فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی عوامل تاریخی مؤثر در تأسیس مدارس ارامنه در کشور ایران
  دکترمهوش لطفی
  چکیده تاسیس و اداره مدارس ارمنی از ابتدای اسکان ارمنیان تاکنون با جدیت و پشتکار ویژه ای از سوی مسئولین مذهبی ارامنه و روشنفکران و متمولین ارمنی همراه بوده است. ولی در پروسه زمان از آنجا که ارمنیان ایران به عنوان یک اقلیت مذهبی محسوب می شده اند، مراکز آموزش و مدارس ار چکیده کامل

  چکیده تاسیس و اداره مدارس ارمنی از ابتدای اسکان ارمنیان تاکنون با جدیت و پشتکار ویژه ای از سوی مسئولین مذهبی ارامنه و روشنفکران و متمولین ارمنی همراه بوده است. ولی در پروسه زمان از آنجا که ارمنیان ایران به عنوان یک اقلیت مذهبی محسوب می شده اند، مراکز آموزش و مدارس ارامنه نیز تحت تأثیر تحولات سیاسی و اقتصادی کشور و شهرهای مناطق گوناگون قرار می گرفت و با رشد و افول متناوبی همراه بوده است. اینکه چه عواملی در تاسیسو اداره بهینه مدارس ارمنی در ایران کنش داشته اند در این مقالهسعی شده است تا با بررسی تاریخی عوامل و انگیزه های تأسیس مدارس ارامنه و ترکیب و سازماندهی آموزشی مفاد آموزشی این مدارس عوامل انسانی و اقتصادی و سیاسی و اجتماعی موثر در ایجاد این مراکز آموزشی با یک دید علمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مورد جمع بندی قرار بگیرند. واژگان کلیدی : مدارس ارامنه، کشور ایران، تاریخ ارامنه ایران پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - ارتش قاجاریه و بیگانگان تا 1300 ه.ق با تکیه بر نقش حسام السّلطنه
  دکتر حمید رضا جدیدی
  چکیده ساختار نظامی قاجاریه عموماً مبتنی بر شیوه های قدیمی دوره های افشاریه و زندیه بود وجنگهای داخلی و خارجی به ویژه تا 1300 ق این اجازه را نداد که اصلاحات چشمگیری در این نظام رخ دهد.مساعی افرادی چون عبّاس میرزا ولیعهد، قائم مقام فرهانی، امیرکبیر و میرزا حسین خان سپه چکیده کامل

  چکیده ساختار نظامی قاجاریه عموماً مبتنی بر شیوه های قدیمی دوره های افشاریه و زندیه بود وجنگهای داخلی و خارجی به ویژه تا 1300 ق این اجازه را نداد که اصلاحات چشمگیری در این نظام رخ دهد.مساعی افرادی چون عبّاس میرزا ولیعهد، قائم مقام فرهانی، امیرکبیر و میرزا حسین خان سپهسالار اگر چه باعث بعضی پیشرفتها و اصلاحات شد اما دخالت بیگانگان، بی تدبیری شاهان و رجال سیاسی و مشکلات اقتصادی مانع تحوّل اساسی در این ساختار گردید. حسام السّلطنه، فاتح هرات در زمان ناصر الدّین شاه، از رجال کاردان و نسبتاً موفق این دوره، از جمله افرادی بود که با مدیریت و فرماندهی نبردهای فراوان از نظامیان برجسته محسوب می شد که از مساعی او بهره ی چندانی عاید نشد. مقاله ی حاضر با بیان تحوّلات عمده ی نظامی قاجاریه تا زمان مرگ حسام السّلطنه نقش بیگانگان را در این ارتش بازتاب می دهد و ضمن تکیه بر عملکرد این شخصیت سعی می کند نمایی را از اوج و فرود ها در ارتش ایران در آن سالها منعکس سازد. واژگان کلیدی: قشون قاجاریه، ساختار نظامی، امیرکبیر، حسام السّلطنه، مُستشاران، اصلاحات. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی چالش های سیاسی اجتماعی روند گذار به عصر رنسانس
  دکتر کیوان لؤلویی مصطفی فرهناک
  چکیده در قرن 11 الی 14 میلادی که اواخر قرون وسطی ( 1453 – 395 م ) نامیده می شود پاپ ها یا خلیفه های اعظم مسیحیت همچنان بر سرزمین اروپا استیلاء مطلق داشتند. که همگی سران آن بلاد گوش به فرمان ایشان بوده و اوامر او را مطیع و اجراء می کردند. فئودالیسم به عنوان یکی چکیده کامل

  چکیده در قرن 11 الی 14 میلادی که اواخر قرون وسطی ( 1453 – 395 م ) نامیده می شود پاپ ها یا خلیفه های اعظم مسیحیت همچنان بر سرزمین اروپا استیلاء مطلق داشتند. که همگی سران آن بلاد گوش به فرمان ایشان بوده و اوامر او را مطیع و اجراء می کردند. فئودالیسم به عنوان یکی از قدرت های بازوی پاپ از آن جمله بودند که دسترنج زارعین و رعیت را به نفع پاپها به یغما برده و در نظام کشاورزی آن دوران وضعیت سختی را تحمیل می نمودند. تأثیر شکست بی نتیجه و جانسوز جنگهای صلیبی در اذهان مردم، ناکارآمدی نظامی خصوصاً دریانوردی، مدیریتی، پزشکی و علوم دیگر، بیسوادی و فقدان صنعت چاپ، دادگاههای تفتیش عقائد و کشتارهای نا به حق، تضعیف زنان از یک طرف و از طرف دیگر اقتدار روز افزون حکومت عثمانی مدعی دین اسلام در فتح قسطنطنیه ( 1453 ) و فرو ریختن پایه های هزار ساله نظام امپراطوری روم شرقی (تشکیل شده از 395 م ) مدعی مسیحیت به عنوان بازوی پاپ و همچنین جریان اصلاحات مذهب مسیحیت ( پروتستان ) همگی دست به دست هم داده تا اینکه انتقال قدرت به مِنَصَّه ظهور رسید. پاپها خلع سلاح شده و در پشت دیواره های غیر نظامی واتیکان سکنا گزیدند.و سرانجام استحکامات خرافه پرستی راهی دره اضمحلال شد، مطالعه، تجربه، تحقیق، تلاش، آزادی و عدالت سر لوحه برنامه سران اروپا قرار گرفت و نام آنرا " نوآوری یا رنسانس" نامیدند. واژگان کلیدی :چالش، قرون وسطی، رنسانس، پاپ و کلیسا، اروپا، جنگ های صلیبی، اصلاحات، اکتشافات، اقتصاد،سیاست،استعمار، مذهب، هنر، ادبیات و علوم پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی گفتمان های سیاسی عهد ناصری با رویکرد به مطبوعات فارسی برون مرزی (روزنامه اختر)
  دکتر مهرناز بهروزی فاطمه صحرانورد
  چکیده سلطنت پنجاه ساله ناصرالدین شاه را می توان نقطه عطف آشنایی ایرانیان با مفاهیم و ارزشهای غربی و اقتباس از تجدد دانست. در این دوره از یکسو استبداد سنتی گفتمان سیاسی مسلط بر جامعه است، از سوی دیگر به واسطه مراودات ایرانیان با غرب، و ورود مظاهر مدرنیته، گروه های صاح چکیده کامل

  چکیده سلطنت پنجاه ساله ناصرالدین شاه را می توان نقطه عطف آشنایی ایرانیان با مفاهیم و ارزشهای غربی و اقتباس از تجدد دانست. در این دوره از یکسو استبداد سنتی گفتمان سیاسی مسلط بر جامعه است، از سوی دیگر به واسطه مراودات ایرانیان با غرب، و ورود مظاهر مدرنیته، گروه های صاحب اندیشه ای (منورالفکرها )پدید آمدند که دست به انتشار روزنامه های فارسی زبان در خارج از کشور زدند. بسیاری از این روشنفکران به دلیل فضای استبدادی و بسته داخلی که در قالب سانسور نمایان بود، مجبور به مهاجرت و تبعید از میهن شدند و برای مبارزه باحکومت استبدادی ناصری مطبوعات برون مرزی را تشکیل داده و از این طریق به آگاه سازی مردم با مفاهیم و اندیشه های جدید برآمدند که سرانجام به چالش میان گفتمان های سیاسی جدید با گفتمان استبدادی منتهی شد. این مطبوعات گفتمان های جدید سیاسی را با محوریت اندیشه ترقی و نوسازی، مشروطه خواهی، مخالفت با استبداد و حاکمیت قانون اشاعه می دهند و باعث تحول ادبیات سیاسی و فرهنگ سیاسی در جامعه ایران آن دوره می گردند. بنابراین شناخت گفتمان های سیاسی در دوره ناصری بدون بررسی سیاست ها ، اهداف ،آرا و افکار روشنفکران و مهم تر از آن مطبوعات برون مرزی دوره ناصری (روزنامه اختر)، ناقص و بی سرانجام است. این مقاله در پی بررسی گفتمان های سیاسی جدیدی که در مطبوعات اپوزیسیون برون مرزی نمود یافته ، همچنین درصدد پاسخ به این سوال است که مطبوعات یاد شده با جهت گیری های ظاهراً متفاوت، در شکل گیری گفتمان های سیاسی جدید به چه میزان تاثیر گذار بودند؟ روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای، و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. واژگان کلیدی: گفتمان سیاسی عهد ناصری، روشنفکران، مشروطه خواهی، تجدد،مطبوعات برون مرزی، روزنامه اختر پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - مراکز علمی و آموزشی شیعیان در عصر ایلخانان و تأثیر آن در فرهنگ و تمدّن اسلامی- ایرانی
  دکتر سید جعفر موسوی گیلانی دکتر نعمت اله صفری فروشانی
  چکیده جنبش مدرسه سازی در عصر ایلخانی پس از یک دورة ویران گری و قتل عام مغولان آغاز گردید، امّا در هر صورت در دورة دوّم حکومت ایلخانی در ایران که این جنبش در نقاط مختلف ایران به راه افتاد، شاهد آثار مثبت آن در علم و تمدّن ایران و اسلام هستیم، این آثار بیشتر می تواند ب چکیده کامل

  چکیده جنبش مدرسه سازی در عصر ایلخانی پس از یک دورة ویران گری و قتل عام مغولان آغاز گردید، امّا در هر صورت در دورة دوّم حکومت ایلخانی در ایران که این جنبش در نقاط مختلف ایران به راه افتاد، شاهد آثار مثبت آن در علم و تمدّن ایران و اسلام هستیم، این آثار بیشتر می تواند به این سبب باشد که این مدارس تأسیس شده، توانست در طول چند دهه بستر لازم را برای رشد و شکوفایی صاحبان علم و خرد فراهم آورد که همه، بعدها در ردیف نمایندگان طراز اوّل فرهنگ و تمدّن ایرانی- اسلامی قرار گرفتند. در این پژوهش مهم ترین و مشهورترین مدارس و مراکز علمی و آموزشی شیعیان در عصر ایلخانان(قرن 7 و 8 هجری) و دانشمندانی که در آن مراکز بوده اند و اقداماتی که انجام داده اند معرفی می گردد و تأثیر آنها در فرهنگ و تمدّن اسلام و ایران بررسی می شود، روش تحقیق در این پژوهش به صورت تحلیلی و توصیفی است و برای گردآوری اطلاعات از روش مطالعات کتابخانه ای و فیش برداری استفاده شده است. در این پژوهش با این پرسش مواجه بودیم: آیا مراکز علمی شیعیان در دورة ایلخانان در فرهنگ و تمدّن اسلام و ایران تأثیرگذار بوده اند یا نه؟ و براساس یافته های این پژوهش، دانشمندان شیعی با فعالیّت های آموزشی، فرهنگی و سیاسی که در این دوره داشتند، فرصت یافتند در عرصه ملّی و فرهنگی رشد کنند و در فرهنگ و تمدّن اسلام و ایران بسیار اثرگذار باشند. واژگان کلیدی: مدرسه سازی، فرهنگ ایرانی، تمدّن اسلامی، دانشمندان شیعی، ایلخانان. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - روابط سیاسی ایران و روسیه در عصرناصرالدین شاه
  دکترامیر تیمور رفیعی فاطمه(نعیمه) حسین خراسانی
  چکیده تحولات سیاسی سالهای اغازین قرن نوزهم در اروپا و واکنش روس ها در برابر این تحولات اغاز دوره ای جدید در مناسبات سیاسی ایران با روسیه بود. روسها با تحمیل دو معاهده گلستان و ترکمانچای در اوایل قرن نوزدهم زمینه نفوذ و سلطههمه چانبه را بر ایران از دست رفت. بلکه به د چکیده کامل

  چکیده تحولات سیاسی سالهای اغازین قرن نوزهم در اروپا و واکنش روس ها در برابر این تحولات اغاز دوره ای جدید در مناسبات سیاسی ایران با روسیه بود. روسها با تحمیل دو معاهده گلستان و ترکمانچای در اوایل قرن نوزدهم زمینه نفوذ و سلطههمه چانبه را بر ایران از دست رفت. بلکه به دنبا ان ضعف و تحولی در سیاست داخلی خارجی پیش امد که میدان به دست روس و انگلیس افتاد. با استفاده از این شرایط بود که در نیمه دوم قرن نوزدهم معاهده اخال را بر ایران تحمیل نموده و اخرین مرحله از توسعه طلبی ارضی خود را به اجرا گذاشتند. در نیمه دوم قرن نوزدهم کشورهای استعماری روسیه و انگلیس روش تازه ای اتخاذ کردند و برای استثمار و استعمار طریقه تازه ای پیش گرفتند و این طریقه جدید عبارت بود از روی کار امدن عد های از دست نشاندگان خود و گرفتن یک سلسله امتیازات اقتصادی لذا دادن رشوه برای پیشرفت منظورهای سیاسی تسلط بی چون و چرای روس ها در دوره ناصری و استفاده بیش از حد انان از منابع مالی و اقتصادی ایران برای تسلط بر سرزمین هم جوار و راه های نفوذ انان در این دوره از مهمترین مباحثی است که در این مقاله مورد توجه قرار است. لذا هدف از این مقاله بررسی سیاست های روسیه و ایران در دوره ناصرالدین شاه می باشد. بنابراین سعی شده است با جمع اوری و رجوع به اسناد و برخی از مکاتبات سیاسی بررسی و سپس به تحلیل و تجزیه روابط سیاسی بپردازد. واژگان کلیدی: تحولات قاجار، ایران، روسیه، ناصرالدین شاه. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - تاریخ تحول شرکت های چند ملیتی
  علی اصغر آقایی محمد رضا پاسبان
  با شکل گیری مفهوم دولت – ملتدر قرن هفدهم میلادی، این بازیگر همواره به عنوان تنها تصمیم ساز و مسؤول رشد و توسعه در عرصه های مختلف، مطرح بوده است. تحقق این هدف در محیطی دنبال شد که در آن انباشت ثروت و قدرت از مزیت بالایی برخوردار بود. بنابراین دولت ها کوشیدند تا با چکیده کامل

  با شکل گیری مفهوم دولت – ملتدر قرن هفدهم میلادی، این بازیگر همواره به عنوان تنها تصمیم ساز و مسؤول رشد و توسعه در عرصه های مختلف، مطرح بوده است. تحقق این هدف در محیطی دنبال شد که در آن انباشت ثروت و قدرت از مزیت بالایی برخوردار بود. بنابراین دولت ها کوشیدند تا با بهره برداری از قدرت خود، زمینه کسب ثروت را فراهم آورند. در این راستا ابتدا دولت های استعماری با گسترش نفوذ خود به سرزمین های تحت سلطه، از منابع آنها برای پیشرفت صنایع خود بهره برداری کردند. کشورهای صنعتی، ابتدا شرکت هایی را تأسیس و مورد حمایت قرار دادند تا زمینه ی تحقق اهداف آنها در خصوص بهره برداری از منابع سایر سرزمین ها فراهم شود. با گذشت زمان و به واسطه فرایند انباشت سرمایه و ثروت ، این شرکتها نیز همانند سایر بخش های جهان در حال تحول و توسعه و متناسب با تغییرات حادث شده، تلاش کرده اند تا پویایی خود را حفظ کنند تا از روند رقابت جهانی خارج نشوند. بر این اساس اگر در آغاز پیدایش شرکت های چند ملیتی، رقابت و تلاش برای دستیابی به منابع و بازارهای مصرف بیشتر، خصوصیت بارز آن بود، اما در ادامه ی مسیر ، به دلیل ماهیت انباشت سرمایه و تغییرات حادث شده در عرصه ی جهانی، همچون ورود بازیگران جدید که خواهان سهمی در معادلات اقتصادی جهانی بودند، زمینه را برای ایجاد انحصار در بخش سرمایه فراهم کرد. در این میان شرکت های آمریکایی که به دلیل دور بودن از سیر حوادث پرهزینه تاریخی از قبیل جنگ جهانی اول و دوم آسیبی ندیده بودند، در مسیر ادغام سرمایه ها و تشکیل شرکت های چند ملیتی پیش قدم شدند. دوره ی بعد از جنگ جهانی دوم، با تغییراتی در عملکرد شرکت های چند ملیتی همراه شد به نحوی که شرکت های چند ملیتی از انحصار آمریکا خارج شدند و شرکت هایی از اروپا و ژاپن وارد رقابت جهانی با شرکت های آمریکایی شدند. ماهیت جهانی شدن، زمینه رشد و توسعه هر چه بیشتر این شرکت ها را فراهم ساخت. هدف تحقیق پیش رو، بررسی سیر تحول مفهومی و کارکردی شرکت های چند ملیتی به منظور شناخت هر چه بیشتر نحوه ی فعالیت و اثرات این بازیگران بین المللی می باشد. پرونده مقاله