اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزا (Brassica napus) در منطقه قزوین
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیمهرداد متین فر 1 , مسعود متین فر 2 , مهسا مهجور 3 , امیرحسین شیرانی راد 4 , رسول محمدی 5
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، تاکستان، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف‌های هرز دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، تاکستان، ایران
3 - کارشناس زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
4 - دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
5 - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، تاکستان، ایران
کلید واژه: عملکرد دانه, درصد روغن, ارقام, تراکم بوته, کلـزا,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکـرد دانه سه رقـم بهاره کــلزا به تراکم های مختلف بوته، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی90-89 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین اجرا گردید. در کرت های آزمایشی چهار پشته به طول شش متر و فاصله دو پشته از یکدیگر 60سانتی متر در نظر گرفته شد. کشت در تاریخ دوم اسفند ماه به صورت خشکه کاری و دستی انجام گرفت. عملیات زراعی از قبیل مصرف کود، سموم علف کش، آفت کش و آبیاری در مزرعه به صورت متداول انجام گردید. ارقام بهاره کلزا در سه سطح شامل: Hayola401، RGS003 و Sarigol و تراکم بوته در سه سطح شامل: 60، 80 و 100 بوته در متر مربع بودند. در انتهای دوره رشد، صفات تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکـرد دانه و درصد روغن اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادند که تیمار تراکم بوته و رقم اثر معنی داری بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه داشتند. اثر متقابل تراکم بوته و رقم بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه معنی دار گردید. رقم Hayola401 بیشترین تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در سه رقم مورد آزمایش، بیشترین مقدار عملکرد دانه در تراکم 80 بوته در متر مربع به دست آمد که با افزایش تراکم از 80 به 100 بوته در متر مربع از تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاسته شد. این آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه کلزا با میانگین 1918.5 کیلوگرم در هکتار از رقم Hayola401 در تراکم 80 بوته در متر مربع حاصل گردید.
To study the effects of different plant density on seed yield and yield components of three spring rapeseed cultivars a factorial experiment based on a Randomized Complete Block Design with three replications and 9 treatments was carried out during 2011 in Qazvin, Iran. Each plot consisted of 4 rows, 6 m long with 60 cm between rows. Seed were sown by hand (without pre planting irrigation) on February 2. Application of fertilizers, herbicides, pesticides and irrigation regime in this experiment were processed as they are usually done in the region. Three rapeseed cultivars Hayola401، RGS003 and Sarigol with three plant density levels (60, 80 and 100 plant/m2) were studied. At the end of growing period, traits like silique number per plant, seed number per silique and 1000 seed weight, seed yield and seed oil percent were measured. The results showed that plant density and cultivars affected silique number per plant, seed number per silique, 1000 seed weight and seed yield significantly. The effects of plant density by interaction on silique number per plant, seed number per silique and seed yield were also significant. Hayola401 produced the highest silique number per plant, seed number per silique, 1000 seed weight and seed yield. In these three cultivars under study the highest seed yield was obtained with the plant density of 80 plant/m2. Increasing plant density from 80 to 100 plants/m2 decreased silique number per plant, seed number per silique, 1000 seed weight and seed yield. This study showed that Hayola401 produced highest seed yield (1918/5 kg/ha) at plant density of 80 plant/m2.