بررسی سیاستگذاری مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن با تاکید بر راه حل های کاربردیِ اجرا: (مورد مطالعه: شهر تهران)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
ابراهیم عراقیه
1
*
,
علیرضا سلطانی
2
1 - دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: مسکن, مدیریت, مصرف انرژی, سیاستگذاری,
چکیده مقاله :
امروزه توجه به کنترل مصرف انرژی در شهر از جمله ساختمانها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و نگاهی جامع به برنامه‌ریزی شهری می‌تواند در راه رسیدن به این هدف تأثیر گذار باشد. مصرف بیش از حد انرژی باعث بحرانهای همچون تغییرات آب و هوایی، گرم شدن زمین، آلودگی آب و هوا و کمبود انرژی گردیده است. . ساختمانها یکی از بزرگترین منـابع اتلاف انرژی محسوب می شوند که در صورت تداوم مصرف بیش از حد انرژی علاوه بر دامن زدن به مسئله بحران انرژی در جهان، سبب تشدید آلودگی محیط زیست نیز می گردند. بیشتر از پیش نمایان شده‌اند.تهران به عنوان یک کلانشهر بزرگ و با جمعیت بالا، از آسیبهای مصرف بالای انرژی در ساختمانها در امان نیست. هدف از انجام این پژوهش بررسی سیاستگذاری مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران با تاکید بر راه حل های کاربردیِ اجرا میباشد. روش انجام پژوهش پیمایشی و استفاده از فن دلفی و جامعه آماری کلیه شهرداران استان تهران و نمونه آماری شامل 38 نفر و روش نمونه گیری هدفمند بوده است. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته و یافته ها به کمک نرم افزار SPSS تحلیل و اهمیت راهکارها الویت بندی شده است. مهم ترین یافته های استخراج شده به ترتیب اهمیت عبارتند از: ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19، اطلاع رسانی و افزایش آگاهی شهروندان در خصوص مزایای رعایت ضوابط، تدوین برنامه های حمایتی و بسته‌های مالی برای ساخت و سازهایی که مقررات را مورد توجه قرار می دهند، صنعتی سازی ساختمان ها، توقف خط تولید لوازم مصرفی با مصرف انرژی بالا،کوتاه نمودن دست سازندگان غیر فنی و سنتی و حرکت به سوی ساخت و سازهای استاندارد .
Nowadays, paying attention to the control of energy consumption in the city, including buildings, is of particular importance, and a comprehensive look at urban planning can be effective in reaching this goal. Excessive consumption of energy has caused crises such as climate change, global warming, water and air pollution, and energy shortage. . Buildings are considered one of the biggest sources of energy waste, which in case of continuous excessive energy consumption, in addition to fueling the problem of energy crisis in the world, they also cause environmental pollution. They have appeared more than before. Tehran, as a large metropolis with a high population, is not safe from the damage of high energy consumption in buildings. The purpose of this research is to investigate the energy consumption management policy in the field of housing in Tehran City with an emphasis on practical implementation solutions. The method of conducting survey research using the Delphi technique and the statistical population of all the mayors of Tehran province the statistical sample included 38 people and the sampling method was targeted. The research tool was a researcher-made questionnaire, and the findings were analyzed with the help of SPSS software, and the importance of solutions was prioritized. The most important findings extracted in order of importance are: requiring the engineering system to fully comply with the provisions of Article 19, informing and increasing citizens' awareness about the benefits of complying with the regulations, developing support programs and financial packages for constructions that comply with the regulations industrialization of buildings, stopping the production line of consumer goods with high energy consumption, shortening the hands of non-technical and traditional builders and moving towards standard constructions.
Journal Research and Urban Planning ISSN (Print): 2228-5229 - ISSN (Online): 2476-3845
|
Summer 2022. Vol 13. Issue 49 |
Research Paper
Investigating the policy of energy consumption management in the field of housing with an emphasis on practical implementation solutions: (case Study: Tehran)
Received: Accepted: PP:
Keywords: Policy, management, energy consumption, housing
|
Abstract Excessive consumption of energy has caused crises such as climate change, global warming, water and air pollution, and energy shortage. Buildings are considered one of the biggest sources of energy waste, which in case of continuous excessive energy consumption, in addition to fueling the problem of energy crisis in the world, they also cause environmental pollution. Tehran, as a large metropolis with a high population, is not immune from the damage of high energy consumption in buildings. The purpose of this research is to investigate the energy consumption management policy in the field of housing in Tehran city with emphasis on practical implementation solutions. The research method is descriptive-analytical and based on survey studies. The statistical population of all the mayors of Tehran province and the statistical sample included 38 people and the sampling method was targeted. The research tool was a questionnaire made by the researcher and the findings were analyzed with the help of SPSS software. Measuring the importance and implementation of the policies and requirements of topic 19 in the field of housing in Tehran showed that topic 19 has been implemented at an average level. In this context, the two principles of compliance with the thermal insulation policy in the housing sector with an average of 3.78 and the use of double-glazed windows in the building sector with an average of 3.94 have a favorable status and other principles are evaluated as weak. Also, the result of Friedman's test in the field of significance and prioritization of implementation solutions of national building regulations showed that the implementation solutions were significant at the level of less than 0.05. The average rating of the exam showed that obliging the engineering system to fully comply with the provisions of topic 19 and not issuing the termination of work by the municipalities in case of not providing the approval of the regulations of topic 19 with an average of 20.50 and developing support and financial plans for the construction of compliance Regulation maker with an average of 19.70 is recognized as two important implementation strategies. |
Use your device to scan and read the article online
|
Citation: DOI: DOR:
|
Extended Abstract
Introduction
Optimizing energy consumption in cities is very important; Because cities have a high consumption of energy and this consumption increases air pollution and global warming. Therefore, optimizing energy consumption in cities can be an effective strategy to reduce energy consumption and reduce air pollution and increase the quality of life in cities. be The housing sector is considered one of the biggest sources of energy waste, which in case of continued excessive energy consumption, in addition to fueling the problem of energy crisis in the world, it will also cause environmental pollution. Hence, optimizing energy consumption in this sector. It is an undeniable necessity. Optimizing energy consumption in the housing sector is very important; Because the housing sector consumes a lot of energy and produces a large percentage of greenhouse gases. Optimizing energy consumption in the housing sector can be done in two ways: first, by increasing the energy efficiency of existing systems such as heating, cooling, air conditioning, lighting, etc.; Second, by using new and advanced technologies such as solar power generation systems, advanced heating and cooling air conditioning systems, intelligent lighting systems, etc.).
The purpose of energy management is to reduce and rationalize energy consumption in a way that is economically justified and at the same time does not lead to negative effects on the level of well-being and comfort. According to the report of the Vice President of Electricity and Energy Affairs in 2015, the energy consumption of the building sector in Iran is almost four to five times higher than the standards of European countries. Although laws, including topic 19 of the National Building Regulations, as the most important law on improving the efficiency of energy consumption in the building sector in 1370, were approved and promulgated by the Council of Ministers, and efforts were also made in the field of promoting public culture regarding the necessity of energy saving. Energy has been made and continues, but after three decades of implementation of this law, many buildings still do not have the necessary standards and there is a significant waste of energy in this sector. It seems that the lack of correct implementation of topic 19 is the main factor in this issue. It seems that economics and scientific and technical foundations are the main focus of the research done to solve this problem, and less attention has been paid to the issue of political economy. Of course, research has been done in this area. The current research seeks to address the point that what are the proposed solutions for managing energy consumption in the field of housing, especially the better implementation of the provisions of the 19th topic of the National Building Regulations? And which of them is more important?
Methodology
The research method is descriptive-analytical in nature and practical in terms of purpose. The statistical population of the research included the mayors of Tehran province. There were 38 people who were studied and questioned as a total number. Sampling was purposeful and snowball method. Therefore, the sample size was 38 people. Data collection methods are in two forms: library (documents) and field (survey). The data collection tool was a questionnaire. The structural and content validity of the questionnaire was confirmed through the elite community, and reliability was also confirmed with Cronbach's alpha above 0.70. For analysis, the data are summarized, coded and categorized and finally processed to provide the basis for analyzes and connections between these data in order to answer the questions. SPSS software was used for data analysis. Quantitative methods were used to measure and analyze the data, which included the sample t-test, Friedman's test, and factor analysis.
Results and discussion
Examining the test of total energy consumption management policies also shows that the significance of the test is equal to 0.000 and less than 0.05. The average of the total policies was also calculated as 1.98, which can be concluded that the status and effectiveness of the existing energy consumption management policies in the field of housing in Tehran is weak. Therefore, all types of energy consumption management policies, including incentive, punitive, cooperative, smart, pricing and renewable energy policies, do not have a favorable status and have not had a significant impact on energy consumption management.
Measuring the importance and implementation of the policies and requirements of topic 19 in the field of housing in the city of Tehran has also been one of the other important and important topics studied in this research. Examining the 6 important requirements of topic 19 shows that 2 indicators, including compliance with the thermal insulation policy in the field of housing and the use of double-glazed windows in the building field, were significant at a level less than 0.05 and equal to 0.000. Examining the significance direction according to the average shows that compliance with the thermal insulation policy in the housing sector with an average of 3.78 and the use of double-glazed windows in the building sector with an average of 3.94 has a favorable situation and to some extent in the buildings of Tehran. It has been observed from the point of view of the statistical community.
The examination of the total of topic 19 in the discussion of housing in Tehran also shows that the significance level was equal to 0.545 and more than 0.05. Therefore, it is not meaningful. The average is equal to 2.92 and therefore the policies and requirements of topic 19 in the field of housing in Tehran have been emphasized on an average level.
In this section, the implementation solutions of the national building regulations are emphasized with emphasis on topic 19 in energy consumption management. 27 solutions were identified and analyzed. Confirmatory factor analysis has been used to check the confirmation of these indicators or solutions. In fact, confirmatory factor analysis determines whether the solutions mentioned can be important and can be tested or not. For this purpose, eigenvalues of the test that are greater than 1 have been used. The result shows that 27 executive solutions have special values greater than 1 and therefore are approved.
The result of the Friedman test to measure the significance of the difference and to prioritize the implementation solutions of the national building regulations with emphasis on topic 19 in energy consumption management shows that the implementation strategies of the national building regulations with emphasis on topic 19 in energy consumption management at a level less than 0.05 and equal to 000 0/ were significant. Therefore, the implementation solutions of the national building regulations with emphasis on topic 19 in energy consumption management based on the point of view of the statistical community have a significant difference and can have a different situation. The chi square value was also equal to 370/954.
Examining the mean rank of the Friedman test shows that the highest mean rank is in the field of prioritizing the implementation solutions of the national building regulations with emphasis on topic 19 in energy consumption management related to obliging the engineering system to fully comply with the provisions of topic 19 and not issuing the termination of work by the municipality. In case of not submitting the approval of the regulations of topic 19, the average was 20.50. In fact, this solution is the most important solution in the field of national building regulations. Compilation of support and financial programs for constructions complying with the regulations with an average of 19.70, as well as the industrialization of buildings with an average of 19.53 are recognized in the second and third ranks. Therefore, these three solutions are the most important in line with the national building regulations, emphasizing topic 19 in energy consumption management.
Conclusion
The result of the research shows that energy consumption is high in Tehran. In addition, topic 19, which is emphasized in the direction of energy consumption management in the field of housing, has not been implemented much and there are many weaknesses in this field. Another point is that encouraging, punitive, cooperative, intelligent, pricing and renewable energy policies have not had a favorable situation and have not had a significant impact on energy consumption management. In line with this situation, various solutions can be proposed. This research has provided 27 solutions. In this context, requiring the engineering system to fully comply with the provisions of Article 19 and not issuing the completion of work by the municipalities in case of not providing the approval of the provisions of Article 19 is the most important solution in the field of national building regulations. Compilation of support and financial programs for constructions that comply with regulations and industrialization of buildings are known in the next ranks. In general, topic 19 is not implemented well and in this direction, there are various solutions.
مقاله پژوهشی
بررسی سیاستگذاری مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن با تاکید بر راه حل های کاربردیِ اجرا: (مورد مطالعه: شهر تهران)
چکیده مصرف بیش از حد انرژی باعث بحرانهای همچون تغییرات آب و هوایی، گرم شدن زمین، آلودگی آب و هوا و کمبود انرژی گردیده است. ساختمانها یکی از بزرگترین منـابع اتلاف انرژی محسوب می شوند که در صورت تداوم مصرف بیش از حد انرژی، علاوه بر دامن زدن به مسئله بحران انرژی در جهان، سبب تشدید آلودگی محیط زیست نیز می گردند. تهران به عنوان یک کلانشهر بزرگ و با جمعیت بالا، از آسیبهای مصرف بالای انرژی در ساختمانها در امان نیست. هدف از انجام این پژوهش بررسی سیاستگذاری مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران با تاکید بر راه حل های کاربردیِ اجرا میباشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات پیمایشی است. جامعه آماری کلیه شهرداران استان تهران و نمونه آماری شامل 38 نفر و روش نمونه گیری هدفمند بوده است. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته و یافته ها به کمک نرم افزار SPSS تحلیل شده است. سنجش میزان اهمیت و اجرایی نمودن سیاست ها و الزامات مبحث 19 در حوزه مسکن در شهر تهران نشان داد که مبحث 19 در سطح متوسط اجرایی شده است. در این زمینه دو اصل رعایت سیاست عایق حرارتی در حوزه مسکن با میانگین 78/3 و استفاده از پنجره های دوجداره در حوزه ساختمان با میانگین 94/3، دارای وضعیت مطلوبی بوده و دیگر اصول ضعیف ارزیابی شده اند. همچنین نتیجه آزمون فریدمن در زمینه معناداری و اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان نشان داد که راهکارهای اجرایی، در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده اند. میانگین رتبه ای آزمون نشان داد که ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19 و عدم صدور پایان کار توسط شهرداری ها در صورت عدم ارائه تاییدیه مقررات مبحث 19 با میانگین 50/20 و تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات با میانگین 70/19 به عنوان دو راهکار اجرایی مهم شناخته شده است.
|
تاریخ دریافت: تاریخ پذیرش: شماره صفحات:
واژههای کلیدی: سیاستگذاری، مدیریت، مصرف انرژی، مسکن
|
از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید
|
استناد: DOI: DOR: |
مقدمه
امروزه جهان به سرعت در حال تغییر است و کنترل و مدیریت حاکمیت و دولتها بر مردم، جوامع و طبیعت کمتر میشود. ارائه رفتار موثر نسبت به وارد شدن فشارهاي جدید و پیچیده به جوامع و وقوع تغییرات، پاسخی راهبردی و فرصتی ویژه است که بسیاری از دولتها از آن عاجز هستند.(Elmqvist et al,2019: 269). یکی از چالش های کنونی و پیش روی دولت ها و برنامه ریزان، مصرف بهینه انرژی است که روز به روز در حال گسترش است. این گسترش از یکسو به دلیل تغییرات گسترده فناوری و تکنولوژی و وابستگی بیش از اندازه آنها به انرژی است و از سوی دیگر به عدم مصرف بهینه مرتبط می باشد(Surya et al,2021: 5). بر همین اساس توجه به پیامدهای مصرف بی رویه انرژی بر محیط زیست و اثرات اقتصادی آن و نیز اتمام سوخت های فسیلی در آینده نزدیک باعث گردیده تا کاهش مصرف انرژی و به ویژه سوخت های فسیلی مورد توجه صاحبنظران بخش های مختلف مرتبط قرار گیرد؛ چرا که مدیریت بخش انرژی با توجه به تغییرات مختلف دارای اهمیت زیادی است(Satrio et al,2019: 50). امروزه مصرف انرژی بگونه ای است که چالش هایی زیادی را شکل داده و از مهمترین آنها می توان به آلودگی های زیست محیطی اشاره نمود(Adedoyin et al,2021: 2729). با توجه به همین شرایط بوده است که بحث مدیریت بهینه مصرف انرژی مطرح شده است. بهینه سازی انرژی به این معنا نیست که از انرژی استفاده نکنیم و یا کمتر استفاده کنیم. بلکه به این معناست که کافی و صحیح استفاده کنیم و از هدر رفتن آن به هر نحوی جلوگیری کنیم(Hu et al,2018: 1232). در راستای بهینه سازی مصرف انرژی، شهرها از مهمترین سکونتگاه های انسانی محسوب می شوند که بخش اعظمی از انرژی را مصرف می نمایند.
بهینه سازی مصرف انرژی در شهرها از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا شهرها مصرف بالایی از انرژی را دارند و این مصرف باعث افزایش آلودگی هوا و گرمایش جهانی می شود(Kontokosta & Tull,2017: 305). بنابراین، بهینه سازی مصرف انرژی در شهرها می تواند به عنوان یک راهکار موثر برای کاهش مصرف انرژی و کاهش آلودگی هوا و افزایش کیفیت زندگی در شهرها باشد(Robinson et al,2017: 894). راهکارهای مختلفی در زمینه مصرف انرژی در شهرها وجود دارد. یکی از راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در شهرها استفاده از سیستم های انرژی تجدیدپذیر است(Li et al,2019: 409). سیستم های تولید انرژی تجدیدپذیر، مانند پنل های خورشیدی و توربین های بادی، می توانند به عنوان منابع انرژی پایدار در شهرها استفاده شوند(Martinez,2015: 616). علاوه بر این، استفاده از سیستم های سبز و کم مصرف، مانند سبزی های داخل شهر و سیستم های آبیاری هوشمند، می تواند به کاهش مصرف انرژی در شهرها کمک کند(Ejaz et al,2017: 86). همچنین، بهینه سازی سیستم های حمل و نقل در شهرها، می تواند به کاهش مصرف انرژی در این بخش کمک کند(Hu et al,2017: 374). استفاده از حمل و نقل عمومی و فرماندهی ترافیک هوشمند، می تواند باعث کاهش ترافیک و مصرف سوخت در شهرها شود(Zhang et al,2018: 284). ارتقای ایمنی و تعیین مکان های پارکینگ و ایستگاه های اتوبوس، می تواند به کاهش مصرف سوخت در شهرها کمک نماید(Liu et al2019: 114). در نهایت، آموزش و افزایش آگاهی مردم و مسئولان درباره مصرف بهینه انرژی و ایجاد قوانین و مقررات مناسب درباره مصرف انرژی، می تواند به کاهش مصرف انرژی در شهرها منجر شود(Amasyali & Elgohary,2018).
شهرها حدود سه چهارم از انرژی جهانی را مصرف می نمایند و تقریباً 60 درصد از گازهای گلخانه ای را تشکیل می دهند(Ghorbani & Salaripour,2022: 116). مطالعات نشان می دهد که ۸۸ درصد از انرژی حمل‌ونقل شهری و ۳۷ درصد از کل مصرف مستقیم انرژی شهری به فعالیت‌های اقتصادی، هزینه‌های حمل‌ونقل، عوامل جغرافیایی و شکل شهری نسبت داده میشود(Wang et al,2018). اگر هیچ گونه اقدامات کاهشی انجام نشود، استفاده از انرژی در شهرها بیش از سه برابر افزایش خواهد یافت و از ۲۴۰ واحد مصرف در سال ۲۰۰۵ به ۷۳۰ واحد مصرف در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید(Chen et al,2018: 97). بنابراین نمی توان از مصرف بهینه انرژی و مدیریت این موضوع در شهرها، چشم پوشی نمود؛ چرا که در آینده نزدیک، انسان شهری و به طور کلی بشر با چالش های جدی در زمینه تامین انرژی روبه رو می شود. بر این اساس مبتنی بر برخی اقدامات در بستر فناوری، خدمات، مدیریت و هوشمندسازی می توان مصرف بهینه انرژی در شهرها را مدیریت و کنترل نمود و بخش های مختلف شهری اعم از صنعتی، خدماتی، مسکونی(خانگی) و... را از لحاظ مصرف انرژی کنترل نمود. بخش ساختمان از مهمترین بخش های مدیریت و کنترل هر شهر محسوب می شود که جنبه های مختلفی از توسعه شهر را شامل می شود(Doca et al,2018). بخش مصرف انرژی در مسکن یا ساختمان ها یکی از موارد مهم و قابل بررسی است.
کشور ایران در حوزه انرژی دومین کشور از لحاظ ذخایر عظیم گازی و نفتی جهان میباشد و همچنین موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیک آن باعث شده که در منطقه از لحاظ تبادل انرژی از جایگاهی استراتژیک برخوردار باشد؛ اما با توجه به مصرف بیش از حد از انرژی این مزیتها رنگ میبازند و آینده روشنی را برای بخش انرژی کشور به تصویر نمی کشند (Zarei, 2013:135).رشد روزافزون جمعیت و در نتیجه نیاز فزاینده به بهره برداری از منابع پایان پذیر سوخت فسیلی به منظور تأمین انرژی لازم در صنایع کشاورزی و مصارف مسکونی از یک سو و نیاز شدید به مدیریت محیط زیست از سوی دیگر بعلاوه شرایط بحران آمیز این مهم در کشور که عمده ترین منبع درآمد ارزی و پایه اقتصاد وابسته به سوختهای فسیلی است بهینه یابی مصرف انرژی را از اولویتی ویژه برخوردار نموده است (Toloyan, 2008:2). در شرایطی که مصرف انواع انرژی در پنچ بخش عمده مسکونی، تجاری، عمومی، صنعتی و کشاورزی وجود دارد پژوهشها حاکی از آن است که بخش مسکن سهم قابل توجهی از انرژی مصرفی کل انرژی های مورد نیاز جهان در بخش هایی مانند حمل و نقل، صنعت، مسکونی، تجاری و غیره مصرف می گردد. اگر چه بیشترین مصرف انرژی متعلق به بخش صنعت بوده است، اما سهم ساختمان های مسکونی نیز بسیار بالاست. ساختمان ها یک سوم کل مصرف انرژی جهانی را به خود اختصاص داده اند. (Zheng et al. 2010) بنابراین تمرکز تلاش ها بر کنترل و مدیریت مصرف انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است (Yao & Zhu: 2011) هدف از مدیریت انرژی، کاهش دادن و منطقی کردن مصرف انرژی به نحوی است که توجیه اقتصادی داشته و در عین حال منجر به بروز تاثیراتی منفی در سطح رفاه و آسایش نگردد. بر اساس گزارش معاونت امور برق و انرژی سال 1395 مصرف انرژی بخش ساختمان در ایران تقریبا چهار تا پنج برابر بیشتر از استاندارد های کشورهای اروپایی است. اگر چه قوانینی از جمله مبحث 19 مقررات ملی ساختمان به عنوان مهم ترین قانون در مورد بهبود بازدهی مصرف انرژی بخش ساختمان در 1370 توسط هیات وزیران تصویب و ابلاغ شده و تلاش هایی نیز در زمینه ی ارتقای فرهنگ عمومی در رابطه با ضرورت صرفه جویی در مصرف انرژی صورت گرفته و ادامه دارد، اما با گذشت اجرای سه دهه از این قانون هنوز بسیاری از ساختمان ها استاندارد های لازم را ندارند و هدر رفت قابل توجهی از انرژی در این بخش وجود دارد. به نظر می رسد عدم اجرای صحیح مبحث 19 عامل اصلی در این مسئله است. به نظر می رسد اقتصاد و مبانی علمی و فنی، تمرکز اصلی تحقیقات انجام شده در حل این مسئله بوده و به موضوع اقتصاد سیاسی کمتر توجه شده است. البته تحقیقاتی در این حیطه انجام شده است. پژوهش حاضر در پی پرداختن به این نکته است که چه راهکار های پیشنهادی برای مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن به ویژه اجرای بهتر مفاد مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان وجود دارد؟ و کدام یک از آنها از اهمیت بالاتری برخوردار هستند؟
پیشینه و مبانی نظری تحقیق:
امروز اجرا جزء لاینفک و مکمل سیاست گذاری عمومی محسوب می شود و تاثیر آن روی شکل گیری سیاستگذاری اجتناب ناپذیر است(Abdali, 2009:2). عدم اجرای صحیح سیاست ها می تواند نارضایتی عمومی، کاهش سطح رفاه، عقب ماندگی کشور و ... را در پی داشته باشد. (Manourian,2014:70). در تحقیقات به عوامل زیادی به عنوان موانع اجرای سیاست ها اشاره شده است. بحث ناتوانی و یا نبود تعهد و حمایت مدیران اجرایی از اجرای سیاست ها، عدم آمادگی شهروندان و بوروکرات ها در سطح خیابان، موانع مالی، اداری، فرهنگی و انعطاف ناپذیری و ماشینی شدن ساختارهای سازمانی در مقابل تغییرات از جمله موانع بازدارنده ای هستند که تا کنون مطرح شده اند. (Manourian,2014:184). در مقابل انعطاف پذیری سازمانی فعالیتی مستمر و مداوم است که مدیر همواره با آن روبه رو است و منحصر به طراحی سازمان در ابتدای آن نمی شود.
البته محققان و صاحبنظران متعدد، در تبیین موانع سیاستگذاری عمومی بطور کلی و عدم اجرای آن بصورت خاص، دسته بندی های مختلفی را عرضه کرده اند. اکثریت آنان بر این باورند که مشکلات اجرای سیاستگذاری عمومی متناسب با شرایط محلی هر جامعه ای متفاوت بوده و راه کارهای متفاوتی نیز می طلبد (Makinde.2005:63) سیاست ها و چالش های متفاوت هر یک کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی، مصداقی بر این مدعاست. (Tanaka,2009) کشورهای در حال توسعه باید هنگام طراحی و اجرای سیاست ها به متغیرهای اجتماعی فرهنگی اقتصادی و سیاسی توجه کنند و در طراحی و اجرا به نسل دوم و سوم توجه کنند. (Heydenrych.2016:10) اما به طور کلی می توان گفت مدیریت انرژی در کشورها از یک الگو یا نظام کلی پیروی می کند. (قیومی، 1388: 5) با این حال محققان برخی عوامل مشترک را نیز به عنوان تنگناهای اجرا بیان می کنند. گوجین و همکارانش در سال 1990 سه نسل از مطالعات اجرا را شناسایی کردند. در بررسی های آنها مشخص شد تا پایان دهه 1960، چنین برداشت می‌شد که احکام سیاسی واضح و روشن هستند و مجریان چنین فکر می‌کردند که سیاست‌ها باید مطابق با نیات سیاستگذاران اجرا شوند. بعد از آن، تغییر سیاست به اقدام، بیشتر مورد توجه قرار گرفت به خاطر اینکه نوعی واماندگی و تاخیر در دستیابی به انتظارات سیاسی مشاهده شد(Ashtarian,2016).
اولین نسل از مطالعات اجرا که بیشتر در دهه 1970 مسلط شد، با کمی بدبینی نسبت به فرایند اجرا همراه بود. این بدبینی به وسیله شماری از مطالعات موردی که شکست اجرا را به روشنی نمایان می‌کرد تقویت شد. مطالعات دردیک1 و پرسمن و ویلداوسکی2 و بارداچ3 مشهورترین آنها است. با اینکه در این زمان آگاهی از موضوع اجرا در بیشتر جامعه پژوهشگران و در بین عموم افزایش یافت اما ساختن تئوری درباره ی موانع اجرا در قلب اولین نسل از مطالعات اجرا وجود نداشت. دومین نسل دامنه کاملی از چارچوب‌های تئوری و فرضیه‌ها را شروع کرد. این دوره توسط بحث‌هایی که بین آنچه در آینده به روش‌های بالا به پایین و پایین به بالا تغییر شکل داد. از نویسندگان کلاسیک مدل بالا به پایین چون پرسمن و ویلداوسکی، ون متر و ون هرن، بارداچ و ساباتیر و مازمانیان4 هستند و تئوری پایین به بالا نیز به عنوان پاسخی انتقادی به مکتب بالا به پایین پدیدار شد. طرفداران این دیدگاه با لیپسکی5 ، اینجارمی6 ، المر7 و یا هجرنی و هال8 شناخته می شوند (Muzaffaret al:2018:80). نقطه مشترک تمام اندیشمندان تئوری بالا به پایین این است که اهداف سیاستی به وسیله تصمیم گیران مرکزی تنظیم می شود. تمام تمرکز تئوری پردازان بالا به پایین شناسایی موانع موجود در برابر اجرای تصمیمات سیاستمداران است از قبیل عدم منابع ناکافی، عدم شفافیت اهداف، عدم نظارت کافی بر روی مجریان، عدم پیوستگی بین سازمان ها و دستگاه ها، عدم وجود شرایط مناسب اقتصادی- سیاسی و عدم وجود یک تئوری علی و معلولی که سیاست مورد نظر را حمایت کند، می باشد. در این دیدگاه عدم امکان نظردهی در مرحله تحویل سیاستی به عنوان یک مانع مهم تلقی می شود. آنها معتقدند در مواجهه با مشکلات واقعی، نظر بوروکرات های محلی نسبت به نظر سیاست گذاران نزدیک تر است و خواسته ی بوروکرات ها در اجرا، عدم اجرا و یا تغییر برنامه در اولویت قرار گیرد(Barzegar,2010). سومین نسل از مطالعات اجرا که تئوری ترکیبی یا دورگه معروف شد تلاش کرد تا پلی بین شکاف روش بالا به پایین و پایین به بالا از طریق بینش‌هایی که در مدل‌ها معرفی کرده بزند. نارضایتی‌های بر آمده از مجادلات روش‌های بالا به پایین و پایین به بالا باعث شد که محققانی چون المور، ساباتیر، گوین ات آل تلاش کردند که هر دو روش را با یکدیگر ترکیب کنند. مدل جدیدی که توسط این پژوهشگران ارائه گردید، عناصری از هر دو طرف را به منظور جلوگیری از ضعف‌های ادراکی با یکدیگر ترکیب کردند (Gunton.,2007). در تئوری ترکیبی برنامه‌ها می‌توانند حتی در جریان اجرا اصلاح شوند و دوباره اجرا گردند. ارزیابی سیاست‌ها می‌تواند در حین اجرای سیاست‌ها صورت گیرد و کارکردی اصلاحی بر روی اجرای سیاست‌ها داشته باشد. اجرای سیاست‌ها می‌تواند به کمک مجریان و گروه‌های سازمان یافته‌ای که در صورت‌بندی سیاست‌ها مداخله و مشارکت دارند صورت یابد و در عین حال فعالیت آنها تحت کنترل حکومت‌ها باشد. از سویی دیگر گروه‌های سازمان یافته در صورت وجود یک سیستم اطلاع رسانی مناسب به ارزیابی سیاستهای در حال اجرا می‌توانند بپردازند. (Ashtarian,2016)
بر این اساس بیشتر مطالعات به دنبال آن هستند که تأثیر خصوصیات و ویژگی‌های خاص هر ملت، منطقه‌ای، محلی را بر روی فرایند اجرا بررسی کنند. از طریق بررسی این خصوصیات می‌توان به آسانی برنامه‌ها را در هر سطح با موفقیت به اجرا درآورد. بحثی که در اینجا مطرح میشود نقش متعادل‌کنندگی فرایند اجرا است یعنی تطبیق با محیطی که برنامه و یا اهداف در آن باید اجرا شود. تعیین هدف یکی از اساسی ترین مراحل در فرآیند سیاستگذاری است. هدف ها اساس تعیین فعالیت هایی هستند که باید انجام بگیرد و به ایجاد ضوابطی که برای ارزیابی کمی و کیفی فعالیت ها لازم است، کمک می کنند(Sobhani, 2019:134).
در راستای مصرف انرژی در حوزه مسکن و سیاستگذاری آن، نیز هر یک از مطالعات و دیدگاه های ذکر شده، قابل بررسی و دارای اهمیت است. مصرف انرژی در بخش مسکن علاوه بر اینکه به تدوین سیاست های مطلوب و تاثیرگذار نیازمند است، اما در بعد اجرا نیز بایستی ضمانت اجرایی و عملیاتی داشته باشد. در واقع آنچه در حوزه سیاستگذاری بخش مصرف انرژی در حوزه مسکن مطرح است، اولاً بحث اجرا نمودن این سیاست ها در مرحله اول و ثانیاً درست و کامل اجرا نمودن این سیاست ها است(Attia et al,2017).بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش مسکن، از لحاظ اقتصادی، محیطی و اجتماعی بسیار مهم است. با توجه به اهمیت این بخش در مصرف انرژی، دولتها و سازمان‌های مرتبط در بسیاری از کشورها، سیاستهای متنوعی برای بهبود کارایی انرژی در سیستم‌های مسکن اجرا می‌کنند. این سیاست‌ها، از جمله عواملی هستند که می‌توانند باعث کاهش هزینه‌های انرژی، کاهش آلودگی هوا و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی شوند و بهبود کیفیت زندگی را در جامعه به دنبال داشته باشند(Vigna et al,2018). در زمینه مصرف انرژی، بهینه سازی آن به ویژه در حوزه مسکن و بحث سیاستگذاری مطالعات متنوعی وجود دارد که به چند مورد اشاره می شود.
یزر9 و همکاران(2012) در بررسی مصرف بهینه انرژی در حوزه مسکن و سیاست های پیش روی تاکید می نمایند که استفاده از انرژی تجدیدپذیر و گسترش آن و همچنین تاکید بر اجرایی نمودن انواع سیاستگذاری در این زمینه مهم است. کی10 و همکاران(2014) در بررسی اثرات سیاست های شهری بر مصرف انرژی نتیجه گرفتند که سیاستهای شهری در شرایط حمل‌ونقل و کاربری زمین مداخله می‌کنند و در نتیجه نحوه مصرف انرژی و زندگی روزمره شهروندان را تغییر می‌دهند. آنها تاکید دارند که سیاست های مصرف انرژی در بخش شهری باید واکنش بازیگران اصلی را در نظر بگیرد. نجات11 و همکاران(2015) در بررسی سیاستگذاری مصرف انرژی در حوزه مسکن به نقش مهم مشارکت شهروندان و همچنین اجرای برخی سیاست های تشویقی در این زمینه تاکید نموده است. سانتاموریس و وسیلا کوپولو12(2021) در بررسی مصرف انرژی در حال حاضر و آینده ساختمان ها: چالش ها و فرصت ها نشان دادند که محرک های مختلفی در زمینه مصرف انرژی در بخش ساختمان وجود دارد که ریشه بسیاری از آنها به عدم اجرای درست سیاست ها و اقدامات مرتبط است. این موضوع چالش های متنوعی را ایجاد نموده است. نیک پور و همکاران(1397) با بررسی رابطه بین مصرف انرژی در ساختمانها و فرم شهری نشان دادند که رابطه معناداری بین مصرف انرژی و فرم ساختمان وجود دارد و یافته ها نشان داد که اگر در فرم فشرده، بافت فرسوده غالب نباشد میزان مصرف انرژی بسیار کمتر از سایر فرم هاست. اصلانی و همکاران(1397) نتیجه گرفتند که در سطح فردی عواملی نظیر راحت طلبی، ضعف مسئولیت پذیری فردی، بی اعتمادی، آگاهی پایین و در سطح میانه نیروی عادات و روزمرگی و در سطح کلان، تحولات تکنولوژی و سیاستهای انرژی بر شیوههای عمل مصرف ناپایدار انرژی و تداوم آن در قالب عادات واره مصرفی در خانوادههای شخری اثر گذار است .لطفی و همکاران(1398) نتیجه گرفتند که بین مصرف انرژی و فرم های ساختمانی در شهر همدان رابطه معناداری وجود دارد. به این گونه که واحدهایی که عایق پشت بام آنها ایزوگام است مقدار انرژی کمتری نسبت سایر عایق بندی های پشت بام دارد. دهقان شبانی و همکاران(1399) به وجود رابطه معکوس میان شهرنشینی و مصرف انرژی اشاره دارند و نتیجه می گیرند تأثیر شهرنشینی بر مصرف انرژی در سطوح پایین شهرنشینی مثبت و در سطوح بالا منفی است.نقدی و همکاران(1400) نشان دادند که دلیل مصرف بیشتر انرژی تجدیدناپذیر در کشورهای در حال توسعه، وابستگی بیشتر وسایل گرمایشی و وسایل حمل و نقل عمومی و خصوصی این کشورها به انرژی های تجدید ناپذیر است که باید به تدریج تغییر یابد. این امر نیز نشانگر پایین بودن آگاهی و دانش جمعیت در مورد الگوهای مصرفی و همچنین پایین بودن سطح تکنولوژی در این دسته از کشورها است.
مواد و روش تحقیق:
روش تحقیق با توجه به ماهیت توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش مورد نظر شامل شهرداران استان تهران بوده است. تعداد آنها 38 نفر بوده که به صورت کل شمار مورد مطالعه و پرسشگری قرار گرفته اند. نمونه گیری به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی بوده است. بنابراین حجحم نمونه 38 نفر لحاظ شد. روش‌های گردآوری داده ها به دو صورت کتابخانه (اسنادی) و میدانی(پیمایشی) است . ابزار گردآوری داده ها، پرسش‌نامه بوده است. روایی ساختاری و محتوایی پرسش نامه از طریق جامعه نخبگان تایید و همچنین پایایی نیز با آلفای کرونباخ بالای 70/0 تایید شد. جهت تحلیل، داده‌ها خلاصه، کدگذاری و دسته‌بندی و در نهایت پردازش می‌شوند تا زمینه تحلیل‌ها و ارتباط‌ها بین این داده‌ها به‌منظور پاسخگویی به سؤالات فراهم آید. جهت تحلیل داده ها، نرم افزار SPSS استفاده شد. جهت سنجش و تحلیل داده ها از روش های کمی استفاده شده است که شامل آزمون تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن و همچنین تحلیل عاملی بوده است.
محدوده مورد مطالعه:
شهر تهران مرکز کشور ایران و استان تهران است. از نظر جغرافیایی نیز در 51 درجه و 17 دقیقه تا 51 درجه و 33 دقیقه طول خاوری و 35 درجه و 36 دقیقه تا 35 درجه و 44 دقیقه عرض شمالی قرار دارد. گستره کنونی کلان شهر تهران از ارتفاع 900 تا 180 متری از سطح دریا امتداد یافته است. این ارتفاع از شمال به جنوب کاهش می‌یابد.کلانشهر تهران به 22 منطقه و 112 ناحیه شهری تقسیم شده است. بر اساس اطلاعات دریافتی از سایت رسمی شهرهای بزرگ دنیا، کلانشهر تهران به لحاظ مساحت، صد و بیست و پنجمین کلانشهر دنیا است؛ تهران از آلودگی هوا رنج می‌برد. عوامل آلودگی هوا در تهران شامل عوامل جغرافیایی همانند اثر محصورکننده کوه‌ها، وسایل نقلیه نظیر خودروها و موتور سیکلت‌ها، سوخت خانه‌ها و آلودگی حاصل از کارخانه‌ها میشود. همچنین کیفیت پایین بنزین عرضه شده در ایران نیز جزو دلایل آلودگی هوان تهران دانسته میشود. کلانشهر تهران با تراکم جمعیتی 10هزار نفر و 550 نفر در هر کیلومتر مربع، جزو شهرهای با تراکم بالاست.
شکل1- موقعیت شهر تهران
منبع: مطالعات میدانی نویسندگان، 1402
یافته های پژوهش:
ویژگی های نمونه آماری
ویژگی های پاسخگویان نشان می دهد که از میان 38 نمونه بررسی شده، 32 نفر را مردان و 6 نفر را زنان تشکیل داده اند. همچنین 6/2 درصد افراد در سن بین 25 تا 36 سال و 7/23 درصد نیز بین 36 تا 45 سال قرار داشته اند. همچنین 5/39 درصد افراد در سن 46 تا55 سال قرار داشته اند که بیشترین حجم نمونه را شامل می شوند و 2/34 درصد نیز بین 56 تا 65 سال حضور داشته اند. بررسی همچنین بیانگر آن است که 5/10 درصد افراد دارای مدرک کارشناسی، 50 درصد کارشناسی ارشد و 5/39 درصد نیز دارای تحصیلات دکتری بوده اند. بنابراین در این پژوهش سعی شده که نظرات و دیدگاه های افراد با تجربیات و سوابق مختلف جمع آوری شود. این موضوع در تعمیم نتایج و دقت آنها موصر است.
ارزیابی وضعیت و تاثیرگذاری سیاست های موجود مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران
جهت ارزیابی وضعیت و تاثیرگذاری سیاست های موجود مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران برخی از سیاست های مهم و اجرایی مورد تاکید بوده است. سنجش سیاست های موجود مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن از طریق آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که که همه 7 سیاست موجود در زمینه مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن شهر تهران در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده اند. بررسی جهت معناداری با استفاده از میانگین نشان می دهد که وضعیت و تاثیرگذاری همه آنها در شرایط موجود، ضعیف ارزیابی شده است. بگونه ای که حداقل میانگین مربوط به سیاست های مشارکتی شهروندان در مصر ف انرژی حوزه مسکن با میانگین 60/1 و حداکثر میانگین مربوط به سیاست های فرهنگی و آموزشی مصرف انرژی در حوزه مسکن با میانگین 42/2 بوده است. بنابراین مقایسه حداقل و حداکثر میانگین 7 سیاست های مدیریت مصرف انرژی نشانگر آن است که ارزیابی همه این سیاست ها، ضعیف می باشد؛ چرا که میانگین آنها پایین از حد متوسط آزمون(3) بوده است.
بررسی آزمون مجموع سیاست های مدیریت مصرف انرژی نیز بیانگر آن است که معناداری آزمون برابر با 000/0 و کمتر از 05/0 است. میانگین مجموع سیاست ها نیز برابر با 98/1 محاسبه شده که می توان نتیجه گرفت وضعیت و تاثیرگذاری سیاست های موجود مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران، ضعیف است. بنابراین انواع سیاست های مدیریت مصرف انرژی شامل سیاست های تشویقی، تنبیهی، مشارکتی، هوشمندسازی، قیمتگذاری و انرژی های تجدیدپذیر، دارای وضعیت مطلوبی نبوده و تاثیرگذاری قابل توجه ای در مدیریت مصرف انرژی نداشته است.
جدول1- سنجش وضعیت و تاثیرگذاری سیاست های موجود مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران (آزمون تی تک نمونه ای)
وضعیت اجرای سیاست های مدیریت مصرف انرژی | مبنای آزمون = 3 |
وضعیت متغیر | ||||
T | سطح معنی‌داری | میانگین | فاصله اطمینان در سطح 95 درصد | |||
حد پایین | حد پایین | |||||
سیاست های تشویقی مصرف انرژی در حوزه مسکن | 76/6- | 000/0 | 89/1 | 43/1- | 774/0- | ضعیف |
سیاست های تنبیهی مصرف انرژی در حوزه مسکن | 36/6- | 000/0 | 73/1 | 66/1- | 861/0- | ضعیف |
سیاست های مشارکتی شهروندان در مصر ف انرژی حوزه مسکن | 9/11- | 000/0 | 60/1 | 63/1- | 15/1- | ضعیف |
سیاست های هوشمندسازی مصرف انرژی در حوزه مسکن | 10/5- | 000/0 | 00/2 | 39/1- | 602/0- | ضعیف |
سیاست های جایگزینی انرژی های تجدیدپذیر(خورشید و....) | 77/5- | 000/0 | 88/1 | 49/1- | 717/0- | ضعیف |
سیاست های فرهنگی و آموزشی مصرف انرژی در حوزه مسکن | 22/3- | 003/0 | 42/2 | 94/0- | 215/0- | ضعیف |
سیاست های قیمتگذاری مصرف انرژی در حوزه مسکن | 69/3- | 001/0 | 31/2 | 05/1- | 309/0- | ضعیف |
سیاست های مدیریت مصرف انرژی | 24/8- | 000/0 | 98/1 | 26/1- | 768/0- | ضعیف |
منبع: مطالعات میدانی نویسندگان، 1402
سنجش میزان اهمیت و اجرایی نمودن سیاست ها و الزامات مبحث 19 در حوزه مسکن در شهر تهران
سنجش میزان اهمیت و اجرایی نمودن سیاست ها و الزامات مبحث 19 در حوزه مسکن در شهر تهران نیز از دیگر موضوعات مهم و دارای اهمیت بوده است که در این پژوهش مطالعه شده است. بررسی 6 الزام مهم مبحث 19 بیانگر آن است که 2 شاخص شامل رعایت سیاست عایق حرارتی در حوزه مسکن و همچنین استفاده از پنجره های دوجداره در حوزه ساختمان در سطح کمتر از 05/0 و برابر با 000/0 معنادار بوده اند. بررسی جهت معناداری با توجه به میانگین نشان می دهد که رعایت سیاست عایق حرارتی در حوزه مسکن با میانگین 78/3 و استفاده از پنجره های دوجداره در حوزه ساختمان با میانگین 94/3، دارای وضعیت مطلوبی بوده و تا حدودی در ساختمان های شهر تهران از دیدگاه جامعه آماری رعایت شده است.
دو شاخص نصب سنسور های هوشمند اندازه گیری دمای محیط مجهز به سنسور و همچنین استفاده از مصالح ساختمانی بومی و سازگار نیز در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده اند. اما بررسی جهت معناداری با توجه به میانگین گویای آن است که میانگین شاخص نصب سنسور های هوشمند اندازه گیری دمای محیط مجهز به سنسور برابر با 84/1 و میانگین شاخص استفاده از مصالح ساختمانی بومی و سازگار برابر با 94/1 بوده است. لذا وضعیت این دو شاخص یا الزامات مبحث 19 از دیدگاه جامعه آماری قابل قبول نیست و در ساختمان های شهر تهران کمتر به آنها توجه شده یا اصلاً توجه ای نشده است.
علاوه بر این دو شاخص عایق کاری کانال هوا و سیستم تاسیسات و فاضلاب با سطح معناداری 639/0 و نصب شیرهای ترموستات برای تنظیم سیستم گرمایشی، بر روی رادیاتورها با سطح معناداری 512/0، در سطح بیشتر از 05/0 معنادار نبوده اند. میانگین این دو شاخص به ترتیب برابر با 20/3 و 89/2 بوده است و لذا می توان نتیجه گرفت که وضعیت این دو شاخص، متوسط ارزیابی شده است
بررسی مجموع مبحث 19 در بحث مسکن شهر تهران نیز نشان می دهد که سطح معناداری برابر با 545/0 و بیشتر از 05/0 بوده است. لذا معنادار نیست. میانگین نیز برابر با 92/2 می باشد و لذا سیاست ها و الزامات مبحث 19 در حوزه مسکن در شهر تهران در حد متوسط مورد تاکید بوده است.
جدول2- سنجش میزان اهمیت و اجرایی نمودن سیاست ها و الزامات مبحث 19 در حوزه مسکن در شهر تهران
(آزمون تی تک نمونه ای)
الزامات مبحث 19 | مبنای آزمون = 3 |
وضعیت شاخص | ||||
T | سطح معنی‌داری | میانگین | فاصله اطمینان در سطح 95 درصد | |||
حد پایین | حد پایین | |||||
رعایت سیاست عایق حرارتی در حوزه مسکن | 17/4 | 000/0 | 78/3 | 406/0 | 17/1 | خوب |
استفاده از پنجره های دوجداره در حوزه ساختمان | 37/4 | 000/0 | 94/3 | 508/0 | 38/1 | خوب |
عایق کاری کانال هوا و سیستم تاسیسات و فاضلاب | 473/0 | 639/0 | 10/3 | 345/0- | 556/0 | متوسط |
نصب شیرهای ترموستات برای تنظیم سیستم گرمایشی، بر روی رادیاتورها | 662/0- | 512/0 | 89/2 | 427/0- | 217/0 | ضعیف |
نصب سنسور های هوشمند اندازه گیری دمای محیط مجهز به سنسور | 07/6- | 000/0 | 84/1 | 54/1- | 771/0- | ضعیف |
استفاده از مصالح ساختمانی بومی و سازگار | 01/5- | 000/0 | 94/1 | 47/1- | 627/0- | ضعیف |
مبحث 19(کل مقیاس) | 612/0- | 545/0 | 92/2 | 340/0- | 182/0 | ضعیف |
منبع: مطالعات میدانی نویسندگان، 1402
تحلیل عاملی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی
در این بخش راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی مورد تاکید قرار گرفته است. 27 راهکار شناسایی و تحلیل شد. جهت بررسی تاییدیه این شاخص ها یا راهکارها از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. در واقع تحلیل عاملی تاییدی مشخص می نماید که راهکارهای ذکر شده می توانند دارای اهمیت باشند و در آزمون قرار بگیرند یا خیر. برای این موضوع از مقادیر ویژه آزمون که بیشتر از 1 باشند، استفاده شده است. نتیجه نشان می دهد که 27 راهکار اجرایی دارای مقادیر ویژه بیشتر از 1 بوده و لذا مورد تایید می باشند.
بیشترین مقدار ویژه مربوط به راهکار تاثیر اطلاع رسانی و افزایش آگاهی شهروندان در خصوص مزایای رعایت ضوابط با مقدار 16/13 بوده است. دو راهکار تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات با مقدار ویژه 98/9 و صنعتی سازی ساختمان ها با مقدار ویژه 43/8 در رتبه های دوم و سوم شناخته شده است.
علاوه بر این نتیجه نشان می دهد که راهکار کمک سایر نهادها به شهرداری با مقدار ویژه 04/1 و صدور دستورالعمل های اقدام به الزامی نمودن ضوابط مبحث 19 با مقدار ویژه 07/1، در رتبه های آخر قرار گرفته اند. در مجموع راهکارهای بررسی شده مورد تایید قرار گرفته اند. در جدول زیر تعداد مقدار ویژه هر یک از راهکارهای اجرایی، درصد واریانس و فراوانی تجمعی درصد واریانس آنها ذکر شده است.
جدول3- راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی
عوامل | مقدار ویژه | درصد واریانس مقدار ویژه | درصد تجمعی واریانس |
تاثیر اطلاع رسانی و افزایش آگاهی شهروندان در خصوص مزایای رعایت ضوابط | 16/13 | 30/11 | 3/11 |
تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات | 98/9 | 32/8 | 6/19 |
صنعتی سازی ساختمان ها | 43/8 | 32/7 | 9/16 |
الزامی کردن و ارائه نقشه های تاسیساتی در مرحله اخذ پروانه و تعیین مهندس ناظر برای نظارت بر حسن اجرا | 54/7 | 89/6 | 8/33 |
کوتاه نمودن دست سازندگان غیر فنی و سنتی و حرکت به سوی ساخت و سازهای استاندارد | 98/6 | 43/6 | 2/40 |
آموزش کارگران و برگزاری دوره های آموزشی | 43/5 | 08/6 | 3/46 |
اجباری نمودن بعضی از موارد مبحث 19 | 98/4 | 58/5 | 9/51 |
مکاتبات شهرداری با مهندسین ناظر در شهرستان جهت رعایت مفاد مقررات ملی ساختمان | 32/4 | 84/4 | 7/56 |
فرهنگ سازی از طریق گفت و گوی شفاهی با کارفرمایان در راستای افزایش رعایت مفاد مبحث 19 | 32/3 | 72/3 | 4/60 |
ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19 و عدم صدور پایان کار توسط شهرداری ها در صورت عدم ارائه تاییدیه مقررات مبحث 19 | 19/2 | 56/3 | 04/64 |
شناخت مشکلات متعدد بر سر راه اجرایی شدن مبحث 19 و روش هایی برای فائق آمدن بر آن | 69/1 | 89/2 | 9/66 |
تهیه و تدوین نرم افزارهای تخصصی و عمومی در زمینه مبحث 19 | 64/1 | 76/2 | 6/69 |
کاهش قیمت مصالح به کار رفته | 62/1 | 65/2 | 3/72 |
پرداخت تسهیلات به سازندگان رعایت کننده مبحث 19 | 59/1 | 98/1 | 3/74 |
الزام اجرای مبحث 19 با معرفی ناظر تاسیسات برای کلیه پروانه های صادره از سوی شهرداری | 54/1 | 87/1 | 1/76 |
توقف خط تولید لوازم مصرفی با مصرف انرژی بالا | 51/1 | 80/1 | 9/77 |
عدم اجازه ادامه کار مهندسین ناظر فاقد مدرک دوره های آموزشی استاندارد | 49/1 | 43/1 | 4/79 |
ایجاد تمهیداتی در جهت کاهش قیمت تمام شده تاسیسات | 43/1 | 24/1 | 6/80 |
تشکیل کارگروه های مناسب جهت بررسی و آسیب شناسی موانع اجرایی مبحث 19 | 31/1 | 13/1 | 7/81 |
تهیه منشور و ساز و کارهای نظارتی | 29/1 | 11/1 | 8/82 |
ابلاغ مصوبات از طرف استانداری به شهرداری مبنی بر عدم ابلاغ پایان کار به افراد عدم رعایت کننده مبحث 19 | 23/1 | 10/1 | 8/83 |
ساماندهی پیمانکاران ، شرکت ها و مجریان | 18/1 | 07/1 | 9/84 |
تذکر مهندس ناظر و مهندس تاسیسات به پیمانکار. | 13/1 | 05/1 | 9/85 |
تشکیل انجمن و گروه های ناظر تاسیسات | 11/1 | 04/1 | 9/86 |
نظامند کردن امور مهندسی | 09/1 | 03/1 | 9/87 |
صدور دستورالعمل های اقدام به الزامی نمودن ضوابط مبحث 19 | 07/1 | 02/1 | 9/88 |
کمک سایر نهادها به شهرداری | 04/1 | 01/1 | 9/89 |
منبع: مطالعات میدانی نویسندگان، 1402
جدول زیر، بارعاملی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19در مدیریت مصرف انرژی که به نوعی اهمیت آنها است را مشخص نموده است. بر اساس این نتایج، مهمترین راهکار اجرایی مقررات ملی ساختمان، راهکار کاهش قیمت مصالح به کار رفته با بار عاملی 956/0، شناخته شده است. دو راهکار اجباری نمودن بعضی از موارد مبحث 19 با بار عاملی 952/0 و همچنین ابلاغ مصوبات از طرف استانداری به شهرداری مبنی بر عدم ابلاغ پایان کار به افراد عدم رعایت کننده مبحث 19 با بارعاملی 939/0، در رتبه های دوم و سوم شناخته شده است. علاوه بر این دو راهکار کمک سایر نهادها به شهرداری با بار عاملی 423/0 و صدور دستورالعمل های اقدام به الزامی نمودن ضوابط مبحث 19 با بار عاملی 452/0، در رتبه های آخر شناخته شده است.
جدول4- بارعاملی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی
متغیر(عوامل جزئی) | بارعاملی |
تاثیر اطلاع رسانی و افزایش آگاهی شهروندان در خصوص مزایای رعایت ضوابط | 707/0 |
تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات | 783/0 |
صنعتی سازی ساختمان ها | 720/0 |
الزامی کردن و ارائه نقشه های تاسیساتی در مرحله اخذ پروانه و تعیین مهندس ناظر برای نظارت بر حسن اجرا | 875/0 |
کوتاه نمودن دست سازندگان غیر فنی و سنتی و حرکت به سوی ساخت و سازهای استاندارد | 799/0 |
آموزش کارگران و برگزاری دوره های آموزشی | 802/0 |
اجباری نمودن بعضی از موارد مبحث 19 | 952/0 |
مکاتبات شهرداری با مهندسین ناظر در شهرستان جهت رعایت مفاد مقررات ملی ساختمان | 843/0 |
فرهنگ سازی از طریق گفت و گوی شفاهی با کارفرمایان در راستای افزایش رعایت مفاد مبحث 19 | 850/0 |
ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19 و عدم صدور پایان کار توسط شهرداری ها در صورت عدم ارائه تاییدیه مقررات مبحث 19 | 795/0 |
شناخت مشکلات متعدد بر سر راه اجرایی شدن مبحث 19 و روش هایی برای فائق آمدن بر آن | 748/0 |
تهیه و تدوین نرم افزارهای تخصصی و عمومی در زمینه مبحث 19 | 822/0 |
کاهش قیمت مصالح به کار رفته | 956/0 |
پرداخت تسهیلات به سازندگان رعایت کننده مبحث 19 | 453/0 |
الزام اجرای مبحث 19 با معرفی ناظر تاسیسات برای کلیه پروانه های صادره از سوی شهرداری | 912/0 |
توقف خط تولید لوازم مصرفی با مصرف انرژی بالا | 850/0 |
عدم اجازه ادامه کار مهندسین ناظر فاقد مدرک دوره های آموزشی استاندارد | 783/0 |
ایجاد تمهیداتی در جهت کاهش قیمت تمام شده تاسیسات | 864/0 |
تشکیل کارگروه های مناسب جهت بررسی و آسیب شناسی موانع اجرایی مبحث 19 | 834/0 |
تهیه منشور و ساز و کارهای نظارتی | 644/0 |
ابلاغ مصوبات از طرف استانداری به شهرداری مبنی بر عدم ابلاغ پایان کار به افراد عدم رعایت کننده مبحث 19 | 939/0 |
ساماندهی پیمانکاران ، شرکت ها و مجریان | 726/0 |
تذکر مهندس ناظر و مهندس تاسیسات به پیمانکار. | 678/0 |
تشکیل انجمن و گروه های ناظر تاسیسات | 564/0 |
نظامند کردن امور مهندسی | 543/0 |
صدور دستورالعمل های اقدام به الزامی نمودن ضوابط مبحث 19 | 452/0 |
کمک سایر نهادها به شهرداری | 423/0 |
منبع: مطالعات میدانی نویسندگان، 1402
معناداری و اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی
برای آنکه معناداری و اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی مشخص شود از آزمون فریدمن استفاده شده است. نتیجه آزمون فریدمن جهت سنجش معناداری تفاوت و اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19در مدیریت مصرف انرژی نشان می دهد که راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی در سطح کمتر از 05/0 و برابر با 000/0 معنادار بوده اند. بنابراین راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی بر اساس دیدگاه جامعه آماری دارای تفاوت معناداری بوده و وضعیت متفاوتی نیز می توانند داشته باشند. مقدار کای اسکوئر نیز برابر با 954/370 بوده است.
بررسی میانگین رتبه ای آزمون فریدمن بیانگر آن است که بیشترین میانگین رتبه ای در زمینه اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی مربوط به ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19 و عدم صدور پایان کار توسط شهرداری ها در صورت عدم ارائه تاییدیه مقررات مبحث 19 با میانگین 50/20 بوده است. در حقیقت این راهکار، مهمترین راهکار در زمینه مقررات ملی ساختمان است. تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات با میانگین 70/19 و همچنین صنعتی سازی ساختمان ها با میانگین 53/19 در رتبه های دوم و سوم شناخته شده است. بنابراین این سه راهکار در راستای مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث 19 در مدیریت مصرف انرژی ، بیشترین اهمیت را دارند.
همچنین نتیجه نشان می دهد که دو راهکار شامل تاثیر اطلاع رسانی و افزایش آگاهی شهروندان در خصوص مزایای رعایت ضوابط با میانگین رتبه ای 04/6 و همچنین تشکیل انجمن و گروه های ناظر تاسیسات با میانگین رتبه ای 08/7 در رتبه های اهمیت شناخته شده اند.جدول زیر معناداری و اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی را نشان می دهد(جدول5).
جدول5- معناداری و اولویت بندی راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی
سطح معناداری آزمون | 000/0 | |
کای اسکوئر | 954/370 | |
درجه ازادی | 26 | |
راهکارهای اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 | میانگین رتبه ای | رتبه |
ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19 و عدم صدور پایان کار توسط شهرداری ها در صورت عدم ارائه تاییدیه مقررات مبحث 19 | 50/20 | 1 |
تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات | 70/19 | 2 |
صنعتی سازی ساختمان ها | 53/19 | 3 |
توقف خط تولید لوازم مصرفی با مصرف انرژی بالا | 97/18 | 4 |
کوتاه نمودن دست سازندگان غیر فنی و سنتی و حرکت به سوی ساخت و سازهای استاندارد | 05/18 | 5 |
پرداخت تسهیلات به سازندگان رعایت کننده مبحث 19 | 03/18 | 6 |
الزامی کردن و ارائه نقشه های تاسیساتی در مرحله اخذ پروانه و تعیین مهندس ناظر برای نظارت بر حسن اجرا | 36/17 | 7 |
الزام اجرای مبحث 19 با معرفی ناظر تاسیسات برای کلیه پروانه های صادره از سوی شهرداری | 35/17 | 8 |
کمک سایر نهادها به شهرداری | 58/16 | 9 |
کاهش قیمت مصالح به کار رفته | 29/16 | 10 |
عدم اجازه ادامه کار مهندسین ناظر فاقد مدرک دوره های آموزشی استاندارد | 28/16 | 11 |
اجباری نمودن بعضی از موارد مبحث 19 | 58/15 | 12 |
تهیه و تدوین نرم افزارهای تخصصی و عمومی در زمینه مبحث 19 | 84/14 | 13 |
ساماندهی پیمانکاران ، شرکت ها و مجریان | 32/14 | 14 |
ایجاد تمهیداتی در جهت کاهش قیمت تمام شده تاسیسات | 96/13 | 15 |
آموزش کارگران و برگزاری دوره های آموزشی | 54/13 | 16 |
شناخت مشکلات متعدد بر سر راه اجرایی شدن مبحث 19 و روش هایی برای فائق آمدن بر آن | 36/12 | 17 |
تذکر مهندس ناظر و مهندس تاسیسات به پیمانکار. | 11/11 | 18 |
مکاتبات شهرداری با مهندسین ناظر در شهرستان جهت رعایت مفاد مقررات ملی ساختمان | 96/10 | 19 |
نظامند کردن امور مهندسی | 74/10 | 20 |
تشکیل کارگروه های مناسب جهت بررسی و آسیب شناسی موانع اجرایی مبحث 19 | 66/10 | 21 |
ابلاغ مصوبات از طرف استانداری به شهرداری مبنی بر عدم ابلاغ پایان کار به افراد عدم رعایت کننده مبحث 19 | 57/10 | 22 |
فرهنگ سازی از طریق گفت و گوی شفاهی با کارفرمایان در راستای افزایش رعایت مفاد مبحث 19 | 22/10 | 23 |
تهیه منشور و ساز و کارهای نظارتی | 22/10 | 24 |
صدور دستورالعمل های اقدام به الزامی نمودن ضوابط مبحث 19 | 17/7 | 25 |
تشکیل انجمن و گروه های ناظر تاسیسات | 08/7 | 26 |
تاثیر اطلاع رسانی و افزایش آگاهی شهروندان در خصوص مزایای رعایت ضوابط | 04/6 | 27 |
منبع: مطالعات میدانی نویسندگان، 1402
نتیجه‌گیری:
انرژی یکی از نهاده های اصلی برای توسعه اقتصادی هر کشور است و اصلاح آن بدون بازنگری های جدید و بدون تغییر در شیوه های قدیمی امکان پذیر و پاسخگوی مسائل جدید نخواهد بود. در واقع رشد اقتصادی و توسعه صنعتی که خود پایه های اصلی پیشرفت تکنولوژیک در رسیدن به اقتدار سیاسی، استقلال ملی و شکوفایی فرهنگی هستند تا اندازه زیادی به استفاده منطقی از انرژی بستگی دارد.. این پژوهش در پی پرداختن به این موضوع اساسی بود که پیشنهادات موثر بر اجرای صحیح مقررات ملی ساختمان در خصوص بهره وری انرژی ساختمان چه می تواند باشد. نتیجه تحقیق نشان داد که جهت ارزیابی وضعیت و تاثیرگذاری سیاست های موجود مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن در شهر تهران نشان داد که هفت سیاست اجرایی در زمینه مصرف انرژی در حوزه مسکن شهر تهران کارایی نداشته است. به عبارت دیگر اصلاً مورد توجه اساسی قرار نگرفته است. از مهمترین این سیاست ها می توان به سیاست های تشویقی، تنبیهی، مشارکتی، هوشمندسازی، قیمتگذاری و انرژی های تجدیدپذیر اشاره نمود. بنابراین می توان گفت که سیاست های اجرایی، در حوزه مسکن، مطلوب نبوده و اجرای آنها یا بخوبی انجام نشده یا اینکه بازدهی مطلوبی نداشته اند. نتیجه این بخش از تحقیق با تحقیقات یزر و همکاران(2012)، کی و همکاران(2014) و نیک پور و همکاران(1397)همخوانی دارد؛ چرا که در تحقیقات ذکر شده نیز بر اهمیت انواع سیاست های حوزه مدیریت انرژی تاکید شده و ذکر می نمایند که در صورت عدم توجه و کارایی آنها، پیامدهای متفاوتی می تواند رخ دهد. بر اساس این تحقیقات بایستی نسبت به دلایل کارایی یا عدم کارایی این سیاست ها، موشکافی صورت گیرد.
همچنین نتیجه نشان داد که سیاست ها و الزامات مبحث 19 در حوزه مسکن در شهر تهران بخوبی در تمامی ابعاد و اصول بخوبی رعایت و اجرا نشده است. رعایت سیاست عایق حرارتی در حوزه مسکن و استفاده از پنجره های دوجداره در حوزه ساختمان ، دارای وضعیت مطلوبی بوده و تا حدودی در ساختمان های شهر تهران رعایت شده است. اما دیگر اصول یا الزامات مبحث 19 شامل شاخص نصب سنسور های هوشمند اندازه گیری دمای محیط مجهز به سنسور و همچنین استفاده از مصالح ساختمانی بومی و سازگار ضعیف بوده و دو شاخص شامل عایق کاری کانال هوا و سیستم تاسیسات و فاضلاب و همچنین نصب شیرهای ترموستات برای تنظیم سیستم گرمایشی، بر روی رادیاتورها نیز در حد متوسط ارزیابی شده است. بنابراین در مجموع مبحث 19 بخوبی اجرا و مورد نظارت قرار نگرفته است و این موضوع سبب شده که مصرف انرژی در حوزه مسکن بالا باشد. با اجرایی نمودن درست مبحث 19 بسیاری از مسائل مربوط به حوزه انرژی مسکن می تواند بهبود و مرتفع شود.
در این زمینه راهکارهای متفاوتی وجود دارد. بر اساس نتایج، مهمترین راهکار اجرایی مقررات ملی ساختمان با تاکید بر مبحث19 در مدیریت مصرف انرژی مربوط به ملزم ساختن نظام مهندسی به رعایت کامل مفاد مبحث 19 و عدم صدور پایان کار توسط شهرداری ها در صورت عدم ارائه تاییدیه مقررات مبحث 19 است. تدوین برنامه های حمایتی و مالی برای ساخت و سازهای رعایت کننده مقررات و همچنین صنعتی سازی ساختمان ها 19 در رتبه های دوم و سوم شناخته شده است. توقف خط تولید لوازم مصرفی با مصرف انرژی بالا و کوتاه نمودن دست سازندگان غیر فنی و سنتی و حرکت به سوی ساخت و سازهای استاندارد از دیگر راهکارهای قابل ذکر است. بسیاری از راهکارهای ذکر در این پژوهش با راهکارهای اشاره شده و نتایج تحقیقات سانتاموریس و وسیلا کوپولو13(2021)، اصلانی و همکاران(1397)، لطفی و همکاران(1398) و نقدی و همکاران(1400)، همپوشانی دارد. بر این اساس راهکارهای متنوعی در راستای مقررات ملی ساختمان وجود دارد که بسیاری از آنها ریشه در مبحث 19 دارد. با تاکید بر اصول و ضوابط مبحث 19 می توان به مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن کمک نمود. با توجه به این نتایج پیشنهاد می شود 1- راهکارهای اجرایی ذکر شده در این پژوهش با توجه به اولویت ارائه شده در راستای مدیریت مصرف انرژی در حوزه مسکن شهر تهران مورد تاکید قرار گیرد.2- الزامات مبحث 19، بایستی هم از لحاظ اجرا و هم نظارت، مورد تاکید بیشتری قرار گیرند. 3-توجه به نظارت و ارزیابی در اجرا، هماهنگی بین دستگاه های اجرایی از دیگر پیشنهادات این پژوهش است. 4-بهبود عوامل فرهنگی، روانی، ارتقاء قابلیت های مدیریتی و افزایش دانش مجریان، غلبه مقامات رسمی از طریق توجه به نقش بازار و مکانیزم های اقتصادی از مهمترین راهکارهای اجرای سیاست های بهره وری انرژی در حوزه مسکن محسوب می شوند.5- پیشنهاد می شود با توجه به ضعف سیاست های مختلف مدیریت انرژی اعم از سیاست های مشارکتی، تشویقی و....، نسبت به این موضوع و عدم کارایی آنها موشکافی لازم انجام گیرد.
[1] . Derthick
[2] . Pressman and Wildavsky
[3] . Bardach
[4] . Mazmanian and Sabatier
[5] . Lipsky
[6] . Ingram
[7] . Elmore
[8] .Hjern and Hull
[9] .Yezer
[10] .Kii
[11] .Nejat
[12] . Santamouris & Vasilakopoulou
[13] . Santamouris & Vasilakopoulou
References:
1. Abdali, R, (2009) Explaining the problems (bottlenecks) of public policy implementation in government institutions, master's thesis, Shahid Beheshti University Library
2. Adedoyin, F. F., Nwulu, N., & Bekun, F. V. (2021). Environmental degradation, energy consumption and sustainable development: accounting for the role of economic complexities with evidence from World Bank income clusters. Business Strategy and the Environment, 30(5), 2727-2740.
3. Amasyali, K., & El-Gohary, N. M. (2018). A review of data-driven building energy consumption prediction studies. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 81, 1192-1205.
4. Ashtarian, K, (2016) implementation research, challenges of public policy implementation in Iran, Tehran: Poliat Gaz Publishing.
5. Aslani, A., Azkia, M., Zanjani, H. (2017). Investigating the influencing factors on energy (electricity) consumption of urban households with a fundamental theory approach (case study: District 5 of Tehran), Journal of Welfare Planning and Social Development, 10(34), 1-33.
6. Attia, S., Eleftheriou, P., Xeni, F., Morlot, R., Ménézo, C., Kostopoulos, V., ... & Hidalgo-Betanzos, J. M. (2017). Overview and future challenges of nearly zero energy buildings (nZEB) design in Southern Europe. Energy and Buildings, 155, 439-458.
7. Barzegar, Z (2010), urbanization and its effects on food, water and energy security in Iran, a case study: Shiraz city, Journal of Research and Urban Planning, 2(5): 53-64.
8. Chel, A., & Kaushik, G. (2018). Renewable energy technologies for sustainable development of energy efficient building. Alexandria engineering journal, 57(2), 655-669.
9. Chen, J., Zhou, C., Wang, S., & Li, S. (2018). Impacts of energy consumption structure, energy intensity, economic growth, urbanization on PM2. 5 concentrations in countries globally. Applied energy, 230, 94-105.
10. Coma, J., Perez, G., de Gracia, A., Burés, S., Urrestarazu, M., & Cabeza, L. F. (2017). Vertical greenery systems for energy savings in buildings: A comparative study between green walls and green facades. Building and environment, 111, 228-237.
11. D’Oca, S., Hong, T., & Langevin, J. (2018). The human dimensions of energy use in buildings: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 81, 731-742.
12. Dehghan Shabani, Z., Sadraei Javaheri, A., Abbaspour Kazroni, E. (2019). The effect of urbanization on energy consumption in Iranian provinces: a spatial panel data approach. Iranian Energy Economy Research Journal, 9(34), 113-142.
13. Delzendeh, E., Wu, S., Lee, A., & Zhou, Y. (2017). The impact of occupants’ behaviours on building energy analysis: A research review. Renewable and sustainable energy reviews, 80, 1061-1071.
14. Economidou, M., Todeschi, V., Bertoldi, P., D'Agostino, D., Zangheri, P., & Castellazzi, L. (2020). Review of 50 years of EU energy efficiency policies for buildings. Energy and Buildings, 225, 110322.
15. Ejaz, W., Naeem, M., Shahid, A., Anpalagan, A., & Jo, M. (2017). Efficient energy management for the internet of things in smart cities. IEEE Communications magazine, 55(1), 84-91.
16. Elmqvist, T., Andersson, E., Frantzeskaki, N., McPhearson, T., Olsson, P., Gaffney, O., ... & Folke, C. (2019). Sustainability and resilience for transformation in the urban century. Nature sustainability, 2(4), 267-273.
17. Fang, D., & Chen, B. (2017). Linkage analysis for the water–energy nexus of city. Applied energy, 189, 770-779.
18. Ghorbani, F., Salaripour, A.A. (2022). Investigating the relationship between urban form and energy consumption in urban settlements (case study: Qazvin city). Urban and Regional Development Planning Quarterly, 7(20), 115-143.
19. Granqvist, C. G., Arvizu, M. A., Pehlivan, İ. B., Qu, H. Y., Wen, R. T., & Niklasson, G. A. (2018). Electrochromic materials and devices for energy efficiency and human comfort in buildings: A critical review. Electrochimica Acta, 259, 1170-1182.
20. Güneralp, B., Zhou, Y., Ürge-Vorsatz, D., Gupta, M., Yu, S., Patel, P. L., ... & Seto, K. C. (2017). Global scenarios of urban density and its impacts on building energy use through 2050. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(34), 8945-8950.
21. Hannan, M. A., Faisal, M., Ker, P. J., Mun, L. H., Parvin, K., Mahlia, T. M. I., & Blaabjerg, F. (2018). A review of internet of energy based building energy management systems: Issues and recommendations. Ieee Access, 6, 38997-39014.
22. Heydenrych, P. Tebele, M. M. (2016). Problems and challenges related to public policy implementation within the South African democratic dispensation: a theoretical exploration. MA (Political Studies), North-West University, Potchefstroom Campus, p10
23. Hu, H., Xie, N., Fang, D., & Zhang, X. (2018). The role of renewable energy consumption and commercial services trade in carbon dioxide reduction: Evidence from 25 developing countries. Applied energy, 211, 1229-1244.
24. Hu, S., Yan, D., Guo, S., Cui, Y., & Dong, B. (2017). A survey on energy consumption and energy usage behavior of households and residential building in urban China. Energy and Buildings, 148, 366-378.
25. Kii, M., Akimoto,K., Doi,K.(2014).Measuring the impact of urban policies on transportation energy saving using a land use-transport model, Iatss Research, 37(2),98-109.
26. Kontokosta, C. E., & Tull, C. (2017). A data-driven predictive model of city-scale energy use in buildings. Applied energy, 197, 303-317.
27. Li, X., Zhou, Y., Yu, S., Jia, G., Li, H., & Li, W. (2019). Urban heat island impacts on building energy consumption: A review of approaches and findings. Energy, 174, 407-419.
28. Liu, Y., Yang, C., Jiang, L., Xie, S., & Zhang, Y. (2019). Intelligent edge computing for IoT-based energy management in smart cities. IEEE network, 33(2), 111-117.
29. Lotfi, S., Nikpour, A., Soleimani, M. (2018). Reducing energy consumption in cities with the approach of sustainable building forms studied: Hamadan city, the second international conference on civil engineering, architecture and urban development management in Iran, Tehran.
30. Makinde, T. (2005). Problems of policy implementation in developing nations: The Nigerian experience. Journal of Social sciences, 11(1), 63-69.
31. Manourian, Abbas, (2014) Implementation and evaluation of public policy, Tehran: Mehraban Kitab Institute
32. Martínez, C. I. P. (2015). Energy and sustainable development in cities: A case study of Bogotá. Energy, 92, 612-621.
33. Muzaffari, Hossein, Rezaian, Mehdi, Haji Parvaneh, Abbas Ali, Elham Bakhsh, Majid (2018) Designing the cultural policy model of national media, Scientific Quarterly of National Defense Strategic Management Studies, third year, number 12: 75-108.
34. Naghdi, Y., Kagaziyan, S., Lashkarizadeh, M. (2021). The impact of urbanization on renewable and non-renewable energy consumption in developing countries, Journal of Environmental Science and Technology, 23(11), 25-36.
35. Nejat, P., Jomehzadeh, F., Taheri, M. M., Gohari, M., & Majid, M. Z. A. (2015). A global review of energy consumption, CO2 emissions and policy in the residential sector (with an overview of the top ten CO2 emitting countries). Renewable and sustainable energy reviews, 43, 843-862.
36. Nikpour, A., Lotfi, S., Rezazadeh, M., Al-Haghli Tabar Nashli, F. (2017). Analysis of the relationship between city form and energy consumption in the housing sector (case study of Babolsar). Geography and Development of Urban Space, 5(1), 71-92.
37. Robinson, C., Dilkina, B., Hubbs, J., Zhang, W., Guhathakurta, S., Brown, M. A., & Pendyala, R. M. (2017). Machine learning approaches for estimating commercial building energy consumption. Applied energy, 208, 889-904.
38. Santamouris,M., Vasilakopoulou,K.(2021). Present and future energy consumption of buildings: Challenges and opportunities towards decarbonisation, e-Prime - Advances in Electrical Engineering, Electronics and Energy,1(2),1-17.
39. Satrio, P., Mahlia, T. M. I., Giannetti, N., & Saito, K. (2019). Optimization of HVAC system energy consumption in a building using artificial neural network and multi-objective genetic algorithm. Sustainable Energy Technologies and Assessments, 35, 48-57.
40. Sobhani, Hassan, Poursadeq, Nasser, Abbasi, Mohammad, Babakhanlou, Payman (2019). Economy of the cooperative sector (doctrine, goals and policies), scientific quarterly of strategic management studies of national defense, fourth year, number 14: 125-185
41. Surya, B., Muhibuddin, A., Suriani, S., Rasyidi, E. S., Baharuddin, B., Fitriyah, A. T., & Abubakar, H. (2021). Economic evaluation, use of renewable energy, and sustainable urban development Mamminasata Metropolitan, Indonesia. Sustainability, 13(3), 1-17.
42. Tanaka,N.(2009). IEA. Implemening Energy Efficiency Policiec. International Energy Agency pp 51-112
43. Toloyan, Akbar (2008) Energy consumption management and its relationship with sustainable development and environmental pollution, the fifth conference on optimizing fuel consumption in buildings.
44. Vigna, I., Pernetti, R., Pasut, W., & Lollini, R. (2018). New domain for promoting energy efficiency: Energy Flexible Building Cluster. Sustainable cities and society, 38, 526-533.
45. Wang, S., Li, G., & Fang, C. (2018). Urbanization, economic growth, energy consumption, and CO2 emissions: Empirical evidence from countries with different income levels. Renewable and sustainable energy reviews, 81, 2144-2159.
46. Yao Jian and Neng Zhu (2011) Enhanced supervision strategies for effective reduction of building energy consumption A case study of Ningbo Energy and Buildings 43 No. 9: 2197-2202
47. Yezer,A., Liu,F., Larson,W.(2012). Energy Consumption, Housing, and Urban Development Policy, International Encyclopedia of Housing and Home.
48. Zarei, Mahnaz (2013), an analysis on the optimization of the energy consumption portfolio in urban areas (case study: Shiraz metropolis), Journal of Research and Urban Planning, 4(15): 133-144.
49. Zhang, Y., Bai, X., Mills, F. P., & Pezzey, J. C. (2018). Rethinking the role of occupant behavior in building energy performance: A review. Energy and Buildings, 172, 279-294.
50. Zheng Guozhong Youyin Jing Hongxia Huang Guohua Shi and Xutao Zhng (2010) Developing a fuzzy analytic hierarchical process model for building energy conservation assessment Renewabel Energy 35. 1: 78-87.