اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سورگوم
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیاحمد مهربان 1 , سید محسن موسوی نیک 2 , ابوالفضل توسلی 3
1 - گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
2 - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
3 - گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
کلید واژه: عملکرد, سورگوم, اجزای عملکرد, میکوریزا,
چکیده مقاله :
این آزمایش در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان واقع در شهر زهک به اجرا در آمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تلقیح بذور سورگوم با سویه های قارچ میکوریزا در سه سطح شامل M1= بدون تلقیح با میکوریزا (شاهد)، M2= تلقیح با سویه Glumus mossea و M3= تلقیح با سویه Glumus etanicatum، و ارقام سورگوم در سه سطحC1 = رقم محلی سیستان، C2= رقم اصلاح شده KGS 25 و C3= رقم اصلاح شده KGS 29 بودند. نتایج نشان داد بیشترین میزان صفات اندازه گیری شده در ارقام تلقیح شده با سویه های میکوریزا حاصل شد. به طـوری که بالاترین مقـدار این صفات برای ارتفـاع گیاه (165.1 سانتی متر)، قطر ساقه (1.61 سانتی متر)، طول برگ پرچم (27.22 سانتی متر)، عرض برگ پرچم (3.67 سانتی متر) و عرض خوشه (5.00 سانتی متر) از سویه Glumus etanicatum حاصل شد، بیشترین مقدار طول خوشه (19.21 سانتی متر)، تعداد خوشه (2.51)، تعداد دانه در خوشه (10252.11)، وزن هزار دانه (17.56 گرم) و عملکرد دانه (1967.32 کیلوگرم در هکتار) از سویه Glumus mossea به دست آمد. در بین تیمارهای ارقام مختلف سورگوم نیز بیشترین طول و عرض برگ از رقم محلی و بالاترین عملکرد گیاه از رقم KGS 29 به دست آمد. برای سایر صفات اندازه گیری شده بین ارقام مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با توجه به نتایج آزمایش به منظور حصول بالاترین عملکرد سورگوم استفاده از سویه Glumus mossea در رقم KGS 29 می تواند در این منظقه از نظر زراعی مطلوب باشد.
To evaluate the influence of vesicular arbuscular mycorrhizal (VAM) on yield and yield components of three sorghum cultivars, a factorial experiment based randomized complete block design with four replications was carried out in 2007, at the Agricultural Research Center of Zahak, Iran. The treatments were different mycorrhiza species in three levels: without mycorrhiza (M1), Glomus etanicatum (M2) and G. mosseae(M3) and three cultivars of sorghum: local cultivars (C1), KGS25 (C2) and KGS29 (C3). The results showed that all of the traits measured were increased by inoculation of cultivars with mycorrhiza. The highest plant height (165.1 cm), stem diameter (1.61 cm), flag leaf length (27.22 cm), flag leaf width (3.67 cm) and ear width (5.00 cm) was obtained by inoculation of seed with Glumus etanicatum, and highest ear length (19.21 cm), ear number (2.51), seed number per ear (10252.11), 1000-seed weight (17.56 g) and grain yield (1967.32 kg/ha) by using Glumus mossea. The highest leaf width and length belonged to local cultivar, and the highest seed yield to KGS 29 cultivar. However, differences of other traits among sorghum cultivars were not significant. Based on the experimental results it can be concluded that highest grain yield may be obtained by inoculating seeds of KGS 29 with Glumus mossea.