ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری برای سناریوسازی در زنجیره تامین لارج
محورهای موضوعی : آینده پژوهی
مهدی ایزدیار
1
(گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
عباس طلوعی اشلقی
2
(ﮔﺮوه ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺻﻨﻌﺘﻲ، داﻧﺸـﻜﺪه مدیریت و اقتصاد، داﻧﺸـﮕﺎه علوم و تحقیقات تهران، ﺗﻬـﺮان، اﻳـﺮان)
زهرا مهری
3
(گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران)
کلید واژه: "فرآیند تحلیل شبکهای فازی", "پایداری در زنجیره تامین", "مدیریت زنجیره تامین لارج", "پویایی سیستم", "دلفی فازی",
چکیده مقاله :
زمینه: موضوع پایداری در زنجیره تامین به یکی از مسائل مهم در محیط کسب و کار امروزی تبدیل شده است و نقش بسیار مهمی در افزایش توان رقابتی دارد. یکی از اهداف استراتژیک کسب و کار ، بهبود پایداری در زنجیرههای تامین میباشد. بنابراین ضروری است عملکرد پایداری استراتژیهای جدید مدیریتی بهکار گرفته شده را در زنجیره تامین مورد ارزیابی قرار دهند. هدف: هدف این مقاله، ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری شیوههای زنجیره تامین لارج در زنجیره تامین خودروسازی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم میباشد. روشها: ابتدا با مرور ادبیات، شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج شناسایی شده و از روش تلفیقی دلفی فازی و فرآیند تحلیل شبکهای فازی برای اولویتبندی استفاده شده است و رویکرد یکپارچه از شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج ارائه گردید و در نهایت از رویکرد پویایی سیستم برای ارزیابی پویایی شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و تاثیرشان بر عملکرد پایدار در زنجیره تامین استفاده شده است. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که سناریوهای بهبود در حذف ضایعات و بهبود در اجرای مدیریت کیفیت جامع موجب پایدارتر شدن زنجیره تامین میگردد. نتایج بدست آمده از اجرای این سناریوها نشان از بهبود پایداری در زنجیره تامین میدهد. نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که استراتژیهای ناب و تابآور، استراتژیهای بسیار مهمی در دستیابی به پایداری در زنجیره تامین میباشند. مدل ارائه شده به مدیران صنعت و تصمیمگیرندگان کمک میکند که نتایج بدست آمده از اجرای شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج را شناسایی کنند و با اتخاذ تدابیری شیوههای موثر بر پایداری در زنجیره تامین را بهبود دهند.
Background: Supply chain sustainability has become one of the most important issues in today's business environment and plays a very important role in increasing competitiveness. Improving sustainability in supply chains is one of the strategic objectives in the current business. Therefore, it is essential to assess the sustainability performance of the newly implemented management strategies. Objective: The purpose of this paper is to provide a model for assessing the sustainability performance of LARG supply chain management practices in the automotive supply chain using the dynamics system. Methods: first, LARG supply chain management practices were identified by reviewing the literature and interviewing industry experts and were prioritized using fuzzy DEMATEL and fuzzy analysis network process and were presented as an integrated approach to LARG supply chain management practices. Finally, the dynamic system has been used to assess the dynamics of LARG supply chain management practices and their impact on sustainable performance in the supply chain. Results: The research findings show that the scenarios of improvement in in the implementation of total quality management (TQM) and just in time (JIT) lead to a more sustainable supply chain. The results of these scenarios show sustainability improvement in the supply chain. Conclusion: The results show that lean strategy is a very important for achieving sustainability in the supply chain. The proposed model helps industry managers and decision makers to identify the results achieved from implementing LARG supply chain management practices and improving effective practices on sustainability in the supply chain by adopting policies.
_||_
ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری براي سناريوسازي در زنجیره تامین لارج
چکیده
زمینه: موضوع پایداری در زنجیره تامین به یکی از مسائل مهم در محیط کسب و کار امروزی تبدیل شده است و نقش بسیار مهمی در افزایش توان رقابتی دارد. یکی از اهداف استراتژیک کسب و کار ، بهبود پایداری در زنجیرههای تامین میباشد. بنابراین ضروری است عملکرد پایداری استراتژیهای جدید مدیریتی بهکار گرفته شده را در زنجیره تامین مورد ارزیابی قرار دهند.
هدف: هدف این مقاله، ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری شیوههای زنجیره تامین لارج در زنجیره تامین خودروسازی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم میباشد.
روشها: ابتدا با مرور ادبیات، شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج شناسایی شده و از روش تلفیقی دلفی فازی و فرآیند تحلیل شبکهای فازی برای اولویتبندی استفاده شده است و رویکرد یکپارچه از شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج ارائه گردید و در نهایت از رویکرد پویایی سیستم برای ارزیابی پویایی شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و تاثیرشان بر عملکرد پایدار در زنجیره تامین استفاده شده است.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که سناریوهای بهبود در حذف ضايعات و بهبود در اجرای مدیریت کیفیت جامع موجب پایدارتر شدن زنجیره تامین میگردد. نتایج بدست آمده از اجرای این سناریوها نشان از بهبود پایداری در زنجیره تامین میدهد.
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که استراتژیهاي ناب و تابآور، استراتژیهاي بسیار مهمی در دستیابی به پایداری در زنجیره تامین میباشند. مدل ارائه شده به مدیران صنعت و تصمیمگیرندگان کمک میکند که نتایج بدست آمده از اجرای شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج را شناسایی کنند و با اتخاذ تدابیری شیوههای موثر بر پایداری در زنجیره تامین را بهبود دهند.
واژههای کلیدی: پایداری، مدیریت زنجیره تامین لارج، پویایی سیستم، دلفی فازی، فرآیند تحلیل شبکهای فازی
مقدمه
در محیط کسب و کار امروز، پایداری زنجیره تامین نقش مهمی در بهبود عملکرد سازمانی و افزایش مزیت رقابتی ایفا میکند. به طور خاص، بخش تولیدی به سرعت در حال رشد است و تحت فشار مصرف کنندگان و دولت برای دستیابی به پایداری1 در زنجیره تامین خود میباشد (Orji & Liu, 2018, 2). پایداری توازنی بین اهداف اقتصادی2، اجتماعی3 و زیستمحیطی4 میباشد (Mathivathanan et al., 2018, 284). پذیرش اصول پایداری منافعی فراتر از حوزههای اجتماعی و زیستمحیطی به وجود میآورد و همچنین موجب بهبود ارزش اقتصادی سازمان میشود (Caiado et al, 2018, 312). بسیاری از شرکتهای جهانی شروع به تركيب اصول پایداری (اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی) در زنجیرههای تامینشان کردهاند (Rajeev et al., 2017, 300). پایداری کسب و کار، پذیرش فعالیتها و استراتژیهای کسب و کار میباشد که نیازهای شرکتها و ذینفعان را برآورده میکند و منابع انسانی و طبیعی که در آینده مورد نیاز است را حفظ کرده و پایدار و تقویت مینماید (Labuschagne et al., 2005, 373). پایداری به دنبال استفاده از بهترین شیوههای کسب و کار برای رفع و توازن بین نیازهای ذینفعان فعلی و ذینفعان آتی است (Küçükbay & Sürücü, 2019, 1). بنابراین باید استراتژیهای جدید کسب و کار را برای تامین نیازهای شرکت بهکار برد (Azevedo et al., 2016, 1473) و ضروریست که شیوههای مدیریتی را اجرا کرد که علاوه بر ارتقای شرکت و همچنین عملکرد کلی زنجیره تامین بر نگرانیهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی متمرکز باشد (Govindan et al.,2014, 212)(Kannan Govindan, Azevedo, Carvalho, & Cruz-Machado, 2014). موضوع بسیار مهم که باید به آن توجه کرد این است که چه عوامل یا به کارگیری چه شیوههایی باعث توانمندسازی زنجیره تامین5 در راستای عملکرد بهتر و پایدارتر شدن زنجیره تامین میشود. در میان پارادایمهای مختلف مدیریت زنجیره تامین6، پارادایمهای ناب7، چابک8، تابآور9 و سبز10 پایداری در زنجیره تامین را تضمین میکند (Azevedo et al., 2016, 1473). ترکیب همزمان پارادایمهای ناب، چابک، تابآور و سبز در مدیریت زنجیره تامین کمک میکند تا زنجیره تامین کارآمدتر، موثرتر و پایدارتر شود (Carvalho et al., 2012). پارادایمهای ناب، چابک، تابآور و سبز برای بهبود عملکرد زنجیره تامین مورد پذیرش قرار گرفتهاند. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﭼﻨﯿﻦ ادﺑﯿﺎﺗﯽ در ﺣﻮزه زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ، در این مقاله تلاش میشود ﮐﻪ اﺑﺘﺪا ﭘﺎراداﯾﻢﻫﺎي ﻧﺎب، ﭼﺎﺑﮏ، تابآور و ﺳﺒﺰ را ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﮐرد. ﺑﺎ ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﭘﺎراداﯾﻢﻫﺎي ﻧﺎب، ﭼﺎﺑﮏ، تابآور و ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺪﻟﯽ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ از ﻫﻢاﻓﺰاﯾﯽ11 آﻧﻬﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد و ﺑﺎ ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﯽﻫﺎﯾﯽ12 ﮐﻪ در ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻔﺸﺎن را ﻣﺮﺗﻔﻊ کرد و ﺳﭙﺲ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﭘﺎﯾﺪاري را ﺑﺮاي شیوههای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻻرج ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐرد. ارزیابی عملکرد پایداری شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج به شدت پیچیده و چالش برانگیز است. هدف این مقاله ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج13 در صنعت خودروسازی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم میباشد. يكي از رويكردهاي متداول شبيهسازي، استفاده از رويكرد پوياييهاي سيستم است. بدين منظور مراحل اين پژوهش بر مبناي گامهاي روش پوياييشناسي سيستمها تنظيم شده است. روش پوياييشناسي سيستمها كمك ميكند تا بتوانيم نسبت به سيستم ديد كلي داشته باشيم و بهم پيوستگي بين كاركردها يا چرخههاي مختلف در يك زنجيره تامين را به عنوان يك سيستم شناسايي كنيم (تاويل 1996). توانايي فهم كل سيستم به همراه تحليل تعامل ميان اجزاي متنوع يك سيستم يكپارچه و در نهايت پسخوراند، بدون شكستن سيستم و اجزاي آن، پوياييشناسي سيستمها رابه يك روششناسي ايدهآل براي مدلسازي شبكههاي زنجيره تامين تبديل كرده است (علي محقر و همکاران، 1395)
صنعت خودرو يكي از صنايع قديمي است كه سهم زيادي از توليد ناخالص ملي كشور را به خود اختصاص داده است. در صورتي فعاليت صنعت خودروسازي موفق خواهد بود كه به شركتهاي بزرگ جهاني متصل و توليد خودرو از جهتگيري داخلي به سمت بازارهاي جهاني تغيير جهت دهد. براي تغيير جهتگيري از سوي بازارهاي داخلي به بازارهاي خارجي، صنعت خودروسازي در ايران بايد به سمت پايداري سوق پيدا كند و از طرفي فشار مصرفكنندگان، مقررات دولتي و تقاضاهاي ذينفعان براي مزيتهاي رقابتي صنعت خودروسازي را وادار ميكند تا تاثيرات محيطي و اجتماعي را در كنار شرايط اقتصادي در نظر بگيرند. بنابراين نياز به تحقيق در ايران در صنعت خودروسازي به دليل جايگاه ويژه اين صنعت از لحاظ توليد و ارزش افزوده مستقيم و غيرمستقيم وجود دارد.
مدل ارائه شده در این مقاله به مدیران و تصمیمگیرندگان اجازه میدهد که نتایج بدست آمده از اجرای شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج را ارزیابی و کنترل نمایند و همچنین کمک میکند تا حوزههای بهبود در زنجیره تامین را شناسایی کنند.
پیشینه پژوهش
اورجی و لیو14 (2018) به بررسی رفتار پویای محرکهای کلیدی رویکرد ناب مبتنی بر نوآوری برای دستیابی به پایداری پرداختهاند. از منطق فازی و تاپسیس فازی برای اولویتبندی محرکهای کلیدی رویکرد ناب استفاده کردهاند. سپس مدل سیستم پویا15 برای بررسی پویایی رویکرد ناب و تاثیرشان بر عملکرد پایدار در مدت زمان طولانی در زنجیره تامین تولیدی ارائه دادهاند. نتایج مطالعه آنها نشان میدهد که رفتار پویای مقررات دولتی و شرایط کار اجباری بر عملکرد پایدار به طور مداوم تاثیر میگذارد و دسترسی نقدینگی و دانش بنیادی تاثیر بالایی بر عملکرد پایدار ندارد.
گویندان و همکاران (2014) مقالهای تحت عنوان "تاثیر شیوههای مدیریت زنجیره تامین بر پایداری" ارائه کردند. هدف از این مقاله بررسی تاثیر شیوههای زنجیره تامین سبز، تابآور و ناب بر پایداری زنجیره تامین است. آنها با یک رویکرد تحقیقی قیاسی، مدل مفهومی را استخراج کردهاند. این تحقیق در زنجیره تامین خودروسازی در کشور پرتغال انجام گرفته است. مدل مفهومی تحقیق که از تحلیل دادهها به دست آمده است تاثیر شیوههای سبز، ناب و تابآور را بر پایداری ارزیابی میکند. شیوههایی که بر پایداری زنجیره تامین تاثیر معناداری دارند عبارتند از: حذف ضایعات، مدیریت ریسک زنجیره تامین و تولید. همچنین شیوههای حمل و نقل انعطافپذیر، منبعیابی انعطافپذیر، گواهینامه ایزو 14001، لجستیک معکوس بر پایداری زنجیره تامین تاثیر معناداری نداشتند.
نادین کافا16 (2013) مدلی تحلیلی برای اندازهگیری عملکرد پایداری برای مدیریت زنجیره تامین سبز ارائه کرده است. هدف از ارائه مدل تحلیلی بررسی تاثیر شیوههای سبز بر عملکرد پایداری در زنجیره تامین بوده است. شیوههای انتخابی مدیریت زنجیره تامین سبز شامل خرید سبز، طراحی سبز، تولید سبز، توزیع سبز و لجستیک معکوس بوده است. البته تمرکز اصلی این مقاله، تاکید بر موضوعات زیستمحیطی میباشد. آنها بیان دارند که این مدل تحلیلی اولین گام به سوی فراهم کردن یک دیدگاه جامع است که روابط بین شیوههای مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد پایداری را توضیح میدهد.
صفایی قادیکلایی و غلامرضاتبار (1393) چارچوبی برای ارزیابی پایداری زنجیره تامین مواد غذایی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکهای فازی ارائه کردهاند. برای بومیسازی و تایید معیارهای پژوهش از روش دلفی ساعتی استفاده شده است. یافتههای آنها نشان میدهد که سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی کارکنان و گازهای گلخانهای مهمترین معیارهای دستیابی به زنجیره تامین پایدار میباشد. آنها بیان دارند که از این چارچوب میتوانند برای ارزیابی بخشهای مختلف زنجیره تامین مواد غذایی و سنجش میزان پایداری استفاده کنند.
توآیچین و همکاران17 (2015) مقالهای تحت عنوان" مدیریت زنجیره تامین سبز، همکاری زیستمحیطی و عملکرد پایداری" ارائه کردند. آنها بیان میکنند که تمرکز در این مقاله بر همکاری زیستمحیطی به عنوان یک قابلیت کلیدی برای تسهیل در فرمولبندی استراتژیک مدیریت زنجیره تامین سبز میباشد. هدف از این مقاله شامل موارد زیر میباشد: 1) مرور ادبیات موجود در مورد رابطه بین مدیریت زنجیره تامین سبز و همکاری زیستمحیطی و عملکرد پایداری 2) پیشنهاد یک مدل مفهومی قابل قبول برای ارتباط بین این سه متغیر (مدیریت زنجیره تامین سبز، همکاری زیستمحیطی و عملکرد پایداری) در شرکتهای تولیدی میباشد که این نویسندگان از روش مدلسازی معادلات ساختاری پیشرفته استفاده کردهاند. یافتههای پژوهش برای شرکتهای تولیدی در توسعه همکاری زیستمحیطی با تامینکنندگان به منظور دستیابی به عملکرد پایداری بسیار مهم است.
جولیا و ولف18 (2011) مقالهای تحت عنوان"ادغام مدیریت زنجیره تامین پایداری: تحلیل کیفی صنعتی تولیدی آلمان" ارائه کردهاند که یک مدل قابل آزمون و منسجم برای ادغام مدیریت زنجیره تامین پایدار فراهم کردهاند. در این مطالعه 4 شرکت از صنعت تولیدی آلمان مورد پژوهش قرار گرفتهاند. این پژوهشگران فاکتورهای مهم برای توانا کردن یا مانع شدن از ادغام پایداری را در مدیریت زنجیره تامین پایدار شناسایی کردهاند. آنها بیان میکنند که سازمانها باید با گروههای ذینفع متعدد برای تشخیص تنوع انتظاراتشان و تبدیل به یک استراتژی مناسب به هم نزدیک گردند.
روششناسی پژوهش
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی میباشد. این پژوهش در دو مرحله انجام گرفته است. مرحله اول یکپارچهسازی پارادایمهای ناب، چابک، تابآور و سبز میباشد که شيوههاي مديريت زنجيره تامين لارج از ادبيات پژوهش استخراج گرديده است و به جهت بوميسازي شيوههاي مديريت زنجيره تامين لارج در ايران در صنعت خودروسازي از روش دلفي فازي استفاده شده است و از روش فرايند تحليل شبكهاي فازي براي اولويتبندي شيوهها بهره گرفته شده است. مهمترین شیوهها در قالب رویکردی یکپارچه از شیوههای لارج ارائه گردید. بدين منظور از ديدگاه 11 نفر از خبرگان و مديران صنعت خودروسازي استفاده شده است. مرحله دوم ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج میباشد که به منظور طراحی مدل ارزیابی عملکرد پایداری با استفاده از پویایی سیستم از نظرات خبرگان برای تعیین روابط بین معیارهای پایداری و شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج استفاده شده است. برای جمعآوری دادههای کیفی از پرسشنامه و مصاحبه با خبرگان استفاده شده است. جامعه آماری برای پاسخگویی به پرسشنامه، مدیران و کارشناسان بخشهای مختلف صنعت خودروسازی میباشند. دادههای پژوهش، دادههای واقعی مربوط به سالهای 1396 و 1397 در زنجیره تامین خودروسازی میباشد که از طریق نامهنگاری با مدیران واحدهای مربوطه استخراج گردید.
گامهای مدلسازی
ابتدا مساله به صورت دقیق شناسایی و تعریف میگردد. با تعریف دقیق مساله میتوان تبیین کرد که چرا رفتاری خاص از سیستم سر میزند. در گام دوم، فرضیه پویا19 از مسئله ارائه میشود و ساختار کلی مدل در قالب نمودار علی و معلولی شکل میگیرد و در ادامه نمودار علی و معلولی مبنایی برای ارائه نمودار حالت- جریان میباشد. در گام سوم، از طریق جمعآوری دادهها، روابط ریاضی بین متغیرها و مقادیر اولیه بدست آمده است و از طریق نرمافزار ونسیم20 فرموله میگردد. در گام چهارم، آزمونهای متعددی با هدف ایجاد اطمینان از اعتبار و قابلیت اعتماد مدل صورت میپذیرد و در مرحله آخر نیز سناریوهایی برای بهبود عملکرد مدل طراحی و نتایج بدست آمده از اجرای این سناریوها21 تجزیه و تحلیل شده است.
تحلیل دادهها و یافتههای پژوهش
مرحله اول: یکپارچهسازی پارادایمهای ناب، چابک، تابآور و سبز با استفاده از دلفی فازی و فرآیند تحلیل شبکهای فازی
براي شناسايي شيوههاي مديريت زنجيره تامين لارج از روش دلفي فازي بهره گرفته شده است . هدف روش دلفي، دسترسي به مطمئنترين توافق گروهي خبرگان درباره موضوعي خاص است كه با استفاده از پرسشنامه و نظرخواهي از خبرگان به دفعات با توجه به بازخورد حاصل از آنها صورت ميگيرد. در مطالعه حاضر تلاش شده است تا شيوههاي مديريت زنجيره تامين لارج مستخرج شده از ادبيات موضوع از طريق خرد جمعي گروهي از خبرگان در صنعت خودروسازي بررسي شود. البته اين فرايند داراي ابهام زيادي ميباشد و نميتوان اين موضوع را از طريق روشهاي قطعي ارزيابي كرد. لذا به منظور رفع موانع مربوط به عدم دقت و صراحت در موضوع مربوطه، نظريه فازي در روش دلفي ادغام ميشود. در اين مطالعه از روش دلفي فازي استفاده گرديده و فرايند اجراي اين روش به شرح ذيل ميباشد: در دور اول روش دلفي فازي، معيارهاي استخراج شده از ادبيات پژوهش در قالب پرسشنامه براي خبرگان ارسال گرديد و خبرگان هيچ معياري به پرسشنامه اضافه نكردند كه دليلي بر جامع بودن شيوههاي شناسايي شده در ادبيات پژوهش است. در دور دوم، جمعبندي نظرات خبرگان در دور اول، براي آنها ارسال گرديد و مجددا از آنها خواسته شد تا نظرات خود را نسبت به نتايج بيان كنند. با توجه به اينكه در اين دور تفاوت نظرات خبرگان كمتر از 0.2 است، اجماع گرديده است.
جدول 1. دلفي فازي
ارزش زباني | بسيار مناسب | مناسب | معمولي | نامناسب | بسيار نامناسب | ميانگين غيرفازي شده نظرات خبرگان | تفاوت ميانگين نظرات خبرگان | ||
معيار- ارزش فازي | (7،9،10) | (5،7،9) | (3،5،7) | (1،3،5) | (0،1،3) | ||||
روابط با مشتریان | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.2 | ||
تولید به موقع | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.19 | ||
روابط بلندمدت با تامینکنندگان | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.2 | ||
مدیریت کیفیت جامع | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
کاهش زمان راهاندازی | 2 | 2 | 1 | 3 | 2 | 4.08 | 0.18 | ||
کاهش اندازه انباشته | 1 | 1 | 2 | 4 | 2 | 3.18 | 0.19 | ||
كاهش ضايعات | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
برنامهریزی متناسب، متمرکز و مشترک | 5 | 4 | 1 | 0 | 0 | 7.74 | 0.2 | ||
توانایی تغییر زمانهای تحویل سفارش تامینکنندگان | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
سرعت در بهبود پاسخگویی به تغییرات نیازهای بازار | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
سرعت در بهبود خدمت به مشتری | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.19 | ||
افزایش فراوانی معرفی محصول جدید | 1 | 1 | 0 | 5 | 3 | 3.08 | 0.17 | ||
کاهش زمان چرخه توسعه | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.19 | ||
حمل و نقل انعطافپذیر | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.18 | ||
موجودی استراتژیک | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.2 | ||
کاهش زمان تاخیر | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
منبعیابی انعطافپذیر | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.2 | ||
توسعه قابلیت دید از موجودی پاییندستی و شرایط تقاضا | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.17 | ||
استراتژی منبعیابی برای تغییر تامینکنندگان | 4 | 2 | 1 | 2 | 1 | 6.21 | 0.2 | ||
مديريت ريسك زنجيره تامين | 2 | 3 | 1 | 3 | 1 | 5.46 | 0.2 | ||
همکاری زیستمحیطی با تامینکنندگان | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
توليد پاك | 2 | 2 | 0 | 3 | 3 | 3.98 | 0.2 | ||
گواهینامه ایزو 14001 | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.2 | ||
کاهش مصرف انرژی | 8 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8.92 | 0.19 | ||
لجستیک معکوس | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.18 | ||
استفاده مجدد و بازیافت مواد و دستهبندی | 7 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8.46 | 0.18 | ||
بستهبندی دوستدار محیط زیست | 1 | 2 | 2 | 3 | 2 | 3.64 | 0.2 | ||
كاهش حجم زباله | 5 | 4 | 1 | 0 | 0 | 7.74 | 0.18 | ||
تحقيق و توسعه سبز | 2 | 3 | 1 | 3 | 1 | 5.46 | 0.2 | ||
| |||||||||
برای تعیین وزن معیارها و زیرمعیارهای مدل از تکنیک تحلیل شبکهای فازی استفاده شده است. مراحل انجام تحلیل به صورت زیر است:
· اولویتبندی معیارهای اصلی بر اساس هدف از طریق مقایسه زوجی
برای انجام تحلیل شبکهای، نخست معیارهای اصلی بر اساس هدف به صورت زوجی مقایسه شدهاند. مقایسه زوجی بسیار ساده است و تمامی عناصر هر خوشه باید به صورت دو به دو مقایسه شوند. چون 4 معیار اصلی وجود دارد، 6 مقایسه زوجی از دیدگاه خبرگان انجام می گیرد. در این روش، ابتدا دیدگاه خبرگان با طیف نه درجهای ساعتی گردآوری شده و سپس فازیسازی انجام میگیرد. برای تجمیع دیدگاه خبرگان در روش فرآیند تحلیل شبکهای فازی از روش میانگین هندسی استفاده شده است. پس از تشکیل ماتریس مقایسههای زوجی، جمع فازی هر سطر محاسبه میشود. برای نرمالسازی ترجیحات هر معیار، باید مجموع مقادیر آن معیار بر مجموع تمامی ترجیحات (عناصر ستون) تقسیم شود. چون مقادیر فازی هستند بنابراین جمع فازی هر سطر در معکوس مجموع ضرب میشود. هر یک از مقادیر بدست آمده وزن فازی و نرمال شده مربوط به معیارهای اصلی هستند. در گام نهایی فازیزدائی مقادیر بدست آمده و محاسبات عدد قطعی صورت گرفته صورت است. جدول 2 وزن معیارهای اصلی (پارادایمهای تابآور، ناب، چابک و سبز) را نشان میدهد.
جدول 2. وزن معیارهای اصلی بر اساس بردار ویژه
پارادایمها | وزن پارادایمها |
تابآور | 568/0 |
ناب | 432/0 |
چابک | 246/0 |
سبز | 239/0 |
· اولویتبندی هریک از زیرمعیارها در خوشه مربوط به خود از طریق مقایسه زوجی
در گام دوم از تکنیک تحلیل شبکهای فازی، زیرمعیارهای مربوط به هر معیار (شیوههای ناب، چابک، تابآور و سبز) بصورت زوجی مقایسه شدهاند. پس از تشکیل ماتریس مقایسههای زوجی بدست آمده برای زیرمعیارهای مربوط به هر معیار، جمع فازی هر سطر محاسبه میشود. در گام نهائی فازیزدائی مقادیر بدست آمده و محاسبات عدد قطعی صورت گرفته است.
جدول 3. وزن زیرمعیارها بر اساس بردار ویژه
زیرمعیارهای چابک | وزن زیرمعیارها |
زیرمعیارهای تابآور | وزن زیرمعیارها |
کاهش زمان چرخه توسعه | 1661/0 | توسعه قابلیت دید از موجودی پاییندستی و شرایط تقاضا | 068/0 |
توانایی تغییر زمانهای تحویل سفارش تامینکنندگان | 326/0 | موجودی استراتژیک | 198/0 |
سرعت در بهبود پاسخگویی به تغییرات نیازهای بازار | 606/0 | حمل و نقل انعطافپذیر | 265/0 |
سرعت در بهبود خدمت به مشتری | 132/0 | منبعیابی انعطافپذیر | 209/0 |
|
| کاهش زمان تاخیر | 283/0 |
زیرمعیارهای سبز | وزن زیرمعیارها | زیرمعیارهای ناب | وزن زیرمعیارها |
گواهینامه ایزو 14001 | 198/0 | روابط با مشتریان | 185/0 |
همکاری زیست محیطی با تامینکنندگان | 190/0 | تولید به موقع | 312/0 |
لجستیک معکوس | 172/0 | روابط بلندمدت با تامین کنندگان | 242/0 |
استفاده مجدد و بازیافت مواد و دستهبندی | 161/0 | مدیریت کیفیت جامع | 298/0 |
کاهش مصرف انرژی | 224/0 | كاهش ضايعات | 262/0 |
نرخ ناسازگاری مقایسههای انجام شده در پارادایمهای تاب آور، ناب، چابک و سبز به ترتیب 019/0، 023/0، 076/0 و 008/0 بدست آمده است که همگی کوچکتر از 1/0 می باشند. بنابراین میتوان به مقایسههای انجام شده اعتماد نمود.
· محاسبه سوپرماتریس اولیه، سوپرماتریس موزون و سوپرماتریس حد
برای تعیین وزن نهائی، خروجی مقایسه معیارهای اصلی براساس هدف و روابط درونی میان معیارها، در یک سوپرماتریس ارائه میشود. به این سوپرماتریس، سوپرماتریس اولیه یا ناموزن گفته میشود. برای دستیابی به اولویت نهائی باید‌های کلی در یک سیستم با تاثیرات متقابل، بردارهای اولویت‌های داخلی (یعنی همان wهای محاسبه شده) در ستون‌های مناسب یک ماتریس وارد می‌شوند. در نتیجه یک سوپر ماتریس (در واقع یک ماتریس تقسیم‌بندی شده) که هر بخش از این ماتریس ارتباط بین یک دو خوشه در یک سیستم را نشان میدهد، بدست میآید (زبردست، 1380). با توجه به روابط شناسائی شده در مطالعه حاضر، سوپر ماتریس اولیه این مطالعه به صورت زیر خواهد بود:
رابطه 1)
در این سوپرماتریس بردار W21 اهمیت هریک از معیارهای اصلی را براساس هدف نشان میدهد. بردار W22 نشان دهنده مقایسه زوجی روابط درونی بین معیارهای اصلی است. بردار W32 نشان دهنده اهمیت هر یک از زیرمعیارها در خوشه مربوط به خود میباشد. درایه‌های صفر نیز گویای بی‌تأثیر بودن فاکتورها در محل تلاقی سطر و ستون بر یکدیگر است. بردار W33 نشان دهنده مقایسه زوجی روابط درونی بین زیرمعیارهای است.
با توجه به محاسبات انجام گرفته در گامهای انجام شده سوپرماتریس ناموزون(اولیه) بدست آمده است. در مرحله بعد با استفاده از مفهوم نرمال کردن، سوپرماتریس ناموزون به سوپرماتریس موزون (نرمال) تبدیل میشود. در سوپرماتریس موزون جمع عناصر تمامی ستون‌ها برابر با یک میشود. گام بعدی محاسبه سوپرماتریس حد میباشد. سوپرماتریس حد با توان رساندن تمامی عناصر سوپرماتریس موزون بدست میآید. این عمل آنقدر تکرار میشود تا تمامی عناصر سوپر ماتریس شبیه هم شود. در این حالت تمامی درایه‌های سوپرماتریس برابر صفر خواهد بود و تنها درایه‌های مربوط به زیرمعیارها عددی میشود که در تمامی سطر مربوط به آن درایه تکرار میشود. سوپرماتریس حد محاسبه شده با نرمافزار سوپردسیژن به‌صورت زیر است. بنابراین اولویت نهایی زیرمعیارها به صورت جدول 4 خواهد بود:
جدول 4. اولویت نهایی شیوههای ناب، چابک، تابآور و سبز
زیرمعیار | نماد زیرمعیار | وزن نهایی | رتبهبندی نهایی |
گواهینامه ایزو 14001 | S11 | 0703/0 | 9 |
کاهش مصرف انرژی | S12 | 0722/0 | 7 |
لجستیک معکوس | S13 | 0565/0 | 13 |
استفاده مجدد و بازیافت مواد و بستهبندیها | S14 | 0423/0 | 15 |
همکاری زیست محیطی با تامینکنندگان | S15 | 0512/0 | 14 |
روابط با مشتریان | S21 | 0646/0 | 11 |
تولید بهموقع | S22 | 0815/0 | 1 |
روابط بلندمدت با تامینکننده | S23 | 0672/0 | 10 |
مدیریت کیفیت جامع | S24 | 0798/0 | 2 |
حذف ضایعات | S25 | 731/0 | 6 |
حمل و نقل انعطافپذیر | S31 | 745/0 | 5 |
موجودی استراتژیک | S32 | 0632/0 | 12 |
کاهش زمان تاخیر | S33 | 0752/0 | 4 |
منبعیابی انعطافپذیر | S34 | 0714/0 | 8 |
توسعه قابلیت دید ازموجودی پاییندستی و شرایط تقاضا | S35 | 0356/0 | 18 |
توانایی تغییر زمانهای تحویل سفارش تامینکنندگان | S41 | 0768/0 | 3 |
سرعت در بهبود پاسخگویی به تغییرات نیازهای بازار | S42 | 0401/0 | 16 |
سرعت در بهبود خدمت به مشتری | S43 | 0323/0 | 19 |
کاهش زمان چرخه توسعه | S44 | 0388/0 | 17 |
در نهایت مهمترین شیوههای ناب، چابک، تابآور و سبز که رویکردی یکپارچه از مدیریت زنجیره تامین لارج می باشد برای بررسی پویایی شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و تاثیرشان بر عملکرد پایداری در زنجیره تامین قطعات خودرو انتخاب شدند که در جدول 5 بیان شده است.
مرحله دوم: ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج با استفاده از رویکرد پویایی سیستم
فرضیه پویا
کاهش زمان تاخیر یک استراتژی جدید جهانی است که ممکن است موجب افزایش پاسخگویی، رقابتپذیری، بهبود سرعت ارائه خدمات، رضایت مشتری، افزایش فروش و سود میشود. کاهش زمان تاخیر یک مزیت رقابتی ایجاد میکند و در دستیابی به بهینهسازی زنجیره تامین داخلی و پایداری بهتر کمک میکند. تولید قابل انعطاف مستلزم تحویل سریع قطعات از سوی تامینکنندگان میباشد. زمان تاخیر کوتاه با موجودی تامینکننده مرتبط است. افزایش زمان تاخیر در زنجیره تامین منجر به سطوح بالاتری از موجودی میشود و هر اندازه خطوط تامین دورتر باشد این امکان وجود دارد که زمان تاخیر زنجیره افزایش یابد و این امر موجب افزایش موجودی میشود. موجودی و کاهش زمان تاخیر برای حفاظت در برابر مقدار تقاضا، زمان تقاضا، زمان تولید و مقادیر تولید استفاده میشود. با کاهش زمان تاخیر انتظار می رود به دلیل اطلاعات دقیقتر تقاضا و نیازمندی به موجودی کمتر، هزینههای موجودی کاهش یابد، البته هزینههای سفارشدهی را افزایش میدهد زیرا تامینکنندگان قیمتهای بالاتری را برای سفارشات با زمان تاخیر کوتاهتر در نظر میگیرند. در نهایت زمان تاخیر کوتاهتر، سطح خدمات مشتریان را بهبود میبخشد. کاهش زمان تاخیر یک بهبود عملیاتی است که به طور غیر مستقیم بر انتشار کربن بر کل زنجیره تامین تاثیر دارد که با برخی ریسکها و هزینههای اضافی مرتبط است. تاخیر علاوه بر اینکه تاثیر منفی بر عملکرد اقتصادی دارد بر عملکرد زیست محیطی هم تاثیرگذار میباشد. هر اندازه زمان تاخیر طولانیتر باشد موجبات ظهور بحران در شبکه تامین فراهم میشود و در نهایت احتمال آسیبپذیری زنجیره تامین را در مقابل اختلالات افزایش میدهد. روند تغییرات زمان تاخیر تحویل به ساپکو در شکل 1 نشان داده شده است.
شکل 1. زمان تاخیر تحویل به ساپکو
جدول 5. شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و معیارهای پایداری
ردیف | شیوه های مدیریت زنجیره تامین لارج | منابع |
1 | تولید به موقع (JIT)22 | (Susana Garrido Azevedo, Carvalho, & Cruz-Machado, 2016a), (Hajmohammad, Vachon, Klassen, & Gavronski, 2013), (Lotfi & Saghiri, 2018), (Parveen, Kumar, & Narasimha Rao, 2011), Govindan et al., 2013 |
2 | مدیریت کیفیت جامع | Govindan et al., 2013; Kannan Govindan et al., 2014; Lotfi & Saghiri, 2018; Parveen et al., 2011 |
3 | توانایی تغییر زمانهای تحویل تامین کنندگان | Azevedo et al., 2016; Carvalho & Cruz-Machado, 2012 |
4 | کاهش زمان تاخیر | Azevedo et al., 2013; Azevedo et al., 2016; Carvalho et al., 2013; Carvalho et al., 2012; Govindan et al., 2014 |
5 | حمل و نقل انعطافپذیر | Azevedo et al., 2013; Azevedo et al., 2016; Carvalho et al., 2012; Govindan et al., 2013; Govindan et al., 2014 |
6 | كاهش ضايعات | Govindan et al., 2014 |
7 | کاهش مصرف انرژِی | (Susana Garrido Azevedo et al., 2016a; De et al., 2018; Holt & Ghobadian, 2009) |
8 | منبع يابي انعصاف پذير | Govindan et al., 2014 |
9 | ایزو 14001 | Govindan et al., 2014 |
ردیف | معیار های پایداری | منابع |
1 | هزینهها | (Ahi, Jaber, & Searcy, 2016; Azadi, Jafarian, Farzipoor Saen, & Mirhedayatian, 2015; Fallahpour, Udoncy Olugu, Nurmaya Musa, Yew Wong, & Noori, 2017) |
2 | سود | (Ahi & Searcy, 2015) |
3 | پاسخگویی | (Boukherroub, Ruiz, Guinet, & Fondrevelle, 2015; Bourlakis, Maglaras, Gallear, & Fotopoulos, 2014) 2014 |
4 | انعطافپذیری | (Amrina & Yusof, 2011; Azadi et al., 2015; Boukherroub et al., 2015; Bourlakis et al., 2014; Fallahpour et al., 2017) |
5 | کیفیت | (Azadi et al., 2015; Boukherroub et al., 2015; Bourlakis et al., 2014; Fallahpour et al., 2017; Izadikhah & Farzipoor Saen, 2016; Kafa, Hani, & El Mhamedi, 2013; Ruiz-Benítez, López, & Real, 2018) |
6 | تحویل به موقع | (Amrina & Yusof, 2011; Fallahpour et al., 2017; Izadikhah & Farzipoor Saen, 2016) |
7 | رضایت مشتری | (Ahi et al., 2016; Ahi & Searcy, 2015; Amrina & Yusof, 2011; Ruiz-Benítez et al., 2018) |
8 | رقابت پذیری | (Ahi et al., 2016; Erol, Sencer, & Sari, 2011) |
9 | رضایت شغلی کارکنان | (Ahi & Searcy, 2015; Amrina & Yusof, 2011; Kafa et al., 2013) |
10 | مصرف انرژی | (Ahi et al., 2016; Ahi & Searcy, 2015; Erol et al., 2011; Gopal & Thakkar, 2016; K Govindan et al., 2013) |
11 | مصرف سوخت | (Amrina & Yusof, 2011) |
12 | درآمد | Experts opinion |
نمودار علی و معلولی
جدول 5 نشاندهنده متغیرهای استفاده شده در مدل برای زنجیره تامین قطعات خودرو میباشد.برای نشان دادن روابط علی بین متغیرها و ساختار بازخوردی سیستم بهترین ابزار،
استفاده از نمودار علی و معلولی می باشد. این نمودار دارای 3 حلقه بازخورد منفی و 3 حلقه بازخورد مثبت میباشد. در شکل 2 در یک نگاه روابط علی و معلولی بین شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و معیارهای پایداری نشان داده شده است.
شکل2. نمودار علی و معلولی
نمودار حالت– جریان
این نمودار نحوه تعامل بین متغیرهای یک سیستم را با یکدیگر نشان میدهد. متغیرهای استفاده شده در این مدل به سه گروه الف) متغیرهای حالت: این متغیرها نشاندهنده انباشت در یک دوره زمانی میباشد و در طول زمان توسط متغیر نرخ افزایش یا کاهش مییابد. مانند سطح موجودی انبار تامینکننده، سطح موجودی انبار ساپکو، سفارشات عقب افتاده ساپکو. ب) متغیرهای نرخ: این متغیرها تعیینکننده متغیرهای حالت در سیستم هستند مانند: تعداد تولید قطعه، تعداد ارسالی به ساپکو. ج) متغیرهای کمکی: این متغیرها مقدار آنها از مقدار متغیرها در دورههای زمانی قبل مستقل هستند که در جدول 5 به معرفی متغیرها پرداخته شده است. شکل 4 نمودار حالت- جریان مدل را نشان می دهد.
شکل 3. نمودار حالت- جریان
اعتبارسنجی مدل
یکی از مراحل بسیار مهم مدلسازی، اعتبارسنجی مدل میباشد. از آنجا که مدل پویایی سیستم معمولا عملیات واقعی سیستمهای واقعی را در برخی جنبهها نشان میدهد اعتبارسنجی مدل برای تایید پذیرش مدل با بررسی نزدیک بودن آن با دنیای واقعی بسیار ضروری و مهم است (Gary et al; 2018). برای اطمینان از اعتبار عملکرد مدل، آزمونهای زیر انجام گردید که نتایج آنها به شرح زیر میباشد:
1-آزمون ارزیابی ساختار مدل: در این پژوهش، با بهرهگیری از نظرات کارشناسان و خبرگان در زنجیره تامین خودروسازی، ساختار مدل بررسی گردید و اعتبار ساختاری مدل مورد تایید قرار گرفت.
2- آزمون حدی: در این روش، برخی متغیرهای مدل در معرض تغییرات ناگهانی و شرایط حدی قرار گرفتند و رفتار مدل مورد بررسی قرار میگیرد. به عنوان مثال تعداد تحویل سفارشات به تامین کننده در ماه 24، 50 درصد افزایش داده میشود. همانطور که در شکل 4 مشاهده میشود با انجام این آزمون، زمان تاخیر تحویل به تامینکننده به شدت کاهش پیدا میکند همچنین متغیرهای پاسخگویی تامینکننده و رقابت پذیری افزایش چشمگیری داشته است.
شکل 4. آزمون حدی مربوط به متغیر پاسخگویی تامین کننده و زمان تاخیر تحویل تامین کننده سطح اول
3- آزمون بازتولید رفتار: هدف از انجام آزمون بازتولید رفتار، مقایسه نتایج شبیه سازی با دادههای واقعی برای اطمینان از صحت عملکرد رفتار الگو است. در این حالت، رفتار شبیه سازی شده برای الگو بازتولید میشود تا با دادههای واقعی مقایسه گردد. همانگونه که در شکل 5 ملاحظه میشود، اطلاعات واقعی و شبیه سازی تعداد ارسالی به تامین کننده سطح اول و تعداد ارسالی به ساپکو در سالهای 1396 و 1397 نشان داده شده است. این نمودارها رفتار متغیرها را که به خوبی شبیه سازی شده، نشان میدهد.
شکل 5. آزمون بازتولید رفتار مربوط به متغیر تعداد ارسالی به ساپکو و تعداد ارسالی به تامین کننده سطح اول
سناریوها
سناریو اول: بهبود در اجرای حذف ضايعات
یکی از شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج که بر پایداری زنجیره تامین تاثیر دارد، شیوه حذف ضايعات میباشد. حذف ضايعات يكي از شيوههاي زنجيره تامين ناب ميباشد. با اجرای این سناریو، هزينههاي توليدي كاهش چشمگيري داشته است. همچنین بهبود در اجرای كاهش ضايعات منجر به افزایش کارایی و بهرهوری گردیده است. با اجراي اين سناريو هزينهها كاهش يافته و به تبع آن با كاهش هزينه عملكرد اقتصادي افزايش قابل ملاحظهاي مييابد. با افزایش 30 درصدی در اجرای كاهش ضايعات، مصرف انرژي و هزينه انرژي كاهش قابل ملاحظهاي مييابد و بر عملكرد اقتصادي تاثير مثبتي داشته است. همچنين با اجراي كاهش ضايعات، مصرف سوختهای فسیلی و آلایندههای زیستمحیطی کاهش یافته و در نتیجه عملکرد زيستمحيطي افزایش قابل قبولی داشته است. با کاهش ضایعات؛ بهرهوری و کارایی افزایش یافته و در ادامه کیفیت و رضایت مشتری را بهبود بخشیده و در نهایت برعملکرد اجتماعي تاثیر مثبتی دارد. در نتیجه، حذف ضایعات، پایداری در زنجیره تامین را بهبود بخشیده و زنجیره تامین را پایدارتر کرده است. در شكل 6 ميزان صرفه جويي و پايداري در زنجيره تامين نشان داده شده است.
شکل 6. میزان مصرف انرژی و پایداری در زنجیره تامین بعد از اجرای سناریو بهبود در اجرای حذف ضايعات
سناریو دوم: بهبود در اجرای مدیریت کیفیت جامع
یکی از شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج که بر پایداری زنجیره تامین تاثیر دارد، شیوه مدیریت کیفیت جامع میباشد. با اجرای این سناریو، مشارکت کارکنان افزایش قابل ملاحظهای داشته است و موجب افزایش کیفیت محصول گردیده است همچنین بهبود در اجرای TQM منجر به افزایش کارایی و بهرهوری گردیده است. علاوه بر این بر متغیرهای رضایت مشتری و رقابتپذیری تاثیر افزایشی داشته و موجب افزایش تعداد سفارشات جدید توسط مشتری گردیده است. با افزایش 30 درصدی در اجرای مدیریت کیفیت جامع، مشخص گردید که عملکرد اجتماعی افزایش قابل قبولی داشته است و بر عملکرد اقتصادی تاثیر نداشته است و عملکرد زیست محیطی را به صورت جزیی بهبود داده است. ولی در کل، پایداری در زنجیره تامین را بهبود بخشیده و زنجیره تامین را پایدارتر کرده است.
شکل 7. پایداری و رضایت شغلی کارکنان در زنجیره تامین بعد از اجرای سناریو بهبود در اجرای TQM
بحث و نتیجهگیری
موضوع پایداری در زنجیره تامین به یکی از مسائل مهم در محیط کسب و کار امروزی تبدیل شده است و نقش بسیار مهمی در افزایش توان رقابتی دارد. در این مقاله، زنجیره تامین خودروسازی به منظور درک پویایی شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج بر عملکرد پایدار در طول زمان با استفاده از رویکرد پویایی سیستم شبیه سازی شده است. این پژوهش به ادبیات مربوطه به شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و اتخاذ استراتژیهایی برای دستیابی به پایداری در زنجیره تامین کمک شایانی کرده است. در این پژوهش شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج و معیارهای پایداری مرتبط با زنجیره تامین صنعت خودروسازی در ایران از طریق دلفی فازی شناسایی شدند و سپس از طریق به کارگیری فرایند تحلیل شبکهای فازی شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج اولویتبندی شدند و رویکردی یکپارچه در قالب زنجیره تامین لارج بدست آمده است و در ادامه بر اساس گامهای رویکرد پویایی سیستم، پس از تعیین فرضیه پویا، روابط علت و معلولی بین شیوه های لارج و معیارهای پایداری تعیین گردید و سپس نمودار حالت– جریان ترسیم شد. پس از ارائه مدل، اعتبارسنجی انجام گردید و در نهایت سناریوهای بهبود مدیریت کیفیت جامع و حذف ضایعات به منظور ارتقای رفتار مدل تبیین گردید و پس از اعمال سناریوها، تاثیر این شیوهها بر روی پایداری زنجیره تامین مشاهده گردید. نتایج بدست آمده از اجرای این سناریوها نشان از بهبود پایداری در زنجیره تامین میدهد. نتایج پژوهش نشان میدهد که بهبود اجرای مدیریت کیفیت جامع و حذف ضایعات شیوههای مناسبی برای پایدارتر شدن زنجیره تامین میباشند.
گویندان و همکاران 2014 بیان میکنند که شیوه TQM و حذف ضایعات؛ بیشترین تاثیر را بر روی عملکرد اجتماعی دارد و همچنین حذف ضایعات بیشترین تاثیر را بر روی پایداری اقتصادی دارد. مطابق با دیاس و همکاران 2013 شیوه حذف ضایعات که از شیوههای پارادایم ناب است به بهبود عملکرد زیست محیطی کمک میکند. پایداری زیست محیطی از طریق کاهش ضایعات و کاهش انتشار گازهای گلخانهای در زنجیره تامین به دست میآید (مارتینز 2017). نتایج این پژوهش نشان میدهد که شیوه TQM و حذف ضایعات از طریق افزایش کیفیت و رضایتمندی مشتری، بر روی عملکرد اجتماعی تاثیر مثبتی دارا میباشد و همچنین شیوه حذف ضایعات از طریق کاهش مصرف انرژی و هزینه انرژی بر عملکرد اقتصادی تاثیرگذار است که این نتایج با یافتههای گویندان و همکاران 2014 همراستا میباشد. سلاجقه و همکاران 2013 استدلال میکنند که وجود نگرانیهای کیفی در شرکتها برای تشویق منابع سازمانی به جهت دستیابی به بهرهوری و کارآیی بالاتر یک ضرورت میباشد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که اجرای شیوه TQM از طریق افزایش کیفیت محصول، موجب افزایش کارآیی و بهرهوری میگردد. ساتیش و همکاران 2008 بیان میکنند که سازمانی که شیوه TQM را اجرا مینماید سطح رضایت مشتری بالاتری دارد که منجر به بهبود عملکرد مالی میگردد. آنها دریافتند که اجرای TQM به طور مستقیم و مثبت بر رضایت مشتری تاثیر دارد که با نتایج این پژوهش همراستا میباشد. اجرای موفقیت آمیز TQM موجب بهبود کیفیت محصول می گردد که باعث رضایت مشتری از محصول می گردد. نتایج نشان میدهد که در بین استراتژیهای مختلف ناب، چابک، تابآور و سبز (لارج)، استراتژی ناب، استراتژی بسیار مهمی در دستیابی به پایداری در زنجیره تامین میباشد. بنابراین میتوان بیان کرد که مدیران و تصمیمگیران میتوانند با اتخاذ تدابیری سطح اجرایی مدیریت کیفیت جامع و حذف ضایعات را ارتقا دهند تا پایداری در زنجیره تامین افزایش یابد.
پیشنهادات
در این پژوهش 9 شیوه مدیریت زنجیره تامین لارج و 12 معیار پایداری مرتبط با زنجیره تامین صنعت خودروسازی استفاده شده است. به پژوهشگران آتی پیشنهاد میگردد معیارهای پایداری و شیوههای مدیریت زنجیره تامین لارج بسط داده شود و از سایر معیارها و شیوهها در مطالعهشان استفاده نمایند. این پژوهش بر صنعت خودروسازی متمرکز بوده است. از این رو نتایج این پژوهش قابل تعمیم به سایر صنایع نمیباشد بنابراین به پژوهشگران پیشنهاد میگردد، مطالعاتی در این زمینه در سایر صنایع تولیدی انجام گردد.
در مدل طراحی شده در این پژوهش تامینکننده قطعه در دو سطح در نظر گرفته شده است. در خصوص پژوهشهای آینده پیشنهاد میشود محققان علاقهمند به گسترش مرزهای مدل اقدام کرده و بخشهای بیشتری را به مدل وارد کنند. به عنوان مثال مدلسازی بخشهایی همچون شرکت مونتاژ کننده خودرو (ایران خودرو) و شرکت توزیع کننده خودرو میتواند گام موثری در جهت تکمیل آن باشد. همچنین در بخش سناریوها (سیاستها) میتوان با پیشنهاد سناریوهای دیگری، در جهت پایداری مسئله گام برداشت.
از عمدهترین محدودیتهای این پژوهش، عدم پاسخگویی به نامههای ارسالی به واحدهای مربوطه به جهت دریافت اطلاعات کمی مرتبط با موضوع تحقیق و پیگیریهای مکرر جهت دریافت اطلاعات میباشد. همچنین عدم پاسخگویی به پرسشنامههای توزیع شده بین خبرگان از دیگر محدودیتهای این پژوهش به شمار میرود. همچنین محدودیت مربوط به دسترسی کارشناسان و خبرگان صنعت درتهیه پرسشنامه بوده که فرآیند تهیه پرسشنامه را با وقفه روبرو کرده است.
یکی دیگر از محدودیتهای پژوهش در ارتباط با بعد اجتماعی پایداری بوده که ادبیات موضوعی بسیار کم میباشد. شکافی مهم در ارتباط با تحقیقات در پایداری اجتماعی در زنجیره تامین وجود دارد بنابراین معیارهای عملکرد اجتماعی نیاز به شناسایی دارد.
منابع
1. صفایی قادیکلایی، عبدالحمید. غلامرضا تبار دیو کلائی، زهرا.(1393)"تبیین چارچوبی برای ارزیابی پایداری زنجیره تامین مواد غذایی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکهای فازی (مورد مطالعه: شرکت های منتخب تولیدی فرآوردهای گوشتی استان مازندران)". فصلنامه مدیریت صنعتی.دوره 6، شماره 3 ص 535-554
2. زبردست، اسفندیار. (1380). كاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، پایگاه نشریات الكترونیكی دانشگاه تهران، هنرهای زیبا، سال چهاردهم، شماره: 10
3. محقر، علی؛ هاشمی پطرودی، سیدحمید؛ طلایی، حمیدرضا. (1395) "مدلسازی پويايي‌در‌زنجیره‌تأمین‌يک‌محصول‌جديد مبتني‌بر رويکرد‌پوياييهای‌سیستم". چشمانداز مدیریت صنعتی. شماره 24، ص 9-36
3. Ahi, P., Jaber, M. Y., & Searcy, C. (2016). A comprehensive multidimensional framework for assessing the performance of sustainable supply chains. Applied Mathematical Modelling, 40(23–24), 10153–10166. https://doi.org/10.1016/j.apm.2016.07.001
4. Ahi, P., & Searcy, C. (2015). An analysis of metrics used to measure performance in green and sustainable supply chains. Journal of Cleaner Production, 86, 360–377. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2014.08.005
5. Amrina, E., & Yusof, S. M. M. (2011). Key performance indicators for sustainable manufacturing evaluation in automotive companies. Industrial Engineering and Engineering Management (IEEM), 2011 IEEE International Conference On, pp. 1093–1097. https://doi.org/10.1109/IEEM.2011.6118084
6. Azadi, M., Jafarian, M., Farzipoor Saen, R., & Mirhedayatian, S. M. (2015). A new fuzzy DEA model for evaluation of efficiency and effectiveness of suppliers in sustainable supply chain management context. Computers & Operations Research, 54, 274–285. https://doi.org/10.1016/j.cor.2014.03.002
7. Azevedo, Susana G, Govindan, K., Carvalho, H., & Cruz-Machado, V. (2013). Ecosilient Index to assess the greenness and resilience of the upstream automotive supply chain. Journal of Cleaner Production, 56, 131–146. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2012.04.011
8. Azevedo, Susana Garrido, Carvalho, H., & Cruz-Machado, V. (2016a). LARG index: A benchmarking tool for improving the leanness, agility, resilience and greenness of the automotive supply chain. Benchmarking, 23(6), 1472–1499. https://doi.org/10.1108/BIJ-07-2014-0072
9. Azevedo, Susana Garrido, Carvalho, H., & Cruz-Machado, V. (2016b). LARG index. Benchmarking: An International Journal, 23(6), 1472–1499. https://doi.org/10.1108/BIJ-07-2014-0072
10. Berry, W. L., Christiansen, T., Bruun, P., & Ward, P. (2002). Lean Manufacturing : A Mapping of Competitive Priorities , Initiatives , Practices , and Operational Performance in Danish Manufacturers. (May).
11. Boukherroub, T., Ruiz, A., Guinet, A., & Fondrevelle, J. (2015). An integrated approach for sustainable supply chain planning. Computers & Operations Research, 54, 180–194. https://doi.org/10.1016/j.cor.2014.09.002
12. Bourlakis, M., Maglaras, G., Gallear, D., & Fotopoulos, C. (2014). Examining sustainability performance in the supply chain: The case of the Greek dairy sector. Industrial Marketing Management, 43(1), 56–66. https://doi.org/10.1016/j.indmarman.2013.08.002
13. Carvalho, H., Azevedo, S. G., & Machado, V. C. (2013). An innovative agile and resilient index for the automotive supply chain. International Journal of Agile Systems and Management, 6(3), 259. https://doi.org/10.1504/ijasm.2013.054969
14. Carvalho, H., & Cruz-Machado, V. (2012). Integrating Lean, Agile, Resilience and Green Paradigms in Supply Chain Management (LARG_SCM). In Supply Chain Management (Vol. 2, p. :151–179). https://doi.org/10.5772/14592
15. Christopher, M., & Peck, H. (2004). Building the resilience supply chain. International Journal of Logistics Management, 15(2), 1–13. https://doi.org/10.1080/13675560600717763
16. Chin, T. A., Tat, H. H., & Sulaiman, Z. (2015). Green Supply Chain Management, Environmental Collaboration and Sustainability Performance. Procedia CIRP, 26, 695–699. https://doi.org/10.1016/j.procir.2014.07.035
17. De, D., Chowdhury, S., Dey, P. K., & Ghosh, S. K. (2018). Impact of Lean and Sustainability oriented innovation on Sustainability performance of Small and Medium Sized Enterprises: A Data Envelopment Analysis-based Framework. International Journal of Production Economics. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.07.003
18. Dües, C.M., Tan, K.H., Lim, M., 2013. Green as the new Lean: How to use Lean practices as a catalyst to greening your supply chain. J. Clean. Prod, 40, 93–100.
19. Demeter, K., & Matyusz, Z. (2011). The impact of lean practices on inventory turnover. International Journal of Production Economics, 133(1), 154–163. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2009.10.031
20. Erol, I., Sencer, S., & Sari, R. (2011). A new fuzzy multi-criteria framework for measuring sustainability performance of a supply chain. Ecological Economics, Vol. 70, pp. 1088–1100. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2011.01.001
21. Fallahpour, A., Udoncy Olugu, E., Nurmaya Musa, S., Yew Wong, K., & Noori, S. (2017). A decision support model for sustainable supplier selection in sustainable supply chain management. Computers and Industrial Engineering, Vol. 105, pp. 391–410. https://doi.org/10.1016/j.cie.2017.01.005
22. Gopal, P. R. C., & Thakkar, J. (2016). Sustainable supply chain practices: an empirical investigation on Indian automobile industry. Production Planning & Control, 27(1), 49–64. https://doi.org/10.1080/09537287.2015.1060368
23. Govindan, K, Azevedo, S. G., & Carvalho, H. (2013). Lean , green and resilient practices influence on supply chain performance : interpretive structural modeling approach. https://doi.org/10.1007/s13762-013-0409-7
24. Govindan, Kannan, Azevedo, S. G., Carvalho, H., & Cruz-Machado, V. (2014). Impact of supply chain management practices on sustainability. Journal of Cleaner Production, 85, 212–225. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2014.05.068
25. Hajmohammad, S., Vachon, S., Klassen, R. D., & Gavronski, I. (2013). Reprint of Lean management and supply management : their role in green practices and performance q. Journal of Cleaner Production, 56, 86–93. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.06.038
26. Holt, D., & Ghobadian, A. (2009). An empirical study of green supply chain management practices amongst UK manufacturers. 20(7), 933–956. https://doi.org/10.1108/17410380910984212
27. Izadikhah, M., & Farzipoor Saen, R. (2016). Evaluating sustainability of supply chains by two-stage range directional measure in the presence of negative data. Transportation Research Part D: Transport and Environment, Vol. 49, pp. 110–126. https://doi.org/10.1016/j.trd.2016.09.003
28. Kafa, N., Hani, Y., & El Mhamedi, A. (2013). Sustainability performance measurement for green supply chain management. In IFAC Proceedings Volumes (IFAC-PapersOnline) (Vol. 6). https://doi.org/10.3182/20130911-3-BR-3021.00050
29. Lotfi, M., & Saghiri, S. (2018). Disentangling resilience, agility and leanness. Journal of Manufacturing Technology Management, 29(1), 168–197. https://doi.org/10.1108/JMTM-01-2017-0014
30. Martínez-Jurado, P. J., & Moyano-Fuentes, J. (2014). Lean Management, Supply Chain Management and Sustainability: A Literature Review. Journal of Cleaner Production, 85, 134–150. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.09.042
31. Martinez-Conesa, I., Soto-Acosta, P. and Carayannis, E.G. (2017), "On the path towards open innovation: assessing the role of knowledge management capability and environmental dynamism in SMEs", Journal of Knowledge Management, Vol. 21 No. 3, pp. 553-570. https://doi.org/10.1108/JKM-09-2016-0403
32. Orji, I. J., & Liu, S. (2018). A dynamic perspective on the key drivers of innovation-led lean approaches to achieve sustainability in manufacturing supply chain. Intern. Journal of Production Economics, (August), 0–1. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.12.002
33. Parveen, C. M., Kumar, A. R. P., & Narasimha Rao, T. V. V. L. (2011). Integration of lean and green supply chain - Impact on manufacturing firms in improving environmental efficiencies. Proceedings of the International Conference on Green Technology and Environmental Conservation, GTEC-2011, 143–147. https://doi.org/10.1109/GTEC.2011.6167659
34. Ruiz-Benítez, R., López, C., & Real, J. C. (2018). The lean and resilient management of the supply chain and its impact on performance. International Journal of Production Economics, 203, 190–202. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.06.009
35. Swafford, P. M., Ghosh, S., & Murthy, N. (2008). Int . J . Production Economics Achieving supply chain agility through IT integration and flexibility. 116, 288–297. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2008.09.002
36. Salajegheh, S., Pourrashidi, R., Yazdani, A., 2013. The relationship between total quality management (TQM) and organizational performance (case study in Kerman Steel and Rolling Plant). Interdiscip. J. Contemp. Res. Bus. 5 (4), 478e489
37. Satish, M; Sampath K Kumar; 2008. Implementing total quality management with a focus on enhancing customer satisfaction. International Journal of Quality & Reliability Management 25(9):913-927
38. Towill, D. R. (1996). Industrial dynamics modelling of supply chains. Logistics Information Management, 9, 43–56.
39. Wolf, J. (2011). Sustainable Supply Chain Management Integration: A Qualitative Analysis of the German Manufacturing Industry. Journal of Business Ethics, 102(2), 221–235. https://doi.org/10.1007/s10551-011-0806-0
یادداشتها ____________
1. [1] Sustainability
[2] . Economic, and environmental goals
[3] . Social
[4] . Environmental
[5] . Supply chain
[6] . Supply chain management
[7] . Lean
[8] . Agile
[9] . Resilient
[10] . Green
[11] .Synergy
[12] . Overlap
[13] . LARG
[14] . Orji & Liu
[15] . System Dynamics
[16] . Kafa et al
[17] . Chin et al
[18] . Wolf
[19] . Dynamic hypothesis
[20] . VENSIM
[21] . Scenarios
[22] . Just in time
Presentation of a Model of Sustainability Performance Assessment for scenario building in the LARG Supply Chain
Abstract
Background: Supply chain sustainability has become one of the most important issues in today's business environment and plays a very important role in increasing competitiveness. Improving sustainability in supply chains is one of the strategic objectives in the current business. Therefore, it is essential to assess the sustainability performance of the newly implemented management strategies.
Objective: The purpose of this paper is to provide a model for assessing the sustainability performance of LARG supply chain management practices in the automotive supply chain using the dynamics system.
Methods: first, LARG supply chain management practices were identified by reviewing the literature and interviewing industry experts and were prioritized using fuzzy DEMATEL and fuzzy analysis network process and were presented as an integrated approach to LARG supply chain management practices. Finally, the dynamic system has been used to assess the dynamics of LARG supply chain management practices and their impact on sustainable performance in the supply chain.
Results: The research findings show that the scenarios of improvement in in the implementation of total quality management (TQM) and just in time (JIT) lead to a more sustainable supply chain. The results of these scenarios show sustainability improvement in the supply chain.
Conclusion: The results show that lean strategy is a very important for achieving sustainability in the supply chain. The proposed model helps industry managers and decision makers to identify the results achieved from implementing LARG supply chain management practices and improving effective practices on sustainability in the supply chain by adopting policies.
Keyword: Sustainability, LARG Supply Chain Management, System Dynamics, Fuzzy Delphi, Fuzzy Analytic Network Process