مفهوم دروغ در ایران باستان
محورهای موضوعی : اسطوره
شروین وکیلی
1
(مدرس دانشگاه تهران)
کلید واژه: دروغ, راستی, اقتدار سیاسی, کتیبة بیستون, داریوش بزرگ,
چکیده مقاله :
در این نوشتار سیر تحول مفهوم دروغ در ایران عصر هخامنشی و چگونگی چفت و بست‌شدن آن با ساختارهای سیاسی بررسی می‌شود. تمدن ایرانی نخستین و تنها تمدن عصر پیشامسیحی است که مفهوم دروغ در آن هم طنینی سیاسی دارد و هم به مثابة کلیدواژه‌ای مرکزی در دستگاهی اخلاقی کاربرد یافته است. چرایی این اهمیت یافتن دروغ در دستگاه نظری ایرانیان باستان پرسش مرکزی این نوشتار است. بحث با واکاوی مفهوم دروغ در گاهان و اوستا آغاز و در ادامه، سیر تکامل مفهوم دروغ در متون اوستایی کهن و متأخر وارسی می‌شود. آنگاه این مفهوم به طور مقایسه‌ای با متون پارسی باستان به جا مانده از شاهنشاهان هخامنشی مقایسه و به ویژه کاربست مفهوم دروغ در کتیبة بیستون تحلیل می‌شود.
By studying the concept of lie in the Gathas, Avesta and the Bistun inscription, the present article considers the evolution of this concept in ancient Persia, the Achaemenian period, and its relation with political structures of that period. The present article tries to show that in ancient Persian civilization, the concept of lie is not only the central topic of ethics but it also plays a role in political arena. Keywords:Lie, Truth, Political Domination, Bistun inscription, Cyrus the Great.
_||_