نقش تشخیصی سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگی های شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی در پیشبینی تحمل پریشانیِ افراد وابسته به مواد مخدر

محورهای موضوعی : فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

ناهید کرمی ¹ , ناصر امینی ² , محمد بهروزی ³ , غلامرضا جعفری نیا ⁴

1 - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
2 - استادیار، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
3 - استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
4 - استادیار، گروه جامعه شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاداسلامی، بوشهر، ایران

تاریخ دریافت : 1400/03/18 تاریخ پذیرش : 1400/06/29 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: انزوای اجتماعی, تحمل پریشانی وابستگی به مواد مخدر, سیستم های مغزی-رفتاری, ویژگی های شخصیتی هگزاکو,

چکیده مقاله :

هدف: سطح پایین تحمل پریشانی می‌تواند زمینه ساز وابستگی به مواد مخدر شود و عوامل بسیاری از جمله ویژگی های رفتاری، شخصیتی و اجتماعی با آن در رابطه است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی نقش تشخیصی سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگی های شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی در پیش‌بینی تحمل پریشانی افراد وابسته به مواد مخدر بود.روش: طرح پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تابع تشخیص دو گروهی بود. جامعه آماری این پژوهش 1452مرد وابسته به مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر تهران در سال 1399 بودند؛ که از این میان 400 نفر، به شیوه نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس بر اساس دیدگاه کلاین(2015) انتخاب‌ شدند. با توجه به اهداف پژوهش، 136 نفر (71 نفر دارای تحمل پریشانی بالا و 65 نفر دارای تحمل پریشانی پایین) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه های پژوهش شامل مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر(2005)، مقیاس سیستم های مغزی/رفتاری کارور و وایت(1994)، سیاهه ویژگی های شخصیتی هگزاکو اشتون و لی(2009) و مقیاس انزوای اجتماعی راسل(1996) بود. داده های پژوهش به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 و با استفاده از روش تابع تشخیص (ممیزی) تحلیل شد.یافته ها: نتایج تحلیل ممیزی نشان داد که با کمک متغیرهای پیشبین میتوان تحمل پریشانی را پیش‌بینی کرد و تحلیل ممیزی میتواند با 1/89 درصد پیش بینی صحیح افراد وابسته به مواد مخدر را به دو گروه دارای تحمل پریشانی بالا و پایین طبقه بندی نماید.نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر عواملی همچون سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگیهای شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی بر تحمل پریشانی تاثیرگذار است و میتوان در تدوین برنامه های پیشگیری از وابستگی به مواد مخدر و مداخلات برای ترک وابستگی، در سازمان های ذیربط مانند مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی، مراکز ترک اعتیاد و غیره از نتایج این پژوهش استفاده کرد.

چکیده انگلیسی:

Purpose: Low levels of distress tolerance can lead to drug dependence and many factors are related to it, including behavioral, personality, and social characteristics. Therefore, purpose of this study was to discrimination role of brain-behavioral systems and HEXACO personality characteristics and social isolation in prediction distress tolerance of people with substance dependenceMethodology: The research design was a two-group diagnostic function. The statistical population consists of 1420 men with substance dependence referring to addiction treatment centers in Tehran city in year 2020. In this study, according to convenience sampling method, were selected 400 people. For the purposes of this study, 136 patients (71 patients with high stress bearing 65 with low distress tolerance) were selected as the sample size. Research questionnaires included distress tolerance scale of Simons & Gaher (2005), brain-behavioral systems scale of Carver and White (1994), HEXACO Personality Inventory of Ashton and Lee (2009) and social isolation scale of Russell (1996). Data were analyzed by SPSS-24 software, using discriminant analysis method.Findings: The results of analysis showed that brain-behavioral systems and HEXACO personality characteristics and social isolation people with substance dependence can help to prediction distress and function discriminant analysis assigned 89/1 percent of the people with substance dependence high and low distress tolerance.Conclusion: Based on the results of the present study, brain-behavioral systems and HEXACO personality characteristics and social isolation is an important step in identifying the factors that are effective in distress tolerance  and the results of this research can be used in the development of programs for the prevention of drug dependence and interventions for quitting addiction, in relevant organizations such as counseling and psychological services centers, addiction quitting centers, etc.