تأثیر شاهنامه بر ادبیات مردم قزاقستان

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

دکترسیدمحمدباقر کمال الدینی ¹ , سید شهاب‌الدین کمال الدینی ²

1 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه پیام نور مرکز یزد
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد دنشگاه تهران

تاریخ دریافت : 1399/03/14 تاریخ پذیرش : 1399/03/14 تاریخ انتشار : 1397/06/01

کلید واژه: شاهنامه, فردوسی, حماسۀ تطبیقی, ادبیات قزاقی,

چکیده مقاله :

قزّاق‌ها ریشه دارترین ملّت و صاحب بزرگ‌ترین سرزمین در میان ترک‌های معاصر هستند. زبان قزّاقی همانند زبان‌های قرقیزی، تاتاری و باشقیری به شاخة قبچاقی از گروه زبان‌های ترکی مرکزی یا اورال- التای تعلق دارد و جزو گروه فرعی قبچاق- نوقای و با ترکی قرقیز وجوه مشترک زیادی دارد. زبان‌هایی که با زبان قزّاقی پیوند و قرابت دارند یکی زبان نوقای و دیگری قاراقالپاق می‌باشد. تنوع گویش‌های مردمی زبان قزاقی خیلی اندک است. شاهنامۀ فردوسی بر ادبیات همه کشورها و ملل، از جمله ادبیات قزاقی تأثیر گذاشته است. تاثیر شاهنامه بر شاعران و نویسندگان قزاقی در دو بخش قابل بررسی است؛ برخی از آنان به مضامین شاهنامه توجه کرده اند و برخی دیگر، داستان ها و شکل آن ها را تقلید کرده و به سرودن رستم نامه ها و شاهنامه های منثور پرداخته اند؛ زیرا شجاعت قهرمانان شاهنامه به آثار حماسی و سنت های شعری مردم قزاق شباهـت دارد؛ از این رو حکایت های روایی و مکتوب شاهنامه در میان قزاق ها از شهرت بالایی برخوردار است. این پژوهش می‌کوشد تا به بررسی ارتباط و تأثیر شاهنامۀ فردوسی بر ادبیات قزاقی از طریق معرفی چند تن از شاعران و نویسندگان قزاقی که به شاهنامه علاقه داشته اند بپردازد. مقاله به روش تحلیلی – توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای نوشته شده است.

چکیده انگلیسی:

  Ferdowsi literature on other countries, including Kazakh literature has influenced; Kazakh epic wish to have to pay. Kazakh poets and writers of the Shahnameh is considered in two parts; Some of them were given some epic themes, stories, and they mimic the shape and added new stuff and writing of prose epic, and have Rostmnamh; The courage of the heroes of the epic resembles the epic and poetic traditions of Kazakh people is so epic written narrative and anecdotes high reputation among the Cossacks. Comparison of the Kazakh epic tales of heroic and epic can be concluded that many of the events and personalities as well as their epic Kazakh literature. Cossack hero, Lpamys, like Rustam fought to preserve their land to rise. The epic Shahnameh and Lpamys writing literary masterpieces, spur national pride of the country to keep the enemies.