آموزش و نهادهای آموزشی آل زیار و انعکاس آن در قابوسنامه

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

ابوالفضل فضلی ¹ , محمد سپهری ²

1 - دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران
2 - استاد گروه تاریخ ، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران

تاریخ دریافت : 1398/07/07 تاریخ پذیرش : 1398/08/29 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: آموزش, ایران, نهادهای آموزشی, قابوسنامه, آل زیار,

چکیده مقاله :

چکیدهتاریخ و تمدن ایران دارای بنیادها و زیرساخت‌های مستحکم علمی و فرهنگی است. آموزش و مراکز علمی به جهت فراهم‌آوردن زمینه رشد علم و فرهنگ و تربیت دانش‌اندوزان همواره از جایگاه بالایی برخوردار بوده و یکی از دستاوردهای مهم فرهنگ و تمدن محسوب می‌شدند. هدف این پژوهش بررسی آموزش و نهادهای آموزشی سلسله آل‌زیار و نیز انعکاس این آموزش‌ها در کتاب قابوسنامه عنصرالمعالی با روش پژوهش توصیفی ‌تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای می‌باشد. مساجد، مکاتب، خانه‌های دانشمندان، مهمترین مراکز علمی و آموزشی در این دوره بوده و در سرزمین‌های تحت حاکمیت آل‌زیار بحث آموزش مورد توجه بیشتر حاکمان این سلسله بوده است جایگاه اندیشمندان در دربار حاکمان آل‌زیار رفیع و مورد احترام بوده‌اند و کتاب قابوسنامه نیز بستر مناسبی برای طرح تفکرات و راهکارهای تعلیم و تربیت در جامعه بوده و عنصرالمعالی با استفاده از ابزار داستان، تمثیل، حکایت و روش‌های مختلف آموزشی در تدوین قابوسنامه استفاده نموده است.

چکیده انگلیسی:

Iranian history and civilization has strong cultural and scientific foundations and infrastructures. In this regard, education and academic centers always had a very lofty position and were considered as one of important cultural civilized achievements. The goal of the present research was to study education and educational institutions in Ale-Ziyar dynasty and how this educations are reflected in Eonsor-Almaeli’s Qabushnameh. Methodologically, the study is a descriptive-analytical study and data were collected in a library method. Mosques, schools, and scientists’ houses were the most important academic and educational centers in that period. In the Ale-Ziyar territories, education has been the focus of much attention by the rulers. The position of scholars in the court of the rulers of Al-Ziyari has been well respected and Qabushnameh was a good platform for developing ideas and strategies for education in the society. Eonsor-Almaeli has used some tools such as story, allegory, anecdote and various educational methods for compiling Qabushnameh.