بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص‌های فقر در مناطق روستایی ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

آیت‌اله کرمی ¹ , یاسر مردانی ²

1 - استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج
2 - دانش ‌آموخته کارشناسی ارشد گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج.

تاریخ دریافت : 1394/05/18 تاریخ پذیرش : 1394/05/18 تاریخ انتشار : 1394/05/01

کلید واژه: ایران, مناطق روستایی, نابرابری درآمدی, رشد اقتصادی, فقر,

چکیده مقاله :

این پژوهش به بررسی متغیرهای کلان اقتصادی مانند نابرابری، رشد اقتصادی بر شاخص­های فقر در مناطق روستایی ایران پرداخته و از داده­های مربوط به دوره­ی زمانی (1388-1379) طرح هزینه- درآمد خانوارهای مناطق روستایی مرکز آمار ایران استفاده شده است. از جمله نتایج آن می­توان گفت فقر و نابرابری درآمد در طی برنامه­های توسعه تا حدودی کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش نابرابری و نرخ مشارکت اقتصادی درصد خانوارهای فقیر افزایش یافته است، اما افزایش نرخ پس­انداز شدیدا متغیر سرانه­ فقر را کاهش داده است و اثر رشد اقتصادی بر فقر بسیار ناچیز است.
 
طبقه­بندی JEL : C23, O15, R11

چکیده انگلیسی:

This paper aims to determine the relationship between macro-economic variables such as, inequality and economic growth on poverty for period of 2000-2010. Data were extracted from income-expenditure survey of rural families. The results of the study indicated that poverty and income inequality decreased slightly during the period under study. The results showed that due to increasing inequality and economic participation, the percentage of poor families has been increased, but increase in savings has caused absolute poverty to decline.

منابع و مأخذ:

1. باقری، ف.، حیدری، خ. و س. ح. پیمان. 1383. محاسبه­ی خط فقر در ایران طی سال­های ۱۳۸2-1380. پژوهشکده­ی آمار: تهران، 18 ص.


2. تودارو، مایکل (1386) توسعه اقتصادی در جهان سوم؛ چاپ پانزدهم، ترجمه غلامعلی فرجادی، تهران: انتشارات کوهسار.


3. جلالی، م. 1385. تجزیه ضریب جینی و کشش درآمدی آن در ایران. روند (نشریه علمی تخصصی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران)، 16 (48): 42-25.


4. زراء­نژاد، م. و ا. انواری. 1384. کاربرد داده­های ترکیبی در اقتصادسنجی. فصلنامه­ی بررسی­های اقتصادی، 2 (4): 52-22.


5. صادقی، ح.، و ا. مسائلی. 1387. رابطه رشد اقتصادی و توزیع درآمد با روند فقر در ایران با استفاده از رویکرد فازی. فصلنامه­ی علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 7 (28): 172-151.


6. صادقی، ح.، ع. عصاری آرانی، و ظ. جلیلی. 1388. بررسی رابطه­ی رشد اقتصادی و فقر با رویکرد کششی فقر در ایران طی سال­های 1383- 1363. فصلنامه­ی پژوهشنامه­ی بازرگانی. 50: 100- 73.


7. صادقی، ح.،  باسخا، م. و و. شقاقی شهری. 1387. رابطه­ی رشد اقتصادی با فقر و نابرابری درآمدی در کشورهای در حال توسعه. فصلنامه­ی علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 9 (33) : 70-55.


8. عبدلی، ق. و و. ورهرامی. 1389. تأثیر بهبود تولیدات کشاورزی بر فقر در بخش روستایی. فصلنامه­ی پژوهش­های روستایی، 1 (2): 90-73.


9. فامکار، م. و ر. اکبریان. 1389. بررسی ارتباط بین نابرابری درآمد، مخارج آموزشی و رشد اقتصادی. پژوهش­های رشد و توسعه اقتصاد، 1 (1): 185-161.

1. فطرس، م. ح.، غفاری، ه. و آ. شهبازی، آ.(1389) مطالعه رابطه آلودگی هوا و رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده­ی نفت. فصلنامه­ی علمی پژوهشی پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی. 1(1): 59 الی 77.


2. مهرگان، ن. موسایی، م. و رضاکیهانی، ح. (1387) رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران. فصلنامه رفاه اجتماعی. 7(28): 57 الی 77.

11. قطمیری، م. ع. و ر. شرافتیان جهرمی. 1386.  مقایسه­ی تأثیر تغییرات نرخ ارز بر تولید در کشورهای در حال توسعه­ی منتخب با نظام­های ارزی مختلف: یک رهیافت هم­جمعی با داده­های پانل (2004-1981). فصلنامه­ی بررسی­های اقتصادی، 4 (1): 50-25.


12. کوپاهی. م. 1390. اصول اقتصاد کشاورزی. چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 587 ص.


13. مرتضوی، س. ا.، سراج زاده، ف. و م. شکوهی.1390. مطالعه­ی رابطه­ی بین نابرابری درآمد و رشد اقتصادی در مناطق شهری و روستایی کشور: کاربرد منحنی کوزنتس، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 1 (3): 180-165.

15. مرکز آمار ایران. (1389) طرح درآمد- هزینه خانوار و نتایج آمارگیری نیروی کار برای سال­های 1379-1388 . www.amar.org.ir


16. Chen, Y. And Turnovsky, S. J.  (2010) Growth and inequality in a small open economy. Journal of Macroeconomics, 32 (2): 497–514.


17. Foster, J. E., Greer. J and Thorbecke, E. (1984). A class of decomposable poverty measures. Econometrica. 52 (3): 761-766.


18. Fosu, A. K. (2010) Does inequality constrain poverty reduction programs? Evidence from Africa.  Journal of Policy Modeling. 32 (6): 818–827.


19. Gravier, J. R., Tyrowicz, J. And Kochanowicz, J. (2010) Intra-provincial inequalities and economic growth in China. Economic Systems. 34: 237–258.


20. Goh, C. C., X. Luo and Zhu, N. (2009) Income growth, inequality and poverty reduction: A case study of eight provinces in China. China Economic Review. 20: 485–496.


21. Meng, Xin, Robert. Gregory and Wang, Y. (2005) Poverty, inequality, and growth in urban China, 1986–2000. Journal of Comparative Economics. 33: 710–729.


22. Pieters, J. (2010) Growth and inequality in India: Analysis of an extended social accounting matrix. World Development, 38 (3): 270- 281.


23. Qin, D., Cagas, M. A., Ducanes, D., Heb, X., Liu, B. and Liu, S. (2009) Effects of income inequality on China’s economic growth. Journal of Policy Modeling. 31: 69–86.


24. Ravallion, M. (2001) Growth, inequality, and poverty: Looking beyond the averages. World Development. 29: 1803–1815.


25. Shahbaz, M. (2010) Income inequality-economic growth and non-linearity: A case of Pakistan. International Journal of Social Economics. 8: 613-636.


26. Yaffee, R. (2003) A Primer for Panel Data Analysis; New York University: Information Technology Services. Available at: http: // www.nyu.edu/its/pubs/connect.