نسبت میان فطرت و اختیار از دیدگاه عرفای شیعه
محورهای موضوعی :سعیده سعیدیان 1 , غلامعلی آریا 2 , علیرضا ابراهیم 3
1 - دانشجوی دکترای ادیان و عرفان، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استاد بازنشسته گروه ادیان و عرفان، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار ادیان و عرفان، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
فطرت امری تکوینی و جزئی از سرشت انسان است که به بعد روحی و معنوی او مربوط می‌شود. این ودیعه الهی در نهاد انسان اگر به حقیقت ظهور و بروز یابد، می‌تواند زمینه حرکت کمال و رشد وی را در مسیر عبودیت الهی فراهم آورد.بحث جبر و اختیار نیز از مباحث بسیار عمیق و دقیقیست که از دیرباز ذهن و زبان و قلب و روان انسان‌ها را به خود مشغول ساخته است این مبحث در میان گروه‌های مسلمانان نیز دارای جایگاه پراهمیتی است هر یک از این گروه‌ها برای اثبات عقیده خود به آیاتی از قرآن کریم تمسک جسته اند. دراین میان عرفای پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام از افراط و تفریط مصون مانده به پیروی از امامان خود بر نظریه امر بین الامرین معتقدند. در این مقاله ضمن بررسی دیدگاه‌های ایشان در مورد فطرت و جبر و اختیار به نسبت این دو موضوع پرداخته شده است. به دلیل آنکه خدای متعال به ما قوت و قدرت و استطاعت عطا فرموده است لذا مشیت ما به مشیت خدای متعال منتهی می¬شود. پس حق فاعل به فعل بنده است و نیروی بنده ظهور نیروی اوست و البته اختیار انسان هم به دلایل مختلف در بروز فطریات موثر است و می‌تواند آنها را تقویت یا تضعیف کند.