ارزیابی منافع اقتصادی تحقیقات بادام ایران با استفاده از الگوی مازاد اقتصادی
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
1 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
کلید واژه: تحقیقات کشاورزی, توزیع منافع, تجارت, انتقال موازی و غیرموازی,
چکیده مقاله :
این مطالعه با هدف تعیین میزان منافع مورد انتظار ناشی از سرمایهگذاری در فعالیتهای پژوهشی بادام و نحوهی توزیع آن میان گروههای همسود، با فرض اقتصادی باز در دو حالت انتقال موازی و غیرموازی منحنی عرضه، انجام گردید. نتایج نشان داد با افزایش یک درصدی عملکرد در یک انتقال موازی، سالانه 3/59 میلیارد ریال منفعت اجتماعی ایجاد میگردد که از این مقدار 8/56 میلیارد ریال به تولیدکنندگان و 5/2 میلیارد ریال به مصرفکنندگان بادام در ایران منتقل میشود. همچنین در نتیجهی کاهش قیمت جهانی، تولیدکنندگان بادام در سایر کشورها بهاندازهی 39 میلیارد ریال زیان و مصرفکنندگان در آن کشورها بهمیزان 03/39 میلیارد ریال سود میبرند. در انتقال غیرموازی تغییری در آثار رفاهی مورد انتظار برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان سایر نقاط جهان ایجاد نشده، ولی مقدار منافع داخلی از 3/59 به 7/29 میلیارد ریال کاهش مییابد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که میان ارزش اقتصادی فعالیتهای پژوهشی که در پی افزایش عملکرد یا کاهش در هزینههای تولید بادام میباشند، تفاوت قابل توجهای وجود دارد. بهطوریکه با کاهش یک درصدی در هزینهی هر هکتار باغ بادام و انتقال موازی منحنی عرضه، مجموع منافع تولیدکنندگان و مصرفکنندگان داخلی 5/41 میلیارد ریال بوده که بهمیزان 1/17 میلیارد ریال کمتر از وضعیت پیشین است. در مقابل زیان تولیدکنندگان خارجی از 39 به 3/27 میلیارد ریال کاهش مییابد. بهعبارت دیگر تحقیقات بادام در ایران بیشتر به نفع تولیدکنندگان داخلی بوده و میزان منافع مورد انتظار به نحوهی تأثیرگذاری یافتههای پژوهشی و چگونگی انتقال منحنی عرضه بستگی دارد. طبقهبندی JEL:O24,O33
This study was conducted to determine rate of returns to almond research and their distribution with parallel and pivotal technology induced supply shifts. The results showed that 1% increase in almond yield with a parallel shift in supply curve created social benefits about annually 59.3 billion Rials of which 56.8 and 2.5 billion Rials went to Iranian almond producers and consumers respectively. Also, by decreasing the world price of almond, rest of the world almond producers faced with reduction in their profits by 39 billion Rials but at the same time their almond consumers got extra benefit about 39.03 billion Rials. Simultaneously a pivotal supply shift did not affect welfare position of rest of the world in comparison with the previous situation but reduced the domestic benefit to 29.7 billion Rials. The findings revealed that there was a considerable difference between economic effects of yield enhancing and cost reducing research efforts. Therefore, 1% cost reduction per hectare with a parallel shift produced 41.5 billion Rials benefit which was 17.1 billion Rials less than yield enhancing position. It is concluded that almond research was more beneficial to domestic producers compare to other groups.