شمارش آشیانه پرندگان آبزی، کنار آبچر و خشکی زی جوجه‌آور خورموسی در اردیبهشت ماه 1394
محورهای موضوعی : محیط زیست آبی
بهروز بهروزی راد
1
(
محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی
)
کلید واژه: پرندگان آبزی جوجه‌آور, پرندگان خشکی زی جوجه‌آور, خورموسی,
چکیده مقاله :
شناسایی و شمارش آشیانه پرندگان آبزی، کنارآبچر و خشکی زی جوجه آور در خورموسی در اردیبهشت سال 1394 با دوربین چشمی 10×40 زایس و تلسکوپ 15 ×60 با روش مشاهده مستقیم و تمام شماری Total Count انجام شد. در این بررسی درخور موسی 65 گونه پرنده از سه گروه آبزی، خشکی زی و کنارآبچر شناسایی شد که 23 گونه (38/35 درصد) از آن ها جوجه آوری کرده بودند. جمعیت جوجه‌آوران در بهار سال 1394، در خورموسی 14455 جفت بود که 12862 جفت (72/97 درصد) از آن‌ها در دو جزیره دارا و قبرناخدا جوجه‌آوری کرده بودند. از پرندگان آبزی 7 گونه متعلق به 4 تیره، از کنار آبچر‌ها 6 گونه متعلق به 7 تیره و از خشکی زی‌ها 8 گونه متعلق به 8 تیره در خورموسی جوجه‌آوری داشتند. دو جزیره قبرناخدا و دارا زیستگاه های حساس برای جوجه آوری پرندگان آبزی بخصوص پرستوهای دریایی Sternidae و سلیم‌خرچنگ‌خوار Dromas ardeolaمی باشند. جمعیت غیرجوجه‌آور پرندگان آبزی و کنارآبچر و خشکی زی مشاهده‌شده در خورموسی 2181 قطعه متعلق به 65 گونه بودند، که 16 گونه (6/24 درصد) با جمعیت 595 قطعه (28/27 درصد) خشکی زی، و 49 گونه (4/75 درصد) با جمعیت 1586 قطعه (72/72 درصد) آبزی و کنار آبچر بودند. بنابراین مدیریت و حفاظت بوم سازگان خورموسی به‌عنوان زیستگاه حساس جوجه آوری، کانون حفاظت تنوع زیستی برای بقاء پرندگان آبزی و خشکی زی از ضروریات است.
The identification and counting of breeding species of birds in Khor Musa was carried out by total count method using a 10×40 Zais binocular and a 15×60 telescope, in spring of 2015. Sixty-five species of water birds and terrestrial birds were identified, 23 species (35.38 percent) of which were breeders. Population of breeding birds was 14455 pairs in Khor Musa in spring 2015, from which 12826 pairs (97.72 percent) had bred in Dara and Ghabre Nakhoda islands. Seven species of water birdsbelonged to four families, six species of waders and wading birds belonged to seven families and eight species of terrestrial birds belonged to eight families which bred in Khor Musa in 2015. Ghabre Nakhoda and Dara islands are sensitive habitat for breeding species especially for Sternidae and Dromas ardeola. Non-breeding population of birds (water birds and terrestrial birds) were 2181 individuals which belonged to 65 species, from which sixteen species (24.6 percent) with 595 individuals were terrestrial, 49 species (75.74 percent) with 1586 individuals (72.72 percent) were water birds. Therefore, the management and protection of Khor Musa as a sensitive habitat for breeding speciesand protection of chicks of 14455 breeding pairs of water birds, terrestrial birds and wintering species is vital.
اداره کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان. 1392. گزارش حلقه گذاری پرندگان خورموسی، منتشر نشده. ایران.
بهروزی راد، ب. a1387. تالاب‌های ایران. انتشارات سازمان جغرافیایی ارتش جمهوری اسلامی ایران. ایران.
بهروزی راد، ب. b1387. فرهنگ پرندگان آبزی خلیج‌فارس، انتشارات سازمان حفاظت محیط‌زیست. ایران.
بهروزی راد، ب. 1389. گزارش بررسی تنوع زیستی پرندگان خورموسی. منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی ماهشهر. گزارش منتشرنشده.
کیابی، ح. ب. 1375. گزارش جانورشناسی تالاب شادگان. اداره تحقیقات شیلات خوزستان. منتشرنشده. ایران.
Baharat, B., Graham, F., Akira H., Taej, M., Deww, M., Koichiro, S. & Shunji, U. 1993. A filed Guide to the Water birds of Asia. Wild Bird Society of Japan. Japan.
Basson, P.W., Burchard, J.E., Hardy, J.T. & Price, A. 1977. Biotopes of the Western Arabian (Persian) Gulf. Aramco Dept. of Loss Prevention and Environment Affairs. Saudi Arabia.
Behrouzi-Rad, B. & Tayfe, F.H. 2008. Nest counts for Western Reef Heron and four Sterna species (repressa, anaethetus, bergii, bengalensis) on Nakhilo Island in the Persian Gulf from 2005-2007. Podoces, 3(1/2), 45–52.
Behrouzi-Rad, B. 2013a. Community fluctuation of wintering waterbirds in relation to Environmental factors in Zangi and Ahmadi coastal wetlands in Persian Gulf in 2010. Caspian Journal of Applied SciencesResearch, 2(9) Proceedings of ICECS: 77-84.
Behrouzi-Rad, B. 2013b. Breeding Species of Water birds on 10 Islands of Persian Gulf in 2009. Octa Journal of Environmental Research, 1: 52-64.
Behrouzi-Rad, B. 2014. Seasonal diversity and population status of waterbirds in Khore Mosa. Octa Journal of Biosciences, 2(2): 94-98.
Evans, M.I. 1994. Important bird area in the Middle East. Birdlife International. Cambridge, UK.
Krebs, J. Ch. 2001. Ecological Methodology. Harper & Row publishers. London.
Pandam Consulting Engineers. 2003. Shadegan wetland management project. The natural Environment of the Shadegan wetland ecosystem. Ministry of Jihad Agriculture, Deputy Ministry for Water and Soil. Report one, (Chapter 7), Fauna. Pp. 109-165.
Ramsar Convention Bureau. 2014. Ramsar sites list. Available at: www.ramsarc onvention. org.
Philip, W. & Basson, P.W. 1977. Biotopes of the Western Arabian (Persian) Gulf. Aramco Dept. of Loss Prevention and Environment Affairs, Dharan. Saudi Arabia.
Scott, D.A. 1995. A directory of wetlands in the Middle East. Publishd by IUCN.Switzerland Pp 43-221.
Scott, D. A. 2007. A Review of the Status of the Breeding Waterbirds in Iran in the 1970s. Podoces, 2(1):1-21.
Scott, D.A. 2008. Rare birds in Iran in the late 1960s and 1970s. Podoces, 3: 1/2: 1-30.
Tuck, G.S. 1974. Seabirds of the Persian Gulf (The Gulf) and Gulf of Oman, A Survey Persian. (1958–1973). Sea Swallow, 23:7–21.
Wetland International. 2007. The Asian waterbirds census development strategy 2007-2015. Wetland International. Kuala Lampur, Malaysia.
_||_