بیشترین مقیاس بهره‌وری تولید با حضور عوامل زیست محیطی در تحلیل پوششی داده‌ها

محورهای موضوعی : آمار

هاجر حقیقت پیشه ¹ , سهراب کرد رستمی ² , علیرضا امیرتیموری ³

1 - گروه ریاضی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
2 - گروه ریاضی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان. ایران
3 - گروه ریاضی کاربردی، واحد رشت،دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

تاریخ دریافت : 1398/04/16 تاریخ پذیرش : 1399/11/30 تاریخ انتشار : 1400/05/01

کلید واژه: Data Envelopment Analysis, Efficiency, Environmental measures, Most Productive Scale Size, Undesirable outputs,

چکیده مقاله :

امروزه ارزیابی کارایی سازمان‌ها و دانستن اینکه چگونه منابع باید سازماندهی شوند و برای رسیدن به نتایج بهینه استفاده موثر شوند بسیار حائز اهمیت می‌باشد. از جمله روش‌های ارزیابی کارایی، تحلیل پوششی داده‌ها می‌باشد. یکی از موضوعات مهم در تحلیل پوششی داده‌ها تخمین بیشترین اندازه مقیاس بهره‌وری (MPSS) تولید است. با توجه به حضور عوامل نامطلوب در سیستم‌های تولیدی، در این پژوهش مدل‌هایی جهت ارزیابی MPSSو تعیین بزرگترین و کوچکترین MPSS (نزدیکترین و دورترین نقاط MPSS) پیشنهاد می‌شود در حالی که خروجی‌های نامطلوب با دسترسی‌ضعیف در نظر گرفته می‌شوند. مدل‌های پیشنهادی نقش عوامل محیطی را در برآورد میزان کارایی واحدها مشخص می‌کنند. این مدل-ها به‌علت سهولت و زمان کوتاه در محاسبات می‌توانند در کارخانه‌ها، بیمارستان‌ها و همچنین توسط نگهبان محیط زیست برای نظارت مستمر بر وضعیت زیست محیطی تحت تاثیر فعالیت‌های صنعتی استفاده شوند و تاثیر عوامل محیطی را در برآورد کارایی نشان دهند. برای ارایه نتایج نظری از داده‌های صنعت چین با 31 واحد تصمیم گیرنده استفاده می‌کنیم.

چکیده انگلیسی:

Nowadays, evaluating the efficiency of entities and knowing how resources should be organized is a significant aspect in order to achieve optimal results. One of methods for the performance evaluation is data envelopment analysis (DEA). Also, one of the important DEA topics is the most productive scale size (MPSS) estimation. Due to the presence of undesirable factors in the production systems, models are suggested in this paper for evaluating MPSS and determining the largest and smallest MPSS (nearest and farthest points of MPSS) while undesirable outputs with weak disposability are available. Models proposed determine the role of environmental factors in the performance estimation of units. These models can be used in factories, hospitals and as well as environmental protection for continual monitoring on the environmental situation affected by industrial activities and also showing the impact of environmental factors in measuring the efficiency. We use data from the Chinese industry to present the theoretical results.