Loayza. (2000): Finance and the source of Growth, Journal of Financial Economics, 58, pp: 26-310.
   
   
   8. Beck, T., A. D. Kunt and R. Levin, (2004): Finance, Inequality and Poverty: Cross- Country Evidence, World Bank Policy Research Working paper 3338, world Bank, Washington D.C.
   
   
   9. Blundell, R. and S. Bond (1998): Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models, Journal of Econometrics, 87, pp: 115–143.
   
   
   10. - Boukhatem, J., (2016): Assessing the direct effect of financial development on poverty reduction in a panel of low- and middle-income countries, Research in International Business and Finance, 37, pp: 214-230.
   
   
   11. Canavire, G and F. Rioga, (2008): Financial Development and the Distribution of Income in Latin America and the Caribbean, Discussion Paper Series, 3796, October 2008, pp:1-18.
   
   
   12. De Haan, J.  and  J. Sturm,(2017): Finance and income inequality: A review and new evidence, European Journal of Political Economy, Available online 23, April 2017, In Press
   
   
   13. Galor, O. and J. Zeira, (1993): Income Distribution and Macroeconomics, Review of Economic Studies, 60, pp:35-52
   
   
   14. Green, W. H., (2003): Econometric Analysis, New Jersey, Prentice-Hall Inc
   
   
   15. Greenwood,J  and B. Jovanovich, (1990): Financial Development, Growth, and the Distribution of income, Journal of political Economy, 98, pp:1076-1107.
   
   
   16. Haber, S.H., (2004): Political Competition and Economic Growth: Lessons from the Political Economy of Bank Regulation in the United States and Mexico. Stanford University, mimeo.
   
   
   17. Jalilian H. and K. Colin, (2005): Does Financial Development Contribute to Poverty Reduction? Journal of Development Studies, 41, PP: 636-656.
   
   
   18. Jauch, S. and S. Watzka, (2011): Financial Development and Income Inequality, CESifo Working Paper Series 3687, CESifo Group Munich, category 6: fiscal policy, macroeconomics and growth, pp:1-34.
   
   
   19. 25.    -Judson, R.A., and L.A. Owen, (1999): Estimating dynamic panel data models: a guide for
   
   
   20. macroeconomists. Economics Letters 65, pp: 9–15.
   
   
   21. Kuznets, S., (1995): Economic Growth and income inequality, American Economic Review, 95, pp:1-28.
   
   
   22. Lloyd- Ellis, H., (1999): Endogenous technological change and wage inequality. American Economic Review, 89 (1), pp: 47-77.
   
   
   23. Louzis, D., P. Vouldis, T. Angelos and V. L. Metaxas, (2012): Macroeconomic and bank-specific determinants of non-performing loans in Greece: A comparative study of mortgage, business and consumer loan portfolios, Journal of Banking & Finance 36 (2012) , pp:1012–1027.
   
   
   24. Martin, S.P., and J.P. Robinson, (2004): The income digital divide. An international perspective. IT & Society, 1 (7), pp:1-20.
   
   
   25. - Seven, U.,   and Y. Coskun, (2016): Does financial development reduce income inequality and poverty? Evidence from emerging countries, Emerging Markets Review, 26, March 2016, pp: 34-63
   
   
   26. Shahbaz, M., and F. Islam, (2011): Financial Development and Income Distribution in Pakistan: an application of ARDL approach. Journal of Economic Development, 36(1), pp:35-58.
   
   
   27. Townsend, R. M., (1978): Intermediation with Costly Bilateral Exchange. Review of Economic Studies, 45, pp: 417-425.
   
   
   28. Zhicheng, L., (2006): Financial Development and Income Distribution: A System GMM Panel Analysis with Application rural China, Journal of Economic Development, Volume 31, Number 2, pp: 21-42.