بررسی عناصر انسجام متن در منظومۀ برزونامۀ کهن شمس‌الدین محمّد کوسج بر اساس نظریۀ هالیدی و حسن
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)کرم علیرضایی 1 , سید فرج‌الله موسوی 2 , علیرضا صالحی 3
1 - دانشجوی دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران.
2 - استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.(نویسندۀ مسئول)
3 - استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: سبک‌شناسی, انسجام, برزونامه, ادب حماسی, روایت منظوم, شمس‌الدین محمّد کوسج,
چکیده مقاله :
شمس‌الدین محمّد کوسج از شاعران قرن هشتم، سرایندۀ برزونامۀ کهن است شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. در این مقاله به بررسی عناصر انسجام متن در منظومۀ برزونامۀ کهن بر اساس نظریۀ هالیدی و حسن پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و داده‌های تحقیق از طریق استفاده از منابع کتابخانه ای و یادداشت‌برداری به‌دست‌آمده است. محدوده و جامعۀ مورد مطالعه، بخش کهن برزونامه، اثرشمس‌الدین محمد کوسج با تصحیح و تحقیق اکبر نحوی است. بخش اول منظومه، داستانی به تمام معنا حماسی است که در گذشته بسیار مورد استقبال و توجه مردم قرار گرفته بود؛ اما در میان محققان ایرانی و خاورشناسان چنان‌که باید و شاید، شناخته نشد و سخنان ضدّ و نقیض دربارۀ آن از دیگر منظومه‌های حماسی بیشتر گردید. بخش قدیمی کتاب برزونامه در بین دیگر منظومه‌هایی که به تقلید از شاهنامه سروده شده، موفّق‌تر بوده است، به‌گونه‌ای که از زمان گذشته، بخشی از آن را وارد نسخه‌ای از شاهنامه کرده‌اند. طرح داستانی ساده و عامه‌پسند، زبان روان و خـالی از آرایه‌های دشوار بیانی و بدیعی، زودیاب بودن موقعیت‌های داستانی، بافت حماسی و سرگرم‌کننده و... سبب شده است، این داستان بیش از دیگر حماسه‌های ملی و تاریخی پس از شاهنامه در اندیشۀ مردم باقی بماند. با بررسی عناصر انسجام متن در برزونامه می‌توان شمس‌الدین محمّد کوسج را به‌عنوان یکی از سرایندگان خوش‌قریحۀ قرن هشتم در پیروی از شاعران حماسه‌سرای گذشته دانست و موفقیّت وی را در انعکاس ساختار فکری، زبانی و ادبی آن‌ها در اشعار خود مورد تأیید قرار داد.
Shamsuddin Mohammad Kosaj, one of the poets of the 8th century, is the author of the old Borzoonameh. In this article, the elements of text coherence in the ancient Borzoonameh system have been investigated based on Halliday and Hassan's theory. The descriptive-analytical research method and the research data were obtained through the use of library resources and note-taking. The scope and community under study is the ancient part of Borzoonameh, by "Shamsuddin Mohammad Kosaj" with correction and research by Akbar Nahawi. The first part of the poem is an epic story in every sense of the word, which was very well received and noticed by people in the past. But among Iranian researchers and orientalists, it was not known as it should and maybe, and there were more contradictory words about it than other epic poems. The old part of Borzoonameh book has been more successful among other poems written in imitation of Shahnameh, so that part of it has been included in a copy of Shahnameh since time immemorial. Simple and popular plot, fluent language and free of difficult to express and novel arrays, immediacy of story situations, epic and entertaining texture, etc. have caused this story to remain in people's thoughts more than other national and historical epics after the Shahnameh. to stay By examining the elements of text coherence in Borzoonameh, it is possible to consider Shamsuddin Mohammad Kosaj as one of the most beautiful composers of the 8th century following the epic poets of the past, and his success in reflecting their intellectual, linguistic and literary structure in his poems can be confirmed.
_||_