مطالعه برخی ویژگیهای فیزیولوژیک شاهی (Lepidium sativum L.) در سطوح آبیاری و آسکوربیک اسید
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
زهره اکبری
1
(دانشآموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه کرمان، کرمان، ایران.)
منصور فاضلی رستم پور
2
(مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران.)
لاله ضیاابراهیمی
3
(گروه زیست شناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان.)
محمدرضا ناروییراد
4
(بخش تحقیقات زراعی باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران)
کلید واژه: کلروفیل a, کلروفیل b, ظرفیت زراعی, کاروتنوئید,
چکیده مقاله :
تنش خشکی به طور جدی باعث کاهش کمّی و کیفی گیاهان زراعی و باغی میگردد. در چنین شرایطی کاربرد عواملی که بتوانند در این شرایط گیاه را کمتر تحت تاثیرتنش قرار دهند ضروری به نظر میرسد. بدین منظور جهت بررسی تاثیر تنش کمبود آب و استفاده از سطوح مختلف آسکوربیک اسید بر محتوای نسبی آب برگ، رنگدانهها، دمای کانوپی و ماده خشک گیاه شاهی آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده شامل رژیم آبیاری بر اساس 100، 80 و 60 درصد ظرفیت زراعی در کرتهای اصلی و 3 سطح آسکوربیک اسید شامل صفر، 5 و 10 میکرومولار در کرتهای فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک در سال 1393 انجام شد. نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری، آسکوربیک اسید و اثر متقابل آنها بر صفات اندازه گیری شده، معنی دار بودند. آبیاری بر اساس 60 درصد ظرفیت زراعی نسبت به 100 درصد ظرفیت زراعی، باعث کاهش محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید و عملکرد ماده خشک به ترتیب به میزان 89/20، 06/0، 034/0، 04/0 و 8/57 درصد و افزایش 20 درصدی دمای کانوپی گردید، درحالی که کاربرد 10 میکرومولار آسکوربیک اسید نسبت به شاهد به ترتیب باعث افزایش 22/12، 075/0، 15/0، 05/0 و 8/57 درصدی این صفات و کاهش 3 درصدی دمای کانوپی شد. مدلهای رگرسیون برآورد شده نشان داد که کاربرد آسکوربیک اسید اگرچه در تیمار 100 درصد آبیاری بر صفات مورد بررسی به غیر از کلروفیل b و کاروتنوئید تاثیری نداشت اما در سطوح 60 و 80 درصد آبیاری بر اساس ظرفیت زراعی باعث افزایش محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید و عملکرد ماده خشک شد. آسکوربیک اسید اگرچه نتوانست اثرات منفی ناشی از 20 درصد کاهش آبیاری را جبران نماید، اما کاربرد 10 میکرومولار آسکوربیک اسید در شرایط 80 و 60 درصد آبیاری بر اساس ظرفیت زراعی، باعث افزایش معنیدار عملکرد ماده خشک نسبت به عدم کاربرد آسکوربیک اسید در شرایط 80 و 60 درصد آبیاری بر اساس ظرفیت زراعی شد.
Drought seriously reduces the quality and quantity of agronomic and horticultural plants. In such condition, using factors to reduce these effects on plants is indispensible. To evaluate the effect of water stress and different levels of ascorbic acid on the leaf relative water content, pigments, canopy temprature and dry matter of cress (Lepidium sativum L.) a split plot experiment based on randomized complete block design with three replications at the Agricultural Research Station of Zahak was conducted in 2014 where three irrigation levels (at 100, 80 and 60 percent of field capacity) assigned to the main plots and three levels of ascorbic acid (0, 5 and 10 micromolar) to the sub-plots. The results showed that the effect of irrigation regimes, ascorbic acid and their interaction was significant on the traits under evaluation. Irrigation based on 60% of field capacity as compared with that of 100% F.C. reduced relative water content, chlorophyll a and b, carotenoids and dry matter weight by 20.89, 0.06, 0,034, 0.04 and 57.8 percent respectively and a 20% increase in canopy temperature, while applying of 10 micromolar ascorbic acid relative to control increased 12.22, 0.075, 0.15, 0.05 and 57.8 percent on traits mentioned above respectively and a 3% decrease in canopy temperature. Regression model revealed that application of ascorbic acid at irrigation in 100% field capacity was not effective on these traits, except on chlorophyll b and carotenoids contents, but in irrigation at 60 and 80% percent field capacities, increased amount of relative water content, chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoids and dry matter. Although ascorbic acid could not reduce the negative impacts of 20% decrease in irrigation but application of 10 micromolar ascorbic acid in 60% and 80% irrigation at field capacities increased dry matter significantly, as compared to that of ascorbic acid under these conditions.
_||_