ارزیابی تفاوت های منطقه ای در ایران: آزمون های طرف تقاضا
محورهای موضوعی : آینده پژوهی
محمود متوسلی
1
(
ندارد
)
بهرام وهابی
2
(
ندارد
)
کلید واژه: توسعه منطقه ای, تفاوت های منطقه ای, تفاوت های طرف تقاضا, همگرایی منطقه ای,
چکیده مقاله :
در مباحث توسعه منطقه منطقه ای، وجود تفاوت های منطقه ای امری اجتناب ناپذیر بوده و در بسیاری از موارد، تعیین تفاوت های مطلوب برای نیل به کارایی اقتصادی مورد نظر می باشد. از دیدگاه تحلیل جامع توسعه منطقه ای، بررسی مبانی نیل به تعادل عمومی در طرف عرضه و تقاضا به عنوان پاسخ نهایی در تعیین تفاوت های مطلوب تلقی می شود که در این راه، چارجوب های تحلیل جامع برای تحقق وضعیت تعادل عمومی ارائه شده اند. در این مقاله، وضعیت تفاوت های منطقه ای طرف تقاضا در ایران به عنوان یکی از عناصر تحلیل جامع تعادل عمومی در زمینه توسعه منطقه ای بررسی شده است. تفاوت های منطقه ای طرف تقاضا با استفاده از عدم تعادل های شهری- روستایی از دیدگاه دوگانگی و همچنین ضرایب رتبه ای اسپیرمن برای مصرف و درآمد مناطق( استان ها) در دوره 78-1355 مورد بررسی قرار گرفته است که براساس نتایج حاصله، در کنار کاهش شکاف شهری- روستایی درآمدها و هزینه ها در سطوح ملی و منطقه ای، تفاوت های مشخصی میان رفتار هر یک از استانها در مقایسه با سطح ملی قابل مشاهده است. ضرایب همبستگی رتبه ای اسپیرمن، رفتار کاملاً نوسانی داشته و استخراج روند زمانی همگرایی یا واگرایی منطقه ای با مشکلات خاصی مواجه می باشد. در نهایت، رفتار مصرفی مناطق براساس برآورد توابع مصرف پویا نیز اولاً عدم سازگاری رفتار مناطق با سطح ملی و ثانیاً رفتار بعضاً واگرای برخی از مناطق را نشان می دهد. در مجموع، عدم ثبات سیاستی در توسعه منطقه ای در ایران منجر به رفتار نوسانی و غیر مشخص مناطق از نظر شاخص های طرف تقاضا شده است که در این راه توجه به اعمال سیاست های مشخص منطقه ای در چارچوب مبانی نظری توسعه مطلوب منطقه ای ضروری است.
One of the most important features in regional development is the concept of “regional differences” which constitutes economic efficiency in planning process. The comprehensive viewpoint of regional development needs general equilibrium approach including supply-side and demand- side differences which in this article, demand- side differences are considered as an important element of GE approach Two main features of this concept are urban- rural disequilibrium (or classical duality) and Spearman’s rank correlation correlation coefficients (SRCC) for consumption and income in period 1976-99. Our findings suggest that the urban- rural gap is declined while the behavior of this index is different in national and regional level. Besides, the crucial oscillations in SRCC fails the convergency or divergency analysis of regional differences. Finally, estimated dynamic consumption function in national and regional levels imply inconsistency of these two levels and the divergency behavior for some regions. It can be argued that these findings stem from the instability of regional development policies in Iran which must emphasis on the role of taking distinguished regional policies and theoretical framework for optimal regional development lies in the heart of it.