بررسی «چین» در داستان غنایی وامق و عذرای لامعی و ظهیر کرمانی وجمشید و خورشید سلمان ساوجی
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
1 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور یزد
کلید واژه: چین, منظومۀ غنایی, وامق و عذرا, جمشید و خورشید,
چکیده مقاله :
ادبیات تطبیقی به کشف روابط فرهنگى بین ملت ها و درک تحولات ادبى کمک شایانی می کند. این گرایش ادبی در برقرارى صلح و دوستی بین ملل مؤثر است. مقالۀ حاضر برای نیل به این هدف می کوشد تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی چین در داستان غنایی جمشید و خورشید و وامق و عذرا بپردازد. در منظومة غنایی جمشید و خورشید(763 ه.ق)، قهرمان اصلی داستان، خورشید، تنها فرزند شاپور چین، به دنبال رؤیای ماهروی، عازم سفر مخاطره آمیز می شود. او در پایان این سفر اسطوره ای است که به مرتبۀ انسان کامل واصل دست می یابد. در داستان وامق و عذرای لامعی، وامق پسرِخاقان چین است و طبیعتاً چین نقش چشمگیرتری نسبت به وامق و عذرای ظهیر کرمانی دارد. در داستان ظهیر، سفر به چین و عشق ِیکی از شخصیت های فرعی داستان به یکی از ماهرویان چینی است که اهمیت دارد و حوادث اصلی داستان را رقم می زند. عشق دراین چهار داستان، هدفی عالی تر را دنبال می کند و نتایج بزرگ و مهمی را برای عاشق به ارمغان می آورد. هدف غایی درچهار داستان غنایی مورد بحث تنها بیان یک ماجرای عاشقانه نیست، بلکه بیانگر وصول به مدارج کمال، طرح عواطف انسانی، مسایل روانی و درنهایت ایجاد التذاذ ادبی است. چین از روزگاران گذشته تأثیرات ژرفی برعرفان و ادب فارسی داشته است و در داستان جمشید و خورشید و هم در وامق و عذرا، نماد صورت و موطن زیبارویان و نگاره‌هاست.
Comparative literature attempts to discover the cultural relationships among nations and literary evolutions. This literary orientation is effective in establishing peache and friendship among nations. The main objective of this study is to investigate China through a descriptive-analytical approach in lyrical stories of “Jamshid and Khorshid” and “Vamegh and Azra”. In lyrical story of Jamshid and Khorshid (763 AH) the protagonist of this story, i.e. Khorshid is the only child of Chian’s Shapoor and commences on a risky journey in order to reach the moon. At the end of this mytical journey, he reaches the postion of Complete Man. In “Vamegh and Azra” by Lame’ei, Vamegh is the son of Chinese king and normally China is more prominent in this story as compard to Vamegh and Azra by Zahir Kermani. In Zahir’s story, travelling to China and Love is one of the subordinate characters to one of the Chinese beauties which is important and forms the main events of the story. In these four stories, love seeks a higher objective and provides the lover with much bigger and more significant achievements. The final objective in these four lyrical stories is not a narration of a lyrical story, but is a narration of achieving completion, expressing human affects, mental issues and finally creation of literary joy. China had a vast impact on Persian literature and Mystics from old times and in both stories, i.e. “Jamshid and Khorshid” and “Vamegh and Azra”, China is the symbol of land of motifs and beauties.
_||_