بررسی اولتراسونوگرافی و آسیب¬شناسی کبد و کیسه صفرای بزهای سانن مبتلا به فاسیولیازیس و دیکروسولیازیس

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

عرفان نظری ¹ , سیامک علیزاده ^{2 *} , امیر امنیت طلب ³

1 - دانش‌آموخته دکترای عمومی دامپزشكي، دانشکده دامپزشکي، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامي، ارومیه، ايران.
2 - استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکي، واحد نقده، دانشگاه آزاد اسلامي، نقده، ايران.
3 - دانشیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکي، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامي، ارومیه، ايران.

تاریخ دریافت : 1403/03/19 تاریخ پذیرش : 1403/07/02 تاریخ انتشار : 1403/08/30

کلید واژه: اولتراسونوگرافی, آسیب‌شناسی, بزهای سانن, دیکروسولیازیس, فاسیولیازیس.,

چکیده مقاله :

هدف از مطالعه حاضر ارزیابی اولتراسونوگرافی و آسیب‌شناسی کبد و کیسه صفرای بزهای سانن مبتلا به فاسیولیازیس و دیکروسولیازیس بود. در این مطالعه توصیفی- مقطعی از 300 رأس بز سانن با میانگین سنی 49/0±­7/2 سال و با متوسط وزنی 65/2±4/73 کیلوگرم استفاده شد. برای انجام این مطالعه با مراجعه روزانه به کشتارگاه ابتدا اولترسونوگرافی از ناحیه توپوگرافیکی کبد هر بز انجام می‌گرفت سپس به هنگام کشتار و خارج نمودن امعاء و احشاء، کبد و کیسه صفرای آن بررسی می‌شد. برای انجام مطالعات هیستوپاتولوژیکی، نمونه‌های بافتی از بافت پارانشیم کبد، مجاری صفراوی و کیسه صفرا تهیه شده و با روش‌های تری‌کروم‌ماسون و هماتوکسیلین - ائوزین رنگ‌آمیزی گردید.­ بر اساس نتایج اولتراسونوگرافی، بیشترین آسیب بافتی در بخش میانی لوب راست و بخش خلفی لوب چپ کبد بود. همچنین بین جنسیت، سن بزها و محل عوارض کبدی ارتباط آماری معنی‌داری وجود نداشت (p>0.05). نتایج هیستوپاتولوژی نشان­ دهنده وجود بقایای ائوزینوفیلی هپاتوسیت‌های متلاشی­شده، ماکروفاژها و لنفوسیت‌ها در مسیرهای مهاجرتی لاروها بوده و در مسیرهای کوچک‌تر نیز آثار خون‌ریزی دیده می‌شد. بیشترین آسیب‌های میکروسکوپیک در کیسه صفرا مربوط به پرخونی، هایپرپلازی غدد سروموکوسی مخاطی و ضخیم شدن لایه مخاطی بود و از نظر توزیع جنسی همه این موارد در بزهای ماده بیشتر بود. بر اساس نتایج این مطالعه اولتراسونوگرافی کبد یک روش تشخیصی مفید برای ارزیابی فاسیولیازیس و دیکروسولیازیس در بزهای سانن می‌باشد. یافته‌های مطالعه حاضر می‌تواند در تفسیر تصاویر اولتراسونوگرافی، ارزیابی نتایج هیستوپاتولوژی و همچنین در معاینات بالينی و امور درمانی این نژاد از بزها مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Infection with trematode parasites is common in Saanen goats and these parasites cause damage to liver, lung and intestinal tissues in these animals. This study aimed to evaluate the ultrasonography and pathology of the liver and gall bladder of Saanen goats suffering from fascioliasis and dicrocoeliasis in order used in the interpretation of results and clinical decisions. In this cross-sectional descriptive study used 300 Saanen goats with an average age of 2.7 years and a mean weight of 73.4 kg. First, each of the goats underwent an ultrasound examination, then their liver and gall bladder were examined after slaughter in the slaughterhouse. Also, tissue sections were prepared for histopathological studies. According to the ultrasound results, the most tissue damage was in the middle part of the right lobe and the caudal part of the left lobe of the liver. There was no statistically significant relationship between the sex and age of goats and the location of liver complications (p<0.05). The histopathological results showed that there were eosinophilia remnants of hepatocytes, macrophages and lymphocytes in the migration paths of larvae. The most microscopic damages in the gallbladder included hyperemia, hyperplasia of seromucous glands, and thickening of the mucous layer. Based on the results of this study, ultrasound is a very useful diagnostic method for evaluating fascioliasis and dicrocoeliasis in Saanen goats. The findings of this study can be used in the interpretation of ultrasound images and histopathology results, as well as in clinical examinations and treatment of this goat breed.

منابع و مأخذ:

• Albogami, B.M.M. (2015). Study on histopathological injuries in ruminants due to the effect of internal worms at Taif Province. Journal of Veterinary Internal Medicine, 16(1): 45-51.
• Alizadeh, S. and Mohammadi, T. (2019). ultrasonographic liver findings in a sheep flock involved in chronic fasciolosis. Iranian Journal of Veterinary Medicine, 13(1): 37-43.
• Amniattalab, A. and Manaffar, A. (2015). Histopathology of gallbladder lesions of confiscated livers from cattle slaughtered in urmia abattoir. Journal of Veterinary Clinical Pathology, 9(35): 205-217. [In Persian]
• Borriello, G., Guccione, J., Bosco, A., Pepe, P. and Prisco F. (2021). Fast focus ultrasound liver technique for the assessment of cystic echinococcosis in sheep. Animals, 11(2): 452-470.
• Braun, U. and Steininger, K. (2011). Ultrasonographic characterization of the liver, caudal vena cava, portal vein, and gallbladder in goats. American Journal of Veterinary Research, 72(2): 219-25.
• Braun, U., Jacquat, D. and Steininger, K. (2013). Ultrasonographic examination of the abdomen of the goat. Schweizer Archiv Für Tierheilkund, 155(3): 185-95.
• Catalano, S., Symeou, A., Marsh, K.J., Borlase, A., Léger, E. and Fall, C.B. (2019). Mini-Flotac as an alternative, non-invasive diagnostic tool for Schistosoma mansoni and other trematode infections in wildlife reservoirs. Parasites & Vectors, 12(1): 1-9.
• Center, S.A. (2009). Diseases of the gallbladder and biliary tree. Veterinary Clinics. Small Animal Practice, 39(3): 543-598.
• Corda, A., Corda, F., Secchi, V., Pentcheva, P., Tamponi, C. and Tilocca, L. (2022). Ultrasonography of parasitic diseases in domeSstic animals: a systematic review. Animals, 12(10): 125-144.
• Corrales, J.L., Cwiklinski, K., Dorey, A., Lalor, R. and Jewhurst, H. (2021). Diagnosis of sheep fasciolosis caused by Fasciola hepatica using cathepsin-L enzyme-linked immunosorbent assays (ELISA). Veterinary Parasitology, 11(4): 109-124.
• De Korne, C.M., Van Lieshout, L., Van Leeuwen, F.W.B. and Roestenberg, M. (2023). Imaging as a (pre) clinical tool in parasitology. Trends in Parasitology, 24(1): 103-125.
• Dharanesha, N., Muniyellapa, H., Ananda, K., Giridhar, P., Byregowda, S. and Ranganath, G. (2015). Pathological study of acute fasciolosis in goats in Karnataka. Indian Journal. Veterinary Pathology, 39(4): 321-324.
• Dietrich, C., Kabaalioglu, A., Brunetti, E. and Richter, J. (2015). Fasciolosis. Zeitschrift für Gastroenterologie, 53(4): 285-290.
• Ghadiri, A., Haji, K.H., Mohammadian, B. and Zahiri, S.M.R. (2007). Ultrasonographic findings of the liver in Lori breed sheep. Iranian Journal of Veterinary Surgery, 2(3): 39-48.
• Gökdai, A. and Sakarya, E. (2022). Determination of goat milk cost and assessment of factors affecting the profitability of Saanen goat farms in Canakkale province, Turkey. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 69(1): 123-130.
• Gonzalo-Orden, M., Millán, L., Alvarez, M., Sánchez-Campos, S., Jiménez, R., González-Gallego, J., et al. (2003). Diagnostic imaging in sheep hepatic fascioliasis: ultrasound, computer tomography and magnetic resonance findings. Parasitology Research, 90(2): 359-364.
• Hassan, N.M., Farag, T.K., Abu, E.l., Ezz, N.M. and Abou-Zeina, H.A. (2019). Prevalence assessment of gastrointestinal parasitic infections among goats in Giza Governorate, Egypt. Bulletin of the National Research Centre, 43(1): 1-7.
• Hodžić, A., Zuko, A., Avdić, R., Alić, A., Omeragić, J., and Jažić, A. (2013). Influence of Fasciola hepatica on serum biochemical parameters and vascular and biliary system of sheep liver. Iranian Journal of Parasitology, 8(1), 92-103.
• Ibrahim, N. (2017). Fascioliasis: systematic review. Advance Biology Research, 11(5): 278-85.
• Kahl, A., Von Samson-Himmelstjerna, G., Helm, C.S., Hodgkinson, J., Williams, D., Weiher, W., et al. (2023). Coproscopical diagnosis of patent Fasciola hepatica infections in sheep– A comparison between standard sedimentation and a combination of both. Veterinary Parasitology, 319(2): 109-121.
• Kozielewicz, D.M., Sikorska, K., and Stalke, P. (2021). Liver abscesses from diagnosis to treatment. Clinical and Experimental Hepatology, 7(4): 329-336.
• Li, F. and Liu, G. (2024). Fasciola. Molecular Medical Microbiology: Elsevier, 64(5): 3249-59.
• López-Ureña, N.M., Calero-Bernal, R., Vázquez-Calvo, Á., Sánchez-Sánchez, R., Ortega-Mora, L.M. and Álvarez-García, G. (2023). A comparative study of serological tests used in the diagnosis of Toxoplasma gondii infection in small ruminants evidenced the importance of cross-reactions for harmonizing diagnostic performance. Research in Veterinary Science, 165(4): 105-120.
• Lv, C., Hong, Y., Fu, Z., Lu, K., Cao, X. and Wang, T. (2016). Evaluation of recombinant multi-epitope proteins for diagnosis of goat schistosomiasis by enzyme-linked immunosorbent assay. Parasites & Vectors, 9(1): 1-11.
• Moazeni, M. and Ahmadi, A. (2016). Controversial aspects of the life cycle of Fasciola hepatica. Experimental Parasitology, 169(2): 81-98.
• Molavi, G., Massoud, J., Gharaguzlo, M., Mahmoudi, M., Solaymani, S. and Khooban, M. (2004). A Survey on the histopathologic changes due to flukes of zoonotic importance in slauther house specimens. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research, 2(3): 25-36.
• Moshnikova, V.S., Gilmour, L.J., Cook, A.K. and Fabiani, M. (2020). Sonographic findings of pinpoint hyperechoic foci in the small intestine, liver, and mesenteric lymph nodes are indicative of canine. Veterinary Radiology & Ultrasound, 61(5): 583-591.
• Mukarram Shah, S.M. and Saira Hussain, F. (2023). Molecular techniques for the study and diagnosis of parasite infection. Parasitic Infections: Immune Responses and Therapeutics, 12(3): 176-204.
• Ozbilgin, S., Ozkardesler, S., Akan, M., Boztas, N., Ozbilgin, M., Ergur, B.U., et al. (2016). Renal ischemia/reperfusion injury in diabetic rats: The role of local ischemic preconditioning. Biomedical Research International, 7(2): 1-9.
• Rojo-Vázquez, F.A., Meana, A., Valcárcel, F. and Martínez-Valladares, M. (2012). Update on trematode infections in sheep. Veterinary Parasitology, 189(1): 15-38.
• Sharma, N., Hunt, P.W., Hine, B.C., and Ruhnke, I. (2019). The impacts of Ascaridia galli on performance, health, and immune responses of laying hens: new insights into an old problem. Poultry science, 98(12): 517-6526.
• Signer-Hasler, H., Burren, A., Ammann, P., Droegemueller, C. and Flury, C. (2019). Extent of genomic inbreeding in Swiss sheep and goat breeds. Recherche Agronomique Suisse, 10(2): 372-379.
• Siles-Lucas, M., Becerro-Recio, D., Serrat, J. and González-Miguel, J. (2021). Fascioliasis and fasciolopsiasis: Current knowledge and future trends. Research in Veterinary Science, 134(6): 27-35.
• Snowden, K.F., Ketzis, J.K. and Trematodes. I. (2021). Greene's Infectious Diseases of the Dog and Cat. Elsevier, 128(4): 1528-1549.
• Streeter, R.N. and Step, D. (2007). Diagnostic ultrasonography in ruminants. Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice, 23(3): 541-74.
• Yi-Zhu, X. and Zhi-Bang, Y. (2010). A case of ectopic fascioliasis in the skin. Tropical Doctor, 40(4): 253-264.