بررسی علل شکست اقتصاد مبتنی بر مارکسیسم، (نمونه روسیه سوسیالیستی)
محورهای موضوعی : آینده پژوهی
1 -
کلید واژه:
چکیده مقاله :
انتشار کتاب پروستریکا از طرف میخائیل گورباچف رهبر حزب کمونیست و رئیس جمهور روسیه سوسیالیستی، واکنش ها و بحث های فراوانی را در محافل علمی بوجود آورده و این سؤال را مطرح کرده است که چرا به اعتراف مسئولین حزبی روسیه سوسیالیستی، مارکسیسم، به عنوان یک ایدئولوژی، که ادعا می کرد می تواند جامعه بشری را به مرحله کمونیسم که در آن وفور تولید و مصرف بی انتها وجو خواهد داشت برساند، نتوانست از همان ابتدا، حتی زمینه رشد تولیدی را فراهم کند که حداقل با هزینه های مالی و انسانی اجرای مارکسیسم متناسب باشد و لاجرم متولیان مارکسیم در سراسر جهان، نه تنها آن را از نظر اقتصادی مطلوب ندانستند، بلکه آن را به عنوان یک ایدئولوژی غیر انسانی ارزیابی کردند که محصوصاً در اجرا- به علت عدم پذیرش اصول انسانی- اخلاقی، به هیچ معیار انسانی عنایتی ندارند. گرچه پاسخ ها متفاوت می نماید ولی تصور می رود که اغلب ارزیابی ها در مورد ُمارکسیسم با توجه به دو عامل صورت می گیرد: 1- وضعیت نظام سرمایه داری در قرن نوزدهم و عملکرد آن تا به حال. 2- عنایت محققین به ظواهر گفتار و عدم توجه به اساس بینش مارکس و تأثیر آن در زندگی اجتماعی و اقتصادی. در این مقاله سعی خواهد شد که مارکسیم را از آن جهت که یک نظام اقتصادی تلقی می شود- با توجه به مبانی فکری مارکس- ارزیابی کنیم و علل شکست آن ر مشخص نمائیم. همچنین در این مقاله کوشش به عمل خواهد آمد که در هر جا لازم باشذ، از ارزیابی گورباچف نسبت به عملکرد هفتاد ساله اقتصاد مارکسیستی شواهدی آورده شود تا تصور نگردد که صحبت ما شاهد عینی ندارد.