بررسی رابطۀ هم انباشتگی بین شاخص کل قیمت سهم در بورس اوراق بهادار تهران و متغیرهای کلان اقتصادی
محورهای موضوعی : آینده پژوهیمهدی تقوی 1 * , محمد حسن جنانی 2 *
1 - ندارد
2 - ندارد
کلید واژه:
چکیده مقاله :
این تحقیق به دنبال یافتن رابطۀ بین شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران و چند متغیر کلان اقتصادی می باشد. این متغیرها شامل نرخ ارز در بازار موازی، شاخص قیمت مصرف کننده، تعداد پروانه های ساختمانی صادره در مناطق شهری کل کشورو تعداد پروانه های بهره برداری از واحدهای صنعتی در کل کشور می باشند. در این تحقیق علاوه بر یافتن رابطه بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل، به دنبال شدت و ضعف رابطه و نیز سمت و سوی آن نیز هستیم. داده های تحقیق، آمار سری های زمانی متغیراهای فوق از آغاز سال 1369 تا پایان سال 1377 به صورت فصلی می باشد. روش تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از روش های نوین اقتصاد سنجی، هم انباشتگی و مدل خود برگشت برداری (VAR) می باشد. برای این منظور ابتدا پایایی داده ها به وسیلۀ آزمون های هم بستگی نگار ئ ADF بررسی شده و معلوم می گردد که کلیه داده ها دارای ریشه واحد بوده و با یکبار تفاضل گیری پای می شوند. سپس با تعیین مرتبه VAR و استخراج بردارهای هم انباشته، بردار بهینه با توجه به نظریه اقتصادی و سازگاری ضرایب متغیرها به دست آمده و در نتیجه سمت و سوی رابطه متغیرها معلوم می شود. در ادامه با استفاده از مدل VAR، آثار شوک های توابع عکس العمل تحریک و تفکیک واریانس بررسی می گردد. نتایج نهایی نشان می دهد که کلیه متغیرهای مستقل با متغیر وابسته دارای رابطۀ ضعیفی بوده و این رابطه برای شاخص قیمت مصرف کننده مستقیم، نرخ ارز در بازار موازی معکوس، تعداد پروانه های ساختمانی صادره مستقیم و تعداد پروانه های بهره برداری واحدهای صنعتی معکوس است. بدین ترتیب معلوم می شود که شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر قابل توجهی را از متغیرهای مورد بررسی نمی پذیرد.
This paper is about Cointegration relation among Price index in Tehran stock exchange (TEPIX) and some of the macroeconomic variables, including consumer price Index (CPI), exchange rate, housing starts and industrial utilization starts. We are looking for a relation and also the direction of the causal effects among above mentioned variables, using quarterly data from 1369 to 1377. Avoiding spurious regression it is better to test stationiarity by Correlogram and Augmented Dickey Fuller (ADF) unit root tests. Results obtained showed that all variables have unit root and thus are nonstationary. Test statistics and choice was used for selection of the order of the Vector Auto Regressive (VAR) model and the LR test four deletion of deterministic or exogenous variables representation. Results obtained showed that the order of four should be selected. Then using the maximal Eigen value test and trace test, we found four cointegrated vectors and finally selected the optimized vector according to consistency and reasonability of coefficients. We found that relationship among TEPIX and given variables is as: CPI positive, exchange rate negative, housing starts positive and industrial utilization negative. All the results except industrial starts are consistent with economic theory. Then for prediction dynamism of model and evaluation of dependent variable reaction, we used variance decomposition of the variables and impulse response to one standard error shock in the equation of the variables. Results obtained showed that the effect of given variables on dependent variable. Finally we used Granger causality test and found out that the above result is confirmed and supported by Granger test.