تبیین اثر مفاهیم گزارشگری مالی بر سطح افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

ایرج خوش خلق ¹ , قدرت اله طالب نیا ²

1 - گروه حسابداری ، واحد بین المللی کیش ، دانشگاه آزاد اسلامی ، جزیره کیش ، ایران.
2 - عضو هیات علمی واحد علوم وتحقیقات.

تاریخ دریافت : 1399/04/18 تاریخ پذیرش : 1399/10/09 تاریخ انتشار : 1400/04/01

کلید واژه: سطح افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه, کیفیت افشا, شفافیت شرکتی و مفاهیم گزارشگری مالی,

چکیده مقاله :

هدف از این پژوهش بررسی اثر مفاهیم گزارشگری مالی بر سطح افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش، برای بررسی مفاهیم گزارشگری مالی از چهار شاخص (کیفیت گزارشگری مالی، سطح راهبری شرکتی، کیفیت حسابرسی و افشای مسئولیت اجتماعی شرکت) استفاده شده است. برای این منظور فرضیه‎هایی تدوین و اطلاعات مربوط به شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار برای دوره‌ زمانی بین سال‌های 1388 تا 1397 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش با توجه به شرایط در نظر گرفته به منظور انتخاب نمونه، شامل 140 شرکت که به روش حذف سیستماتیک انتخاب شد. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده‌های تابلویی با رویکرد اثرات ثابت بررسی و آزمون شد. نتایج نشان داد در میان مفاهیم گزارشگری مالی، شاخص کیفیت گزارشگری مالی، راهبری شرکتی و کیفیت حسابرسی با توجه به افزایش سطح نظارت، شفافیت و افشای مناسب اثر مثبت معناداری بر افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه دارند و سبب افزایش سطح افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه می‌شوند. از سوی دیگر، نتایج موید آن است که شاخص افشای مسئولیت اجتماعی شرکت اثر معناداری بر افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه ندارد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study is to investigate the effect of financial reporting concepts on the level of risk disclosure in annual financial reporting in companies listed on the Tehran Stock Exchange. In this study, four indicators (financial reporting quality, corporate governance level, audit quality and disclosure of corporate social responsibility) have been used to examine the concepts of financial reporting. For this purpose, hypotheses were compiled and information related to the companies that are members of the stock exchange for the period between 1388 and 1397 were examined and analyzed. The statistical population of the study, according to the conditions for selecting the sample, included 140 companies that were selected by systematic deletion method. The research regression model was examined and tested using panel data method with fixed effects approach. The results showed that among the concepts of financial reporting, financial reporting quality index, corporate governance and audit quality with regard to increasing the level of supervision, transparency and proper disclosure have a significant positive effect on risk disclosure in annual financial reporting and increase the level of disclosure of risk in financial reporting. They are annual. On the other hand, the results confirm that the company's social responsibility disclosure index does not have a significant effect on risk disclosure in annual financial reporting.

منابع و مأخذ:

• ابراهیمی، سید کاظم، بهرامی نسب، علی، باغیان، جواد. (1396). تأثیر کیفیت حسابرسی و رعایت حقوق سهامداران بر احتمال گزارشگری متقلبانه، دانش حسابرسی، 17(69)، صص 125-149.


• اعتمادی، حسین؛ محمدی، امیر و ناظمی اردکانی، مهدی. (1388). «بررسی رابطه بین تخصص صنعت حسابرس و کیفیت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»، پژوهش‌های حسابداری مالی، شماره 1و2.


• افلاطونی، عباس. (1392). تجزیه و تحلیل آماری با Eviews در تحقیقات حسابداری و مدیریت مالی، چاپ اول، تهران، انتشارات ترمه.


• دستگیر، محسن، (1385) تأثیر افشا بر ریسک سیستماتیک، پژوهش های اقتصادی، بهار 1385، صص 235-250.


• شریفی، الهام (1395) رابطه کیفیت افشای حسابداری با همزمانی قیمت و ریسک سقوط قیمت سهام، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی


• صمدی، محمود. (1396). تأثیر امتیاز حاکمیت شرکتی بر ارزش بازخورد اطلاعات و عملکرد حسابداری، دانش حسابداری مالی، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 13، تابستان 1396، صفحه 139-162.


• طاهری، ماندانا، رحمانی، علی، سلیمانی امیری، غلامرضا، (1398) ارتباط ارزشی افشا و گزارشگری ریسک در بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های حسابداری مالی، سال یازدهم، شماره اول، پیاپی (39)، صص 1-22.


• Alkurdi, A., Hossainey, KH,. Tahat, Y,. Aladwan, M. (2019). The Impact of Corporate Governance on Risk Disclosure: Jordanian Evidence, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 2019 Vol: 23 Issue: 1.


• Andrew,C, C. Shuping ,C. Adam,E and Bin ,M. (2018). Does Long-Term Earnings Guidance Mitigate Managerial Myopia?. www. ssrn.com /abstract=2570037


• Dawd, I. and Charfeddine, L. (2019) ‘Effect of aggregate, mandatory and voluntary disclosure on firm performance in a developing market: the case of Kuwait’, Int. J. Accounting, Auditing and Performance Evaluation, Vol. 15, No. 1, pp.31–56.


• Dobler, M. (2008). Incentives for risk reporting _ a discretionary disclosure and cheap talk approach. International Journal of Accounting, 43(2): 184-206.


• Fosu, s. (2013). Capital structure, product market competition and firm performance: evidence from South Africa. The Quarterly Review of Economics and Finance,53, 140-151.


• Hope, O., Hu, D. & Lu, H. (2014).The Benefits of Specific Risk-Factor Disclosures, Rotman School of Management, Working Paper.


• Hope, O., Thomas, W.B., 2008. Managerial empire building and firm disclosure.


• Iatridis, G. (2011). Accounting disclosures, accounting quality and conditional and unconditional conservatism. International Review of Financial Analysis, 20(2), 88-102.


• Keller, G., & Warrack, B. (2003). Statistics for management and economics (6th ed.). Pacific Grove, CA: Duxbury Press.


• Kravet, T., & Muslu, V. (2013).Textual Risk Disclosures and Investors’ Risk Perceptions, Review of Accounting Studies, 18, 1088~1122.


• Lajili, K., and D. Zéghal. (2005). a Content Analysis of Risk Management Disclosures in Canadian Annual Reports, Canadian Journal of Administrative Sciences, Vol. 22, No. 2, Pp. 125-142.


• Li, Y., He, J., Xiao, M. (2019). Risk Disclosure in Annual Reports and Corporate Investment Efficiency, International Review of Economics and Finance, 112(3), pp 522-558.


• Lim, C. Y. and Tan, P. M. (2007). Value relevance of value-at-risk Review of Quantitative Finance and Accounting, 29(4): 353–370.


• Linsley, P. & Shrives, P. (2006). Risk reporting: A study of risk disclosures in the annual reports of UK companies. The British Accounting Review, 38(4), 387-404.


• Nagar, V., Nanda, D. and Wysocki, P. (2003) .Discretionary Disclosure and stock-based incentives, Journal of Accounting and Economics, 34 (1-3): 283-309.


• Rodriguez Domínguez, L. & Noguera Gámez, L. C. (2014). Corporate reporting on risks: Evidence from Spanish companies. Revista de Contabilidad, 17(2), 116-129.


• Watts, R. L. and Zimmerman, J. L. (1986). Positive Accounting Theory. NJ: Prentice-Hall.


• Yanqiong Li, Jie He, Min Xiao, (2018) Risk Disclosure in Annual Reports and Corporate Investment Efficiency, International Review of Economics and Finance, doi: 10.1016/j.iref.2018.08.021.


• Rezaee, Z., & Tuo, L. (2017). Voluntary disclosure of non-financial information and its association with sustainability performance. Advances in Accounting, 39, 47–59. doi:10.1016/j.adiac.2017.08.001


• Armstrong, C., Blouin, J., Jagonlizer, A. & Larcker, D. (2014). Corporate Governance, Incentives, and Tax Avoidance. Rock Center for Corporate Governance working paper series.


• Dechow،،I، Dichev. (2002). "The quality of accruals and earnings: The role of accrual estimation errors". The Accounting Review 77 Supplement، pp. 35-59.


• Francis, j. lofond and et al. (2005). "the market pricing of accruals quality", Journal of Accounting and Economics, vol 39.


• Myers, S.C. & Majluf, N.S. (2003). Corporate financing and investment decisions when firms have information that investors do not have. Journal of Financial Economics, 13(2):187–221.


• Vourvachis, P. (2007). On the use of content analysis (CA) in corporate social reporting (CSR): Revisiting the debate on the units of analysis and the ways to define them. British Accounting Association Annual Conference, Egham, England.