شناسایی عوامل ﻣوثر بر ریسک تولید پسته در شهرستان سیرجان (با استفاده از رگرسیون توبیت)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

احمد اکبری ¹ (استاد گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان.)
محمدنبی شهیکی تاش ² (استادیار گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان)
فهیمه یزدانی ³ (کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان)

تاریخ دریافت : 1393/09/01 تاریخ پذیرش : 1393/09/01 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: پسته, ریسک, مدل توبیت, شهرستان سیرجان,

چکیده مقاله :

اتکای زیاد فعالیت‌های بخش کشاورزی به طبیعت و روبه رو شدن با تغییرات محیطی، اجتماعی، مالی و قانونی باعث شده است تا فعالیت در این بخش همواره فعالیتی پرخطر و همراه با ریسک باشد. در این تحقیق پیمایشی به بررسی عوامل موثر بر ریسک پسته­کاران شهرستان سیرجان پرداخته شده است. داده­های مورد نیاز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از 186 نفر از پسته‌کاران در سال زراعی 1391 جمع­آوری گردیده و برای تحلیل آماری از مدل توبیت استفاده شده است. چهار عامل فراوانی ریسک سال قبل، تنوع محصولات زیرکشت، اشتغال خارج از مزرعه، سطح زیرکشت محصول از نظر آماری در سطح 1، 5 و10% مثبت و معنادار شده است که بیشترین ﺗاثیر مربوط به فراوانی ریسک سال قبل با ضریب 89/1 می‌باشد و موید این است که هر سال مدیریت ریسک در جهت به حداقل رسانیدن ریسک­ها برای مواجه نشدن با ریسک در سال قبل به خوبی صورت نگرفته است. همچنین هر سال محصولات با ریسک­های جدید روبرو می‌شوند که بیشتر مربوط به ریسک تولید می­باشند. همچنین متغیرهای سن، مشارکت در طرح ناظر محصول پسته، مالکیت ماشین‌های کشاورزی، سطح زیرکشت محصول بیمه شده از نظر آماری در سطح 1 ، 5 و10% منفی و معنادار شده است که بیشترین ﺗاثیر مربوط به مشارکت در طرح ناظر بوده است. لذا پیشنهاد می‌شود که با بهبود دانش مدیریت ریسک و مهارت‌‌های کشاورزان و ارائه­ی پیش‌آگاهی­ها و اطلاعات لازم، ریسک را از ابتدا مهار و یا آن را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش داد.
طبقه­ بندیJEL: G32, C01, C25

چکیده انگلیسی:

High dependence of agricultural production on nature and market factors cause activities in this field be so risky. In this paper we try to recognize effective factors on risk for pistachio farmers in sirjan. Needed data were collected by interviewing with 186 farmers in 2012. For statistical analysis, we used tobit discrete regression. Results show that risk frequency of previous year, diversity of cultivated crops, off farm employment; crop acreage was affecting risk positively. Also age, participating in a crop supervisory, ownership of machinery, Insured crop acreage had negative effect on production risk. Finally, some recommendations are made to reduce factors affecting risk.