ارزیابی توان اکولوژیک تالاب بامدژ خوزستان با تأکید بر جنبه های حفاظتی
محورهای موضوعی : شیمی دریا
سید علی جوزی
1
,
نسرین مرادی مجد
2
1 - دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
2 - گروه محیط زیست،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان
کلید واژه: ارزش حفاظتی, ارزش اکولوژیکی, ارزیابی سریع, روش topsis, تالاب بامدژ خوزستان,
چکیده مقاله :
تالاب بامدژ در 40 کیلومتری شمال با مساحت 4000 هکتار واقع شده است. تالاب بامدژ تالابی طبیعی واجد ارزش های فراوان اکولوژیک، علمی، تفرجی و اقتصادی است که در صورت حفظ و احیاء آن می تواند به صورت مجموعه ای خود تنظیم تمام ارزش های خود را به منصه ظهور رساند. در ابتدا محدوده مطالعاتی مشخص شد. پس ازآن انتخاب گردید و نمونه برداری به صورت تصادفی انجام پذیرفت. طی آزمایشاتی BOD5 ،COD، نیترات، فسفات، pH، هدایت الکتریکی، کدورت، دما، DO، شوری،TSS و TDS آب تالاب اندازه گیری شد. ارزیابی کیفیت آب ایستگاه ها برپایه نظام شاخص کیفیت آب صورت پذیرفت. ارزیابی اکولوژیک منطقه با استفاده از روش تلفیقی ارزیابی سریع و TOPSIS انجام گرفت. در این روش منابع پایه به13 گروه شامل: وسعت تالاب، پوشش گیاهی اطراف تالاب، پهنای بافر، وضعیت خاک، اتصال با سایر منابع آبی، عمق تالاب، منبع تأمین آب تالاب، زمان آبدار بودن تالاب، اختلالات طبیعی، توسعه زیستگاه، نوع تالاب، پوشش تالاب و تنوع زیستی گیاهان تالاب تقسیم گردیدند. از مقایسه شاخص کیفیت سالانه هر ایستگاه با جدول شاخص کیفیت آب چنین نتیجه گیری شد که ایستگاه سوم در گروه سوم دارد و ایستگا ه های اول، دوم و چهارم در گروه چهارم طبقه بندی نظام شاخص کیفیت آب قرار دارد. در نهایت تالاب بامدژ 59 امتیاز از 85 امتیاز ممکن روش ارزیابی سریع را کسب نمود. این امر مبین آن است که تالاب دارای ارزش حفاظتی مطلوب (درجه2)است. جهت تجزیه و تحلیل مهمترین عوامل اکولوژیکی از روش TOPSISاستفاده شد. نتایج این بررسی نیز مؤید آن بود که زمان آب دار بودن تالاب با وزن 483/1 به عنوان مهم ترین معیار ارزشی تالاب شناخته می شود.
Bamdej Wetland is located 40 km north of Ahwaz, with area of 4000 hectares. Bamdej Wetland is a natural wetland with great ecological, scientific outing and economical value which in case it can be preserved and revived will raise all values as a self regulating collection.First, the ranges of studies were identified ,and four sampling stations were selected. The were sampled randomly. During experiments BOD5, COD, nitrates, phosphates, pH, electrical conductivity, turbidity, temperature, DO, salinity, TSS and TDS were measured. Then, the results of water quality system are exmind. Ecological evaluation study area was performed using fusion rapid assessment and TOPSIS. In this way resources were based to 13 groups include: the extent of the wetland, vegetation around the wetland, the width of buffer, soil status, connecting with other water sources, depth of wetland, source of water supply, time of wetness, normal disturbances, habitat development, type of wetland cover, and biodiversity of plants. Comparing the annual quality indicator of each station with a table of water quality index indicate that the station 3 is belong to the third group and station 1, 2 and 4, belong to fourth group classification system of water quality indicator. Finally, Bamdej Wetland earned 59 points of 85 possible points of rapid evaluation method. This expression that wetland desirable conservation value is (grade 2). TOPSIS method was used for analys some important ecological factors of Bamdej Wetland. The results confirm that wetness time of Bamdej Wetlands weighing of 1.483 is the most important criteria of its value.