ارزیابی میزان انتشار آلایندهها و تغییرات شاخص کیفیت هوا در شهرهای غرب استان مازندران
محورهای موضوعی : آلودگی هوا
شهره علی دوست
1
,
نادر بهرامی فر
2
1 - دکتری علوم و مهندسی محیط زیست، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور.
2 - دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور . *(مسوول مکاتبات)
کلید واژه: آلودگی هوا, AQI, ضرایب انتشار, مازندران.,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: آلودگی هوا معضل محیطزیست شهری بوده و حمل و نقل عامل اصلی بروز آن است. در این مطالعه به بررسی آلایندههای شاخص هوا در غرب استان مازندران پرداخته شده است. میزان انتشار این آلایندهها با توجه به میزان مصرف سوخت و ضرایب انتشار آن، در هر شهرستان محاسبه شد و به وسیله شاخص AQI به ارزیابی کیفیت هوای ایستگاهها پرداخته شد.
روش بررسی: آلایندههای NO2، SO2، CO و O3 در 18 ایستگاه غرب استان با استفاده از دستگاه پرتابل aeroQUAL و PM10 و PM2.5 نیز توسط دستگاه پرتابل HAZ-DUST سنجش شدند.
یافته ها: در بین ایستگاههای مورد بررسی، حداکثر غلظت NO2 در شهرهای محمودآباد و آمل به ترتیب 70 و µg/m3 72، حداکثر غلظت CO در میدان مخابرات چالوس و میدان 17 شهریور آمل به ترتیب 71/16 و mg/m3 88/13، بالاترین غلظت O3 در شهرک صنعتی چمستان و بندر نوشهر به ترتیب برابر 102 و µg/m3 100 و بالاترین غلظت ذرات PM2.5 و PM10 در مرکز شهر محمودآباد به ترتیب برابر 20 و µg/m3 31 مشاهده شد. SO2 درتمامی نقاط نمونهبرداری کمتر از µg/m3 10 بود. بالاترین میزان انتشار گازهای آلاینده در منابع متحرک مربوط به گاز CO و در منابع ساکن مربوط به گاز NOX بود.
بحث و نتیجه گیری: تنها در ایستگاه مرکز نور کیفیت هوا پاک بوده است و میدان مخابرات چالوس بدترین کیفیت هوا (خیلی ناسالم) را به دلیل بالا بودن غلظتCO داشته است. در کلیه شهرستانها بخش عمدهای از آلایندهها توسط منابع متحرک تولید میشوند. درصد گاز NOx منتشر شده از منابع ساکن در شهرهای مختلف خیلی بیشتر از سایر آلایندهها بود که دلیل آن مصرف بالای گاز طبیعی در صنایع و منازل مسکونی است. به دلیل اینکه کیفیت هوای برخی از ایستگاهها در شرایط ناسالم بود و همچنین توریستی بودن شهرهای مورد بررسی، سنجش دورهای آلایندههای هوا در مراکز شهرها و کنترل و کاهش انتشار گازهای آلاینده از منابع ساکن و متحرک پیشنهاد میگردد.
Background and Objectives: Air pollution has been a problem in the urban environment and transport is the main cause of this pollution. In this study, the air pollution index was investigated in the west of Mazandaran province. The emissions due to fuel consumption and its emission factors were calculated in each city and the air quality of each station was evaluated using air quality index (AQI).
Material and Methodology: NO2, SO2, CO and O3 were measured in the 18 stations of the study area using aeroQUAL portable air quality monitoring equipment and the particulate matter PM10 and PM2.5 were also determined by portable HAZ-DUST real-time particulate air monitoring equipment.
Finding: A high concentration of NO2 was obtained in the cities of Mahmudabad and Amol (70 and 72 μg/m3, respectively) and a high concentration of CO was found to be 16.77 and 13.88 mg/m3 in the Mokhaberat square of Chalus city and 17 Shahrivar square of Amol city, respectively. At all sampling stations, the concentration of SO2 was less than 10 μg/m3. In addition, the concentration of O3 was determined to be highest in the industrial zone of Chamestan and Noshahr Seaport. The PM2.5 content was detected to be highest in Mahmudabad city. The emission of mobile and stationary sources was shown the highest level for concentrations of CO and NOX, respectively.
Discussion and conclusion: Obtained results showed that the air quality of the center of Noor city was recognized the only a good air quality area among the study areas. Mokhaberat square of Chalus had the worst air quality (very unhealthy) due to high levels of CO. In the all cities, the main portion of emissions was produced by the mobile sources. NOx emissions from stationary sources in all cities were higher compare to other pollutants, due to the high consumption of natural gas in the industry and residential areas. Because of the unhealthy air quality of some of the stations and the tourism cities of the study area, periodic evaluation of the air monitoring in urban centers must be suggested. In conclusion, it is suggested to use exhaust back-filter in industry and traffic limitations in order to reduce emission of the air pollutants from the mobile and stationary sources.
1. Sheikhi, Z., JafarMousavi, S.A.A., Sakhawat Jo, M.S., Takdestan, A., 2009. Investigation and measurement of total suspended particles and heavy metals in the air of Ahvaz city and comparing the results with environmental standards. National Conference on Health, Environment, and sustainable development, Islamic Azad University, Bandar Abbas branch, Bandar Abbas, Iran. (In Persian)
2. Wang, Y., Huang, L., Huang, C., Hu, J., & Wang, M. 2023. High-resolution modeling for criteria air pollutants and the associated air quality index in a metropolitan city. Environment International, 172, 107752.
3. Naddafi, K., Ehrampoush, M., Jafari, V., Nabizadeh, R., Younesian, M., 2009. Complete Evaluation of Suspended Air Particles and Their Composition in the Central Area of Yazd City. JSSU; 16 (4) :pp 26-32. (In Persian)
4. Ghiyathuddin, M., 1999, air pollution, translated from Perkins, Tehran University Press. (In Persian)
5. Paoletti, E., Bardelli, T., Giovannini, G., Peccioli, L., 2011. Air quality impact of an urban park over time. Procedia Environmental Sciences, vol. 4, pp. 10-16.
6. Choi, J., Park, Y.S., Park, J. D., 2015. Development of an Aggregate Air Quality Index Using a PCA-Based Method A Cas Study of the US Transportation Sector. American Journal of Industrial and Business Management, vol 5, pp. 53-65.
7. Glencross, D.A., Ho, T.R., Camina, N., Hawrylowicz, C.M., & Pfeffer, P.E. 2020. Air pollution and its effects on the immune system. Free Radical Biology and Medicine, 151, 56-68.
8. EPA., 2009. Technical Assistance Document for the Reporting of Daily Air Quality the Air Quality Index (AQI).
9. EPA., 2014. Air Quality Index, A Guide to Air Quality and your health.
10. Hu, J., Ying, Q., Wang, Y., Zhang, H., 2015. Characterizing multi-pollutant air pollution in China: Comparison of three air quality indices. Environment International. Vol. 84, pp.17–25.
11. Zarrabi, A., Mohammadi, J., Abdulahi, A.A., 2010. Investigation and evaluation of fixed and mobile sources of air pollution in Isfahan city. Geography.8(26):151-164. (In Persian)
12. Mansouri, N., Qanadi, E., Vaezi, M., Abdi, A., 2013. Estimation of the emission coefficient of air pollutants in the transport sector of Tehran city. The First National Conference on Planning and Environmental Protection, Hamadan University Azad Eslami, Hamadan Branch, Hamadan, Iran. (In Persian)
13. Gholampour, A., Nabizadeh, R., Hassanvand, M.S., Taghipour, H., Faridi, S., Mahvi, A.H.,2015. Investigation of the ambient particulate matter concentration changes and assessing its health impacts in Tabriz. Iran. Journal of Health and Environment, Scientific-Research Quarterly of the Iranian Health-Environmental Scientific Association. Vol. 7, No. 4. pp 541-556. (In Persian)
14. Bayat, R., "Sharif Air Pollution Production Sources of Tehran, Sharif University of Technology", Master's thesis, Civil Engineering School of Sharif University, 2013; Pages 1-91.
15. Fatehifar, I., Kahforoshan, D., 2013 "The plan for compiling the list of sources of air pollutants in Tabriz city", the plan of the General Department of Environment of Tabriz province, implemented by: Sahand University of Technology, Research Institute of Environment and Sustainable Development, pp 1-125.
16. Guide to calculating, determining and declaring air quality index, Environment and Work Health Center: Environmental Research School, Tehran University of Medical Sciences and Health Services.
17. Wilker, E. H., Osman, M., & Weisskopf, M. G. 2023. Ambient air pollution and clinical dementia: systematic review and meta-analysis. bmj, 381.