قذف؛ بازخوانی دیدگاه محقق اردبیلی و تطبیق با قانون مجازات اسلامی1392

محورهای موضوعی : جامع الفقهیه

فاطمه کوه میشی ¹ , منصور امیرزاده جیرکلی ² , حسین صابری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران
2 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تربت‌حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت‌حیدریه، ایران
3 - استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1400/04/23 تاریخ پذیرش : 1400/09/22 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: قذف, محقّق اردبیلی, قانون مجازات اسلامی,

چکیده مقاله :

یکی از مهمترین جرایم علیه شخصیت معنوی افراد، قذف است که در بین فقها در خصوص برخی احکام آن، اختلاف است. مشهور فقهای امامیه این جرم را منحصر در لفظ دانسته و برخی چون محقّق اردبیلی، فراتر از لفظ دانسته‌اند. به نظر می‌رسد دیدگاه وی، شیوه‌های رایج عصر حاضر را هم شامل می‌شود و تبصره مادّه 246 قانون مجازات اسلامی، منطبق بر آن است. پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی تدوین یافته، پس از مفهوم‌شناسی قذف و طرح نظرات مشهور فقها، به بازخوانی دیدگاه محقّق اردبیلی در مسائلی از قذف پرداخته و در نهایت در پیِ پاسخ به این سؤال است که محلّ اختلاف دیدگاه محقّق اردبیلی با مشهور فقها چیست و قانون مجازات اسلامی چه میزان با دیدگاه ایشان منطبق است. یافته‌های پژوهش، نشان می‌دهد که مقنّن، گرچه غالباً از نظر مشهور فقهای امامیه تبعیّت کرده، امّا در برخی مسایل قذف از دیدگاه محقّق اردبیلی، پیروی کرده است.

چکیده انگلیسی:

One of the most important crimes against peoples' spiritual personalities is qadf (accusation of adultery or sodomy to a person) upon which there is a controversy among scholars in its related rulings. The majority of Imamiyah Jurisprudents considered it to be a crime confined to the words, while some scholars such as Ardabili consider it beyond the words. Seemingly, Ardabili's viewpoints include the contemporary methods and the article 246 of the Islamic Penal Code is adaptable to Ardabili's standpoint. Deploying an analytical-descriptive method, the current research is carried out. Having investigated the concept of qadf and having proposed the scholars' popular opinions, the researchers reviewed Ardabili's viewpoint to investigate issues of qadf the researchers try to know that what is Ardabili's viewpoint controversy to the majority of scholars' and how much is the Islamic Penal code applicable to Ardabili's viewpoint? The findings of the research reveal that although the law-maker has followed the majority of Imamoyah scholar's opinions, it has approved Ardabili's viewpoint in some issues such as the method of attributing qadf.