سنجش و ارزیابی شاخص‌های شهر هوشمند در کلانشهر ارومیه

محورهای موضوعی : معماری و شهرسازی و سکونتگاههای انسانی

صابر محمدپور ¹ , محمد شالی ² , سجاد نکویی ³ , بهروز محمد رضا پور ⁴

1 - دانشیارگروه شهرسازی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
2 - استادیار گروه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، پژوهشکده توسعه و برنامه‌ریزی جهاد دانشگاهی، تبریز، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی سراج، تبریز، ایران
4 - دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی،دانشکده هنر، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

تاریخ دریافت : 1402/02/05 تاریخ پذیرش : 1402/06/29 تاریخ انتشار : 1403/12/01

کلید واژه: شهرارومیه, شهر‌‌هوشمند, محیط‌شهری, شاخص‌های هوشمندی,

چکیده مقاله :

مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مدیران و برنامه‌ریزان قرار گیرد.هدف پژوهش: ارزیابی و رتبه‌بندی مناطق شهر ارومیه بر اساس شاخص‌های شهر هوشمند هدف اصلی این پژوهش می‌باشد.روش شناسی تحقیق: به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل جابجایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناسایی و تعریف عملیاتی شد. از طریق روش میدانی و ابزار پرسشنامه به‌صورت الکترونیکی تحت وب با جامعه آماری 410 نفر تکمیل گردید. ضریب پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 917/0 محاسبه گردید. وضعیت و اولویت هریک از شاخص‌های شهر هوشمند بر اساس آزمون‌های آماری فریدمن و T تک‌نمونه‌ای و مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره ویکور تجزیه‌ و تحلیل شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق 5 گانه کلانشهر ارومیه قلمرو جغرافیایی این پژوهش می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به ترتیب شاخص‌های شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، حکمرانی هوشمند و جابجایی هوشمند بالاتر از میانگین و شاخص محیط هوشمند پایین‌تر از میانگین هستند. همچنین تفاوت آشکاری بین مناطق شهر ارومیه از لحاظ برخورداری از شاخص‌های شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق 5 و 1 از وضعیت مطلوب‌تر و منطقه 2 وضعیت نامطلوب‌تری را دارا می‌باشند.نتایج: با توجه به ضرورت امر و یافته‌های تحقیق حاضر، باید در کلیة مناطق شهر ارومیه بویژه در منطقه 2 زمینه‌های زیرساختی برای ایجاد و گسترش شبکه‌های ارتباطی و تکنولوژیکی فراهم شود.

چکیده انگلیسی:

Owing to the ever-increasing growth of urban communities, city officials and managers are increasingly under pressure in meeting the needs of the said communities. Many countries are seeking to develop smart cities as a result of the wide range urbanization-related challenges such as dealing with increasing population growth, heightened levels of air pollution and the imminent threats of global warming. The notion of smart city as a means to promote the quality of life of citizens has been placed on the agenda of urban policy makers. Today, information and communication technology is key to the alleviation of urban, especially services related to the needs of citizens, such as management, education, health, housing, transportation, and security, with the ultimate aim of offering more integrated, smarter, and more efficient services. In Iran, the hurried and uneven physical-spatial development of cities in the last few decades has resulted in adverse social, economic and physical consequences. A smart city is a notion that has sprung to life as a result of the ever-increasing expansion of information technology in the city, one that functions to serve the new needs of citizens in their urban life, with the hopes of solving many problems faced by third world cities. Therefore, the authors here have sought to understand the status of smart city indicators in the metropolis of Urmia by using quantitative techniques and evaluating the degree by which the indicators of smart city have been realized. Today, in line with standardizing the strategies for sustainable urban development, the notion of the smart city has proven to be the paramount strategy in response the increasing challenges caused by the rapid expansion of urbanization, the increase in the volume and number of urban trips, and the formation of a plethora of environmental issues, which has also garnered a great deal of academic interest as a major catalyst to sustainable urban development. Optimal application of urban spaces, development of efficient public transportation, deployment of pedestrian and bicycle routes, promotion of reduced fuel consumption are deemed to be among the basic strategies for attaining a smart city. Given the aforementioned discussion, the authors sought to evaluate and rank the indicators of the smart city in Urmia city. The findings of the research show that the indicated of smart citizen, smart economy, smart life, smart governance, and smart movement .