بهینه‌سازی تولید آلژینات توسط سویه‌های ازتوباکتر کروکوکوم جدا شده از خاک با استفاده از عصاره شیره خرما
محورهای موضوعی :
کلید واژه: آلژینات‌ها, ﺍﺯﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮکروکوکوم, اگزوپلی‌ساکارید, شیره خرما.,
چکیده مقاله :
سابقه و هدف: آلژینات یک اگزوپلی‌ساکارید متشکل از (1-4) β-D-مانورونیک اسید است که در صنایع غذایی و دارویی کاربرد دارد. با توجه به هزینه بالای واردات این ماده، مطالعه حاضر با هدف بهینه‌سازی تولید آلژینات توسط سویه‌های بومی ازتوباکتر Azotobacter) ) جداشده از خاک منطقه سرخه‌حصار تهران انجام شد. مواد و روش‌ها: نمونه های خاک جمع اوری و طی روش پورپلیت در محیط‌های مانیتول‌آگار و نشاسته‌آگار جداسازی ازتوباکترها انجام گردید. سویه‌های جداسازی‌شده با تست‌های بیوشیمیایی اکسیداز، کاتالاز و رنگ‌آمیزی گرم شناسایی و سویه منتخب با بالاترین بازده تولید آلژینات طی توالی‌یابی16S rRNA تعیین هویت گردید. بهینه‌سازی شرایط تولید آلژینات شامل منابع کربن (گلوکز، لاکتوز و شیره خرما)، منابع نیتروژن (آلی و معدنی) و شرایط فیزیکی (pH، دما و دور شیکر) انجام شد. آلژینات استخراج‌شده با روش طیف سنجی مادون قرمز انتقالی (FTIR) مورد تایید قرار گرفت. یافته‌ها: ازمیان پنج سویه جداسازی‌شده، ازتوباکتر کروکوکوم (Azotobacter chroococcum) به‌عنوان بهترین سویه‌ی تولیدکننده آلژینات انتخاب شد. نتایج بهینه سازی نشان داد که بیشترین تولید آلژینات معادل ۲۴ گرم بر لیتر در محیط ابیکا (Obika) حاوی گلوکز، عدم منبع نیتروژن، دمای 35 درجه سلسيوس،pH معادل ۷ و دور شیکر RPM 180 حاصل شد. همچنین استفاده از شیره خرما به‌عنوان منبع کربن جایگزین، مقدار تولیدی نزدیک به گلوکز (حدود 23 گرم در لیتر) نشان داد. نتیجه‌گیری: سویه بومی ازتوباکتر کروکوکوم توانایی مطلوبی در تولید آلژینات نشان داد. همجنین شیره خرما می‌تواند به‌عنوان یک منبع کربن اقتصادی جایگزین گلوکز و ساکارز در تولید آلژینات باکتریایی مطرح شود و مسیر را برای تولید انبوه این بیوپلیمر در مقیاس صنعتی هموار سازد.