بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر مهاجرت روستاییان در ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مصطفی بنی اسدی ¹ , محمدرضا زارع مهرجردی ² , حجت ورمزیاری ³

1 - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
2 - استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
3 - دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی دانشگاه تهران.

تاریخ دریافت : 1392/09/16 تاریخ پذیرش : 1392/09/16 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: توسعه روستایی, مهاجرت, سیستم معادلات, بهبود توزیع درآمد, مخارج عمرانی,

چکیده مقاله :

موضوع مهاجرت­های روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی و اقتصاددانان بوده است. در مطالعه­ی حاضر نیز، عوامل اقتصادی مؤثر بر مهاجرت روستایی ایران با استفاده از سیستم معادلات همزمان برای دوره­ی 1386-١٣53 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به­دست آمده حاکی از آن است که بهبود توزیع درآمد، افزایش مخارج دولتی در عمران روستاها، کاهش شکاف دستمزد میان شهر و روستا و همچنین سرمایه­گذاری در بخش کشاورزی منجر به کاهش روند مهاجرت به شهرها خواهد شد. همچنین افزایش شاخص قیمت محصولات کشاورزی، افزایش نرخ باسوادی، رشد اقتصادی و افزایش سطح زیرکشت از طریق اثرگذاری مثبت بر سرمایه‏گذاری کشاورزی، منجر به کاهش مهاجرت از روستا به شهر خواهند شد. براساس نتایج پیشنهاد می­شود که مخارج عمران و توسعه­ی روستاها توسط دولت افزایش یابد، شکاف دستمزد نیروی کار بین شهر و روستا کاهش یابد و دولت علاوه بر اهداء تسهیلات جهت سرمایه­گذاری به کشاورزان، باید از طریق مشوق­ها موجبات حضور بخش خصوصی جهت سرمایه­گذاری در بخش کشاورزی و نواحی روستایی را فراهم کند.   طبقه­بندی JEL:P25,J61,J11

چکیده انگلیسی:

This paper aims to measure effective economic factors on rural migration in Iran. For this purpose, simultaneous equation system estimated for period of 1974-2007. The results indicated that improvement of income distribution, government spending in rural construction, reduction of wage gap between urban and rural areas as well as investment in agricultural sector would lead to reducing migration to cities. Also increase in agricultural price index, literacy rate, economic growth and farm size had negative impact on migration. According to the results government spending in rural infrastructure, decreasing wage gap between rural and urban areas and providing facilities for investment could cause migration rate to decrease.