تاثیر قاعده کاهش خسارت بر شیوه عینی محاسبه خسارت ناشی از نقض قرارداد در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

علی آقایاری ¹ , مسعود رضا رنجبر ² , مصطفی ماندگار ³ , سید حکمت الله عسکری ⁴

1 - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد واحد شیراز، شیراز، ایران
2 - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه آزاد واحد شیراز، شیراز، ایران
3 - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه آزاد واحد شیراز، شیراز، ایران
4 - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه آزاد واحد شیراز، شیراز، ایران

تاریخ دریافت : 1401/06/21 تاریخ پذیرش : 1401/08/21 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: اصل جبران کامل خسارات, بیع بین‌المللی کالا, شیوه انتزاعی محاسبه خسارات, شیوه عینی محاسبه خسارات و قاعد,

چکیده مقاله :

شیوه عینی محاسبه خسارت به عنوان یکی از روش‌های محاسبه خسارات در کنواسیون بیع بین المللی کالا مصوب 1980 و سیستم حقوق داخلی بسیاری از کشورها مورد شناسایی قرار گرفته ‌است. اعمال روش عینی محاسبه خسارات در جایی است که طرف زیان دیده مابه‌التفاوت قیمت قرارداد اصلی و قیمت معامله جایگزین را از شخص ناقض قرارداد درخواست می‌کند. اجرای شیوه عینی محاسبه خسارت حاصل اعمال اصل جبران کامل خسارات است و اعمال آن همسو با قاعده کاهش خسارت می‌باشد؛ زیرا با اعمال شیوه عینی محاسبه خسارت، زیاندیده اقدامات معقول و متعارفی را برای کاستن از خسارت انجام می‌دهد. علی رغم اینکه روش عینی محاسبه خسارت در قوانین و مقررات حقوق ایران پیش‌بینی نشده است ولی مانعی وجود ندارد که دادگاه‌ها برای جبران خسارت به این روش متوسل شوند. بر اساس مواد پیش‌بینی شده در کنواسیون، شخص زیاندیده می‌تواند علاوه بر دریافت خسارات ناشی از تفاوت قیمت قرارداد جایگزین و قرارداد اصلی، دیگر خسارت‌های از دست رفته خود را نیز مطالبه کند.

منابع و مأخذ:

اصانلو، پانته‌آ پناهی (1395)، خسارات و نحوه‌ی ارزیابی آن دربیع بین‌المللی کالا با مطالعه تطبیقی در اسناد بین المللی، تهران: دانشگاه پیام نور، پایان‌‌نامه‌‌ی دکتری حقوق خصوصی.

بادبینی، حسن، تقی زاده، ابراهیم، علیدوستی شهرکی، ناصر و اصانلو پناهی، پانته‌آ،(1395)، تاثیر اصل جبران کامل خسارات در شیو‌های عینی و انتزاعی ارزیابی خسارت در بیع بین‏المللی کالا،پژوهش‌های حقوق تطبیقی، بهار 1395، شماره 1.

خسروی فارسانی، علی، (1389)، خسارت تنبیهی و امکان مطالبه‌‌ی آن در حقوق ایران، تهران دانشکده علوم قضایی، پایان ‌‌نامه‌ی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی.

رنجبر، مسعود رضا، (1391)، تعیین خسارت ناشی از نقض قرارداد، میزان.

زمانی، سید قاسم و بذار، وحید، (1397)، تعهد زیاندیده به کاهش خسارت در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا، حقوق خصوصی، پائیز و زمستان 1397، شماره 2.

شعاریان، ابراهیم، (1393)، با قافله عدالت یادنامه دکتر ناصر کاتوزیان، تبریز: ستوده.

----------- و رحیمی، فرشاد، (1395)، حقوق بیع بین المللی، تهران: شهر دانش.

---------- و مولایی، یوسف، (1391)، شرایط و موانع اعمال قاعده تقلیل خسارت، پژوهش‌های حقوق خصوصی، بهار و تابستان 1392، شماره 3.

شهیدی، مهدی، (1382) آثار قراردادها و تعهدات،تهران: انتشارات مجد.

صفایی، حسین، عادل دکتر مرتضی، کاظمی، محمود، میر نژاد، اکبر، (1387)، حقوق بیع بین‌المللی با مطالعه تطبیقی، تهران: دانشگاه تهران

قاسم‌زاده، سید مرتضی، (1387)، مبانی مسئولیت مدنی، تهران: نشر میزان.

کاتوزیان، ناصر، (1387)، قواعد عمومی قراردادها جلد سوم، تهران: سهامی انتشار.

--------، (1385)، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران: نشر میزان.

لطفی‌زاده اطهر، وجیه‌‌الله، (1375)، مطالبه خسارت در کنواسیون بیع بین‏المللی کالا، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی.

قاسمی، محسن (1384)، جبران خسارت نقض قرارداد در کنوانسیون بیع بین‏المللی کالا، حقوق ایران، فرانسه، مصر و لبنان، نشریه دفتر خدمات حقوقی بین‏المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره32.

نعیمی، هادی، (1393)، خسارت قابل مطالبه در مسئولیت قراردادی در حقوق ایران، انگلیس و ایلات متحده آمریکا، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه دکتری حقوق خصوصی.

لوی برول، هانری، (1371)، حقوق و جامعه شناسی، ترجمه مصطفی رحیمی، تهران، انتشارات سروش.

Borisova, Bojidara, (2004), Remarks on the Manner in which the UNIDROIT Principles May Be Used to Interpret or Supplement Article 75 of the CISG.

Bridge, MG. (1984), Contractual Damages for Intangible Loss: A Comprehensive Analysis, Hart Publishing.

Honnold, John (1982 ),Uniform law for international sales, under the 1980 United Nations convention, Detherlands: kluwer Publishing.

Saidav, Djakhongir (2008),The law of damages in the international sale of good, North America (US and Canada): Hart Publishing.

Saidav, Djakhongir and Cunnington, Ralph (2008), Contract damages, North America (US and Canada): Hart Publishing.

4- Schneider, Ericc,( 1995) Concequential Damages in the International Sale of Goods, California, journal of International business law, N.16.

Stoll & Gruber (2005), Commentary on the U. N. Convention on the International Sale of Goods, London, Oxford Publishing.

Zeller,B. (2005), Damages under the Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Oceana: NY Publishing

Ziegel, Jacob (1984), The Remedial Provisions in the Vienna Sales Convention: Some Common Law Perspectives, received from: https://www.cisg.law.pace.edu/cisg/biblio/ziegel6.html

7- Tettenborn, Andrew, Consequential Damages in Contract - The Poor Relation, digital commons, 2008,p.179, Available at: http://digital commons.lmu.edu/llr/vol42/iss1/7

Victor Knapp, Article, http://cisgw3.law.pace.edu/cisg/biblio/knappbb74.html.

Victor Knapp, Article, http://cisgw3.law.pace.edu/cisg/biblio/knappbb75.html.

Victor Knapp, Article, http://cisgw3.law.pace.edu/cisg/biblio/knappbb76.html.

Victor Knapp, Article, http://cisgw3.law.pace.edu/cisg/biblio/knappbb77.html.

White & Summers (2010), Uniform Commercial Code, received from: https://books.google.com/books.