بررسی نقش نظریه پردازان مکتب بغداد در نهادینه کردن در سیر تحوّل و تطوّر فقه پژوهی امامیه « عقل »
محورهای موضوعی : جامع الفقهیه
آیت ا... سید محمد حسن مرعشی شوشتری
1
(استاد مدرسه عالی شهید مطهری، تهران، ایران)
هرمز اسدی کوه باد
2
(دانشجوی دکتری فقه و حقوق اسلامی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
کلید واژه: عقل, مکتب بغداد, نص گرایی, شیخ طوسی, شیخ مفید, سید مرتضی,
چکیده مقاله :
فقه شیعه در سیر تحول و تطور خود به اقتضای عناصر زمان و مکان برای ایفای رسالتش دوره هایی را گذرانده،و بر این اساس در هر عصری ویژگیهای خاصی داشته است. یکی ازآن دوره ها عصر درخشان مدرسه بغداد است،که علمای بزرگی چون ؛ شیخ مفید ،سید مرتضی و شیخ طوسی مکتب تازه ای را پدید آوردند. آنها با بنیاد نهادن آنمکتب بر پایه منابع عظیم کتاب و سنت، روش عقلی را نیز با دور اندیشی ویژه ای در قالب شیوه های نو واردعرصه های فقه پژوهی کردند. آنها ضمن تکریم پیشینیان نص گرا و پاس داشت تلاشهای خالصانه آنان در حراست ازبه تنقیح و بررسی روشهای آنان پرداخته و مکتبی جدید را پدید آوردند. این پژوهش برآنست تا روند نقل گوهرنهادینه کردن عقل را در روش شناسی فقهی از سوی علمای شیعه بررسی کند.
To fulfill its mission, Shiite jurisprudence has undergone certain stages ofdevelopment according to the spatio – temporal requirements. So it has had itsown features in every age. One of these stages is the brilliant age of Baghdadschool during which prominent scholars such as Shaykh Mufid, SayyidMurtada, and Shaykh Tusi founded a new school. Establishing this schoolbased on the great sources of the Quran and the Sunna, they also introducedintellectual method in the field of jurisprudential studies with a specialprudence and applying new approaches.Venerating the former generation of jurisprudents adherent to textualproofs and commemorating their sincere efforts in safeguarding the precioussource of “texts”, they analyzed the former approaches and founded a newschool. The present article seeks to survey the process of institutionalizing“reason” in the methodology of jurisprudence by Shiite jurisprudents.