واکاوی نحوه امکان‌پذیری تنظیم‌گری و شکل‌گرایی فقهی و حقوقی تعزیر پزشک
محورهای موضوعی : جامع الفقهیهسیدعیسی موسوی 1 , حسن حیدری 2 , هرمز اسدی کوه باد 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران.
2 - استادیار، گروه حقوق، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
3 - دانشیار گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رامهرمز،رامهرمز، ایران
کلید واژه: تعزیر, پزشک, تنظیم‌گری و شکل‌گرایی حقوقی, ارتقاء سلامت جامعه,
چکیده مقاله :
بکارگیری تعزیر در نظام حقوقی ایران و عدم ضابطه مشخص در تعیین فرآیند آن حاکی است که عدم تدبیر صحیح در بهره‌برداری، محدودیت‌ها و واکنش‌هایی منفی نسبت به پزشکان جهت ارتقاء جامعه سلامت و روحیه آنان دارد. لذا خوانش عدم حمایت‌آمیزی قوانین از جامعه پزشکی با مداقه و ملاحظه چگونگی طرح ناصواب واقعیت اعمال پزشک و تعیین سطح تعارض آن با قانون باعث تعیین واکنش ناسازگار تعزیر در پاسخگویی به فعالیت پزشکان و عملکرد ناشایست نظام حقوقی می‌شود. بنابراین، ارائه الگویی نوگرا با محوریت عرضه تفسیری با تدبیر از تعزیر و بازبینی تعزیر پزشک در موارد خاص سبب‌ساز پشتیبانی و حمایت‌گرایی از پزشکان و عدم احراز انتسابی برخی بزه‌ها می‌شود. افزون براین، امکان‌پذیری تنظیم‌گری و شکل‌گرایی حقوقی تعزیر پزشک با سنجش اثرات خطر احتمالی و ایجاد سیاست کیفری افتراقی در ازاء تعزیر پزشکان و تغییر نگرش قانون‌گذار در تصرفات بدون اذن و مصادیق حمایتگری، تنظیم‌گری وشکل‌گرایی حقوقی تعزیر پزشک در کلونینک، اتانازی و... موجب ارتقاء سیاق سلامت جامعه و مضافاً بی‌تفاوتی پزشکان به درمان و معضل بی‌علاقگی و بی‌اعتنایی پزشکان به معالجه با عدم کاربست تعزیر را تقلیل می‌هد.
The use of tazeer in Iran's legal system and the lack of specific regulations in determining its process indicate that the lack of proper planning in its use has limitations and negative reactions towards doctors in order to improve the health of the society and their morale. Therefore, reading the law's lack of support from the medical community carefully and considering how the doctor's actions are improperly presented and determining the level of conflict with the law will determine the inconsistent reaction of punishment in response to the doctors' activities and the inappropriate performance of the legal system. Therefore, presenting a modern model centered on offering a thoughtful interpretation of ta'zeer and revising doctor's ta'zeer in certain cases causes support and patronage of doctors and non-attribution verification of some criminals. In addition to this, the possibility of legal regulation and formalism of doctor's punishment by measuring the effects of possible risk and creating a differential criminal policy for doctors' punishment and changing the legislator's attitude in possessions without permission and examples of protection, legal regulation and formalism of doctor's punishment in Klonin, euthanasia, etc. Improving the health context of the society and in addition, it reduces the indifference of doctors to treatment and the problem of indifference and indifference of doctors to treatment by not using tazeer.
1. ابن فهد حلی، احمد بن محمد. (1407ق). المذهب البارع. قم: دفتر انتشارات اسلامى حوزه علميه قم.
2. ابن‌اثیر جزری، مبارک بن محمد. (1367ش). النهایة فی‌غریب الحدیث‌والأثر، قم: موسسه اسماعیلیان.
3. ابنمنظور، جمالالدینمحمد بن مکرم. (1426ق). لسان العرب، بیروت: دارالأعلمی.
4. امامیان، سیدمحمدصادق؛ ذوالفقاري، امیراحمد؛ زمانیان، مرتضی؛ و محمدزاده، احسان. (1400ش)، درآمدي بر دولت تنظیم‌گری، تهران: راهبرد.
5. بروجردی، حسین. (1386ش). منابع فقه شیعه، تهران: فرهنگ سبز.
6. توحیدی، محمدعلی. (۱۴۱۸ق). تقریرات مصباح الفقاهه. تهران: مکتبة الداوری.
7. حر عاملی، محمد بن حسن. (1416ق). تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث.
8. حسینی زبیدی، محمد مرتضى. (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر.
9. حسینی عاملی، محمدجواد. (۱۴۱۷ق). مفتاح الکرامه. قم: مؤسسه آل‌البیت.
10. حکمت‌نیا، محمود. (۱۳۸۶ش). مسئولیت مدنی در فقه امامیه. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
11. خمینی، سيد روح‌الله. (۱۳۸۱ش). فقه فتوایی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
12. دهخدا، على‌اكبر. (۱۳۷6ش). لغت‌نامه، تهران: انتشارات سمت.
13. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). مفردات الفاظ القرآن، شام: درالعلم.
14. شریف کاشانی، ملاحبیب. (۱۴۰۴ق). تسهیل المسالک، قم: مکتبة الملیه.
15. شهیدی، مهدی. (۱۳۹۱ش). اصول قراردادها و تعهدات، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
16. شیخ بهایی، محمدبن‌حسین. (1415ق). مفتاح الفلاح في‌عمل الیوم واللیلة، قم: مؤسسة النشر الإسلامي.
17. شيرازى، سيد محمد حسينى. (۱۴۱۸ق). إيصال الطالب الى المكاسب. قم: مدرسین حوزه علمیه قم.
18. صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر. (بی‌تا). جواهر الکلام، بیروت: دار إحياء التراث العربي.
19. صفایی، علی. (1389ش). مقالات حقوقی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
20. طباطبایی کربلایی، علی بن محمد علی. (1404ق). ریاض المسائل، قم: آل البیت (ع) لإحیاء التراث.
21. طوسی، محمد بن حسن. (1363ش). الاستبصار فيما اختلف من الأخبار، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
22. عاملى، زين‌الدين بن على. (۱۴۱۳ق). مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام. قم: المعارف الإسلاميه.
23. علامه حلى، حسن بن يوسف اسدى. (۱۳۸۸ش). تذکرة الفقها. قم: مؤسسه آل‌البيت.
24. فراهیدی، خلیل بن احمد. (1405ق). کتاب العین، قم: مؤسسه دارالهجره.