نوسانات فصلی و مقایسه‌ی روش‌های مختلف نمونه‌برداری از مگس مینوز Liriomyza sativae Blanchard (Dip.: Agromyzidae) در جیرفت
محورهای موضوعی : حشره شناسی گیاهان زراعی
کلید واژه: نوسانات جمعیت, مگس مینوز برگ سبزی, روش‌های نمونه‌گیری, خیار گل‌خانه‌ای, تله‌های زرد چسبنده,
چکیده مقاله :
مگس مینوز Liriomyza sativae (Blanchard) (Dip.: Agromyzidae) یکی از آفات مهم خیار گلخانه ای در منطقه ی جیرفت در جنوب استان کرمان است. در این تحقیق نوسانات جمعیت و روش های مختلف نمونه گیری از جمعیت این آفت، طی دو فصل زراعی از 1388 تا 1390 مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی تغییرات جمعیت نشان داد که فعالیت حشره در گل خانه از اوایل آذر شروع شده، بسته به شرایط محیطی به کندی افزایش می یابد. اوج جمعیت حشره در هر کدام از مراحل لارو، شفیره و حشره ی بالغ در سال اول و دوم به ترتیب 23/10 و 1/29 لارو در هر برگ، 9/238 و 3/124 شفیره در هر سینی و 4/61 و 7/87 بالغ در هر تله، در اواخر فصل زراعی مشاهده شد. پارامتر تغییرات نسبی (RV) برای مقایسه ی دقت روش های نمونه گیری مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد که در هر دو سال، روش نمونه گیری از برگ ها و شمارش لاروهای زنده، دقیق ترین روش (6/2% و 5/1%RV= ) نمونه برداری بوده است. از سوی دیگر مدل های رگرسیونی نشان دادند که روابط معنی داری بین تعداد لاروهای زنده در هر برگ با تعداد دالان ها، حشرات بالغ و شفیره ها وجود دارد. از این رو می توان با شمارش تعداد دالان ها، حشرات بالغ و شفیره ها، برآورد مناسبی از جمعیت لاروهای آفت به دست آورد.
The vegetable leafminer, Liriomyza sativae (Blanchard) (Diptera: Agromyzidae) is an important pest in cucumber greenhouses in Jiroft, South of Iran. Seasonal fluctuation and different sampling methods forestimating population density of the leafminer were studied during 2009-2010 and 2010-2011 growing seasons. The population fluctuation surveys showed that the insect activity was started since early December, while increased slowly later on depending on weather conditions. Along the two study years and at the end of the growing seasons, the peak of larval, pupal and adult populations were 10.23 and 29.1 larva / leaf, 238.9 and 124.3 pupa / tray and 61.4 and 87.7 adult / trap respectively. The parameter of Relative Variation (RV) was used to compare the accuracy of sampling methods. As a result the leaf sampling was the most accurate technique (RV= 1.5% and 2.6%) in both growing seasons. Regression models revealed that there were significant relationships between number of alive larvae and quantity of mines, adults and pupae. Consequently, those digits can be used to evaluate the population of leafminer instead of counting larvae which is difficult and time consuming.