ارزیابی آسایش صوتی کاربران در بوستان‏های شهری

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

محسن فیضی ¹ , علیرضا منعام ² , ندا قاضی‏ زاده ³

1 - دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
2 - فوق دکتری معماری از دانشگاه فنی برلین، آلمان* (مسوول مکاتبات).
3 - فوق دکتری معماری از دانشگاه فنی برلین، آلمان

تاریخ دریافت : 1389/10/10 تاریخ پذیرش : 1390/01/30 تاریخ انتشار : 1393/10/01

کلید واژه: آسایش صوتی, تراز معادل صدا, بوستان‏های شهری,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از عوامل موثر در طراحی فضای باز عمومی شهری، توجه به آسایش صوتی کاربران است. این مقاله به ارزیابی آسایش صوتی کاربران بوستان های شهری تهران می پردازد و راهکارهای افزایش آن را ارایه می نماید. روش بررسی: با برداشت میدانی در 30 نقطه ی بوستان های ملت، ساعی، لاله، شهر و بعثت، تراز معادل، تراز بیشینه و کمینه ی صدا و ترازهای آماری 10، 50 و 90 محاسبه گردید. بر اساس میزان و کیفیت صوت از منظر کاربران احساس، آسایش صوتی مورد ارزیابی قرار گرفت. هم چنین بر اساس مشاهدات میدانی اطلاعات محیطی و جغرافیایی پیرامون کاربران برداشت شد. یافته ها: اندازه گیری میدانی نشان داد تراز معادل صدا در تمامی نقاط بوستان ها بالاتر از 63 دسی بل می باشد که بالاتر از حد استاندارد محیط زیست ایران (55 دسی بل) است. تفاوت های میزان صوت اندازه گیری شده با احساس آسایش صوتی کاربران، بیانگر این است که تراز معادل صدای اندازه گیری شده با احساس آسایش صوتی کاملا همسو نمی باشد و متاثر از کیفیت صوت و ادراک صداهای مستقل است. بحث و نتیجه گیری: در ارزیابی آسایش صوتی در بوستان‌های شهری، دو عامل کمی صوت و ادراک آسایش صوتی می باید توامان مورد سنجش قرار گیرند. در این میان به میزان آرامش صداهای پیرامونی و نوع ترجیحات شخصی و منابع صوتی پیرامون کاربران، به عنوان عامل اصلی موثر در نارضایتی نیز باید توجه شود.

چکیده انگلیسی:

Introduction: Sound comfort is an essential aspect of physical comfort of urban parks. In this research in order to demonstrate a method for evaluating the acoustic comfort questionnaire surveyed، and noise emission levels were measured in 30 points distributed in five parks included Mellat, Saei, Laleh, Shahr and Besat parks in Tehran. Methods: LAeq (equivalent continues noise level) LAFmax, LAFmin, LA10, LA50 and LA90 were measured and calculated. Moreover، intensive questionnaire surveyed acoustic comfort based on the quality and sound source. Results: The sound level at most of the points evaluated 63dB in the parks exceeded the 55 dB(A). Perception of sound sources within the Soundscape was found to be a better predictor of Soundscape quality than measured sound levels. The results of the research clearly indicate the level of discomfort or comfort of a population is not necessarily connected only to sound levels، but includes other factors in the environment and in the receiver himself. Conclusion: The results show the space planning، distance from main city roads, green belt around park’s boundary and music player’s position considerably affect acoustic comfort in the urban parks.  

منابع و مأخذ:

1. Parkes, Alison, Kearns, Ade, Atkinson, Rowland. What Makes People Dissatisfied with their Neighbourhoods? Urban Studies. 2002; 39: 2413–38.


2. Savasdisara, Tongchai. Resident's satisfaction and neighbourhood characteristics in Japanese urban communities. Landscape and Urban Planning. 1988; 15(3-4):201-10.


3. Oral, Gül Koçlar, Yener, Alpin Köknel, Bayazit, Nurgün Tamer. Building envelope design with the objective to ensure thermal, visual and acoustic comfort conditions. Building and Environment. 2004; 39(3):281-7.


4. Hinton, J, Bloomfield, A, editors. Local noise mapping: the future?; 2000; UK. Institute of Acoustics (IOA).


5. Yang, Wei, Kang, Jian. Acoustic comfort evaluation in urban open public spaces. Applied Acoustics. 2005; 66: 211–29.


6. Kang, Jian, Yang, Wei, Zhang, Mei Sound Environment and Acoustic Comfort in Urban Spaces In: Nikolopoulou M, editor. Designing Open Spaces In The Urban Environment: A Bioclimatic Approach. Greece: Centre for Renewable Energy Sources; 2004. p. 32-6.


7. Carles, Jose Luis, Barrio, Isabel Lopez, de Lucio, Jose Vicente. Sound influence on landscape values. Landscape and Urban Planning. 1999; 43(4):191-200.


8. Zannin, Paulo, Ferreira, Andressa, Szeremetta, Bani. Evaluation of Noise Pollution in Urban Parks. Environmental Monitoring and Assessment. 2006; 118(1):423-33.


9. Szeremeta, Bani, Zannin, Paulo Henrique Trombetta. Analysis and evaluation of soundscapes in public parks through interviews and measurement of noise. Science of The Total Environment. 2009; 407(24):6143-9.


10. Lam, Kin-Che, Ng, Sai-Leung, Hui, Wing-Chi, Chan, Pak-Kin. Environmental Quality of Urban Parks and Open Spaces in Hong Kong. Environmental Monitoring and Assessment. 2005; 111(1):55-73.


11. نصیری، پروین، فرهمند قوی، فرهنگ. مکان یابی نصب موانع صوتی در مسیر بزرگراه شیخ فضل اله نوری تهران. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست. 1380;11:73-82.


12. مخدوم، مجید. بررسی آلودگی صدا در شهر تهران. محیط شناسی. 1368;15(1):68-57.


13. محرم نژاد، ناصر، صفری پور, مهسا. ﺗﺄﺛﯿﺮﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی ﺑﺮ روﻧﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺻﻮﺗﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﯾﮏ ﺗﻬﺮان و اراﯾﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﯾﻂ   ﻋﻠﻮم و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ. 1387;10(4):43-57.


14. صادقی، مهربان، خیری، سلیمان، جعفری دستنایی،  عباس، شهرانی، مهرداد. بررسی تغییرات ده ساله تراز صدا در سطح شهر شهرکرد. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد. 1385;32(زمستان):81-7.


15. سازگارنیا، آمنه، بحرینی طوسی، سید محمد حسین، مرادی، هاله. آلودگی صوتی و شاخص صدای ترافیک در چند خیابان اصلی مشهد در ساعات پرترافیک تابستان. مجله فیزیک پزشکی ایران. 1384;8:30-21.


16. کیانی صدر، مریم، نصیری، پروین، سخاوتجو، محمد صادق، عباسپور، مجید. ارزیابی آلودگی صدا در شهر خرم آباد به منظور ارائه راهکارهای اجرایی جهت کنترل و کاهش آن. محیط شناسی. 1388; 35 (50):96-83.


17. بهرام سلطانی، کامبیز. کاربرد معیارهای آسایش صوتی در برنامه ریزی و طراحی شهری. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران; 1374.


18. کیوانی، ناصر. ض‍وابط اس‍ت‍ان‍دارده‍ای‌ زی‍س‍ت‌م‍ح‍ی‍طی‌ در زمینه محیط زیست انسانی. تهران: دایره سبز; 1382.


19. کاظمی پور، شهلا. تحرک اجتماعی و مهاجرت در شهر تهران. تهران: دانشگاه تهران; 1374.


20. Fidell, Sanford. Nationwide urban noise survey. The Journal of the Acoustical Society of America. 1978; 64(1):198-206.