بررسی آثار رفاهی کاهش تعرفه واردات در بازار برنج
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیمهرداد باقری 1 , بهاءالدین نجفی 2
1 - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
2 - استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
کلید واژه: بازار برنج, آثار رفاهی, تعرفه, واردات,
چکیده مقاله :
هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثرات رفاهی کاهش تعرفه واردات برنج بعنوان یکی از عوامل اصلی تثبیت قیمت این محصول است. دولت به منظور حمایت از مصرف کنندگان که برنج یکی از مهم‌ترین مواد غذایی مصرفی‌شان است از ابزار تعرفه واردات برنج استفاده می کند و آن را در زمان افزایش قیمت کاهش می دهد. بعنوان مثال در سالهای اخیر تعرفه از ۱۵۰ درصد به حداقل تعرفه یعنی چهار درصد کاهش یافت. بدین منظور با استفاده از داده‌های سری زمانی گردآوری شده از سال‌نامه‌های آماری وزارت جهاد کشاورزی، پایگاه اطلاعاتی فائو و سالنامه آماری گمرک ایران برای دوره 1386-1358 یک چارچوب تعادل جزئی جهت بررسی اثرات تغییرات تعرفه روی قیمت‌های داخلی برنج، تقاضای برنج، تولید داخلی و سطح واردات، رفاه مصرف کنندگان، رفاه تولیدکنندگان، رفاه اجتماعی و نیز درآمد تعرفه‌ای بسط یافت. در سناریوهایی با کاهش نرخ تعرفه به 100، 80، 4، صفر و اخذ تعرفه ثابت به میزان هر کیلو 150 تومان بررسی شد. نتایج نشان داد که جمعیت زیاد مصرف کنندگان از عواید کم شدن تعرفه سود و منفعت می برند اما کشاورزان و تولیدکنندگان زیان خواهند دید. احتمال ورشکستگی، عدم تحقق خودکفایی داخلی برنج و وابستگی هرچه بیشتر به بازارهای خارجی از جمله زیان تحمیلی به تولید کنندگان ناشی از چنین تصمیمی است. بنابراین می‌توان گفت که کاهش تعرفه بهترین راه نخواهد بود چرا که لطمات زیادی به کشاورزان وارد می نماید.
The objective of this paper is to investigate the welfare effects of reduction in rice import tariffs as a major factor in price stabilization policy. Iranian government in certain time decided to reduce rice import tariff from 150% to 4% to prevent sharp price increase and protect consumers. For this purpose, time series data for period of 1386-1358 were collected from the Ministry of Agriculture, FAO database and Statistical Yearbook of Customs. The effects of such policy on domestic prices, demand, domestic production, import level, social welfare and tariff income were investigated under different scenarios i.e. tariff reduction of 100 , 80 , 40 percent and posing fixed tariff of 1500 Rials per kilogram using a simple partial equilibrium framework. Results showed that consumers gain at the expense of the producers and government. Other disadvantages of such policy were increase in probability of bankruptcy, failure of self sufficiency policy and more dependence on foreign markets. Finally, some recommendations were made to improve the situation. JEL Classification : C02- C61-D18-D60-F10-I31-I38