مباحث حقوقی زن در ایران باستان (با اشاره هایی بر زن در شاهنامه)
محورهای موضوعی : حقوق و علوم سیاسی
صبا بیوک زاده
1
(زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه پیام نور اردبیل، گروه ادبیات، اردبیل، ایران)
کلید واژه: شاهنامه, حقوق زن, Women, ایران باستان, epic, Ancient,
چکیده مقاله :
در ایران باستان زن و مرد از هر حیث با هم برابر بودند و تبعیض و نابرابری در میان نبود. حقوق زنان در همه جوامع و دوران ها همواره به مقتضیات زمان، ویژگی های فرهنگی جامعه و نوع مناسبات اجتماعی آن عصر بستگی داشته است. برای زنان در ایران باستان در هر موردی حقوقی وضع شده بود، در مورد ازدواج، طلاق، مالکیت، خانه داری، بچه داری و هر چیز کوچک و بزرگ دیگر؛ این موضوع را می توان با نگاهی به شاهنامه بهتر درک کرد، حضور زن در تمام شاهنامه حضورى است تعیین کننده و سرنوشت ساز، نقش زن به عنوان پیونددهنده خانواده ها به یکدیگر در همه جا به عنوان عاملى اساسى در پیدایش و نابودى قدرت مطرح است. در این جستار سعی شده است مباحث مهم حقوقی زن و همچنین مختصری از نقش زن در شاهنامه بررسی شود با معرفی و بررسی زنان شاهنامه می توان به جایگاه و حقوق زن در ایران باستان پی برد.
Ancient men and women were equal in all respects. There were no discrimination and inequality. Women rights in all societies and on all the time have been depended on the era expedients, cultural characteristics of the society and the social relations type. In ancient Iran there were specific rights for the women such as marriage, divorce, property, housekeeping, child-rearing and so on. This could be better understood by looking at the Shahnameh. Woman presence in Shahnameh was crucial and decisive appearance. Women's role as family cohort and as a major factor in emergence and disappearance of power had been discussed all over in the Shahnameh. This paper attempted to review the important women law issues as well as the role of women in Shahnameh to better understand the women's rights and status in ancient epic introducing such topics.
اسلامی ندوشن، محمد علی،(1370 ). آواها و ایماها، تهران، انتشارات امیر کبیر.
حجازی، بنفشه،( 1385). جایگاه زن در ایران باستان، تهران، انتشارات قصیده سرا.
دادگی، فرنبغ، (1369). بندهشن، ترجمه مهرداد بهار، تهران، انتشارات توس.
رستم شهزادی، موبد،( 1386). ترجمه گفتاری درباره ماتیکان هزار داتستان، تهران، نشر مرکز.
سگالن، مارتین، جامعه شناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، (1380). تهران، انتشارات دنیای کتاب.
شهریاری، توران، (1388). وضعیت اجتماعی زن در ایران باستان، سایت درفش.
فردوسی، ابوالقاسم،(1375). شاهنامه، به کوشش پرویز اتابکی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
مهرین شوشتری، عباس،( 1349). کشور داری و جامعه ایران در زمان ساسانیان، تهران، موسسه مطبوعاتی عطائی.
ار شاطر، احسان و دیگران( 1377). تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان، پژوهش دانشگاه کمبریج، تهران، انتشارات امیر کبیر، جلد سوم، قسمت دوم.
_||_