بازشناسی مولفه های فرهنگ یادگیری سازمانی در سازمان های آموزشی (مورد مطالعه: دانشگاه بصره)
محورهای موضوعی : توانمندسازی سرمایه انسانیعزالدین صکبان 1 , سعید شریفی 2 * , ومیض عبدالزهره خضیر 3 , بدری شاه طالبی 4
1 - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)
3 - گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد و امور اداری، دانشگاه بصره، عراق
4 - گروه مدیریت آموزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
کلید واژه: واژگان کلیدی: فرهنگ یادگیری سازمانی, سازمان‌های آموزشی, دانشگاه بصره, تحلیل مضمون, روش کیفی.,
چکیده مقاله :
با توجه به تحولات سریع در عرصه دانش و فناوری، وجود یک فرهنگ یادگیری پویا و مستمر، نه‌تنها به انطباق‌پذیری سازمانها با تغییرات کمک می‌کند، بلکه نوآوری و خلاقیت را نیز در سطح فردی و سازمانی تقویت می‌نماید.پژوهش حاضر با هدف بازشناسی مولفه‌های فرهنگ یادگیری سازمانی در دانشگاه بصره با رویکرد داده بنیاد با روش کیفی و داده‌ها طی چند مرحله کدگذاری باز و محوری و گزینشی بر اساس مدل اشتراس و کوربین مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. بر مبنای اصل اشباع نظری از تعداد 18 نفر از صاحب‌نظران مطلع حوزه موردمطالعه با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند وابسته به معیار مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. برای سنجش اعتبار یابی داده‌ها از دو روش بازبینی دو کدگذار و مرور خبرگان غیر شرکت‌کننده در پژوهش، بازگشت به مصاحبه‌شوندگان استفاده گردید .یافته‌ها نشان داد که فرهنگ یادگیری سازمانی در دانشگاه بصره متشکل از مولفه‌های کلیدی مانند یادگیری فردی و گروهی، رهبری حمایتگر، تبادل دانش، سیستم‌های پاداش یادگیری و ساختارهای انعطاف‌پذیر است. این پژوهش با ارائه بینشی عمیق از تجربیات ذی‌نفعان، چارچوبی کاربردی برای تقویت یادگیری سازمانی در مؤسسات آموزشی عراق پیشنهاد می‌دهد.
Organizational learning culture is recognized as a key factor in the development and advancement of educational institutions. In academic environments such as the University of Basra, this culture can facilitate the improvement of education quality, enhance academic productivity, and strengthen the capabilities of both staff and faculty members. Given the rapid transformations in knowledge and technology, a dynamic and continuous learning culture not only assists organizations in adapting to changes but also reinforces innovation and creativity at both individual and organizational levels.
The present study aimed to identify the components of organizational learning culture at the University of Basra using a grounded theory approach with qualitative methodology. Data were analyzed through multiple stages of open, axial, and selective coding based on the Strauss and Corbin model. Following the principle of theoretical saturation, semi-structured interviews were conducted with 18 knowledgeable experts in the field, selected through criterion-based purposive sampling. To validate the data, two methods were employed: review by two independent coders and evaluation by non-participating experts, along with member checking by returning to interviewees for verification.
The findings revealed that the organizational learning culture at the University of Basra comprises key components including individual and group learning, supportive leadership, knowledge sharing, learning reward systems, and flexible structures. By providing an in-depth understanding of stakeholders' experiences, this study proposes a practical framework for enhancing organizational learning in Iraqi higher education institutions.
اصانلو بهاره، فاریابی نگار. بررسی اثر هماهنگی فرآیندهای سازمانی و فرهنگ یادگیری سازمانی بر عملکرد رقابتی با تأکید بر نقش میانجی قابلیت‌های پویا و چابکی سازمانی. پژوهش های مدیریت منابع سازمانی. ۱۴۰۱; ۱۲ (۴): ۴۹-۷۳
بهادری اکرم، قاسم زاده ابوالفضل، مهدیون روح اله. تحلیل ساختاری رابطه بین رهبری مبتنی بر دانش مدیران و انگیزش انتقال دانش با تکیه بر نقش میانجی فرهنگ یادگیری سازمانی و جو انتقال دانش. نشریه مديريت بر آموزش سازمانها. ۱۴۰۲; ۱۲ (۴): ۱۲۳-۱۴۲
بیرامی، حسین و گل زاده، محمدجواد. (1402). بررسی تاثیر تیم سازی و توانمندسازی کارکنان بر شایستگی های کارکنان؛ نقش میانجی فرهنگ یادگیری سازمانی (مورد مطالعه: ستاد پالایشگاه نفت تهران). همایش ملی تحقیقات میان رشته ای در مدیریت و علوم انسانی. SID. https://sid.ir/paper/1113334/fa
صالحی، خلجی، مقیمی، هاله، نجاتی. (2023). بررسی فرهنگ یادگیری و نقش آن در مدارس. مطالعات علوم اجتماعی. 34(9), 151-157
معارف وند، زهرا. (1402). اعتباریابی چارچوب تحول فرهنگ یادگیری دانشجویان. پژوهش در روش های آموزش, 1(2), 75-94. doi: 10.22091/jrim.2023.9692.1033
میرکی زاده محمدآباد، مهناز، جباری، نگین، & اسماعیل نیا شیروانی، کامبیز. (1401). ارائه الگوی فرهنگ یادگیری مجازی در مراکز آموزش عالی. جامعه شناسی آموزش و پرورش، 8(2), 323-333. doi: 10.22034/ijes.2023.709280
الیاسی، علی و صفری، ثنا. (1402). شناسایی مؤلفه های مؤثر بر فرهنگ یادگیری در آموزش عالی. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ, 16(64),. doi: 10.22034/jsfc.2023.400188.2520
Al Lami, F. Amirian, Z. & Ketabi, S. (2024). The Effect of Using Cooperative Learning Strategies on Learning Grammar by Iraqi EFL Learners: Simple Present and Present Continuous in Focus. Al-Adab Journal, (149), 11-30.
Ameen, N. Willis, R. Abdullah, M. N. & Shah, M. (2019). Towards the successful integration of e‐learning systems in higher education in Iraq: A student perspective. British Journal of Educational Technology, 50(3), 1434-1446.
Armenakis, A. A. Harris, S. G. & Mossholder, K. W. (1993). Creating readiness for organizational change. Human relations, 46(6), 681-703.
Asbari, M. (2024). The Effect of Transformational Leadership, Organizational Structure and Learning Culture on School Innovation Capacity. PROFESOR: Professional Education Studies and Operations Research, 1(02), 22-32.
Confessore, S. J. & Kops, W. J. (1998). Self‐directed learning and the learning organization: Examining the connection between the individual and the learning environment. Human resource development quarterly, 9(4), 365-375.
Danish, R. Q. Munir, Y. Ishaq, M. I. & Arshad, A. (2014). Role of organizational learning, climate and justice on teachers’ extra-role performance. Journal of basic and applied scientific research, 4(1), 9-14.
El-Ameer, A. S. & Hammed, A. G. (2020, September). Iraqi e-learning Adoption Trials for Building Sustained Developed Society. In 2020 3rd International Conference on Engineering Technology and its Applications (IICETA) (pp. 252-257). IEEE.
Hameed, A. R. A. G. & Sumari, P. B. (2024). Adoption and continued usage of mobile learning of virtual platforms in Iraqi higher education an unstable environment. International Journal of Information Management Data Insights, 4(2), 100242.
Islam, T. Anwar, F. Khan, S. U. R. Rasli, A. Ahmad, U. N. B. U. & Ahmed, I. (2012). Investigating the mediating role of organizational citizenship behavior between organizational learning culture and knowledge sharing. World Applied Sciences Journal, 19(6), 795-799.
Jannah, F. Hattarina, S. & Ariyanti, D. (2023). The Implementation of Educational Games as a Digital Learning Culture in Elementary School Learning. Jurnal Obsesi: Jurnal Pendidikan Anak Usia Dini, 7(5), 5523-5530.
Kortsch, T. Bashenkhaeva, V. & Kauffeld, S. (2023). Learning from leaders: the mediating role of leadership between national culture and organizational learning culture. Human Resource Development International, 26(2), 151-174.
Li, Z. Zhu, T. & Luo, F. (2010). A Study on the Influence of Organizational Climate on Knowledge-Sharing Behavior in IT Enterprises. J. Comput. 5(4), 508-515.
Mahmod, M. A. Ali, A. B. M. Shah, A. & Seman, M. S. A. (2017, November). E-learning in Iraqi universities: A review. In 2017 International Conference on Computing, Engineering, and Design (ICCED) (pp. 1-4). IEEE.
Mahmod, M. A. Ali, A. B. M. Shah, A. & Seman, M. S. A. (2017, November). E-learning in Iraqi universities: A review. In 2017 International Conference on Computing, Engineering, and Design (ICCED) (pp. 1-4). IEEE.
Montazer, G. A. & Al-Rikabi, Y. K. (2021, May). Identifying the obstacles of implementing e-learning in Iraqi universities. In 2021 7th International Conference on Web Research (ICWR) (pp. 24-34). IEEE.
Naqshbandi, M. M. Meeran, S. & Wilkinson, A. (2023). On the soft side of open innovation: the role of human resource practices, organizational learning culture and knowledge sharing. R&D Management, 53(2), 279-297.
Nimran, U. Al Musadieq, M. & Afrianty, T. W. (2024). Empowerment effect on competence and organizational commitments: Organizational learning culture as moderating. Multidisciplinary Reviews, 7(2), 2024038-2024038.
Purwanto, A. Fahmi, K. & Sulaiman, A. (2023). Linking of transformational leadership, learning culture, organizational structure and school innovation capacity: CB SEM AMOS analysis. Journal of Information Systems and Management (JISMA), 2(3), 1-8.
Salman Al-Oda, A. H. Sadeghi, M. Al-Murshidi, R. H. A. & Sharifi, S. (2024). Evaluating the Relationship between Categories the Model of Obstacle of Creating Learning Organizations (Case Study of Al-Qadisiyah and Kufa Universities of Iraq). Iranian journal of educational sociology, 0-0.
Tripathi, A. & Kalia, P. (2024). Examining the effects of supportive work environment and organisational learning culture on organisational performance in information technology companies: The mediating role of learning agility and organisational innovation. Innovation, 26(2), 257-277.
van Breda-Verduijn, H. & Heijboer, M. (2016). Learning culture, continuous learning, organizational learning anthropologist. Industrial and Commercial Training, 48(3), 123-128.