شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی با رویکرد دلفی فازی
محورهای موضوعی : مدیریت(منابع انسانی)علیرضا حیدری 1 , رضا سپهوند 2 , شهاب کسکه 3 , حجت اله وحدتی 4
1 - دانشجوی دکترای گروه مدیریت بازرگانی ،دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
2 - استاد گروه مدیریت بازرگانی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
4 - استادیار گروه مدیریت آموزش عالی مرکز هیئت امنا وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران
کلید واژه: ارزیابی, ارزیابی عملکرد, اعضای هیات علمی, دانشگاه,
چکیده مقاله :
یکی از قدرتمندترین ابزارهای بهبود عملکرد سرمایه¬های انسانی، ارزیابی عملکرد است که این مسأله دربارۀ اعضای هیأت علمی دانشگاه¬ها -به سبب تاثیرگذاری این قشر بر بخش¬های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور- بسیار حائز اهمیت است؛ لذا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی با استفاده از روش دلفی فازی صورت پذیرفته است. این پژوهش از نوع پژوهش های آمیخته با رویکرد کیفی و کمی در پارادایم استقرایی است که از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش را اعضای هیأت علمی دانشگاههای دولتی تشکیل دادهاند که 60 نفر از آنها بر اساس اصل کفایت نظری و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. در بخش کیفی، برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده که روایی و پایایی آن با استفاده از ضریب CVR و آزمون کاپای- کوهن تأیید شده و داده های به دست آمده از مصاحبه، با استفاده از نرم افزار Atlas.ti و روش کدگذاری تحلیل گردیده و عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی شناسایی شده است. در بخش کمی برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه دلفی فازی استفاده شده که روایی و پایایی آن با استفاده از روایی محتوا و آزمون مجدد تأیید شده و با استفاده از روش دلفی فازی اولویت بندی عوامل شناسایی شده انجام گرفته و مهم ترین عوامل آن مشخص گردیده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که از میان عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی، داشتن پژوهش¬های اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی، رعايت اخلاق علمي و حرفهاي، معروف شدن در سطح ملی و بین¬المللی، داشتن آثار شاخص، تآلیف آثاري با ایده خود متقاضی و داشتن سهم بالايي از امتیاز آن و داشتن اعتبار و مرجعيت علمي مهم ترین عوامل هستند.
One of the most powerful tools to improve the performance of human capital is performance appraisal, which is very important for university faculty members because of the impact of this group on various economic, social, political and cultural aspects of the country. Hence, the present study aimed to identify and prioritize the factors affecting the evaluation of faculty members using the fuzzy Delphi method. This study has a mixed methods research design with quantitative and qualitative sections, in an inductive paradigm, which is applied in terms of purpose and exploratory in terms of nature and method. The statistical population of the study consisted of faculty members of Lorestan University, 60 of whom were selected based on the principle of theoretical adequacy using purposive sampling. In the qualitative section, semi-structured interviews were carried out to collect the qualitative data, the validity and reliability of which were confirmed using the CVR coefficient and the Kappa-Cohen test. The data obtained from the interviews were analyzed using Atlas.ti software and coding method in which the factors affecting the evaluation of the faculty members' performance were identified. In the quantitative part, a fuzzy Delphi questionnaire was employed to collect the data, the validity and reliability of which were confirmed by content validity and retest. Additionally, using the fuzzy Delphi method, the identified factors were prioritized and the most important factors were identified. The results show that among the factors affecting the evaluation of faculty members, having original and well-cited research in their fields, observing scientific and professional ethics, being known nationally and internationally, having prominent contribution to the field, having a work in which the applicant proposes an idea and has a high share of its credit, and having scientific credibility and authority.
Abramo, G., & D'Angelo, C.A. (2014). How do you define and measure research productivity? Scientometrics, 101(2), 1129-1144.doi:10.1007/s11192-014-1269-8
Ahmadzadeh, A., Ahmadi, H., Rajabpour, E. (2021). Prioritizing the Factors Affecting Employee Performance in Bushehr Ports and Maritime Authority. Journal of Research on Management of Teaching in Marine Sciences. , 8(4), 104-115. (in Persian)
Ali Arabi, M., Shahin, A., & Shirviyehzar, H. (2014). Prioritization of intellectual capital factors affecting the performance of university faculty; A case study. Proceedings of the Third National Conference on Accounting and Management. University of Tehran Conference Center, Tehran, January 20. (in Persian)
Aly, A.H., & Mansour, M.E. (2017). Evaluating the sustainable performance of corporate boards: the balanced scorecard approach. Managerial Auditing Journal, 32 (2), 167-195.doi:10.1108/MAJ-04-2016-1358
Armstrong, M. (1994). Performance Management. London: Kogan Page, 1-256.
Arnautu, E & Panc, I. (2015). Evaluation Criteria for Performance Appraisal of faculty Members. Procedia – Social and Behavioral Sciences 203, 386-392.
Ashkanani, M. Ibrahim. (2007) Management and evaluation (concepts and applications). Publisher: International Publishing Company. Cultural research. (in Persian)
Byars, L. L., & Rue, L. W. (2008). Human resource management. USA: Irwin/McGraw-Hill, 1-415.
Diamantidis, A. & Chatzoglou, P. (2019). Factors affecting Employee Performance: an Empirical Approach. International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 68, Issue: 1, 171-193.doi:10.1108/IJPPM-01-2018-0012
Doaie, H. (1994). Human resources management. Mashhad: Publisher of Ferdowsi University, 1-250. (in Persian)
Dutra, A., Ripoll-Feliu, V.M., Fillol, A.G., Ensslin, S.R., & Ensslin, L. (2015). The construction of knowledge from the scientific literature about the theme seaport performance evaluation. International Journal of Productivity and Performance Management, 64 (2), 243-269. doi:10.1108/IJPPM-01-2014-0015
Ebrahimi, A., Saati, S., & Raisi, S. (2011). Evaluating the research performance of professors using data envelopment analysis method, applied in the Faculty of Industry, Islamic Azad University, South Tehran Branch. Journal of Applied Mathematics, 8(2), 80-71. (in Persian)
Elhamma, A. (2015). The relationship between budgetary evaluation, firm size and performance. Journal of Management Development, 34 (8), 973-986. doi:10.1108/JMD-06-2014-0053
Esmaeili, M., & Seidzadeh, H. (2017). The Survey of Job Satisfaction Eeffect on Performance with Mediating Role of Organizational Loyalty. Management Studies in Development and Evolution, 25(83), 51-68. (in Persian) doi:10.22054/jmsd.2017.7478
Flaniken, F. W. (2009). Performance Appraisal Systems in Higher Education: An Exploration of Christian Institutions, A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education in the College of Education at the University of Central Florida, 1-197.
Hadi Paykani, M., Keshvarian Azad, R. (2018). The Relationship between the Quality of Job Life and the Performance of Police Officers in Fars Province. Military Science and Tactics, 12(38), 97-116. (in Persian)
Hosseini, S. M. (1996). Strategies and methods for upgrading and developing the capabilities and skills of faculty members in Iranian universities. Proceedings of the First Higher Education Seminar in Iran, 1 (1), 45-71. (in Persian)
Jazani, N. (1999). Human Resource Management (Third Edition). Translation: Tehran: Ney Publishing, 1-496. (in Persian)
Mokhtarian, F., Parand, K., Purabbas, A., Mohammadi, R. (2008). Appraisal Performance of Higher Education Sector in 2006: Process, Results and Achievements. Iranian Journal of Engineering Education, 10(39), 75-111. (in Persian)
Moradi, M., & Behbodi,, H. (2014). The Role of Mission Statement, Human Resources Strategies and Operational Targeting in Performance Management of Sacred Places (Case Study: Astan Quds Razavi).Journal of Greater Khorasan, 4(15), 38-23. (in Persian)
Noe, R. A., Hollenbeck, J. R., Gerhart, B., & Wright, P. M. ( 2016). Human resource management : gaining a competitive advantage, Maidenhead : McGrawHill Education;
Saadat, E. (2014). Human Resource Management (19th Edition). Tehran: Publications of the Organization for the Study and Compilation of University Humanities Books, 1-350. (in Persian)
Safari, S. (2008). Evaluate the training of faculty members in order to grow in Shahid Beheshti University. PhD Thesis in Educational Management, Shahid Beheshti University. (in Persian)
Sahoo, C.K., & Jena, S. (2012). Organizational performance management system: exploring the manufacturing sectors. Industrial and Commercial Training, 44 (5), 296-302.
Salamat, S., Mirsepassi, N., Reshadatjoo, H. (2019). Designing Human Resources Performance Management System to Improve Economic Productivity (Case: Ayandeh Bank). IUESA. 7 (27) ,86-100. (in Persian)
Silver Lee, M. (2012). Evaluating How Education faculty Spend Their Time at a Private Research University, A Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Education in the Faculty Of The USC Rossier School Of Education University Of Southern California.
Siska, L. (2015). The Concept of Management Control System and Its Relation to Performance Measurement. Procedia Economics and Finance, 25(2015), 141-147.doi:10.1016/S2212-5671(15)00722-4
Stake, R. E. & Cisneros, E. J. (2000). Situational Evaluation of Teaching on Campus. Evaluating Yeaching in Higher Education: A Vision for the Future Jossey – Bass.
Stewart,G, Brown, K (2010). Human Resource Management. Publisher: Wiley, 1-624.
Xu, Z., Wang, X., Xiao, Y., & Yuan, J. (2020). Modeling and performance evaluation of PPP projects utilizing IFC extension and enhanced matter-element method. Engineering, Construction and Architectural Management, 27 (8), 1763-1794.doi:10.1108/ECAM-08-2019-0429
Zeb, A., Rehman, F.u., Imran, M., Ali, M., & Almansoori, R.G. (2020). Authentic leadership traits, high-performance human resource practices and job performance in Pakistan. International Journal of Public Leadership, 16 (3), 299-317.doi:10.1108/IJPL-02-2020-0011
Zhan, X., & Liu, Y. (2022). Impact of employee pro-organizational unethical behavior on performance evaluation rated by supervisor: a moderated mediation model of supervisor bottom-line mentality. Chinese Management Studies, 16 (1), 102-118.doi:10.1108/CMS-07-2020-0299
Vol.18, No.68, Spring 2024 Journal of Productivity Management
Presenting a Model and Investigating the Factors Affecting Employee Participation in Isfahan Governorate: a Fuzzy Delphi Approach
Alireza Heidari1, Reza Sepehvand*2 Hojjat Vahdati3, Shahab Keske4
(Received:2022.12.26; Accepted:2022.12.26)
Abstract
One of the most powerful tools to improve the performance of human capital is performance appraisal, which is very important for university faculty members because of the impact of this group on various economic, social, political and cultural aspects of the country. Hence, the present study aimed to identify and prioritize the factors affecting the evaluation of faculty members using the fuzzy Delphi method. This study has a mixed methods research design with quantitative and qualitative sections, in an inductive paradigm, which is applied in terms of purpose and exploratory in terms of nature and method. The statistical population of the study consisted of faculty members of Lorestan University, 60 of whom were selected based on the principle of theoretical adequacy using purposive sampling. In the qualitative section, semi-structured interviews were carried out to collect the qualitative data, the validity and reliability of which were confirmed using the CVR coefficient and the Kappa-Cohen test. The data obtained from the interviews were analyzed using Atlas.ti software and coding method in which the factors affecting the evaluation of the faculty members' performance were identified. In the quantitative part, a fuzzy Delphi questionnaire was employed to collect the data, the validity and reliability of which were confirmed by content validity and retest. Additionally, using the fuzzy Delphi method, the identified factors were prioritized and the most important factors were identified. The results show that among the factors affecting the evaluation of faculty members, having original and well-cited research in their fields, observing scientific and professional ethics, being known nationally and internationally, having prominent contribution to the field, having a work in which the applicant proposes an idea and has a high share of its credit, and having scientific credibility and authority.
Key Words: evaluation, performance evaluation, faculty members, university
1. Introduction
Performance evaluation and providing feedback to employees improve the performance of employees, which in turn, leads to enhanced performance of the organization. The mechanism of performance evaluation, like other things that humans are involved in, is somewhat complicated and is not free of errors and problems. There are several models for performance evaluation that can be used in different organizations. The success of universities and institutions of higher education, research and technology, like any other institution, largely depends on the efficiency and effectiveness of the people working in it. The people of these institutions are their employees, students, and faculty members, among whom faculty members are considered as one of the most important and influential inputs of the higher education system that interact with other inputs. They have a significant role in the optimal implementation of the involved processes and the production of desirable outputs. In general, improving the quality of education, research and service delivery are considered as one of the indicators or criteria of validation and quality assurance. Therefore, the importance of evaluating the performance of faculty members and its necessity have always been the concern of experts in the field. Hence, the purpose of this research was to identify and prioritize the effective factors in the performance evaluation of faculty members with the fuzzy Delphi approach. Accordingly, the following research questions were posed:
- What are the factors affecting the performance evaluation of faculty members?
- What is the priority of the factors affecting the performance evaluation of faculty members?
2. Literature Review
Saadat (2013) defines performance evaluation as a process by which employees are formally examined and evaluated at regular intervals. Performance evaluation can be considered a process to measure the effectiveness of the organization. By improving the performance of the individual, the performance of the organization also improves. Higher education is a system that trains specialized and knowledge-producing human resources and, accordingly, has a significant role in the economic, social and cultural development of any country. Therefore, the role of higher education in the future development of the country is undeniable. However, the quality of higher education is dependent on the quality of its faculty members, and without having academic faculty members who are acquainted with modern science and knowledeghave modern science and knowledge and are committed and motivated to achieve a quality higher education system, it is far from expected (Hosseini, 2016).
Ali-Arabi et al. (2013), in a research entitled "Prioritization of intellectual capital factors affecting university faculty performance; a case study", ranked the key indicators of academic and research performance of academic faculty and intellectual capital factors affecting it. Ebrahimi et al. (2013) carried out a research entitled "Assessment of professors' research performance using the method of data envelopment analysis, applied in the faculty of engineering at the Islamic Azad University, South Tehran Branch" with the aim of involving the effective factors and facilities available to faculty members in produced research works. Safari (2008), in a research entitled "Designing a model for evaluating the education of academic staff members in line with their growth at Shahid Beheshti University", seeks to identify the appropriate framework and components of the process of evaluating the education of academic staff members. Arnoto and Pank (2015), in a research entitled "Evaluation criteria for evaluating the performance of faculty members", concluded that the two needs of quality in education and efficiency in human resource management can be met through a performance evaluation system of faculty members.
3. Methodology
The current research has a mixed methods design, including qualitative and quantitative sections, in an inductive paradigm. This research is practical in terms of purpose and exploratory in terms of nature and method. Considering that the current research is mixed research, therefore, the research methodology should be presented in a qualitative and quantitative manner. The statistical population of the research was made up of academic faculty members of public universities, 60 of whom were selected based on the principle of theoretical adequacy and using the purposeful sampling method. The data collection tool in the qualitative part of the research was a semi-structured interview, the validity and reliability of which were confirmed using the CVR coefficient and the Kappa-Cohen test, and the data collection tool in the quantitative part was the fuzzy Zulfi questionnaire, the validity and reliability of which were respectively confirmed by the use of content and test-retest validity. In the qualitative part of the research, the data obtained from the interviews were analyzed using the Atlas.ti software and the coding method, and the effective factors on the performance evaluation of the faculty members were identified. In the quantitative part of the research, by using the fuzzy Delphi method and interviews with experts (the sample members in the quantitative part were the same people in the qualitative part), the priority of the identified factors was determined and the most important factors affecting the performance evaluation of the faculty members were identified. Most of the domestic and international research conducted in the field of performance evaluation of academic faculty members have studied the educational performance, and in some cases, the research performance of academic faculty members whereas the research that paid attention to different aspects of their performance is scarce.
4. Result
The performance evaluation mechanism, like other matters that humans are involved in, is somewhat complex and not free of errors and flaws; performance evaluation is more practical and measurable than mental. There are various models for conducting performance evaluations that can be utilized according to each organization. In general, it can be said that performance evaluation activities, like other human resource activities, will be more effective when aligned and coordinated with the organization's competitive strategy.
The present research has identified and prioritized the factors affecting the performance evaluation of faculty members. In this research, there are 43 factors that oversee the various duties of academic staff members, such as duties related to educational activities, research, social influence, etc. These were identified as the effective factors in the evaluation of faculty members' performance. Among these, the most important factors were having original and highly cited research in the specialized field, observing scientific and professional ethics, being known at the national and international level, having prominent contribution to the field , having a work in which the applicant proposes an idea and has a high share of its credit, and having scientific credibility and authority.
5.Discasion
The present research has identified and prioritized the factors affecting the performance evaluation of faculty members. In this research, there are 43 factors that oversee the various duties of academic staff members, such as duties related to educational activities, research, social influence, etc. These were identified as the effective factors in the evaluation of faculty members' performance. Among these, the most important factors were having original and highly cited research in the specialized field, observing scientific and professional ethics, being known at the national and international level, having prominent contribution to the field, having a work in which the applicant proposes an idea and has a high share of its credit, and having scientific credibility and authority.
شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی با رویکرد دلفی فازی
علیرضا حیدری5 ، رضا سپهوند*6، حجت وحدتی7 ، شهاب کسکه 8
(دریافت:16/6/1401- پذیرش نهایی: 05/10/1401)
چكيده
یکی از قدرتمندترین ابزارهای بهبود عملکرد سرمایههای انسانی، ارزیابی عملکرد است که این مسأله دربارۀ اعضای هیأت علمی دانشگاهها -به سبب تاثیرگذاری این قشر بر بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور- بسیار حائز اهمیت است؛ لذا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی با استفاده از روش دلفی فازی صورت پذیرفته است. این پژوهش از نوع پژوهش های آمیخته با رویکرد کیفی و کمی در پارادایم استقرایی است که از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش را اعضای هیأت علمی دانشگاههای دولتی تشکیل دادهاند که 60 نفر از آنها بر اساس اصل کفایت نظری و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. در بخش کیفی، برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده که روایی و پایایی آن با استفاده از ضریب CVR و آزمون کاپای- کوهن تأیید شده و داده های به دست آمده از مصاحبه، با استفاده از نرم افزار Atlas.ti و روش کدگذاری تحلیل گردیده و عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی شناسایی شده است. در بخش کمی برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه دلفی فازی استفاده شده که روایی و پایایی آن با استفاده از روایی محتوا و آزمون مجدد تأیید شده و با استفاده از روش دلفی فازی اولویت بندی عوامل شناسایی شده انجام گرفته و مهم ترین عوامل آن مشخص گردیده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که از میان عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی، داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی، رعايت اخلاق علمي و حرفهاي، معروف شدن در سطح ملی و بینالمللی، داشتن آثار شاخص، تآلیف آثاري با ایده خود متقاضی و داشتن سهم بالايي از امتیاز آن و داشتن اعتبار و مرجعيت علمي مهم ترین عوامل هستند.
واژههای کلیدی: ارزیابی، ارزیابی عملکرد، اعضای هیأت علمی، دانشگاه
مقدمه
یکی از راههای افزایش بهرهوری کارکنان، تقویت نقاط قوت و مرتفع نمودن نقاط ضعف عملکردی ایشان میباشد که این امر زمانی اتفاق میافتد که عملکرد کارکنان مورد ارزیابی قرار گیرد. ارزیابی عملکرد و ارائۀ بازخورد به کارکنان، عملکرد کارکنان را بهبود میبخشد و بهبود عملکرد افراد به افزایش عملکرد سازمان منجر میشود (ژان و لیو9، 2022). در واقع، کارکنان اصلیترین عنصر هر سازماناند و سازمانی که کارکنان توانمندتر و بهرهورتری دارد، موفقتر است (آبرامو و دی آنجلو10، 2014). هدفگذاری، ارزیابی عملکرد و ارائۀ بازخورد، موجب بهرهوری بیشتر سازمان میشود (داترا و همکاران11، 2015). سازوکار ارزیابی عملکرد همچون سایر اموری که انسان درگیر آن است تا حدودی پیچیده بوده و خالی از خطا و اشکال نیست. ارزیابی عملکرد بیش از آنکه ذهنی باشد، امری عملی و سنجشپذیر است (الهاما12، 2015).
برای اجرای ارزیابی عملکرد الگوهای متعددی وجود دارد که متناسب با هر سازمانی میتوان از آنها بهره برد؛ چگونگی استفاده از سیستم ارزیابی عملکرد، از خود سیستم مهمتر است و عامل اصلی موفقیت روند ارزیابی به شمار میرود. روش ارزیابی عملکرد در اواخر قرن بیستم ظهور کرد؛ ارزیابی، ستون فقرات و محور اصلیای است که همه کارها و فعالیتهایی را که مدیریت نیروی انسانی به آنها میپردازد، به هم پیوند میدهد (ژو و همکاران13، 2020).
سازمانها میتوانند هنگام ارزیابی عملکرد از دو رویکرد استفاده کنند؛ برخی سازمانها با ایجاد فضای شایستگیمحور14، بر تفاوتهای کارکنان تأکید میکنند و برخی دیگر، سیستم ارزیابی عملکرد برابری و تساوی محور15 میان کارکنان را ترویج میکنند (استورات و براون. 2010). با توجه به اهمیت زیاد ارزیابی عملکرد، این فرآیند از حساسترین مسائلی است که مسئولان سازمان با آن روبرو هستند. علیرغم سعی دائم در طراحی سیستمهای بهتر و مؤثرتر برای ارزیابی کارکنان، شواهد و مدارک نشان میدهد که بهطور کلی، مسئولان سازمان، از روشها و سیستمهای مورد استفاده برای ارزیابی کارکنان راضی نیستند. دلیل اصلی این نارضایتی، پیچیدگی فرآیند ارزیابی و در نتیجه، ناتوانی در طراحی یک سیستم ارزیابی جامع است (علی و منصور16، 2017). عدم پشتیبانی مدیریت، غیر قابل اجرا بودن سیستمهای ارزیابی، ناتوانی ارزیابان در ارزیابی درست و عادلانه و عدم تناسب و انطباق سیستمهای ارزیابی با واقعیت، از جمله مشکلاتی هستند که معمولاً اثر بخشی ارزیابی را دچار اشکال مینمایند (سعادت، 1393). بهطور کلی میتوان گفت که فعالیتهای مربوط به ارزیابی عملکرد مانند سایر فعالیتهای منابع انسانی، زمانی اثربخشی بیشتری را خواهد داشت که با استراتژی رقابتی سازمان همسو و هماهنگ شود (استوارت و براون. 2010).
موفقیت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری مانند هر نهاد دیگری، تا حد زیادی به کارایی و اثربخشی افراد شاغل در آن بستگی دارد؛ افراد این مؤسسات، کارکنان، دانشجویان و اعضای هیأت علمی آنها هستند که در این بین، اعضای هیأت علمی از مهمترین و تأثیرگذارترین دروندادهای نظام آموزش عالی هستند که در تعامل با دروندادهای دیگر بوده و از نقش بسزایی در اجرای بهینۀ فرآیندها و تولید بروندادهای مطلوب و بهطور کلی بهبود کیفیت آموزش، پژوهش و عرضه خدمات برخوردار هستند و یکی از شاخصها یا ملاکهای اعتبار سنجی (ارزیابی درونی و برونی) و تضمین کیفیت بهحساب میآیند. بر اساس این رویکرد، کارکرد نظام ارزیابی اعضای هیأت علمی از سطح فردی خارج شده و در سطح سازمانی و در کنار سایر عوامل اصلی نظام آموزش عالی نقش بسزایی در بهبود کیفیت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی ایفا میکند؛ از اینرو، اهمیت ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی و ضرورت آن مورد نظر صاحبنظران میباشد و دامنه این اهمیت تا آنجا پیش میرود که خود، بهعنوان زیرنظامی از نظام کلان ارزیابی، اعتبار سنجی و تضمین کیفیت در آموزش عالی محسوب میشود.
تعریف عملکرد: در بازی گلف، عملکرد بالا یعنی توانایی پرتاپ توپ و انداختن آن در حفره با کمترین شوتهای ممکن؛ در مسابقه دو، عملکرد بالا یعنی زودتر رسیدن به خط پایان؛ در بازی ژیمناستیک، عملکرد بالا یعنی توانایی کسب امتیاز بیشتر؛ هر چند تمام این مثالها، از رشتههای ورزشی بیان شد اما واقعاً توصیف معیارهای عملکرد در آنها دشوار است؛ در سادهترین تعریف، عملکرد شغلی17 مبین سهم کارکنان در سازمانی است که در آن کار میکنند (اسماعیلی و صیدزاده، 1396). در شکل یک، ابعاد اساسی عملکرد شغلی نشان داده شده است؛ در رأس شکل، عملکرد کلی18 قرار میگیرد که بیانگر سهم کلی فرد در سازمان است. این عامل کلی، اهمیت بسیاری دارد زیرا تمام معیارهای تخصصی عملکرد با آن رابطه دارند؛ یعنی افرادی که در یک بعد از عملکرد خوب عمل میکنند، تلاش دارند تا در ابعاد دیگر نیز عملکرد مطلوبی داشته باشند. برخی افراد نسبت به دیگران عملکرد بهتری دارند. ویژگیهای مثبتی چون هوش و انگیزه در عملکرد بالای اینگونه افراد مؤثر است (هادی پیکانی و کشوریان آزاد، 1396).
شکل (1) ابعاد عملکرد شغلی
Figure (1) Job Performance Dimensions
عملکرد کلی سه بعد اساسی عملکرد وظیفهای19، عملکرد شهروندی20 و عملکرد مخرب21 را در بر میگیرد؛ عملکرد وظیفهای، رفتاری است که به تولید حقیقی کالا یا ارائه خدمات منجر میشود؛ کارمندی که برنامهریزی فرآیند تولید را انجام میدهد، یا با ماشینآلات کار میکند یا خروجیها را کنترل میکند، عملکرد وظیفهای انجام میدهد. عملکرد شهروندی، رفتاری است که به محیط روانشناختی و اجتماعی سازمان مربوط است؛ کمک به همکار برای تعمیر ماشینآلات، حضور داوطلبانه در ساعات غیرکاری برای اتمام کارها و ارائۀ پیشنهادات سازنده برای بهبود محیط کار، از جمله این رفتارهاست. عملکرد مخرب -بر خلاف عملکرد وظیفهای و عملکرد شهروندی- سازنده نیست و مبین رفتارهای ارادی برای صدمه زدن به سازمان است؛ تخریب اموال و ماشینآلات، وقفه غیر مجاز در کار و رفتار خشونتبار و توهینآمیز با سایر کارکنان، نمونهای از عملکرد مخرب هستند (استوارت و براون، 2010).
مدیریت عملکرد22: مدیریت منابع انسانی در سازمانها -با هدف تحقق اهداف سازمانی- بهدنبال استفاده از سرمایه انسانی سازمان بهصورت بهینه میباشد؛ یکی از کاربردهای مدیریت منابع انسانی، مدیریت عملکرد کارکنان است که بر سایر فرآیندها اثر زیادی دارد (زب و همکاران23، 2020). بیارز و رو24 (2008) مدیریت عملکرد را مجموعهای بههم پیوسته از سیاستها و اقداماتی مینامند که با تمرکز بر عملکرد فردی بهدنبال تحقق اهداف سازمانی است و اهداف آن به سه دستۀ استراتژیک، مدیریتی و توسعهای تفکیک میشوند. نئو و همکاران (2016)25 بیان میکنند که از طریق مدیریت عملکرد میتوان بین عملکرد منابع انسانی و سازمان هماهنگی بوجود آورد؛ عملکرد هر سازمان تابع عملکرد منابع انسانی آن سازمان است و توانایی منابع انسانی نیز تابع دانش شغلی و مهارت در بهکاربردن آن دانش در انجام امور محوله میباشد.
سازمانها برای حفظ بقای خود در دنیای رقابتی امروز به بهبود مستمر عملکرد خود نیاز دارند (سیسکا26، 2015)؛ عواملی چون تغییر سریع، کوچک شدن و ساختاردهی مجدد، فشارهای اجتماعی برای پاسخگویی بیشتر سازمانها نسبت به عملکردشان و ... موجب تأکید بیشتر بر مدیریت عملکرد شده است (مرادی و بهبودی، 1393). سیستم مدیریت عملکرد باید رابطهای بین فعالیتهای پرسنل و اهداف سازمانی برقرار کند. سازمانها از سیستم مدیریت عملکرد در تصمیمات مدیریتی استفاده میکنند (ساهو و جنا27، 2012).
مدیریت عملکرد با تعریف و تفسیر اهداف، استراتژیهای سازمانی، توجه به اهداف فردی کارکنان و استانداردهای عملکرد شروع میشود؛ مدیریت عملکرد، رفتار فردی و سازمانی و بهتبع عملکرد را بهبود میبخشد (سلامت و همکاران، 1398). آرمسترانگ28 (1994) در تعریفی، مدیریت عملکرد را کاری برنامهریزی شده با هدف بهبود عملکرد سازمانی و فرد و عملکرد گروه کاری مینامد؛ بر این اساس، توجه مدیریت عملکرد به بهبود عملکرد کل سیستم بر میگردد. عملکرد هر سازمانی تابع عملکرد منابع انسانی آن سازمان میباشد. سازمانها توجه بیشتری به کارکنان خود دارند و این توجه از آنجا ناشی میشود که انسان را ارزندهترین سرمایه هوشمند سازمان به شمار میآورند. برای ارج نهادن به این سرمایه عظیم به مدیریت عملکرد و بهویژه به نظام ارزیابی عملکرد نیاز داریم.
ارزیابی عملکرد: سعادت (1393) ارزیابی عملکرد را اینگونه تعریف میکند: ارزیابی عملکرد، فرآیندی است که بهوسیله آن، کارکنان در فواصل معین و بهطور رسمی مورد بررسی و سنجش قرار میگیرند. گری دسلر29 (1389) میگوید: در این فرآیند، عملکرد کنونی یا گذشته فرد -با توجه به معیارهای ارزیابی مشخص شده- سنجیده میشود و نتیجه ارزیابی را با این هدف به فرد میدهند که موجبات انگیزش وی فراهم شده و در نتیجه نقاط ضعف خود را برطرف نماید.
فلتچر و ویلیامز30 (1985) در تعریف خود از ارزیابی عملکرد به دو وظیفه متفاوت کردن و کمک کردن اشاره میکنند؛ بدین معنی که وقتی عملکرد فردی مورد سنجش قرار میگیرد ضمن ارزیابی فرد به وی کمک میشود تا از طریق راههای جایگزین یا دورههای آموزشی عملکردش را بهبود بخشد. از نظر صفری (1388) بازخوردهای ارائه شده در سیستم ارزیابی عملکرد ضمن بیان نقاط ضعف افراد دلایل آنرا نیز مشخص میکند. ارزیابی عملکرد را میتوان فرآیندی برای سنجش اثربخشی سازمان محسوب کرد. با اصلاح عملکرد فرد، بهتبع عملکرد سازمان نیز بهتر میشود. ارزیابی عملکرد عبارت است از تعیین درجه کفایت و لیاقت کارکنان از لحاظ انجام وظایف محوله و قبول مسئولیتها در سازمان که این ارزیابی باید بهطور عینی و سیستماتیک انجام پذیرد (دعایی، 1374). ارزیابی عملکرد فرآیندی است که مدیران از طریق آن، رفتار کارکنان را بررسی کرده، بازخوردهای لازم درباره نقاط قوت و ضعف رفتارشان را به آنها یادآور میشوند و افراد با این آگاهی در جهت بهبود رفتار خود اقدام میکنند (جزنی، 1380).
ضرورت و اهمیت ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی: با توجه به مأموریت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری -برای تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز جامعه، تولید دانش جدید و نشر آن، انجام پژوهشهای بنیادی، کاربردی و توسعهای- باید گفت که این نهاد در دستیابی به فناوری و حرکت در مرزهای دانش نقش بسزایی داشته و موجب تحقق سیاستهای توسعه علمی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور میشود؛ بنابراین عملکرد این مؤسسات با حساسیت خاصی مورد توجه ذینفعان میباشد که این امر، ضرورت رشد موزون و متعادل آنها را در دو بعد کمی و کیفی بیان مینماید.
مسائل کمی و کیفی مبتلابه نظام آموزش عالی، بهگونهای است که حصول به اهداف آن را تا حدی دشوار میسازد؛ بنابراین، هر چند دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران با مسائل و نارساییهای اداری و مدیریتی، تأمین منابع انسانی و مالی و نابرابری فرصتهای آموزشی روبهرو هستند، اما با توجه به نقشی که در توسعه کشور دارند باید پویا و فعال باشند و در تشخیص نارساییها و زمینههای بهبود و تحکیم قوتها -برای حصول به جامعه داناییمحور- گام بردارند و این مسأله، مستلزم توجه به ابعاد کمی و کیفی آموزش عالی و بهبود توأمان آنهاست (مختاریان و همکاران. ۱۳۸۷).
آموزش عالی نظامی است که نیروی انسانی متخصص و تولید کننده دانش را تربیت کرده و بر این اساس نقش قابل توجهی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر کشوری دارد؛ بنابراین نقش آموزش عالی در توسعه آینده کشور انکار ناپذیر است. لیکن کیفیت آموزش عالی وابسته به کیفیت اعضای هیأت علمی آن میباشد و بدون داشتن اعضای هیأت علمی برخوردار از علم و دانش روز، متعهد و با انگیزه، دستیابی به نظام آموزش عالی با کیفیت دور از انتظار است (حسینی، 1376). ارزیابی اعضای هیأت علمی با اهدافی مانند جمعآوری اطلاعاتی بهمنظور ارائه بازخورد و اصلاح کاستیها، توسعه شایستگیهای ایشان، استخدام افراد با کیفیت و ... انجام میشود (استیک و کیسنروز31، 2000).
احمدزاده و همکاران ( 1400) در تحقیقی با عنوان "اولویتبندی عوامل مؤثر بر عملکرد کارکنان اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر" به این نتیجه رسیدند که حمایت مدیریت با امتیاز 0.288 به عنوان مهمترین عامل سازمانی، استقلال شغلی با امتیاز وزنی 0.319 به عنوان مهمترین عامل شغلی و انگیزش با امتیاز وزنی 0.254 به عنوان مهمترین عامل فردی مؤثر بر عملکرد کارکنان اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر میباشند.
علیعربی و همکاران (۱۳۹۳) در پژوهشی با عنوان "اولویتبندی عوامل سرمایه فکری مؤثر بر عملکرد هیأت علمی دانشگاه؛ یک مطالعه موردی"، طی مطالعات کتابخانهای، شاخصهای کلیدی عملکرد آموزشی و پژوهشی هیأت علمی و عوامل سرمایۀ فکری مؤثر بر آنرا در سه دستۀ انسانی، ساختاری و رابطهای شناسایی کرده و پس از تأیید خبرگان، دو پرسشنامه محقق ساخته تدوین نموده و در بین مدیران گروههای آموزشی یکی از دانشگاههای کشور توزیع و با توجه به شرایط زمانی و مکانی موجود عوامل مؤثر بر عملکرد هیأت علمی را طبق نظر خبرگان رتبهبندی نمودهاند.
ابراهیمی و همکاران (1390) پژوهشی تحت عنوان "ارزیابی عملکرد پژوهشی اساتید با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها، کاربردی در دانشکده صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب" را با هدف دخالت دادن عوامل مؤثر و امکانات در اختیار عضو هیأت علمی در تولید آثار پژوهشی انجام دادهاند؛ جامعه آماری این پژوهش، اعضای هیأت علمی دانشکده صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب بوده است. براساس مستندات موجود در دانشگاهها شاخصهای مهم ارزیابی پژوهشی اساتید استخراج شده و به کمک روش تحلیل پوششی دادهها، کارایی پژوهشی اساتید محاسبه گردیده است؛ در محاسبه این کارایی علاوه بر شاخصهای پژوهشی، شاخصهایی همچون مرتبه علمی، سابقه تدریس و دروس تدریس شده نیز دخالت داده شده است.
صفری (1388) در پژوهشی با عنوان "طراحی الگوی ارزیابی آموزش اعضای هیأت علمی در راستای بالندگی آنان در دانشگاه شهید بهشتی" در جستجوی شناسایی چارچوب مناسب و مؤلفههای فرآیند ارزیابی آموزش اعضای هیأت علمی بوده است تا براساس نتایج آن، الگویی را برای جامعۀ مورد نظر ارائه دهد. برای تحقق این هدف، ابتدا چارچوب ارزیابی آموزش اعضای هیأت علمی شناسایی شده و سپس مؤلفههای تشکیلدهندۀ فرآیند آموزش (تدریس – یادگیری) مشخص گردیده و سرانجام با استفاده از دادههای محیط دانشگاهی شهید بهشتی، منابع گوناگون دادههای ارزیابی مورد بررسی قرار گرفته و الگوی مورد نظر طراحی شده است.
ديامانتیديس و چاتزوگلو(2019 )در پژوهش خود نشان دادهاند که ارتباط مثبت و معني داری بین عوامل مرتبط با محیط (حمايت مديريت، فرهنگ آموزش، جو سازمان و پويايي محیط)، عوامل مرتبط با شغل (محیط کار، ارتباطات شغلي و استقلال شغلي) و عوامل مرتبط با کارکنان (کنشگری، سازگاری، انگیزش دروني، انعطافپذيری مهارتي، تعهد و سطح مهارت) و بهبود عملکرد کارکنان وجود دارد.
آرنوتو و پانک32 (۲۰۱۵) در پژوهشی با عنوان "معیارهای ارزشیابی برای ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی"، ضمن معرفی ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی -بهعنوان مطالعهای میان رشتهای بین توجه به کیفیت فرآیند آموزش و مدیریت منابع انسانی کارآمد- معتقدند که این دو نیاز (کیفیت در آموزش و بهرهوری در مدیریت منابع انسانی) از طریق یک سیستم ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی برآورده میشوند.
سیلور لی33 (۲۰۱۲) در پژوهشی با عنوان "بررسی و ارزشیابی چگونگی گذراندن زمان توسط کادر آموزشی در یک دانشگاه تحقیقاتی غیر انتفاعی"، بهدنبال تعریف و سنجش بهرهوری کادر آموزشی است و در انجام این مهم، به تفاوت بهرهوری کادر آموزشی با توجه به ویژگیهای علمی و رتبه علمی آنها میپردازد؛ دراین پژوهش با بررسی فعالیتهایی که در سازمان از ارزش بالایی برخوردارند و تعیین ارزش نسبی هر کدام، معیاری برای این ارزیابی بهدست میآید که آیا کادر آموزشی بهراستی زمان خود را صرف فعالیتهایی میکنند که موجب بهبود مأموریت مؤسسه میگردند. در نهایت، این مطالعه درصد مشارکت کادر آموزشی را در فعالیتهای مؤثر و نسبت زمان صرف شده آنها برای این فعالیتها را بررسی میکند.
فلانیکن34 (۲۰۰۹) در پژوهشی با عنوان "سیستمهای ارزیابی عملکرد در آموزش عالی: اکتشافی در مؤسسات مسیحی"، در پی بررسی اهداف، فواید و چالشهای ارزیابی عملکرد در دانشگاهها و کالجهای مسیحی میباشد؛ در این راستا به مواردی چون عدم پشتیبانی از فرآیند ارزیابی، عدم مسئولیتپذیری مسئولان برای تکمیل بهموقع فرمهای ارزیابی و عدم آموزش مسئولان برای انجام صحیح ارزیابی عملکرد بهعنوان عوامل ایجاد نارضایتی از سیستمهای ارزیابی عملکرد اشاره میکند.
عمده پژوهشهای داخلی و خارجی انجام شده در حوزۀ ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی ناظر به عملکرد آموزشی و بعضاً عملکرد پژوهشی اعضای هیأت علمی است و پژوهشی که جنبههای مختلف عملکرد آنها را مورد توجه قرار داده باشد، ملاحظه نشد. وجه تمایز این پژوهش از آن جهت میباشد که وظایف مختلف اعضای هیأت علمی همچون وظایف مربوط به فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، اثرگذاری اجتماعی و ... را در نظر گرفته و بر این اساس اولاً به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی با توجه به رویکرد چند جانبه مذکور بوده و ثانیاً در پی اولویتبندی عوامل شناسایی شده میباشد.
ابزار و روش
پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته و به صورت کیفی و کمی و در پارادایم استقرایی است؛ این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، اکتشافی است. با توجه به اینکه پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته میباشد باید روش شناسی پژوهش به تفکیک کیفی و کمی ارائه شود. جامعه آماری پژوهش را اعضای هیأت علمی دانشگاههای دولتی تشکیل دادند که 60 نفر از آنها -بر اساس اصل کفایت نظری و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند- انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته بوده که روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از ضریب CVR و آزمون کاپای- کوهن تأیید شده است و در بخش کمی پرسشنامه دلفی فازی بوده که روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از روایی محتوا و آزمون مجدد تأیید شده است. در بخش کیفی پژوهش، دادههای به دست آمده از مصاحبه- با استفاده از نرم افزار Atlas.ti و روش کدگذاری- تحلیل و عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی شناسایی شده است. در بخش کمی پژوهش نیز، با استفاده از روش دلفی فازی و مصاحبه با خبرگان (اعضای نمونه در بخش کمی همان افراد بخش کیفی بودند) تعیین اولویت عوامل شناسایی شده صورت گرفته و مهم ترین عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی مشخص شدهاست.
یافته ها
اطلاعات جعمیت شناختی اعضای نمونه در جدول یک ارائه شده است.
جدول (1) اطلاعات جمعیت شناختی
Table (1) Cognitive plural information
جنسیت Gender | ||
مرد male | 39 | |
زن female | 21 | |
سابقه (سال) Past (Year) | ||
1-5 | 4 | |
6-10 | 12 | |
11-15 | 19 | |
16-20 | 10 | |
بالای 20 سال Over 20 years old | 15 | |
مرتبه علمی Academic Rank | ||
استادیار Assistant Professor | 6 | |
دانشیار Associate Professor | 33 | |
استاد Professor | 21 |
يافتههای بخش كيفی
در پژوهش حاضر، عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی در مصاحبه با خبرگان شناسایی شده است؛ در خصوص چگونگی استخراج این عوامل، لازم به ذکر است که این امر با بررسی متون مصاحبهها و با استفاده از نرم افزار Atlas.ti و با روش «کدگذاری زنده» صورت پذیرفته است؛ بدین ترتیب که مصاحبه انجام شده- که شامل شش سؤال اصلی بود- پس از بیان توضیحات لازم توسط محققان به اعضای نمونه ارائه شد. سپس متن مصاحبههای انجام شده با استفاده از روش کدگذاری زنده و با کمک نرم افزار Atlas.ti تحلیل شد؛ روش کدگذاری زنده گونهای از کدگذاری است که در متون روش شناختی به نامهای مختلفی همچون "کدگذاری تحتالفظی"، "کدگذاری استقرایی"، "کدگذاری کلمه به کلمه"، کدگذاری درونی" و "کدگذاری طبیعی" خوانده میشود. در واقع کدگذاری زنده اشاره به کلمه یا عبارتی کوتاه -که در کلمات موجود در متن دادههای مصاحبه هستند- دارد. در کدگذاری زنده، دادهها براساس شیوۀ کدگذاری باز، محوری و انتخابی -از تجمیع اصطلاحاتی که خود مشارکت کنندگان استفاده کردهاند- تحلیل میشود و در نهایت مقولهها و مؤلفهها به دست میآیند؛ بدین ترتیب که بعد از انجام مصاحبه، کدهای باز استخراج شده و سپس با ادغام و یکپارچه سازی کدهای باز، کدهای محوری و سپس کدهای انتخابی تعیین میشوند. طبق آنچه گفته شد در جدول شماره 2 عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی نشان داده شده است.
جدول (2) عوامل شناسایی شده از طریق مصاحبه
Table (2) Factors identified through interviews
عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد | |||
گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامۀ پژوهشی مصوب | پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) | ||
ارائۀ مقاله در كنگره معتبر بينالمللي | داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی | ||
داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی | داشتن اعتبار و مرجعيت علمي | ||
نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت | شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی | ||
دارای رتبه پژوهشی در مؤسسه | مقايسۀ متقاضي با محققان برجستۀ گروه | ||
ایجاد شركتهاي دانشبنيان | داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي | ||
داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه | داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه | ||
مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص | صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه | ||
عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي | توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور | ||
برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی | توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار | ||
نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه | توجه به تبديل دانش به ثروت | ||
رعايت اخلاق علمي و حرفهاي | داشتن آثار شاخص | ||
دارای نقش اجتماعی مؤثر | داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد | ||
حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی | تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی از دروس تخصصی و اختیاری رشته خود | ||
شاگردپروري و الگو بودن در جامعۀ دانشگاهی | شیوههای تدریس روزآمد | ||
داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی - اجتماعی | کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش | ||
دارای شاخص H | ارائه آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا | ||
کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی | ارائه آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار | ||
ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی | ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي | ||
عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي | داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور | ||
دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی | داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی | ||
داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر |
يافتههای كمی پژوهش
تعريف متغيرهای زبانی
در این مرحله بعد از انجام مصاحبه با اعضای نمونه و شناسایی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی، مؤلفهها در قالب پرسشنامه- با هدف کسب نظر خبرگان راجع به میزان موافقت آنها با مؤلفهها- طراحی میشود، خبرگان از طریق متغیرهای کلامی خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد میزان موافقت خود را ابراز میکنند؛ از آنجایی که خصوصیات متفاوت افراد بر تعابیر ذهنی آنها نسبت به متغیرهای کیفی اثرگذار است، لذا با تعریف دامنه متغیرهای کیفی، خبرگان با ذهنیت یکسان به سؤالها پاسخ میدهند. این متغیرها با توجه به شکل و جدول زیر به شکل اعداد فازی مثلثی تعریف شده اند.
شکل (2) تعریف متغیرهای زبانی
Figure (2) Definition of linguistic variables
همچنین در جدول شماره 3 نیز نحوه تبدیل متغیرهای کلامی به عدد فازی مثلثی و عدد فازی قطعی شده نشان داده شده است.
جدول (3) اعداد فازی مثلثی
Table (3) Triangular fuzzy numbers
متغیرهای کلامی Verbal variables | عدد فازی مثلثی Triangular fuzzy number | عدد فازی قطعی شده The fuzzy number is determined |
خیلی زیاد Very Much | (0.75, 1, 1) | 0.75 |
زیاد Much | (0.5, 0.75, 1) | 0.5625 |
متوسط Medium | (0.25, 0.5, 0.75) | 0.3125 |
کم Low | (0, 0.25, 0.5) | 0.0625 |
خیلی کم Very Low | (0, 0, 0.25) | 0.0625 |
لازم به ذکر است که باید پس از تطبیق هر شاخص با مقادیر فازی و تخصیص سطح زبانی، اعداد فازی به اعداد کمی قطعی تبدیل شوند (فازی زدایی) که در ادبیات فازی چندین روش برای این کار ارائه شده است که از جملۀ آنها میتوان به روشهای مرکز ثقل، کمینه میانگین و کمینه بیشینه اشاره کرد. یکی از روشهای پرکاربرد در این زمینه استفاده از فرمول مینکووسکی است که در آن اعداد فازی به اعداد قطعی تبدیل میشوند. رابطه مینکووسکی به شکل زیر ارائه شده است که در این رابطه β حد بالای فازی مثلثی، α حد وسط عدد فازی مثلثی و m حد پایین عدد فازی مثلثی را نشان میدهد.
نظرسنجی مرحله اول
در این مرحله عوامل شناسایی شده در مرحله مصاحبه، در قالب پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار میگیرد و با توجه به گزینه پیشنهادی و متغیرهای زبانی تعریف شده، نتایج حاصل از بررسی پاسخهای قیدی شده در پرسشنامه- برای به دست آوردن میانگین فازی عوامل- مورد تحلیل قرار میگیرند. برای محاسبه میانگین فازی از روابط زیر استفاده میشود (جعفری و همکاران، 2008).
در این رابطه Ai بیانگر دیدگاه خبرهiام و Aave بیانگر میانگین دیدگاههای خبرگان است (جعفری و همکاران، 2008). پس از جمع آوري پرسشنامهها، تعداد پاسخهاي داده شده به هر عامل مورد شمارش و تحلیل قرار گرفت که در نظرسنجی مرحله اول نتایج شمارش پاسخهاي داده شده به شرح جدول شماره 4 است.
جدول (4) نتايج شمارش پاسخهاي مرحله نخست نظرسنجي
Table (4) The results of counting the responses of the first stage of the survey
عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | خیلی زیاد Very Much | زیاد Much | متوسط Medium | کم Low | خیلی کم Very Low |
پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) Acceptance of the individual in the scientific community (Group, Scientific associations, Scientific poles & …) | 21 | 23 | 10 | 4 | 2 |
داشتن اعتبار و مرجعيت علمي Having credibility and scientific authority | 32 | 20 | 4 | 3 | 1 |
شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی Known nationally and internationally | 31 | 19 | 7 | 3 | 0 |
مقايسۀ متقاضي با محققان برجسته گروه Comparison of the applicant with the prominent researchers of the group | 12 | 21 | 21 | 3 | 2 |
داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Having an approved research program in line with the institute's mission | 13 | 21 | 19 | 4 | 3 |
صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Only the evaluation of scientific documents in accordance with the approved research program in line with the mission of the institute | 6 | 28 | 13 | 10 | 3 |
توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور Attention to entrepreneurship and solving the country's problems | 15 | 16 | 23 | 5 | 1 |
توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار Attention to performance in attracting graduates to the labor market | 10 | 15 | 21 | 6 | 8 |
توجه به تبديل دانش به ثروت Paying attention to turning knowledge into wealth | 15 | 20 | 14 | 9 | 2 |
داشتن آثار شاخص Having outstanding works | 29 | 22 | 8 | 1 | 0 |
داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد Having works that the applicant himself is the owner of the idea and has a high share of its points | 34 | 18 | 7 | 1 | 0 |
تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی در رشته تخصصی خود Teaching at least a few theoretical or practical courses from specialized and optional courses in your field | 24 | 21 | 11 | 3 | 1 |
شیوههای تدریس روزآمد Modern teaching methods | 21 | 20 | 14 | 2 | 3 |
کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش High quality and effective education | 27 | 22 | 9 | 1 | 1 |
ارائۀ آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا Providing practical and skill-enhancing training | 10 | 26 | 16 | 4 | 4 |
ارائه آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار Providing training tailored to the business environment | 7 | 20 | 21 | 6 | 5 |
ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي Providing scientific lectures related to his expertise under the guidance, support, supervision and management of scientific associations | 8 | 21 | 22 | 7 | 2 |
داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور Having practical and demand-oriented projects | 13 | 32 | 12 | 3 | 0 |
داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی Having original and highly cited researches in the specialized field | 30 | 24 | 6 | 0 | 0 |
داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر Having a book in a specialized field published by a reputable publisher | 18 | 28 | 9 | 5 | 0 |
داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي Having joint international researches | 21 | 22 | 13 | 4 | 0 |
گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامۀ پژوهشی مصوب Passing the study opportunity in line with the approved research program | 5 | 11 | 30 | 9 | 5 |
داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی Having articles published in fifty to one hundred top magazines in the world in a specialized field | 25 | 21 | 12 | 2 | 0 |
ارائه مقاله در كنگره معتبر بينالمللي Presenting an article in a prestigious international congress | 10 | 21 | 23 | 4 | 1 |
داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی Having domestic and foreign postdoctoral students | 5 | 20 | 24 | 7 | 4 |
نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت Theory and ideation in turning knowledge into wealth | 14 | 16 | 20 | 4 | 6 |
دارای رتبه پژوهشی در مؤسسه Has a research rank in the institute | 12 | 22 | 16 | 5 | 3 |
ایجاد شركتهاي دانشبنيان Creating knowledge-based companies | 4 | 17 | 24 | 7 | 8 |
داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه Having executive responsibility in accordance with the expertise in the institution | 6 | 1 | 23 | 13 | 7 |
مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص executive mission in specialized organizations | 3 | 14 | 18 | 18 | 7 |
عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي Active membership in national scientific associations | 6 | 15 | 24 | 12 | 3 |
برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی Holding national and international conferences and meetings | 7 | 18 | 22 | 12 | 1 |
نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه The role of the influencer in improving the performance of the institution | 21 | 25 | 11 | 3 | 0 |
رعايت اخلاق علمي و حرفهاي Compliance with scientific and professional ethics | 35 | 18 | 5 | 0 | 2 |
دارای نقش اجتماعی مؤثر Has an effective social role | 15 | 21 | 16 | 5 | 2 |
حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی Effective presence in national and international media | 1 | 12 | 26 | 13 | 8 |
شاگردپروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی Discipleship and being a role Pattern in the academic community | 18 | 28 | 6 | 3 | 5 |
داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی – اجتماعی Having applied research with a cultural-social approach | 3 | 15 | 25 | 1 | 6 |
دارای شاخص H Has an H index | 11 | 25 | 15 | 7 | 1 |
کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی Winning an international award in a specialized field | 16 | 24 | 14 | 3 | 3 |
ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی Presentation of scientific lectures related to expertise under the guidance of international prestigious scientific associations | 12 | 22 | 17 | 5 | 4 |
عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي Active membership in prestigious international scientific associations | 8 | 18 | 20 | 10 | 4 |
دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی Has a rank in national and international evaluation systems in specialized fields | 13 | 24 | 15 | 1 | 4 |
پس از مشخص شدن تعداد پاسخهای داده شده به هر عامل و بعد از محاسبه میانگین فازی مثلثی برای عوامل از فرمول مینکووسکی، اعداد فازی قطعی شده برای هر مؤلفه محاسبه میشود. نتایج حاصل از میانگین فازی و فازیزدایی عوامل به شرح جدول شماره 5 است.
جدول (5) میانگین دیدگاههای خبرگان حاصل از نظر سنجی مرحله اول
Table (5) The average opinions of experts from the first stage survey
عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | میانگین فازیزدایی شده De-fuzzified average (α, m, β) | فازی زادیی De-fuzzification | عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | میانگین فازیزدایی شده De-fuzzified average (α, m, β) | فازی زادیی De-fuzzification |
پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) Acceptance of the individual in the scientific community (Group, Scientific associations, Scientific poles & …) | (0.738, 0.496, 0.900) | 0.536 | گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامۀ پژوهشی مصوب Passing the study opportunity in line with the approved research program | (0.508, 0.279, 0.738) | 0.336 |
داشتن اعتبار و مرجعيت علمي Having credibility and scientific authority | (0.839, 0.583, 0.946) | 0.613 | داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی Having articles published in fifty to one hundred top magazines in the world in a specialized field | (0.786, 0.538, 0.933) | 0.574 |
شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی Known nationally and internationally | (0.825, 0.575, 0.946) | 0.605 | ارائۀ مقاله در كنگره معتبر بينالمللي Presenting an article in a prestigious international congress | (0.648, 0.403, 0.856) | 0.457 |
مقايسۀ متقاضي با محققان برجسته گروه Comparison of the applicant with the prominent researchers of the group | (0.458, 0.419, 0.860) | 0.520 | داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی Having domestic and foreign postdoctoral students | (0.563, 0.329, 0.792) | 0.386 |
داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي Having joint international researches | (0.750, 0.500, 0.913) | 0.541 | نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت Theory and ideation in turning knowledge into wealth | (0.617, 0.392, 0.808) | 0.440 |
داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Having an approved research program in line with the institute's mission | (0.665, 0.424, 0.860) | 0.472 | دارای رتبه پژوهشی در مؤسسه Has a research rank in the institute | (0.651, 0.414, 0.849) | 0.469 |
صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Only the evaluation of scientific documents in accordance with the approved research program in line with the mission of the institute | (0.600, 0.363, 0.825) | 0.419 | ایجاد شركتهاي دانشبنيان Creating knowledge-based companies | (0.508, 0.292, 0.742) | 0.350 |
توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور Attention to entrepreneurship and solving the country's problems | (0.663, 0.417, 0.850) | 0.464 | داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه Having executive responsibility in accordance with the expertise in the institution | (0.479, 0.258, 0.703) | 0.316 |
توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار Attention to performance in attracting graduates to the labor market | (0.554, 0.338, 0.763) | 0.390 | مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص executive mission in specialized organizations | (0.450, 0.229, 0.688) | 0.289 |
توجه به تبديل دانش به ثروت Paying attention to turning knowledge into wealth | (0.654, 0.413, 0.842) | 0.459 | عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي Active membership in national scientific associations | (0.538, 0.300, 0.763) | 0.356 |
داشتن آثار شاخص Having outstanding works | (0.829, 0.579, 0.958) | 0.611 | برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی Holding national and international conferences and meetings | (0.575, 0.329, 0.796) | 0.384 |
داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد Having works that the applicant himself is the owner of the idea and has a high share of its points | (0.854, 0.604, 0.963) | 0.631 | نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه The role of the influencer in improving the performance of the institution | (0.767, 0.517, 0.929) | 0.557 |
رعايت اخلاق علمي و حرفهاي Compliance with scientific and professional ethics | (0.850, 0.608, 0.954) | 0.634 | دارای نقش اجتماعی مؤثر Has an effective social role | (0.678, 0.436, 0.864) | 0.486 |
تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی از دروس تخصصی و اختیاری رشته خود Teaching at least a few theoretical or practical courses from specialized and optional courses in your field | (0.767, 0.521. 0.917) | 0.558 | حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی Effective presence in national and international media | (0.438, 0.208, 0.683) | 0.270 |
شیوههای تدریس روزآمد Modern teaching methods | (0.725, 0.488, 0.888) | 0.528 | شاگردپروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی Discipleship and being a role Pattern in the academic community | (0.713, 0.483, 0.888) | 0.527 |
کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش High quality and effective education | (0.804, 0.558, 0.942) | 0.593 | داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی – اجتماعی Having applied research with a cultural-social approach | (0.496, 0.271, 0.733) | 0.333 |
ارائه آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا Providing practical and skill-enhancing training | (0.642, 0.408, 0.850) | 0.460 | دارای شاخص H Has an H index | (0.661, 0.415, 0.864) | 0.469 |
ارائه آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار Providing training tailored to the business environment | (0.576, 0.347, .0797) | 0.403 | کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی Winning an international award in a specialized field | (0.696, 0.458, 0.879) | 0.504 |
ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي Providing scientific lectures related to his expertise under the guidance, support, supervision and management of scientific associations | (0.608, 0.367, 0.825) | 0.421 | ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی Presentation of scientific lectures related to expertise under the guidance of international prestigious scientific associations | (0.638, 0.404, 0.838) | 0.454 |
داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور Having practical and demand-oriented projects | (0.729, 0.479, 0.925) | 0.528 | عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي Active membership in prestigious international scientific associations | (0.567, 0.333, 0.783) | 0.388 |
داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی Having original and highly cited researches in the specialized field | (0.850, 0.600, 0.975) | 0.631 | دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی Has a rank in national and international evaluation systems in specialized fields | (0.680, 0.447, 0.873) | 0.504 |
داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر Having a book in a specialized field published by a reputable publisher | (0.746, 0.496, 0.921) | 0.540 |
|
پس از انجام مرحله اول نظرسنجی لازم است مرحله دوم نیز انجام شود تا نتایج هر دو مرحله با هم مقایسه و نتیجه مشخص شود؛ در نظر سنجی مرحله دوم نتایج شمارش پاسخهای داده شده به عوامل شناسایی شده به شرح جدول شماره 6 است.
جدول (6) نتايج شمارش پاسخهاي مرحله دوم نظرسنجي
Table (6) The results of counting the responses of the second stage of the survey
عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | خیلی زیاد Very Much | زیاد Much | متوسط Medium | کم Low | خیلی کم Very Low |
پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) Acceptance of the individual in the scientific community (Group, Scientific associations, Scientific poles & …) | 24 | 21 | 11 | 3 | 1 |
داشتن اعتبار و مرجعيت علمي Having credibility and scientific authority | 34 | 17 | 7 | 2 | 0 |
شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی Known nationally and internationally | 34 | 20 | 5 | 1 | 0 |
مقايسۀ متقاضي با محققان برجستۀ گروه Comparison of the applicant with the prominent researchers of the group | 10 | 22 | 22 | 3 | 2 |
داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Having an approved research program in line with the institute's mission | 13 | 23 | 19 | 3 | 2 |
صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Only the evaluation of scientific documents in accordance with the approved research program in line with the mission of the institute | 4 | 29 | 17 | 7 | 3 |
توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور Attention to entrepreneurship and solving the country's problems | 10 | 17 | 27 | 5 | 1 |
توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار Attention to performance in attracting graduates to the labor market | 6 | 15 | 23 | 11 | 5 |
توجه به تبديل دانش به ثروت Paying attention to turning knowledge into wealth | 10 | 18 | 21 | 11 | 0 |
داشتن آثار شاخص Having outstanding works | 32 | 23 | 4 | 1 | 0 |
داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد Having works that the applicant himself is the owner of the idea and has a high share of its points | 32 | 22 | 5 | 1 | 0 |
تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی در رشته تخصصی خود Teaching at least a few theoretical or practical courses from specialized and optional courses in your field | 19 | 24 | 13 | 3 | 1 |
شیوههای تدریس روزآمد Modern teaching methods | 19 | 19 | 18 | 2 | 2 |
کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش High quality and effective education | 32 | 19 | 7 | 2 | 0 |
ارائه آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا Providing practical and skill-enhancing training | 8 | 33 | 12 | 5 | 2 |
ارائه آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار Providing training tailored to the business environment | 5 | 21 | 25 | 6 | 3 |
ارائۀ سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي Providing scientific lectures related to his expertise under the guidance, support, supervision and management of scientific associations | 8 | 19 | 27 | 4 | 2 |
داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور Having practical and demand-oriented projects | 11 | 32 | 15 | 2 | 0 |
داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی Having original and highly cited researches in the specialized field | 34 | 22 | 4 | 0 | 0 |
داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر Having a book in a specialized field published by a reputable publisher | 24 | 25 | 8 | 3 | 0 |
داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي Having joint international researches | 23 | 21 | 15 | 1 | 0 |
گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامۀ پژوهشی مصوب Passing the study opportunity in line with the approved research program | 5 | 12 | 33 | 7 | 3 |
داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی Having articles published in fifty to one hundred top magazines in the world in a specialized field | 32 | 18 | 9 | 1 | 0 |
ارائۀ مقاله در كنگره معتبر بينالمللي Presenting an article in a prestigious international congress | 10 | 13 | 33 | 4 | 0 |
داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی Having domestic and foreign postdoctoral students | 4 | 18 | 27 | 9 | 1 |
نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت Theory and ideation in turning knowledge into wealth | 9 | 17 | 24 | 6 | 4 |
دارای رتبه پژوهشی در مؤسسه Has a research rank in the institute | 12 | 21 | 15 | 8 | 2 |
ایجاد شركتهاي دانشبنيان Creating knowledge-based companies | 2 | 14 | 31 | 8 | 5 |
داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه Having executive responsibility in accordance with the expertise in the institution | 4 | 5 | 32 | 12 | 6 |
مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص executive mission in specialized organizations | 2 | 10 | 22 | 19 | 7 |
عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي Active membership in national scientific associations | 5 | 14 | 25 | 14 | 2 |
برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی Holding national and international conferences and meetings | 4 | 15 | 25 | 13 | 3 |
نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه The role of the influencer in improving the performance of the institution | 17 | 28 | 13 | 2 | 0 |
رعايت اخلاق علمي و حرفهاي Compliance with scientific and professional ethics | 37 | 16 | 5 | 2 | 0 |
دارای نقش اجتماعی مؤثر Has an effective social role | 14 | 22 | 17 | 5 | 2 |
حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی Effective presence in national and international media | 0 | 12 | 23 | 16 | 8 |
شاگردپروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی Discipleship and being a role Pattern in the academic community | 20 | 26 | 9 | 3 | 2 |
داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی – اجتماعی Having applied research with a cultural-social approach | 3 | 15 | 27 | 10 | 3 |
دارای شاخص H Has an H index | 12 | 22 | 20 | 5 | 0 |
کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی Winning an international award in a specialized field | 18 | 23 | 15 | 4 | 0 |
ارائۀ سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی Presentation of scientific lectures related to expertise under the guidance of international prestigious scientific associations | 11 | 26 | 17 | 3 | 3 |
عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي Active membership in prestigious international scientific associations | 7 | 19 | 26 | 5 | 3 |
دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی Has a rank in national and international evaluation systems in specialized fields | 11 | 29 | 17 | 0 | 2 |
جدول (7) میانگین دیدگاههای خبرگان حاصل از نظر سنجی مرحله دوم
Table (7) The average opinions of experts from the second stage survey
عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | میانگین فازیزدایی شده De-fuzzified average (α, m, β) | فازی زادیی De-fuzzification | عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | میانگین فازیزدایی شده De-fuzzified average (α, m, β) | فازی زادیی De-fuzzification |
پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) Acceptance of the individual in the scientific community (Group, Scientific associations, Scientific poles & …) | (0.767, 0.521, 0.917) | 0.558 | گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامه پژوهشی مصوب Passing the study opportunity in line with the approved research program | (0.538, 0.300, 0.767) | 0.357 |
داشتن اعتبار و مرجعيت علمي Having credibility and scientific authority | (0.846, 0.596, 0.954) | 0.623 | داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی Having articles published in fifty to one hundred top magazines in the world in a specialized field | (0.838, 0.588, 0.954) | 0.617 |
شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی Known nationally and internationally | (0.863, 0.613, 0.971) | 0.640 | ارائه مقاله در كنگره معتبر بينالمللي Presenting an article in a prestigious international congress | (0.621, 0.371, 0.829) | 0.423 |
مقايسۀ متقاضي با محققان برجسته گروه Comparison of the applicant with the prominent researchers of the group | (0.479, 0.407, 0.856) | 0.501 | داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی Having domestic and foreign postdoctoral students | (0.564, 0.318, 0.797) | 0.376 |
داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي Having joint international researches | (0.775, 0.525, 0.929) | 0.564 | نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت Theory and ideation in turning knowledge into wealth | (0.588, 0.354, 0.800) | 0.407 |
داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Having an approved research program in line with the institute's mission | (0.675, 0.433, 0.871) | 0.482 | دارای رتبه پژوهشی در مؤسسه Has a research rank in the institute | (0.642, 0.401, 0.841) | 0.450 |
صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Only the evaluation of scientific documents in accordance with the approved research program in line with the mission of the institute | (0.600, 0.363, 0.833) | 0.421 | ایجاد شركتهاي دانشبنيان Creating knowledge-based companies | (0.500, 0.271, 0.742) | 0.331 |
توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور Attention to entrepreneurship and solving the country's problems | (0.625, 0.379, 0.833) | 0.431 | داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه Having executive responsibility in accordance with the expertise in the institution | (0.453, 0.229, 0.686) | 0.287 |
توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار Attention to performance in attracting graduates to the labor market | (0.525, 0.296, 0.750) | 0.352 | مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص executive mission in specialized organizations | (0.421, 0.200, 0.663) | 0.260 |
توجه به تبديل دانش به ثروت Paying attention to turning knowledge into wealth | (0.613, 0.363, 0.821) | 0.415 | عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي Active membership in national scientific associations | (0.525, 0.283, 0.754) | 0.341 |
داشتن آثار شاخص Having outstanding works | (0.858, 0.608, 0.975) | 0.638 | برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی Holding national and international conferences and meetings | (0.517, 0.279, 0.750) | 0.338 |
داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد Having works that the applicant himself is the owner of the idea and has a high share of its points | (0.854, 0.604, 0.971) | 0.633 | نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه The role of the influencer in improving the performance of the institution | (0.750, 0.500, 0.929) | 0.545 |
رعايت اخلاق علمي و حرفهاي Compliance with scientific and professional ethics | (0.867, 0.617, 0.963) | 0.641 | دارای نقش اجتماعی مؤثر Has an effective social role | (0.671, 0.429, 0.863) | 0.477 |
تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی از دروس تخصصی و اختیاری رشته خود Teaching at least a few theoretical or practical courses from specialized and optional courses in your field | (0.738, 0.492, 0.908) | 0.534 | حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی Effective presence in national and international media | (0.415, 0.199, 0.665) | 0.262 |
شیوههای تدریس روزآمد Modern teaching methods | (0.713, 0.471, 0.883) | 0.514 | شاگردپروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی Discipleship and being a role Pattern in the academic community | (0.746, 0.504, 0.913) | 0.546 |
کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش High quality and effective education | (0.838, 0.588, 0.954) | 0.617 | داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی – اجتماعی Having applied research with a cultural-social approach | (0.522, 0.284, 0.759) | 0.344 |
ارائه آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا Providing practical and skill-enhancing training | (0.667, 0.425, 0.883) | 0.479 | دارای شاخص H Has an H index | (0.674, 0.424, 0.873) | 0.474 |
ارائه آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار Providing training tailored to the business environment | (0.579, 0.342, 0.808) | 0.399 | کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی Winning an international award in a specialized field | (0.729, 0.479, 0.904) | 0.523 |
ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي Providing scientific lectures related to his expertise under the guidance, support, supervision and management of scientific associations | (0.613, 0.371, 0.829) | 0.425 | ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی Presentation of scientific lectures related to expertise under the guidance of international prestigious scientific associations | (0.663, 0.425, 0.867) | 0.476 |
داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور Having practical and demand-oriented projects | (0.717, 0.467, 0.921) | 0.518 | عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي Active membership in prestigious international scientific associations | (0.592, 0.354, 0.813) | 0.409 |
داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی Having original and highly cited researches in the specialized field | (0.875, 0.625, 0.983) | 0.652 | دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی Has a rank in national and international evaluation systems in specialized fields | (0.699, 0.458, 0.903) | 0.508 |
داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر Having a book in a specialized field published by a reputable publisher | (0.792, 0.542, 0.942) | 0.579 |
|
پس از اینکه هردو مرحله نظرسنجی انجام شد، لازم است که اختلاف میان میانگین فازیزدایی عوامل شناسایی شده مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. بررسی اختلاف میانگین فازیزدایی شده عوامل شناسایی شده در مرحله اول و دوم به شرح جدول شماره 8 است.
جدول (8) ميزان اختلاف ديدگاه خبرگان در نظرسنجي مرحله اول و دوم
Table (8) The amount of difference of opinion of experts in the first and second stage polls
عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | میانگین فازیزدایی شده مرحله اول De-fuzzified average of the first stage | میانگین فازیزدایی شده مرحله دوم The de-fuzzified average of the second stage | اختلاف بین میانگین فازیزدایی شده مرحله اول و دوم The difference between the de-fuzzified average of the first and second stages |
پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) Acceptance of the individual in the scientific community (Group, Scientific associations, Scientific poles & …) | 0.536 | 0.558 | 0.022 |
داشتن اعتبار و مرجعيت علمي Having credibility and scientific authority | 0.613 | 0.623 | 0.010 |
شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی Known nationally and internationally | 0.605 | 0.640 | 0.035 |
مقايسۀ متقاضي با محققان برجستۀ گروه Comparison of the applicant with the prominent researchers of the group | 0.520 | 0.501 | -0.019 |
داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Having an approved research program in line with the institute's mission | 0.472 | 0.482 | 0.010 |
صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه Only the evaluation of scientific documents in accordance with the approved research program in line with the mission of the institute | 0.419 | 0.421 | 0.002 |
توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور Attention to entrepreneurship and solving the country's problems | 0.464 | 0.431 | -0.033 |
توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار Attention to performance in attracting graduates to the labor market | 0.390 | 0.352 | -0.038 |
توجه به تبديل دانش به ثروت Paying attention to turning knowledge into wealth | 0.459 | 0.415 | -0.044 |
داشتن آثار شاخص Having outstanding works | 0.611 | 0.638 | -0.027 |
داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد Having works that the applicant himself is the owner of the idea and has a high share of its points | 0.631 | 0.633 | 0.002 |
تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی در رشته تخصصی خود Teaching at least a few theoretical or practical courses from specialized and optional courses in your field | 0.558 | 0.534 | -0.024 |
شیوههای تدریس روزآمد Modern teaching methods | 0.528 | 0.514 | -0.014 |
کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش High quality and effective education | 0.593 | 0.617 | 0.024 |
ارائۀ آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا Providing practical and skill-enhancing training | 0.460 | 0.479 | 0.019 |
ارائۀ آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار Providing training tailored to the business environment | 0.403 | 0.399 | -0.004 |
ارائۀ سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي Providing scientific lectures related to his expertise under the guidance, support, supervision and management of scientific associations | 0.421 | 0.425 | 0.004 |
داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور Having practical and demand-oriented projects | 0.528 | 0.518 | -0.010 |
داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی Having original and highly cited researches in the specialized field | 0.631 | 0.652 | 0.021 |
داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر Having a book in a specialized field published by a reputable publisher | 0.540 | 0.579 | 0.039 |
داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي Having joint international researches | 0.541 | 0.564 | 0.023 |
گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامۀ پژوهشی مصوب Passing the study opportunity in line with the approved research program | 0.336 | 0.357 | 0.021 |
داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی Having articles published in fifty to one hundred top magazines in the world in a specialized field | 0.574 | 0.617 | 0.043 |
ارائۀ مقاله در كنگره معتبر بينالمللي Presenting an article in a prestigious international congress | 0.454 | 0.423 | -0.031 |
داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی Having domestic and foreign postdoctoral students | 0.386 | 0.376 | -0.010 |
نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت Theory and ideation in turning knowledge into wealth | 0.440 | 0.407 | -0.033 |
دارای رتبۀ پژوهشی در مؤسسه Has a research rank in the institute | 0.463 | 0.450 | -0.013 |
ایجاد شركتهاي دانشبنيان Creating knowledge-based companies | 0.350 | 0.331 | -0.019 |
داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه Having executive responsibility in accordance with the expertise in the institution | 0.315 | 0.287 | -0.028 |
مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص executive mission in specialized organizations | 0.289 | 0.260 | -0.029 |
عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي Active membership in national scientific associations | 0.356 | 0.341 | -0.015 |
برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی Holding national and international conferences and meetings | 0.384 | 0.338 | -0.046 |
نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه The role of the influencer in improving the performance of the institution | 0.557 | 0.545 | -0.012 |
رعايت اخلاق علمي و حرفهاي Compliance with scientific and professional ethics | 0.634 | 0.641 | 0.007 |
دارای نقش اجتماعی مؤثر Has an effective social role | 0.483 | 0.477 | -0.006 |
حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی Effective presence in national and international media | 0.270 | 0.262 | -0.008 |
شاگردپروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی Discipleship and being a role Pattern in the academic community | 0.527 | 0.546 | 0.019 |
داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی – اجتماعی Having applied research with a cultural-social approach | 0.331 | 0.344 | 0.013 |
دارای شاخص H Has an H index | 0.466 | 0.474 | 0.008 |
کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی Winning an international award in a specialized field | 0.504 | 0.523 | 0.019 |
ارائۀ سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی Presentation of scientific lectures related to expertise under the guidance of international prestigious scientific associations | 0.454 | 0.476 | 0.022 |
عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي Active membership in prestigious international scientific associations | 0.388 | 0.409 | 0.021 |
دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی Has a rank in national and international evaluation systems in specialized fields | 0.496 | 0.508 | 0.012 |
با توجه به دیدگاههاي ارائه شده در مرحله اول و مقایسۀ آن با نتایج مرحله دوم، در صورتی که اختلاف بین میانگین فازي زدایی شده در دو مرحله کمتر از 1/0 باشد در این صورت فرایند نظرسنجی متوقف میشود. با توجه به اینکه اختلاف میانگین فازيزدایی شده نظر خبرگان در دو مرحله کمتر از 1/0 میباشد، خبرگان در مورد عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی به اجماع رسیدند و نظرسنجی در این مرحله متوقف میشود. این به آن معنا است که خبرگان به عوامل شناسایی شده در پژوهش نگاه تقریباً یکسانی داشتهاند. برای اولویتبندی عوامل شناسایی شده از میانگین فازیزدایی شدۀ مرحله دوم دلفی فازی استفاده میشود. هر عاملی که میانگین فازیزدایی شدۀ آن بیشتر باشد در اولویت بالاتری قرار میگیرد. در جدول 9 این عوامل اولویتبندی شدهاند.
جدول (9) اولویتبندی عوامل مؤثر در ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی
Table (9) Prioritization of effective factors in evaluating the performance of faculty members
اولویتها Priorities | عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation | اولویتها Priorities | عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد Factors affecting performance evaluation |
1 | داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی | 2 | رعايت اخلاق علمي و حرفهاي |
3 | شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی | 4 | داشتن آثار شاخص |
5 | داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد | 6 | داشتن اعتبار و مرجعيت علمي |
7 | کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش | 7 | داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی |
8 | داشتن کتاب در زمینه تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر | 9 | داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي |
10 | پذيرش فرد در جامعه علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...) | 11 | شاگردپروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی |
12 | نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه | 13 | تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی در رشته تخصصی خود |
14 | کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی | 15 | داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور |
16 | شیوههای تدریس روزآمد | 17 | دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی |
18 | مقايسۀ متقاضي با محققان برجسته گروه | 19 | داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه |
20 | ارائه آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا | 21 | دارای نقش اجتماعی مؤثر |
22 | ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی | 23 | دارای شاخص H |
24 | دارای رتبه پژوهشی در مؤسسه | 25 | توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور |
26 | ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي | 27 | ارائه مقاله در كنگره معتبر بينالمللي |
28 | صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه | 29 | توجه به تبديل دانش به ثروت |
30 | عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي | 31 | نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت |
32 | ارائه آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار | 33 | داشتن دانشجوي پسادكتري داخلی و خارجی |
34 | گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامه پژوهشی مصوب | 35 | توجه به عملكرد در جذب دانشآموختگان به بازار كار |
36 | داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی - اجتماعی | 37 | عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي |
38 | برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی | 39 | ایجاد شركتهاي دانشبنيان |
40 | داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه | 41 | حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی |
42 | مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص |
|
|
بحث و نتیجه گیری
سازوکار ارزیابی عملکرد همچون سایر اموری که انسان درگیر آن است تا حدودی پیچیده بوده و خالی از خطا و اشکال نیست؛ ارزیابی عملکرد بیش از آنکه ذهنی باشد، امری عملی و سنجشپذیر است. برای اجرای ارزیابی عملکرد، الگوهای متعددی وجود دارد که متناسب با هر سازمانی میتوان از آنها بهره برد. چگونگی استفاده از سیستم ارزیابی عملکرد، از خود سیستم مهمتر است و عامل اصلی موفقیت روند ارزیابی بهشمار میرود.
روش ارزیابی عملکرد در اواخر قرن بیستم ظهور کرد؛ ارزیابی، ستون فقرات و محور اصلیای است که همه کارها و فعالیتهایی را که مدیریت نیروی انسانی به آنها میپردازد، به هم پیوند میدهد (اشکنانی. 1387). سازمانها میتوانند هنگام ارزیابی عملکرد از دو رویکرد استفاده کنند؛ برخی سازمانها با ایجاد فضای شایستگیمحور، بر تفاوتهای کارکنان تأکید میکنند و برخی دیگر، سیستم ارزیابی عملکرد برابری و تساوی محور35 میان کارکنان را ترویج میکنند (استورات و براون. 1393). با توجه به اهمیت زیاد ارزیابی عملکرد، این فرآیند از حساسترین مسائلی است که مسئولان سازمان با آن روبرو هستند. علیرغم سعی دائم در طراحی سیستمهای بهتر و مؤثرتر برای ارزیابی کارکنان، شواهد و مدارک نشان میدهد که بهطورکلی، مسئولان سازمان، از روشها وسیستمهای مورد استفاده برای ارزیابی کارکنان راضی نیستند؛ دلیل اصلی این نارضایتی، پیچیدگی فرآیند ارزیابی و در نتیجه، ناتوانی در طراحی یک سیستم ارزیابی جامع است. عدم پشتیبانی مدیریت، غیر قابل اجرا بودن سیستمهای ارزیابی، ناتوانی ارزیابان در ارزیابی درست و عادلانه و عدم تناسب و انطباق سیستمهای ارزیابی با واقعیت، از جمله مشکلاتی هستند که معمولاً اثر بخشی ارزیابی را دچار اشکال مینمایند (سعادت، 1393). بهطورکلی میتوان گفت که فعالیتهای مربوط به ارزیابی عملکرد مانند سایر فعالیتهای منابع انسانی، زمانی اثربخشی بیشتری را خواهد داشت که با استراتژی رقابتی سازمان همسو و هماهنگ شود (استوارت و براون. 2010).
پژوهش حاضر به شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی پرداخته است؛ در این پژوهش 43 عامل به عنوان عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی شناسایی شد؛ بر اساس یافتهها این عوامل عبارتند از: پذيرش فرد در جامعۀ علمي (گروه، انجمنهاي علمي، قطبهاي علمي و ...)، داشتن اعتبار و مرجعيت علمي، داشتن برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه، توجه به عملكرد در جذب دانش آموختگان به بازار كار، صرفاً ارزیابی مستندات علمي منطبق با برنامۀ پژوهشي مصوب در راستای مأموریت مؤسسه، داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد، داشتن آثار شاخص، مقايسۀ متقاضي با محققان برجستۀ گروه، توجه به کار آفرینی و حل مشکلات کشور، شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی، توجه به تبديل دانش به ثروت، تدریس حداقل چند درس نظری یا عملی در رشته تخصصی خود، شیوههای تدریس روزآمد، کیفیت آموزشی بالا و اثر بخش، ارائۀ آموزشهاي کاربردی و مهارتافزا، ارائۀ آموزشهای متناسب با فضای کسب و کار، ارائۀ سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت، حمايت، نظارت و مديريت انجمنهاي علمي، داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینه تخصصی، داشتن طرحهاي كاربردي و تقاضامحور، داشتن کتاب در زمینۀ تخصصی چاپ شده توسط ناشر معتبر، داشتن پژوهشهاي مشترك بينالمللي، گذراندن فرصت مطالعاتی در راستای برنامه پژوهشی مصوب، داشتن مقالات چاپ شده در پنجاه تا صد مجله برتر دنیا در رشته تخصصی، ارائۀ مقاله در كنگره معتبر بينالمللي، نظریه و ایدهپردازی در تبدیل دانش به ثروت، داشتن دانشجوي پسا دكتراي داخلی و خارجی، دارای رتبۀ پژوهشی در مؤسسه، ایجاد شركتهاي دانشبنيان، داشتن مسئولیت اجرایی متناسب با تخصص در مؤسسه، عضويت فعال در انجمنهای علمي ملي، مأموریت اجرایی در سازمانهای منبطق با تخصص، برگزاری کنفرانسها و نشستهای ملی و بینالمللی، نقش اثرگذار در ارتقای عملکرد مؤسسه، رعايت اخلاق علمي و حرفهاي، دارای نقش اجتماعی مؤثر، حضور مؤثر در رسانههای ملی و بینالمللی، شاگرد پروري و الگو بودن در جامعه دانشگاهی، داشتن پژوهشهای کاربردی با رویکرد فرهنگی - اجتماعی، کسب جایزه بینالمللی در رشته تخصصی، ارائه سخنراني علمي مرتبط با تخصص خويش تحت هدايت انجمنهاي علمي معتبر فراملی، دارای شاخص H، عضويت فعال در انجمنهای علمي معتبر فراملي، دارای رتبه در نظامهای ارزیابی ملی و بینالمللی در رشته تخصصی. در این میان مهمترین عوامل عبارت بودند از داشتن پژوهشهای اصیل و پر استناد در زمینۀ تخصصی، رعايت اخلاق علمي و حرفه اي، شناخته شده در سطح ملی و بینالمللی، داشتن آثار شاخص، داشتن آثاري كه خود متقاضي صاحب ايده باشد و سهم بالايي از امتیاز آن داشته باشد و داشتن اعتبار و مرجعيت علمي.
در نهایت در ارتباط با محدودیتهاي پژوهش حاضر باید گفت که با توجه به هدف و نوع تحقیق باید از خبرگان استفاده میشد که این امر محدودیت در تعداد نمونه را در برداشت. به این ترتیب از محدودیت در نمونه گیري به عنوان مهم ترین محدودیت پژوهش حاضر یاد می شود.
تعارض منافع
نویسندگان هیچگونه تعارض منافعی ندارند.
Refrencess
Abramo, G., & D'Angelo, C.A. (2014). How do you define and measure research productivity? Scientometrics, 101(2), 1129-1144.doi:10.1007/s11192-014-1269-8
Ahmadzadeh, A., Ahmadi, H., Rajabpour, E. (2021). Prioritizing the Factors Affecting Employee Performance in Bushehr Ports and Maritime Authority. Journal of Research on Management of Teaching in Marine Sciences. , 8(4), 104-115. (in Persian)
Ali Arabi, M., Shahin, A., & Shirviyehzar, H. (2014). Prioritization of intellectual capital factors affecting the performance of university faculty; A case study. Proceedings of the Third National Conference on Accounting and Management. University of Tehran Conference Center, Tehran, January 20. (in Persian)
Aly, A.H., & Mansour, M.E. (2017). Evaluating the sustainable performance of corporate boards: the balanced scorecard approach. Managerial Auditing Journal, 32 (2), 167-195.doi:10.1108/MAJ-04-2016-1358
Armstrong, M. (1994). Performance Management. London: Kogan Page, 1-256.
Arnautu, E & Panc, I. (2015). Evaluation Criteria for Performance Appraisal of faculty Members. Procedia – Social and Behavioral Sciences 203, 386-392.
Ashkanani, M. Ibrahim. (2007) Management and evaluation (concepts and applications). Publisher: International Publishing Company. Cultural research. (in Persian)
Byars, L. L., & Rue, L. W. (2008). Human resource management. USA: Irwin/McGraw-Hill, 1-415.
Diamantidis, A. & Chatzoglou, P. (2019). Factors affecting Employee Performance: an Empirical Approach. International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 68, Issue: 1, 171-193.doi:10.1108/IJPPM-01-2018-0012
Doaie, H. (1994). Human resources management. Mashhad: Publisher of Ferdowsi University, 1-250. (in Persian)
Dutra, A., Ripoll-Feliu, V.M., Fillol, A.G., Ensslin, S.R., & Ensslin, L. (2015). The construction of knowledge from the scientific literature about the theme seaport performance evaluation. International Journal of Productivity and Performance Management, 64 (2), 243-269. doi:10.1108/IJPPM-01-2014-0015
Ebrahimi, A., Saati, S., & Raisi, S. (2011). Evaluating the research performance of professors using data envelopment analysis method, applied in the Faculty of Industry, Islamic Azad University, South Tehran Branch. Journal of Applied Mathematics, 8(2), 80-71. (in Persian)
Elhamma, A. (2015). The relationship between budgetary evaluation, firm size and performance. Journal of Management Development, 34 (8), 973-986. doi:10.1108/JMD-06-2014-0053
Esmaeili, M., & Seidzadeh, H. (2017). The Survey of Job Satisfaction Eeffect on Performance with Mediating Role of Organizational Loyalty. Management Studies in Development and Evolution, 25(83), 51-68. (in Persian) doi:10.22054/jmsd.2017.7478
Flaniken, F. W. (2009). Performance Appraisal Systems in Higher Education: An Exploration of Christian Institutions, A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education in the College of Education at the University of Central Florida, 1-197.
Hadi Paykani, M., Keshvarian Azad, R. (2018). The Relationship between the Quality of Job Life and the Performance of Police Officers in Fars Province. Military Science and Tactics, 12(38), 97-116. (in Persian)
Hosseini, S. M. (1996). Strategies and methods for upgrading and developing the capabilities and skills of faculty members in Iranian universities. Proceedings of the First Higher Education Seminar in Iran, 1 (1), 45-71. (in Persian)
Jazani, N. (1999). Human Resource Management (Third Edition). Translation: Tehran: Ney Publishing, 1-496. (in Persian)
Mokhtarian, F., Parand, K., Purabbas, A., Mohammadi, R. (2008). Appraisal Performance of Higher Education Sector in 2006: Process, Results and Achievements. Iranian Journal of Engineering Education, 10(39), 75-111. (in Persian)
Moradi, M., & Behbodi,, H. (2014). The Role of Mission Statement, Human Resources Strategies and Operational Targeting in Performance Management of Sacred Places (Case Study: Astan Quds Razavi).Journal of Greater Khorasan, 4(15), 38-23. (in Persian)
Noe, R. A., Hollenbeck, J. R., Gerhart, B., & Wright, P. M. ( 2016). Human resource management : gaining a competitive advantage, Maidenhead : McGrawHill Education;
Saadat, E. (2014). Human Resource Management (19th Edition). Tehran: Publications of the Organization for the Study and Compilation of University Humanities Books, 1-350. (in Persian)
Safari, S. (2008). Evaluate the training of faculty members in order to grow in Shahid Beheshti University. PhD Thesis in Educational Management, Shahid Beheshti University. (in Persian)
Sahoo, C.K., & Jena, S. (2012). Organizational performance management system: exploring the manufacturing sectors. Industrial and Commercial Training, 44 (5), 296-302.
Salamat, S., Mirsepassi, N., Reshadatjoo, H. (2019). Designing Human Resources Performance Management System to Improve Economic Productivity (Case: Ayandeh Bank). IUESA. 7 (27) ,86-100. (in Persian)
Silver Lee, M. (2012). Evaluating How Education faculty Spend Their Time at a Private Research University, A Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Education in the Faculty Of The USC Rossier School Of Education University Of Southern California.
Siska, L. (2015). The Concept of Management Control System and Its Relation to Performance Measurement. Procedia Economics and Finance, 25(2015), 141-147.doi:10.1016/S2212-5671(15)00722-4
Stake, R. E. & Cisneros, E. J. (2000). Situational Evaluation of Teaching on Campus. Evaluating Yeaching in Higher Education: A Vision for the Future Jossey – Bass.
Stewart,G, Brown, K (2010). Human Resource Management. Publisher: Wiley, 1-624.
Xu, Z., Wang, X., Xiao, Y., & Yuan, J. (2020). Modeling and performance evaluation of PPP projects utilizing IFC extension and enhanced matter-element method. Engineering, Construction and Architectural Management, 27 (8), 1763-1794.doi:10.1108/ECAM-08-2019-0429
Zeb, A., Rehman, F.u., Imran, M., Ali, M., & Almansoori, R.G. (2020). Authentic leadership traits, high-performance human resource practices and job performance in Pakistan. International Journal of Public Leadership, 16 (3), 299-317.doi:10.1108/IJPL-02-2020-0011
Zhan, X., & Liu, Y. (2022). Impact of employee pro-organizational unethical behavior on performance evaluation rated by supervisor: a moderated mediation model of supervisor bottom-line mentality. Chinese Management Studies, 16 (1), 102-118.doi:10.1108/CMS-07-2020-0299
(221)
[1] .Ph.D Candidate of Department of Business Administration, Faculty of Management and Economics, Lorestan University, Khorram Abad, Iran
[2] .Professor of the Department of Business Administration, Faculty of Management and Economics, Lorestan University, Khorramabad, Iran
* Corresponding Author: sepehvand.re@iu.ac.ir
[3] .Associate Professor, Department of Business Administration, Faculty of Management and Economics, Lorestan University, Khoramabad, Iran
[4] .Assistant Professor, Higher Education Management Department, Board of Trustees Center, Ministry of Science, Research and Technology, Tehran,Iran
[5] .دانشجوی دکترای گروه مدیریت بازرگانی ،دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
[6] . استاد گروه مدیریت بازرگانی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران(نویسنده مسؤول)sepehvand.re@iu.ac.ir
[7] .دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
[8] .استادیار گروه مدیریت آموزش عالی مرکز هیئت امنا وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران
[9] .Zhan & Liu
[10] .Abramo & D'Angelo
[11] .Dutra et al.
[12] .Elhamma
[13] .Xu et al.
[14] .Merit-based System
[15] .Parity-based System
[16] .Aly & Mansour
[17] Job Performance
[18] General Performance Factor
[19] .Task Performance
[20] .Citizenship Performance
[21] .Counterproductive Performance
[22] . Performance Management
[23] . Zeb et al.
[24] .Byars & Rue
[25] .Noe et al
[26] .Siska
[27] .Sahoo & Jena
[28] .Armstrong
[29] .Gary Dessler
[30] .Fletcher & Williams
[31] .Stake & Cisneros
[32] .Arnautu & Panc
[33] . Silver Lee
[34] .Flaniken
[35] .Parity-based System