عوامل اجتماعی مؤثّر بر هویّت جنسیّتی دختران دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
محورهای موضوعی : زن و خانواده
کلید واژه: هویّت, تبعیض جنسی, هرم قدرت در خانواده, هویّت جنسیّتی ,
چکیده مقاله :
هویّت پدیده‌ای پویا و شامل بخشهای گوناگونی است که از عضویّت فرد در گروههای مختلف ناشی می‌شود. هویّت ابعاد گسترده و گوناگونی دارد که یکی از انواع آن هویّت جنسیتی است. تحقیق حاضر هویّت جنسیتی دختران دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز را درسال 1387 و در نمونه ای به حجم371 نفر بررسی می کند. روش تحقیق، پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. نتایج به دست آمده از انجام آزمونهای مختلف آماری، نظیر آزمون تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون و تی تست، برای سنجش وجود رابطه بین هویّت جنسیتی و عوامل اجتماعی مؤثّر، نشان می‌دهد که رابطة معنی داری بین این متغیّرها وجود دارد. از بین عوامل اجتماعی مؤثّر بر پذیرش هویّت جنسیتی در تحقیق حاضر، متغیّرهای تحصیلات مادر، شغل پدر، تبعیض جنسی در خانواده، هرم قدرت در خانواده و نگرش شغلی سنّتی، با پذیرش هویّت جنسیّتی دختران دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز رابطة معنی‌دار دارند.
Identity is a dynamic category and consists of different units that deals with individuals' membership in different groups . Identity encompasses extensive and various dimensions, one of which is gender identity. The present research studies the gender identity of the female students of the Islamic Azad University of Tabriz within a sample of 371 in the year 1387. The research is of a survey type, and the data collection device is a questionnaire. The most influential social factors on gender identity in the present research are based on Sandra -Bem and Albert- Bandoras sociology theories, and the related research results are: gender discrimination in the family, power pyramid in the family , traditional job attitude , marital status, father's job, and mother's education . The results obtained from different statistical tests, such as variance analysis test, Pearson's correlation coefficient, and t-test showed that there is a significant relationship between gender identity and the influential social factors. Among the factors effective on accepting gender identity in the present research, mother's education, father's job, gender discrimination in the family, power pyramid in the family, and traditional job attitude show a significant relationship with accepting the gender identity of the female students of the Islamic Azad University of Tabriz.
- آلمال، فرانگیس (1375) عوامل مؤثربرشکل‌گیری هویت اجتماعی و فرهنگی دانش آموزان منطقه 5 تهران، یایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
- اعزازی، شهلا (1380) تحلیل ساختاری جنسیت: نگرشی برتحلیل جنسیتی در ایران؛ چاب اول، تهران دانشگاه شهید بهشتی.
- خمسه، اکرم (1383) بررسی طرحواره های نقش جنسیتی کلیشه‌های فرهنگی در دانشجویان دختر، مطالعات زنان، شماره 6، صص 134-115.
- خواجه‌نوری، بیژن (1386) برخی عوامل مؤثر بر نگرش نقش جنسیتی دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهرستان آباده، مجله پژوهش علوم انسانی دانشگاه اصفهان، جلد 28 شماره 87-1386، 134-115.
- علیخانی، علی‌اکبر (1386) هویت و بحران هویت، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی.
- رحمتی، صمد (1371) روانشناسی اجتماعی معاصر، چاب اول، قم، انتشارات سینا.
- ساروخانی، باقر و رفعت‌جاه، مریم (1386) بازاندیشی در تقابل‌های جنسیتی و هویت زنانه، مجله پژوهشی علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، جلد 25.
- عریضی، فروغ السادات و دیگران (1385) ماهواره و هویت جنسیتی، اصفهان.
- کنذقان ، طاهره (1381) عوامل مؤثر برهویت اجتماعی زنان.یایان نامه کارشناسی ارشد ،انشگاه شیراز.
- کوزر، لویس (1382) زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، چاب دهم، تهران، انتشارات علمی.
- میشل، آ (1376) ییکار با تبعیض جنسی، ترجمه محمد جعفر یوینده، تهران، نشرنگاه.
- Baron, R. A.; nd Byme, D (1997) “social Psychology”, New Delhi: Prentice- Hall of India.
- Barhom, M.I.(1983), Attitudes of university students to ward women’s work: The case of Jordan, International Journal of Middle East studies, vol. 15, No.30, pp. 369-376.
- Lorber, J(2000) “Social Construction of Gender” in Edgar F. Borgatta and Rhonda g.v. Montgomery, Encyclopedia of Sociology , New York: McMillan Reference.
- Martin, C. L.(2000) “Gender Identity”, In: Alan E. Kazdin, “Encyclopedia of Psychology”, Vol. 3, New York: Oxford University Press, pp: 444-8.
- Powell, B and Steelman, L.C. (1982). Testing and undertested comparison: Maternal Effectes on son’s and Daughters Attitudes to word women in the labor force. Journal of Marriage and family, vol. 44, No. 20. 349-355.
- Schaeffer. F. T. & Lamn R. P (1992) Sociology, New York: Mc Graw Hill. (13) Shaw, Marvin E. and Costanzo, Philip R. (1982) “Theories of Social Psychology”. Singapore: McGraw-Hill Book Company.
- Stephan, C.W., Corder, J.(1985). The Effects of Dual- Career families on Adolescents’ sex- Role Attitudes, work and family plans, and choices of Important others, Journal of Marrige and the family, vol. 47, No. 4, pp. 349-355.
- Zuo, J (1997) “The Effect of Men’s Breadwinner Status on Their Changing Gender Beliefs”, Sex Roles, Vol. 37, No. 9/10, pp: 799-8165.
- Brown, K. (1987) Adolescent development and behavior" Englewood cliffs and new jersey. Prentice Hall Inc.