قرائت: از روش های اصلی آموزش در نظام آموزشی مسلمانان

محورهای موضوعی : تاریخ و تمدن اسلامی

ولی اله برزگرکلیشمی ¹ (ندارد)

تاریخ دریافت : 1386/03/08 تاریخ پذیرش : 1386/05/15 تاریخ انتشار : 1386/06/01

کلید واژه: شیوه های آموزشی, قرائت, انواع قرائت, مجلس اقرا,

چکیده مقاله :

بررسی وتحقیق در شیو ه های آموزشی مسلمانان از مباحث مهم تاریخ آموزش و پرورشدر اسلام است ؛ زیرا فهم فراز و فرود تعلیم و تربیت در سرزمین های اسلامی و کشف رازو رمز زایایی و ایستایی آن تا حدود زیادی در گرو تحلیل این شیو ه هاست. قرائت یکی ازشیوه های اصلی آموزش در مؤسسات آموزشی سرزمین های اسلامی بودکه هر چند درابتدای به کارگیری آن در علم حدیث به عنوان یکی از راه های دریافت حدیث با مخالفتگروهی از محدثان مواجه شد ، ولی به تدریج به موازات افزایش امکانات و ابزارهایآموزشی خاصّه کتاب، گسترش و تنوّع حلقه های درسی و ناکارآمدی برخی شیو ه ها نظ یراملا، به شیو ۀ غالب آموزش در حدیث و سایر علوم بدل گشت . در نوشتار حاضر ضمنبررسی مراحل اولیه شکل گیری این شیوه ، آراء و نظرات موافقان و مخالفان این شیوه وعلل مخالفت یا موافقت آن ان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است . در ادامه علاوه بربیان اقسام کلی قرائت ، ا نواع قرائت های سماع ، تصحیح و اتقان و تفهم و استقصاء (که هریک اهداف آموزشی خاصی را دنبال می کردند)، مجالس اقرا و تفاوت مجلس اقرای قرآنبا علوم دیگر و روش های برخی استادان در قرائت بررسی و تحلیل شده است.

چکیده انگلیسی:

Studying and analyzing the educational methods is one of the main andsignificant subjects in the history of education in Islam. In factunderstanding the fluctuation of education in Islamic territories anddisclosing the secret of its productivity and stagnation are to a large extentindebted to analyzing these methods. Reading (Qara’a) was one of the main educational methods in educational institutions in Islamic territories.Although it initially encountered the opposition of some narrators, as one ofthe receiving ways in tradition (Hadith), along with the enhancement of theeducational facilities and implements specially books, and the growth innumber and diversity of teaching halqas, and inefficiency of some oldmethods such as dictation (Imla’), it gradually became the dominanteducational method in tradition and other fields of knowledge. In this paperin addition to studying the early formation of Reading, the opinions of prosand cons of this method and their argumentations are discussed.Subsequently, in addition to explaining general forms of Reading, someother kinds of Reading such as Reading for Sama’, Reading for Correction,Reading for Comprehension have been specifically discussed. EventuallyReading sessions for Quran and its difference with that of other fields ofknowledge and the methods of some eminent professors in Reading havebeen studied and analyzed.