غنی سازی ویتامین D2 در قارچ خوراکی دکمه‌ای آگاریکوس بایسپورس با استفاده از پرتو ماورا بنفش پالسی UV-B

محورهای موضوعی : فرمولاسیون -بهینه سازی

منیر حیدری دستجردی ¹ , فاطمه اردستانی ² , علی شکوهی راد ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، دانشکده صنایع غذایی
2 - گروه مهندسی شیمی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران
3 - گروه مهندسی شیمی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

تاریخ دریافت : 1396/06/08 تاریخ پذیرش : 1396/11/10 تاریخ انتشار : 1398/07/01

کلید واژه: قارچ خوراکی دکمه ای, آگاریکوس بایسپورس, پرتو ماورا بنفش, ویتامین D2,

چکیده مقاله :

کمبود ویتامین D2 در رژیم‌های غذایی امروزه تبدیل به مشکل تغذیه‌ای مهمی شده است. هدف از این تحقیق، تعیین عوامل مؤثر در افزایش ویتامین D2 در قارچ‌های خوراکی تازه با استفاده پرتو ماورا بنفش پالسی می-باشد. اثر دزهای پرتودهی، فاصله از لامپ، وزن بسته‌ها و شکل قارچ (برش خورده و کامل) بر فرایند غنی-سازی بررسی شد. اثر پرتودهی بر مدت زمان نگهداری و کیفیت قارچ‌ها نیز تعیین شد. قارچ خوراکی دکمه-ای سفید آگاریکوس بایسپورس بصورت برش خورده و کامل به مدت 1 ثانیه با پرتو ماورا بنفش پالسی تیمار شد که در نهایت افزایش ویتامن D2 در قارچ‌های برش خورده نسبت به قارچ‌های کامل تایید شد. پرتودهی 100 گرم قارچ خوراکی در مدت زمان 1 ثانیه (3 پالس) مقدار ویتامین D2 را تا 100 درصد نیاز روزانه یک فرد بالغ افزایش داد. با افزایش مدت زمان پرتودهی از 1 به 4 ثانیه ویتامین D2 بطور چشمگیری افزایش یافت (1940 درصد) ولی تأثیر خاصی بر مدت زمان نگهداری و کیفیت قارچ‌ها نداشت. با افزایش وزن بسته‌ها از 100 به 200 گرم در حدود ٤٠% کاهش در مقدار ویتامین D2 مشاهده شد. پس از 3 روز نگهداری در انبار سرد در دمای 4 درجه سانتی‌گراد، کاهش ویتامین D2 از 831 به 632 درصد در 100 گرم قارچ، در قارچ‌هایی که به مدت 1 ثانیه تحت تیمار بودند ثبت شد. افت کیفیت در این تیمارها اندک بوده ولی پس از گذشت 8 روز، افت کیفیت قابل توجه بود. استفاده از پرتو ماورا بنفش برای قارچ‌های تازه، موجب افزایش مقدار ویتامین D2 گردید.