بررسی و مقایسۀ کیفیت آموزه‌های تعلیمی در حکایت «مناظرۀ دیو گاوپای با مرد دینی» از روضه‌العقول با حکایت «دیو گاوپای و دانای دینی» از مرزبان‌نامه
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
1 - دکتری زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه فرهنگیان (شهید باهنر بیرجند)
کلید واژه: مرزبان‌نامه, آموزه‌های تعلیمی, روضه‌العقول, دیو گاوپای و مرد دینی,
چکیده مقاله :
در گسترۀ ادب فارسی، مسائل تعلیمی و اندرزی از جایگاه مهمی برخوردار است، به طوری که نفوذ و سیطرۀ آن را در همۀ گونه های ادبی شاهد هستیم. در این بین، برخی آثار کاملاً بر این مبنا نوشته شده اند که مجموعه ای از اخلاقیات را در قالب داستان به مخاطب انتقال دهند که در این بین، روضه العقول و مرزبان نامه قابل توجه اند. در این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی -تحلیلی و استناد به منابع کتاب خانه ای، حکایت مناظرۀ دیو گاوپای با مرد دینی از روضه العقول با حکایت دیو گاوپای و دانای دینی از مرزبان نامه به لحاظ بازنمایی آموزه های تعلیمی، تحلیل و مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو نویسنده بیش از همه بر آموزه های خردورزی و علم آموزی و نکوهش دنیا و دنیاستیزی تأکید کرده اند. همچنین، ملطیوی به مسائلی چون: نکوهش غرور و خودبرتربینی؛ نیکوسخنی؛ زهدگرایی و پرهیزگاری؛ خدامحوری و توکل به حق تعالی؛ قناعت ورزیدن و اهمیت راست گویی و راست کرداری اشاره کرده و وراوینی هم، از اندرزهایی چون: نکوهش گرایش به هوی و هوس؛ ممکن الخطا بودن حواس آدمی و نکوهش تقدیرگرایی و تسلیم بودن سخن گفته است. این بررسی مشخص نمود که تنوع و فراگیری اخلاقیات در روضه العقول افزون تر است که این امر می تواند ناشی از حجم بیشتر تألیف ملطیوی باشد.
In the field of Persian literature, teaching and learning issues have an important place, so that we can see its influence in all literary genres. In the meantime, some works have been written purely for the purpose of conveying a set of ethics to the audience in the form of a remarkable rudimental and borderline narrative. In this study, relying on descriptive-analytical method and citation of library sources, the narrative of "Div -e- Gawpay's debate with the Mard-e-Dini" relates to Ruza al-Oqool narrative of "Div -e- Gawpay and Danaye Dini" in MarzbanNameh in representing the doctrinal teachings, analyzing And compared. The results of the study show that two authors have emphasized the teachings of "wisdom and science" and "worldly and worldly condemnation". Also, Malatyavi referred to issues such as: "Pride and self-denial; benevolence; asceticism and righteousness; Whispering, "It is possible that human beings have been trampled on, and their condemnation of fate and surrender." The study found that the diversity and inclusiveness of ethics in Ruza al-Oqool is greater, which may be due to the greater volume of the author's work.
_||_