ارزیابی خطر محیط‌زیستی واحد تولید آهن اسفنجی شرکت فولاد خراسان با استفاده از روش‌های تطبیقی JSA و ETBA
محورهای موضوعی : ارزیابی پی آمدهای محیط زیستیسمانه سنجری 1 , سحر رضایان 2 , سید علی جوزی 3
1 - کارشناس ارشد مهندسی منابع طبیعی محیط‌زیست، دانشکده محیط‌زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
2 - دانشیارگروه محیط‌زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ایران.
3 - استاد تمام گروه محیط‌زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.
کلید واژه: ارزیابی خطر, صنعت فولاد, روش تجزیه و تحلیل ایمنی شغلی, روش ETBA, مجتمع فولاد خراسان,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: با توجه به پیشرفت تکنولوژی و رشد قابل‌توجه تولید و سیر صعودی خطرها در محیط کار و آگاهی و تمایل تولیدکنندگان جهت به حداقل رساندن خطرات، این پژوهش انجام‌شده است. هدف از ارایه این مقاله ارزیابی خطر محیط‌زیستی واحد احیای مستقیم با استفاده از دو روش تجزیه‌وتحلیل ایمنی شغلی (JSA) و ردیابی انرژی و تجزیه و تحلیل حفاظ‌ها (ETBA) بوده است. روش بررسی: بدین منظور ابتدا خطر‌های محیط‌زیستی واحد مذکور با استفاده از دو روش فوق شناسایی و سپس با شناخت خطرات، نکات قوت و ضعف هر روش با یک دیگر مقایسه و درنهایت نمره دهی جداگانه در هر روش انجام گرفت. یافته‌ها: در روش تجزیه‌وتحلیل آنالیز ایمنی شغلی،6 شغل پرخطر شناسایی شد، در این روش 47 خطر شناسایی که 2 مورد غیرقابل‌قبول، 28 مورد دارای خطر نامطلوب و 17 مورد قابل‌قبول بود. درروش ETBA،9 انرژی با استفاده از چک‌لیست انرژی شناسایی شدند که مهم‌ترین خطرات این انرژی‌ها نشت گاز احیا و افزایش فشار گاز داخل کوره می‌باشد. در این روش 17 خطر شناسایی گردید که 3 مورد غیرقابل‌قبول، 7 مورد نامطلوب، 3 مورد قابل‌قبول با تجدیدنظر و 4 مورد نیز قابل‌قبول بدون نیاز به تجدیدنظر می‌باشند. بحث و نتیجه‌گیری: پیشنهاد گردید علاوه بر رعایت اصول ایمنی که بر مبنای مشاهدات شخصی و مصاحبه با متخصصان فرآیند و استفاده از نظرات کارشناسان تولید بوده و باید رعایت گردند، انتخاب یک روش کلی که تلفیقی از دو روش فوق‌الذکر باشد به‌جای اعمال تک‌تک روش‌ها جایگزین شده تا بالاترین بهره‌وری و ایمنی برای کارکنان را تضمین نماید.
Background and Objective: The present study was conducted in line with the manufacturers’ awareness and tendency towards minimizing the hazards associated with workplace compounded by technological developments and utilization of modern machinery leading to the increase of both production rates and eventual soaring risk probabilities. Employing Job Safety Analysis (JSA) and Energy Trace and Barrier Analysis (ETBA) methods, the study aims to assess the environmental risk of direct recovery unit. Method: The process began with identification of environmental risks associated with this unit through the abovementioned methods. After identification of risks, the strengths and weaknesses of each method were compared, and finally separate evaluations were conducted using each method. Findings: Six high-risk jobs were identified in Job Safety Analysis Method. 47 hazards were identified to be at the unacceptable risk level in 2 cases, unfavorable risk level in 28 cases and acceptable risk level in 17 cases. In Energy Trace and Barrier Analysis method, 9 types of energy were identified by using energy checklist. The most important risks associated with these energies are reduction gas leakage and increase of gas pressure inside the furnace. In this method, 17 risks were identified in to be at the unacceptable risk levelin 3 cases, unfavorable risk levelin 7 cases, acceptable upon revisit in 3 cases and acceptable with no need for revisitin 4 cases. Conclusion: Implementing the security principles based on personal observations and interviews with experts and using opinions of production experts, proposition was made to make use of a general method combining the two aforesaid methods instead of applying each method separately in orde to ensure the highest efficiency and staff safety.
منابع
1- حبیبی، احسان ا...، 1386، ایمنی کاربردی و شاخص‌های عملکرد در صنعت، چاپ دوم، نشر فن‌آوران، صفحه 1.
2- Nivolianitou Z. (2002), Risk Analysis and Risk Management: A European in sight Law, Prohability and Risk. 1(2): 161- 174.
3- ارقامی. شیرازه و بویا. مصطفی، 1385، اصول ایمنی در صنعت و خدمات، انتشارات فن‌آوران، چاپ دوم، ص 125 تا 132.
4- جوزی. سید علی و همکاران، 1392، ارزیابی مخاطرات تصفیه‌خانه زرگنده تهران با استفاده از روش تلفیقی PHA و JSA، نشریه محیط‌زیست طبیعی، مجله منابع طبیعی ایران، دوره 66، شماره 3، ص 261-274.
5- جوزی. سید علی، 1387، ارزیابی و مدیریت ریسک، چاپ اول، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران شمال، فصل دوم.
6- احمدی. ح، فرد زارعی. ک، کارچانی. م، پور نجف. ع، عباسی. ع، 1389، ارزیابی ریسک به روش ETBA دریکی از واحدهای ریخته‌گری قزوین، هفتمین همایشسراسری بهداشت حرفه‌ای، دانشگاه علوم پزشکی قزوین.