مناطق آزاد تجاری- صنعتی به مثابه اهرمی برای افزایش صادرات کالاهای صنعتی

محورهای موضوعی : آینده پژوهی

اکبر نفری ^{1 *} , الهه ملایری آشتیانی ^{2 *}

1 - ندارد
2 - ندارد

تاریخ دریافت : 1394/03/05 تاریخ پذیرش : 1394/03/05 تاریخ انتشار : 1377/01/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

مناطق، جذب سرمایه گذاری مستقیم و افزایش صدرات کالاهای صنعتی و در نتیجه افزایش درآمد ارزی کشور یا کشورهای میزبان بوده است. در این فرایند، برخی از کشورها نظیر چین کره جنوبی توانسته اند از طریق مناطق پردازش صادرات خود، مقادیر قابل ملاحظه ای سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب نمایند و صادرات کالاهای صنعتی خود را فوق العاده افزایش دهند. کشور ما ایران نیز با استفاده از تجربیات این کشورها، اقدام به ایجاد سه منطقه آزاد تجاری- صنعتی کیش، قشم و چابهار کرده است. ولی این مناطق نشان می دهد که آنها در زمینه جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و افزایش صادرات کالاهای صنعتی چندان موفق نبوده اند. چرا؟ در این مقاله، ابتدا استراتژی "صنعتی شدن از طریق جایگزینی واردات" و ارتباط آن با ایجاد " مناطق پردازش صادرات" تحلیل می شود. سپس عملکرد مناطق پردازش صاردات کشورهای چین و کره جنوبی با عملکرد مناطق آزاد تجاری- صنعتی کشور مقایسه خواهد شد. در انتها، پیشنهادهایی برای بهبود وضع مناطق آزاد تجاری- صنعتی کشور ارائه خواهد گردید.

چکیده انگلیسی:

During the last three decades, a large number of developing countries have established “export processing zones”. The main goals of establishing these zones are to absorbe foreign direct investment and to promote manufacturing exports and, therefore, to increase the host country’s foreign exchange income. In this process, some countries e.g, China and South Korea, have succeded to absorbe considerable a mount of foreign exchange income and to expand their manufacturing exports. With regard to other countries experiences, our country Iran has also established three “export processing zones”, Gheshm, Kish and Chabahar. But the recent experiences of these zones show that they have not been able to absorbe adequate foreign direct investment. And as a result, they have not able to expand manufacturing exports. In this article, we first analyse the “import substitution industrialization” and its relation with “export processing zones”. In the second part, we consider the performance of export processing zones established in China and South Korea. In this part, we also analyse the performance of our three free trade- industrial zone. Finally, we offer some suggestions in order to improve the present situation of our three zones.