نحوه تصمیم گیری استراتژیک بازیگران قدرتمند بازار سرمایه
محورهای موضوعی : آمارمریم رحیمی 1 , حمید رضا وکیلی فرد 2 * , رضا حبیبی 3 * , بیژن عابدینی 4 , داود خدادادی 5
1 - گروه حسابداری، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
2 - گروه حسابداری و مدیریت مالی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه بانکداری، موسسه عالی آموزش بانکداری ایران، تهران، ایران
4 - گروه مدیریت و حسابداری، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
5 - گروه حسابداری، دانشگاه قشم، قشم، ایران
کلید واژه: نقش¬آفرینان قدرتمند, نقش¬آفرینان کوچک, تخصیص بهینه, مدل میانگین-واریانس مارکویتز, تعادل نش,
چکیده مقاله :
فرضیه اصلی بازارهای مالی رقابت کامل و اطلاعات متقارن است، سرمایه¬گذاران به دنبال تصمیم¬گیری مناسب و انتخاب پرتفوی با سودآوری بهینه هستند، اما در بیشتر مواقع به دلیل تلاطم-های رفتاری قیمت سهام و همچنین رفتار سرمایه¬گذاران ، مسئله ساز است. هدف پژوهش تبیین رفتار استراتژیک نقش¬آفرینان قدرتمند با استفاده از نظریه بازی طی سال¬های 1389-1399 می¬باشد، پژوهش از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری شش سهم شرکت¬های بورسی اوراق بهادار تهران به نام¬های آرفا و وپاسار و دسینا و شبندر و خوارزمی و ذوب آهن است که اختیاری انتخاب گردید و قیمت هر سهم و حجم معاملات برای 10 سال و در طی روزهای متوالی بررسی شد. جهت تشکیل پرتفوی بهینه دو بازیگر نقش¬آفرینان قدرتمند و نقش¬آفرینان کوچک، مدل ریاضی میانگین-واریانس مارکویتز بسط داده شده؛ با استفاده از گیم تئوری وزن بهینه هر دارایی در سبد مشخص شده است. نتایج تخمین مدل نشان داد با ماکزیمم کردن بازده تابع مطلوبیت ، پرتفوی سرمایه¬گذار شامل فروش سهام آرفا و ذوب آهن و دسینا و وپاسار و خرید سهام خوارزمی و شبندر است و با مینیمم کردن ریسک تابع مطلوبیت ، پرتفوی بهینه شامل فروش سهام آرفا و شبندر و وپاسار و خرید سهام ذوب آهن و خوارزمی و دسینا است.
The main hypothesis in financial markets is complete competition and symmetrical information. In these markets, investors are looking for the right decision and choosing the most profitable portfolio, but in most cases, due to the behavioral fluctuations of stock prices as well as the behavior investors, choosing stocks with optimal profitability is problematic. The main purpose of this study is to explain the strategic behavior of powerful investors using game theory during the years 2012-2021. Therefore, research is applied in terms of purpose. The statistical population of the study is six shares of Tehran Stock Exchange companies named Arfa, Vepasar, Desina, Shabandar, Kharazmi and Zobahan, which were selected voluntarily and the price of each share and the volume of stock transactions for 10 years and during the days consecutively reviewed. In this study, in order to form an optimal portfolio of two main actors, powerful actors and small actors, the Markowitz mean-variance mathematical model has been developed. the optimal weight of each asset in the portfolio has been determined using game theory. Finally, the results of model estimation showed that when the utility function is to maximize returns, portfolio includes selling shares of Arfa, Zobahan, Desina, Vepasar and buying Kharazmi and Shabandar shares, and when it is a function of minimizing risk, the optimal portfolio includes Selling shares of Arfa, Shbander, Vepasar and buying shares of Zobahan, Kharazmi and Desina
) اسلامی بیدگلی، غ، احتشام راعی، ر (1390). کاربرد تئوری بازی¬ها در ارزیابی سرمایه¬گذاری در سهام. مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 4، شماره 3، ص101-129.
3) تاتایی ، پ ؛ رهنمای رودپشتی ، ف ؛ (1396). شکست بازار با استفاده از سبد توصیه شده بر مبنای بازی ائتلاف. فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار ، دوره 8، شماره 33.
4) جامی الاحمدی، م؛ رازدار؛ م (1397). تورش¬های رفتاری و تأثیر آن بر تصمیم¬گیری سرمایه¬گذاران در بورس اوراق بهادار. کنفرانس بین المللی تازه های مدیریت حسابداری و اقتصاد. دبیرخانه دائمی کنفرانس، تهران.
6) خوشنود، م، رهنمای رودپشتی، ف، نیکومرام، ه (1399). بهینه سازی الگوی سرمایه¬گذاری در نزول¬های اساسی بورس اوراق بهادار تهران در چارچوب رویکرد عوامل ناهمگن و مدل سازی عامل بنیان با استفاده از الگوریتم ژنتیک. فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، شماره 42.
8) رهنمای رودپشتی،ف؛ هیبتی،ف؛ موسوی،س (1391).بررسی الگوی ریاضی انتخاب پرتفوی سرمایه¬گذاری مبتنی بر مالی رفتاری. مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار ،دوره3،شماره12.
9) راعی،ر؛ علی بیگی ، ه (1389). بهینه سازی پرتفوی سهام با استفاده از روش حرکت تجمعی ذرات . مجله پژوهشات مالی ، دوره 12،شماره 29.
10) سینایی، ح ، زمانی ، س(1393). تصمیم¬گیری برای انتخاب سبد سهام ؛ مقایسه الگوریتم ژنتیک و زنبور عسل . مجله پژوهشنامه مدیریت اجرایی، دوره 6 ، شماره 11 .
11) شهریاری، س؛ سرنقی، ت، فرازمند؛ ن (1398). بررسی سیاست¬های نفتی ایران در اوپک بر اساس نظریه بازی ها. فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، دوره 9، شماره 1، ص 1-28.
12) هیبتی،ف؛ رهنمای رودپشتی، ف؛ افشار کاظمی،م؛ عبیری،ا (1390). ارزیابی مدل گزینش سبد سهام با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP.) ، آنالیز رابطه ای خاکستری ( GRA) و برنامه ریزی آرمانی ( GP) . مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار،دوره2،شماره6.
13) Campbell, J. Y. , Grossman, S. J. , & Wang, J. (1993). Trading volume and serial corre- lation in stock returns. The Quarterly Journal of Economics, 108 (4), 905–939
14) Kolm, P. N. , Tütüncü, R. , & Fabozzi, F. J. (2014). 60 years of portfolio optimization: Practical challenges and current trends. European Journal of Operational Research, 234 (2), 356–371
15) Kannai, Y. , & Rosenmüller, J. (2010). Strategic behavior in financial markets. Journal of Mathematical Economics, 46 (2), 148–162 .
18) Lee, K. H., Powell, L. M., Nguyen, L., & Eryilmaz, E. (2018). The Strategic Responses from Sophisticated Investors to Inaccurate Forecast of Financial Analysts. Accounting and Finance Research, 7(1), 272.
19) Markowitz, H. (1952). Portfolio selection. Journal of Finance, 7 , 77–91 .
20) Mangoubi, O. (2012). Strategic behavior in multiple-period financial markets. In Optimization theory and related topics: Israel mathematical conference proceedings, a workshop in memory of dan Butnariu, January 11-14, 2010, Haifa, Israel: Vol. 568 (p. 191). American Mathematical Society .
22) Mantovi,A .Augusto, S. (2018). A game-theoretic traverse analysis: price competition and strategic investment. Structural change and economic dynamics. Elsevier, vol, 49(c), 301-311
23) Marcelo, J. Villena. Lorenzo Reus.(2016).On the strategic behavior of large investors: A mean-variance portfolio approach. European Journal of Operational Research 254 (2016) 679–688.